احكام ازدواج و خانواده از رساله آیت الله بهجت

بهترين سن براى ازدواج دختر

1. از نظر شرع مقدس، بهترين سن ازدواج براى دختران چه سنى مى ‏باشد؟

ج. بهترين سن، قبل از عادت شدن دختر است.

ازدواج پير با جوان

2. آيا ازدواج مردان كهن‏سال با دختران جوان جايز است؟

ج. جايز است.

مصاديق به حرام افتادن

3. با توجّه به اين كه ازدواج در صورتى كه انسان به حرام بيفتد واجب است، بفرماييد آيا بعضى از حالات شهوانى كه در حال بيدارى و بدون قصد حاصل مى ‏شود، از مصاديق به حرام افتادن است؟

ج. اگر بى ‏اختيار است، حرام نيست.

4. منظور از به گناه افتادن در اثر ازدواج نكردن چيست؟ گناهان مقاربتى مراد است يا گناهان ديگرى نظير نگاه شهوت‏آلود و… را نيز شامل مى‏شود؟

ج. فرقى نمى ‏كند. 

تماس بدنى در دوران نامزدى

5. در دوران نامزدى بدون صيغه محرميت، بسيارى از دختر و پسرها با يكديگر تماس‏هاى بدنى دارند (غير از نزديكى)، آيا عمل آن‏ها اشكال دارد؟

ج. حرام است. 

شرط كردن ازدواج با افرادى خاص

6. عده ‏اى از دختران دوست دارند مثلاً با سيد يا طلبه يا پزشك و يا… ازدواج كنند و بر اين خواسته خود اصرار دارند، به طورى كه سن بعضى از آن‏ها خيلى بالا مى ‏رود و ديگر كسى حاضر به همسرى آن‏ها نمى ‏باشد، آيا شرط گذاردن و پاى ‏بندى به اين شرايط صحيح است؟

ج. خير، صحيح نيست؛ مگر در حدى كه عقلايى باشد.

ميزان آشنايى لازم دختر و پسر با همديگر

7. فهميدن بعضى از مسايل بعد از ازدواج توسط همسر، موجب ناراحتى و در بعضى موارد باعث مشكلات جدى مى ‏شود كه زندگى زناشويى را با مشكل رو به رو مى ‏كند، آيا گفتن آن‏ها قبل از ازدواج واجب است؟

ج. مواردى كه نگفتن آن‏ها سبب تدليس مى ‏شود، بايد گفته شود.

 استخاره براى ازدواج

8. آيا براى پاسخ دادن به خواستگار دختر، استخاره كردن مورد دارد؟

ج. مورد استخاره بعد از تحقيق و بررسى و مشورت و در هنگام تحيّر است.

9. آيا در صورت انجام استخاره، عمل به آن واجب است؟

ج. واجب نيست.

10. آيا در مورد ازدواج، تجديد استخاره جايز است؟

ج. با تغيير شرايط و يا تغيير نيتِ استخاره از حيث شروط و قيود، جايز است.

آموزش‏هاى قبل از ازدواج

11. قبل از ازدواج، مسايل جنسى و غير جنسى لازم براى زندگى مشترك به دختر و پسر آموزش داده مى ‏شود، با توجه به اين امر:

1) حضور دختر و پسر قبل از عقد در چنين جلساتى چه حكمى دارد؟

2) ديدن فيلم افراد عريان يا نيمه عريان و… جهت آموزش چگونه است؟

ج. حكم شرعى اين مورد با ساير موارد فرقى نمى ‏كند.

عوامل موفقيت در زندگى زناشويى

12. عامل موفقيت در زندگى مشترك و شرايط ازدواج محمدى چيست؟

ج. محبّت بين طرفين و عمل هر كدام به وظايف شرعى نسبت به ديگرى و اغماض هر يك از خطاهاى ديگرى.

مثبت نبودن جواب آزمايش

13. اگر آزمايش قبل از ازدواج، اعتياد يا عدم هماهنگى خونى زن و مرد و در نتيجه ناقص الخلقه شدن فرزند را اعلام كند، ازدواج آن دو با همديگر چه حكمى دارد؟

ج. مناسب نيست.

ازدواج‏هاى حرام و جايز

ازدواج با خواهر زن با رضايت همسر

14. زمانى كه زنى در زوجيت مردى است، در صورتى كه زن اجازه دهد آيا مرد مى ‏تواند با خواهر او ازدواج كند؟

ج. خير، نمى ‏تواند ازدواج نمايد. 

ازدواج با شوهر خاله

15. آيا در ازدواج با شوهر خاله، اجازه خاله شرط است؟

ج. اجازه او شرط است، ولى اگر بدون اجازه او عقد نمايند و بعدا وى بگويد به آن عقد راضى هستم، بنابر اقرب اشكال ندارد.

گرفتن خواهرزن

16. اگر مادربزرگ، نوه ‏ى دخترى خود را شير بدهد، داماد او به همسرش حرام مى ‏شود. آيا داماد پس از فوت مادرزن، مى ‏تواند با خواهرزن خود ازدواج كند؟

ج. نمى ‏تواند، با خواهر زن ازدواج كند.

 طلاق زن و ازدواج با خواهر زن

17. اگر مردى براى اين كه با خواهر زن خود ازدواج كند، او را به شكل ظاهرى طلاق دهد، در حالى كه زن در خانه او باقى بماند، آيا مرد مى ‏تواند با خواهرش ازدواج كند؟

ج. اگر طلاق شرعى دهد، مى ‏تواند با او ازدواج نمايد.

 ازدواج با دختر خوانده

18. ازدواج با دختر خوانده چه وجهى دارد؟

ج. اگر به او محرم نباشد، اشكال ندارد. 

نهى اسلام از ازدواج‏هاى فاميلى

19. در بعضى از روايات اسلامى، از ازدواج‏هاى فاميلى نزديك نهى شده است، با توجه به اين مطلب، ازدواج حضرت على ـ عليه ‏السّلام ـ با حضرت فاطمه ـ عليهاالسّلام ـ كه با موافقت پيامبر ـ صلّى ‏اللّه ‏عليه ‏وآله ‏وسلّم ـ بود، چه توجيهى دارد؟

ج. هر چند خصوص اين ازدواج به امر الهى بود؛ اما از اين جهت استثنا نبود.

ازدواج با فرقه‏ هاى منحرف

20. دادن و گرفتن دختر از فرقه‏ هاى منحرف چه حكمى دارد؟

ج. صلاح نيست و بعض موارد آن، منع شرعى دارد. 

ازدواج با پدر داماد خود

21. ازداوج مادر با پدر شوهر دختر خويش جايز است؟

ج. بله، جايز است. 

ارتداد

22. مردى بعد از دخول به زوجه، به ارتداد فطرى مرتدّ شده است، اگر توبه كند مى ‏تواند مجدّدا به زن رجوع كند؟

ج. نمى ‏تواند.

عدّه ‏ى ارتداد

23. شوهرى مرتدّ شده و زن مسأله را نمى ‏دانسته است، آيا از حين اطّلاع از مسأله بايد عدّه نگهدارد يا از هنگام ارتداد كه عقد منفسخ شده است؟

ج. از حين ارتداد بايد عده را محاسبه نمايد.

 ازدواج با مذاهب ديگر

24. آيا ازدواج مردان سنّى با دختران شيعه جايز است؟ ازدواج مرد شيعه با دختر سنى چه طور؟

ج. در غير ناصبى و غالى جايز است، ولى ازدواج مرد سنّى با زن شيعه كراهت دارد، به اختلاف مراتب در دورى از ايمان ـ به معناى اثنى عشرى بودن ـ ، و مى ‏تواند در هر يك از زن و مرد به عناوين ثانويه حرام باشد و بدين لحاظ حكم موارد، مختلف است.

 ازدواج با اهل تسنّن

25. آيا ازدواج زن شيعه بامرد سنّى جايز است يا خير؟ بر فرض عدم جواز، آيا علاوه بر حرمت تكليفى، محكوم به بطلان نيز هست؟

ج. وضعا صحيح است.

 ازدواج با كافره

26. اگر انسان در كشور كفر مشغول تحصيل باشد و نتواند با زن مسلمان ازدواج كند، آيا با زن كافره مى ‏تواند ازدواج كند؟

ج. ازدواج موقت با زنان اهل كتاب جايز است.

 ازدواج دختر شيعه با ساير فرقه ‏هاى مسلمان يا اهل كتاب

27. ازدواج دختران شيعه اثنى عشريه با مردان داراى عقايد ديگر (فرقه‏هاى ديگر مسلمانان و يا اهل كتاب) چه حكمى دارد؟

ج. اجتناب نمايند كه يا فى الجمله حرام تكليفى است يا حرام تكليفى و وضعى مى‏باشد، واللّه‏ العالم.

 ازدواج با دخترى كه از فرقه اهل حق است

28. مى ‏خواهم با دخترى كه از فرقه اهل حق است ازدواج كنم، آيا جايز است؟

ج. خير، جايز نيست.

دختر ربيبه

29. آيا دختر ربيبه مثل خود ربيبه محرم است؟ دختر ربيب و دختر پسر زن، چه حكمى دارد؟

ج. بلى، محرم هستند.

زن شوهردار

30. آيا زنا با زن شوهردار موجب حرمت ابدى مى ‏شود؟

ج. بله.

 حرمت دختر مزنّى ‏بها

31. اگر شخصى پس از خواستگارى از دخترخاله‏ ى خود و قبل از عقد، با خاله خود زنا كند و پس از متوجّه شدن توبه كند، آيا مى ‏تواند با دخترخاله ازدواج كند يا خير؟ اگر خاله، خواهر صُلبى مادر نباشد، يعنى فقط از جانب مادر مشتركند، آيا حكم تفاوتى مى ‏كند و مراد از قبل از ازدواج قبل از عقد است يا قبل از خواستگارى و مراسم مقدّماتى؟

ج. نمى ‏توانند باهم ازدواج كنند، على ‏الاحوط (مسأله 1913 رساله) و فرقى بين انواع خاله ‏ها نيست و مراد از «قبل از ازدواج» قبل از عقد است.

برادر و خواهر ناتنى

32. حرمت ازدواج برادر با خواهر، از طرف پدر است يا مادر؟ يعنى اگر پدرها يكى باشند و مادرها مختلف و يا بالعكس مى ‏توانند باهم ازدواج كنند؟

ج. دو نفر اگر از پدر يكى باشند يا از مادر يكى باشند يا از هر دو، خواهر و برادر هستند و نمى ‏توانند باهم ازدواج كنند.

 اختلاف در بقاى عقد

33. در صورت اختلاف بين زن و مردى، در مورد اين كه عقد نكاح سابق به قوّت خود باقى است و يا به علل شرعى ـ مثل طلاق و فسخ ـ زوجيّت خاتمه يافته است، قول كدام‏يك معتبر و مقدّم است؟

ج. قول به بقاى زوجيّت مقدّم است.

 ازدواج با بستگان نزديك

34. لطفا نظر مبارك را در رابطه با ازدواج با بستگان نزديك بيان فرماييد؟

ج. شرعا جايز است و در بعض موارد آن مطلوب هم هست.

ازدواج با زنان فاحشه

35. آيا ازدواج كردن با زنان فاحشه حرام است؟ آيا اين‏گونه زنان مرتدّ هستند؟ آيا مى ‏توان به قول آن‏ها مبنى بر نداشتن همسر اعتماد كرد؟

ج. مرتدّ نيستند و ازدواج با آنان قبل از توبه مكروه است و قبول قول آن‏ها مانعى ندارد؛ هر چند مستحب است عفّت را استعلام كند.

 ازدواج با جنّ

36. آيا ازدواج دختر با جنّ جايز است؟

ج. چون معرضيّت زيادى براى فتنه و منازعه دارد و خوف خطر دارد، خلاف احتياط است و بر تقدير جواز، احوط متعه است يا اين‏كه طورى باشد كه شرط كنند ـ به نحو شرط نتيجه ـ وكالت را كه اختيار طلاق با دختر باشد. البته در صورتى كه از جهت اسلام و ايمان كفو باشند.

 جواز ازدواج غير سيّد با سيّده

37. زن سيّده با مرد غير سيّد مى ‏تواند ازدواج كند يا خير؟ آيا كفو يكديگر هستند؟

ج. مسلمان كفو مسلمان است و ازدواج آن‏ها اشكال ندارد.

 ازدواج مبتلايان به ايدز

38. آيا شخص مسلمانى كه به ايدز مبتلا مى ‏باشد، مى ‏تواند دختر مسلمانى را به عقد خود درآورد؟

ج. عقد بلامانع است، ولى اگر وطى همراه با ضرر و موجب سرايت مرض است، ممكن است حكم وجوب تمكين برداشته شده باشد.

 ازدواج با فرد زناكار

39. زنى كه در دوران عقد يا زمان عدّه مرتكب زنا شود و بعدا با اطلاع ولىّ او از اين موضوع، به عقد زانى درآيد، ازدواج آن‏ها جايز است؟ حكم فرزندانى كه حاصل مى ‏شود چه مى ‏باشد؟

ج. عقد باطل است، مگر اين كه زنا در عده ‏ى طلاق بائن يا عده‏ ى وفات بوده باشد و فرزندان آن‏ها مادامى كه نمى ‏دانستند عقد باطل است، ولد شبهه هستند و لحوق شرعى به آن‏ها دارند.

 ازدواج با خواهر و دختر مفعول

40. شخصى با پسرى لواط كرده است، ولى شكّ دارد كه در زمان اين عمل بالغ بوده يا نه، آيا ازدواج او با خواهر يا دختر يا مادر آن پسر جايز است؟

ج. به مسأله‏ ى 1923 رساله رجوع شود.

41. اگر دو پسر عمو يا دو پسر خاله در كودكى با هم لواط كرده ‏اند، آيا يكى از آن‏ها نمى ‏تواند با خواهر ديگرى ازدواج كند؟

ج. مادر، خواهر و دختر كسى كه لواط داده به لواط كننده حرام است، اگرچه لواط كننده و لواط دهنده بالغ نباشند، ولى اگر كمان كند كه دخول نشده، يا شك كند كه دخول شده يا نه، بر او حرام نمى ‏شوند.

42. اگر كسى از روى جهل و نادانى با كسى لواط كرده باشد و سپس توبه كند آيا مى ‏تواند خواهر او را بگيرد؟

ج. خير، نمى‏ تواند.

43. آيا آيه «إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا» شخص لواط كننده با خواهر ملوط را شامل نمى ‏شود و باعث اين نمى ‏شود كه ازدواج آن‏ها صحيح باشد؟

ج. خير، باعث آن نمى ‏شود.

44. اگر قبل و بعد از بلوغ عمل شنيعى انجام شود و مطمئنا به مقدار اندك هم دخول نشده، آيا مى ‏توان با خواهر آن پسر ازدواج كرد؟

ج. اگر دخول نشده، منعى ندارد.

45. در رساله آمده: «مادربزرگ و مادر و خواهر و دختر پسرى كه لواط داده بر لواط كننده حرام است، اگرچه لواط كننده و لواط دهنده بالغ نباشند». سؤال اين كه شخصى در سنّ 12 سالگى دست به چنين عملى زده و بعدا هم خواهر آن پسر را گرفته و داراى فرزندانى است، چون مسأله را نمى ‏دانسته، و تازه متوجّه شده كه آن زن بر او حرام است، حكم مسأله چيست؟ اگر بايد از هم جدا شوند، زن از نظر مهريه و نفقه چه حكمى دارد؟ آيا زن مى ‏تواند بگويد من همه‏ ى مهريه و نفقه‏ ام را مى ‏خواهم؟

ج. در فرض مسأله اگر در لواط دخول واقع شده، زوجه بر شوهر خود حرام مؤبّد است و بايد از يكديگر جدا شوند و مرد هم بايد تمام مهريّه‏ ى زوجه را كه مهر المثل است بپردازد و زن نفقه ندارد و نسبت اولاد هم به پدر و مادر محفوظ است و اولاد شرعى آن‏ها مى ‏باشند، واللّه‏ العالم.

 لواط با برادر همسر

46. من فعلاً داراى همسر و چند فرزند هستم، ولى در زمان طفوليّت با برادر همسرم، متأسفانه لواط كرده ‏ام. در موقع ازدواج هم ملتفت بودم، ولى به خاطر مادرم قبول كردم و فعلاً بسيار ناراحتم، بفرماييد تكليفم چيست؟

ج. اگر يقين به دخول در فعل لواط داريد، واجب است فورا از همسرتان جدا شويد و به هم حرام هستيد.

 ازدواج در عدّه ‏ى رجعيّه با خواهر زن

47. هر گاه زوجه مطلّقه رجعيّه فوت كند، آيا شوهر وى در عدّه‏ ى او مى ‏تواند با خواهر آن زن ازدواج كند؟

ج. بله، مى ‏تواند.

 عدم رعايت عدّه

48. دخترى نامزد جوانى بوده است و براى رعايت مسايل شرعى، صيغه‏ ى عقد موقّت خوانده بودند و باهم خلوت مى ‏كردند و جوان از راه دُبر با دختر نزديكى مى‏ كرده است. ولى بعد از مدّتى از هم جدا مى ‏شوند و دختر كه جاهل بوده و نمى ‏دانسته اين آميزش هم عدّه دارد، در زمان عدّه ‏ى شرعى به عقد دايم ديگرى درآمده و فعلاً بعد از چند سال زندگى متوجّه شده است، حكم او چيست؟

ج. اگر نزديكى شوهر دوم در زمان عده نبوده، عقد باطل است، ولى زن بر او حرام نمى ‏شود، بلكه مى ‏تواند بعدا زن را عقد نمايد.

كسى كه اهل نماز نيست

49. آيا ازدواج با دخترى كه به ظاهر مسلمان است ولى اهل نماز نيست، مثل ازدواج با كافر است؟

ج. خير.

 ازدواج با مادرزن فرزند

50. آيا ازدواج پدر با مادر زن فرزند خويش شرعا جايز است؟

ج. جايز است.

 ازدواج خنثى

51. آيا ازدواج دو خنثى با يكديگر جايز است؟

ج. صحيح نيست.

52. اگر دو نفر خنثى با يكديگر ازدواج نمايند و بعد از مدّتى معلوم شود كه هر دو مذكّر يا مؤنّث هستند، تكليف چيست؟

ج. بايد از يكديگر جدا شوند.

هیات رزمندگان اسلام

منبع: bahjat.ir