آداب زیارت اربعین در مکتب تربیتی علامه طباطبایی(رحمة الله علیه)

اول- فضیلت و اهمیت زیارت نجف و  کربلا

به دوستانی که این سفر اولشان به عتبات است توصیه می کنم از جانب کسی نیابت نکنند و از طرف خودشان و به نیت خودشان به زیارت امام بروند؛ چراکه در روایات به قدری زیارت کربلا و نجف توصیه و سفارش شده که فتوای فقها بر اینست که اگر کسی در طول عمرش حداقل یک بار به زیارت نرود، گویی مرتکب گناه کبیره شده است، همانند کسی که حج به جا نیاورده است. به همین دلیل، قدمای ما حتی پول قرض میکردند و به این سفر مشرف می شدند.                                                                                                        

دوم- روایتی در فضیلت کربلا بر مکه

روایت شده که در عالم معنا زمین مکه بر خود بالید که کدامین زمین به شرافت من است که خداوند بیت خود را بر من بنا کرده است: «إِنَّ أَرْضَ الْکَعْبَةِ قَالَتْ مَنْ مِثْلِی؟ وَ قَدْ بَنَى اللَّهُ بَیْتَهُ عَلَى ظَهْرِی…» و مردم از دور و نزدیک برای زیارت من جمع می شوند و خداوند مرا حرم امن خود قرار داد…

در روایت آمده که خداوند به زمین مکه فرمود: بر جای خود بنشین! «کُفِّی وَ قِرِّی‏…» که اگر زمین کربلا و دردانه ای که در میان دارد نبود، هرگز تو و خانه روی تو را خلق نمی کردم. عجیب آنکه در ادامه می فرماید که اگر حریم خود را در مقابل ولایت حفظ نکنی، تو را به جهنم خواهم انداخت!  (کامل الزیارات، النص، ص: 267)

از همین روست که بزرگان ما نسبت به کربلا تأدبی داشتند که در مورد مکه نبود و این قطعا از روی احساسات نبوده است. به عنوان مثال از حضرت سجاد(علیه السلام) روایت شده که روزی به مکه وارد شدند و مردم را در حال طواف دیدند، ایشان به یکی از اطرافیان فرمودند عمل ایشان مانند عمل اعراب جاهلیت قبل از اسلام است. یعنی اگر اعتقاد به ولایت که روح توحید است در اعمال نباشد، طواف کعبه نیز با مناسک جاهلیت فرقی ندارد.

سوم- دستوراتی برای زیارت حرم حضرت امیر(علیه السلام)

با توجه به این مقدمه، زمانی که در اولین سفر به حرم علوی(علیه السلام) که محور ولایت است وارد می شوید، از جانب کسی نیابت نکنید و از طرف خود به زیارت بروید. اما در غیر این صورت، از طرف یکی از ائمه اطهار(علیه السلام) یا یکی از اصحاب سیدالشهداء(علیه السلام) که انس بیشتری با ایشان دارید به زیارت بروید و وقتی به محضر مولا وارد می شوید، نگاه به آلودگی خود نکنید، چراکه حالا پیغام رسان یکی از اولیا هستید و مولا با کرم خویش به شما عنایت خواهد کرد. و در میان اولیای الهی، رسول اکرم(صلوات الله علیه) و صدیقه طاهره(سلام الله علیه) جایگاه خاصی نزد امیرالمؤمنین(علیه السلام) دارند.

هنگام زیارت حضرت امیر(علیه السلام)، بالای سر حضرت توقف نکنید، زیرا این احتمال وجود دارد که سر سیدالشهداء(علیه السلام) نزد سر حضرت امیر(علیه السلام) دفن شده باشد.

در زیارت حرم علوی چند عمل بسیار توصیه شده که عبارتست از: خواندن نماز حضرت امیر (علیه السلام)، استفاده از شب های حرم مطهر و خصوصاً خواندن نماز شب، خواندن نماز صدیقه طاهره(سلام الله علیه)، زیارت حضرت به نیابت از تمام ائمه(علیه السلام) حتی با ادعیه کوتاه.

حتما قبر آیت الله سید علی آقای قاضی را زیارت کنید. ایشان به اهل سیر و سلوک عنایت ویژه ای دارند. لذا از محضر ایشان تقاضا کنید تا نزد حضرت امیر(علیه السلام) برایتان وساطت کنند که حضرت شما را به عنوان مهمان ویژه بپذیرند. همچنین از جناب سیدعلی قاضی توفیق و رشد در مسائل معنوی و سلوکی را درخواست کنید. و توصیه می کنم در بالای قبر ایشان که محل بیتوته شان بوده است نماز بخوانید.

همچنین به وادی السلام توجه داشته باشید، زیرا بزرگان ما به سفارش حضرت امیر(علیه السلام) بهره های بسیاری از این قبرستان برده اند.

برای انجام اعمال مسجد کوفه به شکلی که دستور داده شده اهتمام ویژه داشته باشید و برای این امر برنامه ریزی کنید و چند ساعت وقت قرار دهید. خصوصاً نسبت به خواندن نماز در محراب مسجد کوفه سفارش می کنم که هرچه به محراب و محل شهادت امیرالمؤمنین(علیه السلام) نزدیکتر باشد بهتر است که حضرات معصومین بسیار بر آن مکان قدم گذارده اند.

از مسجد سهله، خصوصا مقام حضرت ولی عصر(عج الله تعالی ) غفلت نکنید. در صورت امکان یک شب را در این مسجد بیتوته کنید که بسیاری از علما در این مسجد حالات معنوی و تشرفات عجیبی به محضر امام عصر(عج الله تعالی ) داشته اند.

چهارم- توصیه های معنوی برای راهپیمایی نجف تا کربلا

اگر این اولین سفرتان نیست، هنگام عزیمت به سوی کربلا، زیارت خود را به نیابت از جانب یکی از اسرای کاروان سیدالشهداء(علیه السلام) انجام دهید تا اگر در این مسیر ابتلاء و اذیتی متوجه شما شد، با آن شخصیت مأنوس و مشغول راز و نیاز باشید.

در طول راه، پیوسته مشغول زیارت عاشورا باشید. به گونه ای که در حین حرکت زیارت را با صد لعن و صد سلام و سجده بخوانید، بعد دوباره از ابتدا شروع کنید و تلاش نمایید که در تمام مسیر، ذکرتان زیارت و یاد سیدالشهداء(علیه السلام) باشد. و بهتر آنست که با تسبیح تربت لعنها و سلامها را بگویید و اگر بتوانید که دعای علقمه را بعد از زیارت عاشورا بخوانید، بسیار مطلوب است. ثواب این زیارتهای عاشورا را به روح مطهر جناب قمر بنی هاشم(علیه السلام) اهدا نمایید.

پنجم- توصیه هایی برای زیارت کربلا

در بدو ورود به کربلا، با همان سر و روی غبارآلود به زیارت بروید.

زیارت حرم جناب قمر بنی هاشم(علیه السلام) را بر سیدالشهداء(علیه السلام) مقدم بدارید که ایشان پیشکار ارباب است.

از جناب قمر بنی هاشم(علیه السلام) برای وساطت نزد سیدالشهدا(علیه السلام) درخواست نمایید تا شما را به عنوان مهمان ویژه بپذیرند.

سیدعلی آقای قاضی میفرمودند که کنج درب پایین پای مبارک سیدالشهدا(علیه السلام) که ورودی به قبر جناب علی اکبر(علیه السلام) و مزار شهدا نیز هست، محل قمار رحمت الهی است؛ چون درب رحمت پروردگار از آنجا بر ایشان باز شد.

یقین و اعتقاد راسخ داشته باشید که دعای همگان نزد حائر و زیر قبّه سیدالشهدا(علیه السلام) مقبول است.

زیر قبه مطهر، نماز جناب جعفر بسیار توصیه شده. پس از نماز حتما دعا کنید که قطعاً مستجاب است و اگر کسی در قطعیت استجابت شک کند دعایش به استجابت نخواهد رسید.

اولین دعایتان پس از تعجیل در فرج، توفیقات معنوی و علمی باشد و از امام(علیه السلام) خواسته های کوچک نخواهید.

زیارت صدیقه طاهره(سلام الله علیه) در شب جمعه در حرم سیدالشهداء(علیه السلام) بسیار مطلوب است.

از زیارت مزار بزرگانی چون مولاحسینقلی همدانی، سیدهاشم حداد و… غفلت نکنید.

نزد قتلگاه درنگ نکنید که موجب قساوت قلب می گردد.

حرم امام حسین(علیه السلام) قطعه ای از بهشت است که باید لحظه لحظه حضور در آن را غنیمت شمرد و هرچه از دستتان برمی آید آنجا انجام دهید                                          منبع:جلوه