پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
استفتائات آیت الله نوری همدانی درباره ماه مبارک رمضان
احکام روزه
سؤال 207: پزشكان مريضى را از روزه گرفتن منع مىكنند ولى خود شخص مىداند كه روزه براى او ضرر ندارد، چنين مريضى چه بايد بكند؟
جواب: اگر گفتار پزشكان حتى احتمال ضرر كه خوف ضرر است را در او ايجاد نكند روزهاش صحيح است و بايد روزه بگيرد.
سؤال 208: روزه دارى كه وظيفهاش تيمّم است چون وقت تنگ است، امّا مسامحه مىكند به خيال اينكه اگر مسواك كند به تيمّم هم مىرسد در حال مسواك زدن، اذان صبح هم مىگويند، اين سهل انگارى حكم عمد پيدا مىكند يا خير؟
جواب: اگر مسامحه كرده است حكم عمد را دارد.
سؤال 209: آيا چرك گلو روزه را باطل مىكند؟
جواب: اگر در قسمت بالاى گلو است كه مىتواند بدون مشقّت آن را به فضاى دهن بياورد و بيرون بريزد باطل مىكند واگرنه باطل نمىكند.
سؤال 210: استفاده از آمپولهايى كه به جاى غذا به كار مىرود براى روزه دار چه حكمى دارد؟
جواب: آمپول مطلقاً روزه را باطل نمىكند.
سؤال 211: آيا بودن وسايل غير خوراكى مثل وسايل دندانپزشكى در دهان باعث بطلان روزه مىشود؟
جواب: اگر خون كه احياناً در اين قبيل موارد در دهان بوجود مىآيد و يا آب كه داخل فضاى دهان مىشود را فرود نبرد روزهاش باطل نمىشود.
سؤال 212: برخى از بيماران مبتلا به آسم مجبور به استفاده از اسپرى سالبوتامبول و… براى باز كردن راه تنفسى مىباشند حكم روزه اين دسته بيماران چيست؟
جواب: با اكتفا به مقدار ضرورت، روزهاش صحيح است.
سؤال 213: تنقيه ضرورى با چيز روان براى بيمارى كه هيچ منع ديگرى براى روزه دارى ندارد چه حكمى دارد؟
جواب: تنقيه با چيز روان هرچند از روى ضرورت هم باشد روزه را باطل مىكند.
سؤال 214: كسانى كه معتاد به دخانيات (سيگار، قليان) و حتّى مواد مخدّرند (ترياك و اين گونه چيزها) آيا در حالت روزه مىتواند به مقدار ضرورت استفاده نمايند و مبطل روزه نيست؟
جواب: نمىتوانند.
سؤال 215 : سيگار كشيدن و استفاده از مواد مخدر مانند ترياك و غيره شرعا چه صورتي دارد؟
جواب: استفاده از مواد مخدر حرام و سيگار نيز اگر مضر باشد حرام است .
سؤال 215: آيا حنا گذاشتن به سر و دست و يا ماليدن روغن به بدن يا كرم يا براى زخم دست و پا دواى مرهم و غير آن گذاشتن آيا موجب بطلان روزه مىشود؟
جواب: موجب بطلان نمىشود.
سؤال 217: اگر كسى در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح از خواب بيدار شود و در خواب محتلم شده باشد و امكان غسل كردن نداشته باشد حكم روزه اين روز فرد چيست؟
جواب: قبل از طلوع فجر بايد تيمم بدل از غسل بجا بيآورد در اين صورت روزهاش صحيح است.
سؤال 218: آيا دارو ريختن مانند قطره چشم به هنگام روزه باعث باطل شده روزه مىگردد؟
جواب: اگر به فضاى دهان نرسد روزه را باطل نمىكند.
سؤال 219: شخصى صائم در ايّام ماه مبارك رمضان زير دوش مىرود تا غسل انجام دهد فشار دوش اگر به اندازهاى زياد باشد كه تمام سر و گردن را فرا گيرد آيا روزه را باطل مىكند؟
جواب: روزهاش صحيح است.
سؤال 220: زنى كه چندين سال يا حامله يا مرضعه بوده و نتوانسته روزه بگيرد و روزه براى او و يا بچهاش ضرر داشته است تكليف او چيست؟ حتّى از خودش مال ندارد كفاره روزه را بدهد و آيا استمرار مرضعه يا حامله هم حكم مريض مستمر را دارد كه قضاى سال آخر را بگيرد يا حكم فرق مىكند؟
جواب: در فرض سؤال قضاى سالهاى قبل ساقط است و فقط اگر ضرر ندارد قضاى سال آخر را بگيرد ولى هر وقت تمكّن پيدا كرد كفّاره روزههاى سالهاى قبل را بدهد.
سؤال 221: اگر شخصى در ماه مبارك رمضان از خواب بيدار شود و غذا بخورد سپس متوجه بشود كه از وقت اذان صبح گذشته است آيا روزه اين فرد صحيح است؟
جواب: روزهاش صحيح است در عين حال قضاى آن روز هم بر او واجب است.
سؤال 222: آيا انسانى كه خود روزه قضا دارد مىتواند قضاى روزه واجب ميّت را بگيرد؟
جواب: نمىتواند.
سؤال 223: اين جانب در سال 1361 مدتى از ماه مبارك رمضان را در جبهه حقّ عليه باطل بودم و نتوانستم روزه بگيرم از طرف خانواده در خصوص سنّم اختلاف نظر است دقيقاً نمىدانم در آن ايّام مكلّف بودهام يا خير. تكليف روزه فوت شده چيست؟
جواب: چون مكلّف بودن جنابعالى در آن تاريخ مشكوك است قضاى آن روزهها واجب نيست.
سؤال 224: يك نفر در ماه رمضان به سبب فعل حرام روزهاش را باطل كرده و نمىدانسته كه آيا به سبب اين فعل حرام روزه باطل مىشود يا خير؟ حالا چه وظيفهاى دارد؟
جواب: اگر جاهل مقصر است بنابر احتياط بايد علاوه بر اين كه روزه را قضا نمايد، كفاره جمع انجام بدهد يعنى به شصت فقير به هر يك، يك مدّ گندم يا جو يا قيمت آنها را بدهد و دو ماه پى در پى هم روزه بگيرد.
سؤال 225: دختر و پسرى كه مىدانستند روزه واجب است ليكن اولياء از روى جهالت و دلسوزى كه: در اين سن تو روزه برايت واجب نيست، مانع از گرفتن روزه آنها مىشدند، خود آنها هم اهل مسئله نبودند، وظيفه در اين مورد چيست؟ با توجه به اينكه اكنون قادر بر اداء كفاره نمىباشند ؟
جواب: در اين مورد فقط قضا واجب است.
سؤال 226: تكليف ورثه نيست به فروض زير چيست؟
الف: شخصى ماه رمضان مريض بوده و مرض ادامه داشته تا اوّل ذى حجّه.
جواب: قضا واجب نيست.
ب: شخصى مريض بود و مرض او بعد از رمضان برطرف شد و 15 روز زنده بود و 15 شوال فوت كرد.
جواب: اگر در آن چند روز كه خوب شده مىتوانسته است قضاى روزه خود را بجا بياورد و بجا نياورد قضا لازم است.
سؤال 227: آيا زن مىتواند در ايّام ماه مبارك رمضان به خاطر اينكه روزه خود را تمام بگيرد و قضاء روزه بر گردنش نباشد به خاطر عادت ماهيانه كه به او دست مىدهد از قرص ضدّ حاملگى استفاده نمايد؟
و همچنين درباره روزه مستحبّى و نذر چطور؟
جواب: در صورتى كه آن قرص مضرّ نباشد و پس از استفاده از آن در موقع عادت ماهانه هيچ اثرى از خون مشاهده نشود اشكال ندارد.
سؤال 228: شخصى در ماه مبارك رمضان در جايى قصد اقامه آن ماه را در آن محل كرده است ولى هميشه بعد از افطار از حد ترخص خارج مىشود اما پس از دو ساعت و نيم يا سه ساعت به آن محل باز مىگردد، وظيفه اين شخص نسبت به نماز و روزهاش در آن محل چيست؟
جواب: اگر از اول، قصد خارج شدن هر شب را داشته قصد محقق نشده است و بايد روزهها را قضا كند و نمازش را قصر بخواند ولى اگر از اول قصد خروج را نداشت و قصد اقامه كرد و يك نماز چهار ركعتى خواند و بعد از آن جريان رفت و برگشت فوق انجام مىيابد نماز و روزهاش تمام است.
سؤال 229: آيا گرفتن روزه قضا در سفر صحيح است؟ يا خير؟
جواب: صحيح نيست.
سؤال 230: روزه مستحب براى شخص مسافر جايز است يا خير؟
جواب:روزه مستحب در سفر جائز نيست.
سؤال 231: آيا مسافر مىتواند در سفر نذر كند كه مثلاً فردا يا امروز را روزه مىگيرم و بعداً آنروز را روزه بگيرد؟
جواب: در سفر نمىتواند و اگر بخواهد ميتواند در محلّ خود نذر كند.
سؤال 232: زائرانى كه در ماه مبارك رمضان به مكه مكرمه و مدينه منوره سفر مىكنند اگر هنگام غروب در مسجد الحرام و مسجد النبىصلى الله وعليه وآله وسلم حضور يابند به لحاظ اين كه اهل سنت زودتر از ما افطار مىكنند، آيا زائران ايرانى مىتوانند همراه آنان افطار كنند يا خير؟
جواب: پيش از مغرب شرعى نمىتوانند افطار نمايند چون آيه شريفه «و اتمّو الصّيام» انتهاى روزه را شب معرّفى مىكند و بنظر حقير تقيّه مداراتى در افطار روزه، راه ندارد.
سؤال 233: آيا اداى كفاره روزه عمدى يا غير عمدى. و كلّاً تمامى كفارات بايد فورى باشد؟
جواب: وجوب اداى كفاره فورى نيست ولى نبايد مسامحه كند.
سؤال 234: زنى كه به واسطه مريض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدى قضاى روزهها را هم نگرفته يا آنكه بدون عذر معصيت كرده و روزه خود را خورده است آيا پرداخت كفاره او بر خودش است يا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتى كه تمكن بر كفاره ندارد غير از مهريهاى كه از شوهر طلبكار است آيا واجب است از مهريه به اندازه كافى از شوهر خود گرفته و اداى كفاره نمايد يا خير؟
جواب: كفاره بر عهده خود اوست و كفاره واجب است و واجب است كه اقدام و سعى كند هرچند از مهريه بگيرد و بپردازد.
سؤال 235: خانمى هستم شصت و چهار ساله كه پنجاه سال پيش در سن 14 سالگى ازدواج كردم و ماههاى رمضان مادر شوهرم نمىگذاشت كه روزه بگيرم زيرا بسيار ضعيف بودم به اين صورت كه مادر شوهرم سحرها مرا بيدار نمىكرد و مىگفت تو ضعيف هستى و بايد كار كنى، نمىتوانى روزه بگيرى آيا بايد براى هر روز 60 فقير را طعام بدهم؟ امّا اين امر از عهده بنده خارج است. وظيفه من چيست؟
جواب: كفاره هر روزه كه اطعام 60 فقير است بر شما واجب نيست ولى در ماه رمضانها كه روزه خود را به جهت ضعف و عدم توانائى نگرفتهايد اگر تا ماه رمضان بعد قدرت گرفتن روزه را داشتهايد و قضاى آنها را تا به حال نگرفتهايد هم قضاى آنها بر شما لازم است و هم كفّاره تاخير بر ذمّه شما آمده است كه براى هر روز يك مُدّ طعام است ولى اگر ماه رمضان بعد نيز قدرت گرفتن روزه را پيدا نكردهايد هر روز يك مُدّ طعام بدهيد كافى است و قضا واجب نيست و مُدّ ده سير است.
جواب: در صورتى كه در اثر بيمارى كه روزه مضر بوده است روزه خود را خورده است و يا بدون توجه بوده كه متلفت نبوده است كه خوردن روزه عمداً كفّاره دارد، كفّاره واجب نيست و فقط قضاى روزه بر او واجب است و حساب كردن مخارج دختر و فرزندان دختر از كفّاره روزه كه در فوق مرقوم داشتهايد صحيح نيست.
سؤال 237: شخصى فوت كرده و كفاره عمدى پنج روز ماه رمضان و كفاره قسم و نذر و عهد بر عهده او بوده وظيفه چيست؟
جواب: لازم است ز تركه ادا شود.
سؤال 238: آيا مظالم و كفارات (مثل كفاره روزه) و صدقات واجبه را مىشود به واجب النفقه داد يا خير؟
جواب: نمىشود.
ج2:
سؤال 243 – آيا شرب سيگار، يا شرب اشيائى كه بصورت مايع نيستند و مطلق دود بشمار مىروند براي روزه اشكالى دارد؟
جواب: اگر به حلق برسد جايز نيست.
سؤال 244 – شخصى كه در ماه رمضان صبح از وطن خود به جائيكه بيشتر از چهار فرسخ است برود و قبل از ظهر همان روز به وطن خود بر گردد، روزه اين شخص چگونه است؟
جواب: در فرض سؤال اگر پيش از ظهر به محلِّ خود برگردد و چيزى نخورده باشد بايد قصد روزه نمايد روزه او صحيح است.
سؤال 245 – اگر در يك كشور براى افطار روزه، اذان يك شهر بزرگِ آن كشور را در تلوزيون پخش كنند، آيا براى همه كسانى كه در حال شنيدن اذان هستند جايز است افطار نمايند؟
جواب: جايز نيست مگر اينكه با شهرى كه انسان در آن زندگى مىكند هم افق باشد.
سؤال 246 – اگر انسان سر را با چيزى بپوشاند مانند غواصان و زير آب برود موجب بطلان روزه مىشود يا خير؟
جواب: بلى، موجب بطلان است.
سؤال 247 – اگر شخص نذر كند كه در روز معين روزه بگيرد و در آن روز مبتلا به مرضى شود كه روزه براى آن ضرر داشته باشد آيا نذر او ساقط است و اگر نذر او ساقط نيست تكليفش چيست؟
جواب: نذر او ساقط است.
سؤال 248 – آيا انسان مىتواند در ماه مبارك رمضان براى فرار از روزه عمداً مسافرت كند؟
جواب: بلى مىتواند، ولى كراهت دارد.
سؤال 249 – خانمى 10 سال پيش سقط جنين كرده كه به طور تصادفى بوده است، نمازها و روزههايى كه در طول اين مدت خوانده و گرفته، چه حكمى دارد؟ و اگر خانمى با اين اوصاف به خانه خدا رفته باشد چه؟
جواب: اگر غسل جنابت انجام داده، كفايت از غسل نفاس مىكند، و اعمالى كه بعد از غسل جنابت انجام داده صحيح است.
سؤال 250 – مبتلايان به بيماريهاى تنفسى (بخصوص آسم) جهت پيشگيرى و درمان تنگى تنفس خود ناچارند روزانه چند مرتبه از اسپرىهاى مخصوص استفاده كنند كه از طريق دهان پودرهاى داروئى را به مجارى تنفسى و ريه مىرسانند كه در اين مسير اين مواد به حلق نيز مىرسند، آيا استفاده از اين وسيله مبطل روزه مىباشد يا خير؟
جواب: استفاده از آن در حد ضرورت مبطل روزه نيست .
سؤال 251 – براى فرد روزه دار خون دادن (اهداء) و خون گرفتن (بشكل درمانى) چه حكمى دارد؟
جواب: اگر خون دادن موجب ضعف باشد، كراهت دارد ولى روزه را باطل نمىكند و خون گرفتن مانعى ندارد.
اگر روزه ضرر داشته باشد
سؤال 252 – در مواردى كه از پزشك در مورد ضرر روزه سؤال مىشود، آيا فقط ضرر حتمى آن بايد به اطلاع بيمار رسانده شود يا احتمال وجود خطر و ضرر نيز بايد ذكر شود؟
جواب: خوف ضرر كافى است
سؤال 253 – ملاك در تشخيص ضررى كه مانع از روزه مىشود نظر دكتر است يا خود انسان؟
جواب: ملاك خوفى است كه منشاء عقلائى ضرر است، از هر راه كه پيدا شود.
باقيماندن بر جنابت و حيض و نفاس تا اذان صبح
قضاوكفاره
سؤال 256 – كسى كه سحرى مىخورد و احتمال مىدهد اذان را گفته باشند ولى تفحّصى نمىكند مثلاً به ساعت نگاه نمىكند، حكم روزه اين فرد چيست؟
جواب: روزه اش صحيح است مگر اينكه بعداً معلوم شود كه صبح بوده كه در اين صورت قضاى روزه بر او واجب است.
سؤال 257 ـ اگر شخصي ديگري را اكراه بر افطار در ماه مبارك رمضان نمود ، آيا علاوه بر گناه ، كفاره هم بر عهده اش مي باشد يا خير ؟
جواب: : خير كفاره به عهده او نمي آيد .
سؤال 258 ـ در روزه استيجاري ، اگر بعد از ظهر افطار كند ، كفاره دارد يا خير ؟
جواب: : كفاره ندارد .
سؤال 259 – كسى كه به علت مرض تا رمضان سال آنيده نتواند روزه سال گذشته را قضا نمايد تكليفش چيست؟
جواب: قضا ساقط شده و بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد
سؤال 260 – آيا مىشود روزه قضا و روزه مستحبى را با هم در يك روز نيت كرد؟
جواب: خير، نميشود.
سؤال 261 – فرق كفارات ماليّه و كفارات مخيّره چيست لطفاً توضيح فرمائيد؟
جواب: كفاره مخيره آن است كه انسان بين چند چيز مخير است و هر كدام را به عنوان كفّاره انجام دهد مجزى است و منظور جنابعالى از كفاره ماليّه چيست؟ بايد توضيح بدهيد.
سؤال 262 – اينجانب چندين مورد در ماه رمضان محتلم شدهام آن هم قبل از سحرى و قبل از اذان صبح و اين مسئله را اين طور ياد گرفته بودم كه اگر كسى جنب شود تا اذان ظهر وقت دارد غسل كند و فقط معصيت كرده است كه تا اذان ظهر بر جنابت مانده و نيز مسأله تيمم را نمىدانستم و ندانسته و بى اطلاع نسبت به مسأله به حالت جنابت وارد اذان صبح مىگرديدم و بعد از اذان صبح و قبل از اذان ظهر غسل مىكردم اكنون خواهشمندم بفرمائيد آيا علاوه بر قضاى اين روزها كفّارهاى بر گردن بنده است يا خير؟
جواب: قضا و كفّاره بر شما واجب نميشود.
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
