آیا زمان و مکان مقدس تأثیری در قبر انسان دارد؟

عالم مردگان از جمله عوالمی است که همواره وقتی با آن مواجه می‌شویم سؤالات و ابهامات بسیاری برای ما به وجود می‌آید و هر فردی علاقه دارد بیشتر از این عالَم بداند چراکه مرگ از جمله مباحثی است که هر فردی روزی با آن دست به گریبان خواهد شد. آنچه در ادامه می‌‌آید بخش نخست از سلسله مباحثی است که به طرح پرسش و پاسخ درباره مرگ و معاد می‌پردازد و از کتاب «عالم برزخ؛ عالم حیات و زندگی» نوشته حجت‌الاسلام اسدالله محمدی‌نیا از پژوهشگران حوزه علمیه قم عنوان می‌شود:

مردن در بعضی از زمان‌ها مثل روز پنج‌شنبه و شب و روز جمعه و… در کاهش عذاب قبر تأثیر دارد، البته این بدان معنا نیست که هر فردی با هر کار و گناهی که کرده به محض مردن در این ایام مقدس، عذابش کم می‌شود، بلکه مراد آن است که فرد اگر مؤمن بود، این ایام باعث تخفیف عذاب قبرش خواهد شد.

امام صادق علیه‌السلام فرمود:

«مَنْ مَاتَ مَا بَیْنَ زَوَالِ الشَّمْسِ مِنْ یَوْمِ الْخَمِیسِ إِلَى زَوَالِ الشَّمْسِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ أَمِنَ مِنْ ضَغْطَةِ الْقَبْرِ»؛

هر مؤمنی که از ظهر روز پنج‌شنبه تا ظهر روز جمعه بمیرد، خداوند او را از عذاب قبر حفظ می‌کند.

رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود:

«انما یتصفحهم فی مواقیت الصلاة فان کان ممن یواظب علیها عند مواقیتها لقنه شهادة ان لااله الاالله و ان محمدا رسول الله و نحی عنه ملک الموت ابلیس»؛

ملک الموت در اوقات نماز بر کارهای مردم نظارت و توجه بیشتری دارد، اگر کسی مواظب وقت نمازش بود و به نماز اول وقت اهمیت می‌داده است، در وقت مرگ شهادتین «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ و أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ» را به او تلقین کنند و همین اهمیت به نماز اول وقت باعث می‌شود که لحظه جان دادن ملک الموت ابلیس را از وسوسه دور کند.

اسرار نهفته زیادی وجود دارد که در برزخ آشکار نمی‌شود

بسیاری از مردم جهان در اثر غفلت و توجه به زرق و برق دنیا از برزخ و قیامت غافل‌اند و سرگرم بازی با دنیا هستند، اما وقتی مردند متوجه می‌شوند که عمری را به غفلت و گناه و اتلاف عمر سپری کردند.

قرآن کریم در این مورد می‌فرماید:

«أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ* حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ»؛ تفاخر و مباهات بر یکدیگر شما را از خدا و قیامت به خود مشغول داشت و این کارها تا لحظه ورود به قبر ادامه یافت.

رسول مکرم اسلام صلی‌الله علیه و آله فرمود:

«النَّاسِ نِیَامٌ فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا»؛ مردم در خواب غفلت‌اند، وقتی مردند بیدار می‌شوند.

براساس آنچه گفته شد، بیشتر مردم بعد از مرگ چشم‌ها و گوش‌های برزخی‌شان باز می‌شود و بسیاری از رازهای نهان را می‌بینند و می‌شنوند، در عین حال اسرار نهفته زیادی وجود دارد که در برزخ روشن نمی‌شود، بلکه وقتی وارد صحنه قیامت کبری شد، آشکار می‌شود.

بر همین اساس روز قیامت را «یَوْمَ تُبْلَى السَّرَائِرُ» گویند، زیرا آنجا همه اسرار و حقایق آشکار می‌شوند، لذا علام برزخ یک نوع مرقد و خوابگاه موقت است چنانچه قرآن کریم می‌فرماید:

«مَن بَعَثَنَا مِن مَّرْقَدِنَا»؛ منکران معاد گویند (ای وای بر ما) چه کسی ما را از خوابگاهمان برانگیخت. بنابراین عالم برزخ، عالم شهود محض و خالص نیست و همه حقایق آنجا روشن نمی‌شود و مقداری خواب در آن راه دارد، البته خوابی که مناسب برزخ است.

آیا در عالم قبر همه بدن‌ها متلاشی می‌شود

بدن اکثر مردم متلاشی و از بین می‌رود، اما بدن‌های پیامبران و ائمه اطهار علیهم‌السلام از بین نمی‌رو د و نه تنها آنان بلکه بدن اولیاء الهی و علمای ربانی که عمری با آن بدن که ابزار روح بوده به عبادت پرداخته‌اند و آن بدن وسیله‌ای برای ارتقا و رشد روح‌شان بوده، چنین بدن‌هایی از بین نمی‌رود و چنانچه بدن علمایی مانند شیخ صدوق رحمة‌الله علیه در ابن‌بابویه در تهران بعد از هزار سال و بدن علامه مجلسی رحمة الله در اصفهان بعد از حدود چهارصد سال و بدن قطب راوندی از علمای بزرگ در قم و ده‌ها عالم دیگر بدن‌هایشان سالم بوده است.

انسان‌های خوب در عالم برزخ یکدیگر را می‌بینند و با هم ارتباط دارند