پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
س 1440: در حسینیه ها و مساجد بیشتر مناطق به‌خصوص روستاها مراسم شبیه خوانی به اعتبار اینکه از سنتهای قدیمی است برگزار می‌شود که گاهی اثر مثبتی در نفوس مردم دارد، این مراسم چه حکمی دارند؟
ج: اگر مراسم شبيه خوانی مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشند و مستلزم مفسده هم نباشند و با توجه به مقتضيات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشوند، اشکال ندارند، ولی در عين حال بهتر است که به جای آنها، مجالس وعظ و ارشاد و ذکر مصائب حسينی و مرثيه خوانی بر پا شود.
س 1441: استفاده از طبل و سنج و شیپور و همچنین زنجیرهایی که دارای تیغ هستند در مجالس و دسته های عزاداری چه حکمی دارد؟
ج: اگر استفاده از زنجيرهای مزبور موجب وهن مذهب در برابر مردم شود و يا باعث ضرر بدنی قابل توجهی گردد، جايز نيست ولی استفاده از شيپور و طبل و سنج به نحو متعارف اشکال ندارد.
س 1442: در بعضی از مساجد در ایام عزاداری از عَلَمهای متعددی استفاده می‌شود که دارای تزئینات زیاد و گرانبهایی است و گاهی موجب سؤال متدینین از اصل فلسفه آنها میگردد و در برنامههای تبلیغی خلل ایجاد میکند و حتّی با اهداف مقدس مسجد تعارض دارد، حکم شرعی در این رابطه چیست؟
ج: اگر قرار دادن آنها در مسجد با شئونات عرفی مسجد منافات داشته باشد و يا برای نمازگزاران مزاحمت ايجاد کند، اشکال دارد.
س 1443: اگر شخصی عَلَمی را برای عزاداری سیدالشهدا(علیه‌السلام) نذر کرده باشد، آیا جایز است مسئولین حسینیه از قبول آن خودداری کنند؟
ج: اين نذر، متولّی حسينيه و هيأت امناء آن را ملزم به قبول عَلَم نمیکند.
س 1444: استفاده از عَلَم در مراسم عزاداری سیدالشهدا(علیه‌السلام) با قرار دادن آن در مجلس عزا یا حمل آن در دسته عزاداری چه حکمی دارد؟
ج: فی‌نفسه اشکال ندارد ولی نبايد اين امور جزء دين شمرده شوند.
س 1445: اگر بعضی از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا اینکه عدم شرکت او باعث دوری از اهل بیت(علیهم‌السلام) می‌شود؟
ج: بديهی است که نمازِ واجب، مقدم بر فضيلت شرکت در مجالس عزاداری اهل بيت(عليهم‌السلام) است و ترک نماز و فوت شدن آن به بهانه شرکت در عزاداری امام حسين(عليه‌السلام) جايز نيست، ولی شرکت در عزاداری به‌گونه ای که مزاحم نماز نباشد ممکن و از مستحبات مؤکد است.
س 1446: در بعضی از هیأت های مذهبی مصیبتهایی خوانده می‌شود که مستند به مقتل معتبری نیست و از هیچ عالم یا مرجعی هم شنیده نشده است و هنگامی که از خواننده مصیبت از منبع آن سؤال می‌شود، پاسخ میدهند که اهل بیت(علیهم‌السلام) اینگونه به ما فهمانده اند و یا ما را راهنمایی کردهاند و واقعه کربلا فقط در مقاتل نیست و منبع آن هم فقط گفته های علما نمیباشد بلکه گاهی بعضی از امور برای مدّاح یا خطیب حسینی از راه الهام و مکاشفه مکشوف می‌شود، سؤال من این است که آیا نقل وقایع از این طریق صحیح است یا خیر؟ و در صورتی که صحیح نباشد، تکلیف شنوندگان چیست؟
ج: نقل مطالب به‌صورت مزبور بدون اينکه مستند به روايتی باشد و يا در تاريخ ثابت شده باشد، وجه شرعی ندارد مگر آنکه نقل آن به عنوان بيان حال به حسب برداشت متکلّم بوده و علم به خلاف بودن آن، نداشته باشد و تکليف شنوندگان نهی از منکر است به شرطی که موضوع و شرايط آن نزد آنان ثابت شده باشد.
س 1447: از ساختمان حسینیه صدای قرائت قرآن و مجالس حسینی بسیار بلند پخش می‌شود به‌طوری که صدای آن از بیرون شهر هم شنیده می‌شود واین امر منجر به سلب آسایش همسایگان شده است و مسئولین و سخنرانان حسینیه اصرار به ادامه آن دارند، این عمل چه حکمی دارد؟
ج: اگر چه اقامه مراسم و شعائر دينی در زمانهای مناسب در حسينيه از بهترين کارها و جزو مستحبات مؤکد میباشد، ولی واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذيّت و ايجاد مزاحمت برای همسايگان بپرهيزند هرچند با کمکردن صدای بلندگو و تغيير جهت آن به طرف داخل حسينيه باشد.
س 1448: نظر شریف حضرت عالی نسبت به ادامه حرکت دسته های عزاداری در شبهای محرم تا نصف شب همراه با استفاده از طبل و نی چیست؟
ج: به راه انداختن دستههای عزاداری برای سيدالشهدا و اصحاب او(عليهم‌السلام) و شرکت در امثال اين مراسم امر بسيار پسنديده و مطلوبی است و از بزرگترين اعمالی است که انسان را به خداوند نزديک میکند، ولی بايد از هر عملی که باعث اذيّت ديگران می‌شود و يا فی‌نفسه از نظر شرعی حرام است، پرهيز کرد.
س 1449: استفاده از آلات موسیقی مانند اُرگ (از آلات موسیقی و شبیه پیانو است) و سنج و غیر آنها در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟
ج: استفاده از آلات موسيقی، مناسب با عزاداری سالار شهيدان نيست و شايسته است مراسم عزاداری به همان صورت متعارفی که از قديم متداول بوده برگزار شود.
س 1450: آیا آنچه متداول شده که به عنوان عزاداری برای امام حسین(علیه‌السلام) گوشت بدن را سوراخ کرده و قفل و سنگ کیلو به آن آویزان میکنند، جایز است؟
ج: اين گونه اعمال که موجب وهن مذهب میشوند جايز نيست.
س 1451: اگر انسان در زیارتگاه‌های ائمه(علیهم‌السلام) خود را به زمین بیندازد و همانند بعضی از مردم که صورت و سینه خود را برزمین میمالند تا از آن خون جاری شود و به همان حالت وارد حرم میشوند، عمل کند چه حکمی دارد؟
ج: اين اعمال که به عنوان اظهار حزن و عزاداری سنّتی و محبت ائمه(عليهم‌السلام) محسوب نمیشوند از نظر شرعی اعتباری ندارند، بلکه اگر منجر به ضرر بدنی قابل توجه و يا وهن مذهب شوند، جايز نيست.
س 1452: در بعضی از مناطق زنان مراسمی را به اسم سفره حضرت ابوالفضل(علیه‌السلام) برای اجرای برنامههایی به عنوان جشن عروسی حضرت فاطمه(علیهاالسلام) برگزار میکنند و در آن شعرهای عروسی خوانده و کف میزنند و سپس شروع به رقص میکنند، انجام این امور چه حکمی دارد؟
ج: برگزاری این جشنها و مراسم اگر همراه با ذکر اکاذیب و مطالب باطل نبوده و موجب وهن مذهب نشود، فی نفسه اشکال ندارد و اما رقص حکم آن در مسأله 1167 گذشت.
س 1453: باقی‌مانده اموالی که به عنوان هزینههای مراسم عاشورای امام حسین(علیه‌السلام) جمعآوری می‌شود، در چه موردی باید خرج شود؟
ج: می‌توان اموال باقی‌مانده را با کسب اجازه اهداء کنندگان آنها در امور خيريه مصرف کرد و يا آنها را برای مصرف در مجالس عزاداری آينده نگه داشت.
س 1454: آیا جایز است در ایام محرم از افراد خیّر اموالی را جمع آوری کرد و با تقسیم آنها به سهمهای مختلف، قسمتی را به قاری قرآن و مرثیه‌خوان و سخنران داد و باقی‌مانده را برای برگزاری مجالس مصرف کرد؟
ج: اگر با رضايت و موافقت صاحبان اموال باشد، اشکال ندارد.
س 1455: آیا جایز است زنان با حفظ حجاب و پوشیدن لباس خاصی که بدن آنان را بپوشاند، در دسته های سینه‌زنی و زنجیرزنی شرکت کنند؟
ج: شرکت زنان در دستههای سينه زنی و زنجير زنی شايسته نيست.
س 1456: اگر قمه زدن در عزاداری ائمه(علیهم‌السلام) موجب مرگ شخص شود، آیا این عمل خودکشی محسوب می‌شود؟
ج: اگر اين عمل عادتا منجر به فوت نمیشود حکم خودکشی را ندارد ولی اگر از همان ابتدا خوف خطر جانی برای او وجود داشته و در عين حال اين کار را انجام داده و منجر به فوت وی شده است، حکم خودکشی را دارد.
س 1457: آیا شرکت در مجالس فاتحهای که برای مسلمانی که با خودکشی از دنیا رفته، برگزار می‌شود جایز است؟ قرائت فاتحه برای آنان بر سر قبرشان چه حکمی دارد؟
ج: اين کار فی‌نفسه اشکال ندارد.
س 1458: خواندن مرثیه و مدیحههایی که شنوندگان را در جشنهای تولد ائمه(علیهم‌السلام) و عید مبعث به گریه بیندازد چه حکمی دارد؟ ریختن پول بر سر حاضرین چه حکمی دارد؟
ج: خواندن مرثيه و مديحه در جشنهای اعياد دينی اشکال ندارد و پاشيدن پول بر سر حاضرين هم بدون اشکال است بلکه اگر به قصد اظهار شادی و سرور و شادکردن قلوب مؤمنين باشد، ثواب هم دارد.
س 1459: آیا خواندن زن در مجالس عزاداری با علم او به اینکه مردان نامحرم صدای او را میشوند جایز است؟
ج: اگر خوف مفسده باشد بايد از آن اجتناب شود.
س 1460: در روز عاشورا مراسمی مانند قمه زنی و پابرهنه وارد آتش و ذغال روشن شدن برگزار می‌شود که علاوه بر اینکه باعث بدنام شدن مذهب شیعه اثنی عشری در انظار علما و پیروان مذاهب اسلامی و مردم جهان می‌شود، ضررهای جسمی و روحی هم به این اشخاص وارد میکند و همچنین موجب توهین به مذهب میگردد، نظر شریف حضرتعالی در این‌باره چیست؟
ج: هر کاری که برای انسان ضرر داشته و يا باعث وهن دين و مذهب گردد حرام است و مؤمنين بايد از آن اجتناب کنند و مخفی نيست که بيشتر اين امور باعث بدنامی و وهن مذهب اهل بيت(عليهم‌السلام) می‌شود و اين از بزرگترين ضررها و خسارتهاست.
س 1461: آیا قمه زدن به‌طور مخفی حلال است یا اینکه فتوای شریف حضرت عالی عمومیت دارد؟
ج: قمه زنی علاوه بر اينکه از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمیشود و سابقهای در عصر ائمه(عليهم‌السلام) و زمانهای بعد از آن ندارد و تأييدی هم به شکل خاص يا عام از معصوم(عليه‌السلام) در مورد آن نرسيده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب می‌شود بنا بر اين در هيچ حالتی جايز نيست.
س 1462: معیار شرعی ضرر اعم از جسمی یا روحی چیست؟
ج: معيار، ضرری است که در نظر عرف، قابل توّجه و معتنابه باشد.
س 1463: زنجیرزدن به بدن همانگونه که بعضی از مسلمانان انجام میدهند، چه حکمی دارد؟
ج: اگر به نحو متعارف و بهگونهای باشد که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه در عزاداری محسوب شود اشکال ندارد.
مراسم عزاداری
س. آیا می‌شود «اضافه‌خرج» مراسم فاطمیه را در محرم خرج کرد؟
ج. اگر نذر خاص نشده باشد که در مراسم فاطمیه مصرف شود و یا خلاف نظر اهدا کنندگان نباشد، اشکال ندارد.
س: آیا می توان از اموال بیت المال برای مراسم عزاداری استفاده کرد؟
ج. بطور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات اداره مربوطه می باشد و تخلف از آن جایز نیست؛ و اگر بر طبق قوانین و مقررات باشد، مانع ندارد.
س. آیا سیاه پوش کردن مسجد و پوشیدن لباس مشکی در مراسم عزاداری کراهت دارد؟
ج. سیاهپوش کردن مساجد و پوشیدن لباس مشکی در ایام عزاداری خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه موجب ترتب ثواب الهی است در هر صورت کراهت پوشیدن لباس سیاه در غیر نماز ثابت نیست.
س. آیا مالیدن گِل به سر و صورت در ایام عزاداری اشکال دارد؟
ج.اگر به نحو متعارف و به گونه ای باشد که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه در عزاداری محسوب شود، اشکال ندارد.
س. شنیدن صدای گریه و شیون نامحرم که در عزای اهل بیت علیهم السلام است (باتوجه به کنار هم بودن قسمت زنانه و مردانه هیئت) برایمردان چه حکمی دارد؟
ج. در صورتی که مفسده ای نداشته باشد، فی نفسه اشکال ندارد.
س. برهنه شدن در سینه زنی به شرط اینکه نامحرم نباشد اشکال دارد؟
ج. شایسته است عزاداری به شیوه مرسوم و سنتی ـ که با لباس انجام می گرفته ـ برگزار گردد.
س. آیا لطمه زدن به بدن در عزاداری ها جایز است؟
ج. لطمه زدن در عزاداری اگر ضرر قابل توجهی بر بدن داشته باشد و یا موجب وهن مذهب یا مؤمنین یا مراسم عزاداری معصومین (علیهم السلام) باشد، جایز نیست و در هر حال بهتر است مؤمنین مراعات شؤون عزاداری معصومین (علیهم السلام) بویژه سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را بنمایند.
س. هروله کردن و گفتن ذکر ائمه بصورت تند و پشت سر هم (شور) جایز است؟
ج. اگر موجب وهن مذهب یا مراسم عزاداری معصومین «علیهم السلام» نباشد فی نفسه اشکال ندارد
س. آیا استفاده از برخی از الفاظ مانند من سگ حسینم در عزاداری اشکال دارد؟
ج. گفتن این الفاظ شایسته نیست و در هر حال بهتر است مؤمنین مراعات شؤون عزاداری معصومین «علیهم السلام» بویژه سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین «علیه السلام» را بنمایند.
س. خرید و فروش در روزهای تاسوعا و عاشورا چه حکمی دارد؟
ج. فی نفسه حرام نیست، لکن شایسته است شخص به عزاداری اشتغال داشته باشد و خود را از ثواب بزرگ محروم نسازد.
س. پولهای ریخته شده در گهواره‌ی علی‌اصغر(سلام الله علیه) را صرف چه کارهایی می‌توان نمود؟ آیا می‌توان صرف مسجد یا صرف خرید دستگاه پرژکتور برای مسجد نمود؟
ج. باید در همان جهتی که نذر کننده یا هدیه کننده منظور نموده(مانند برگزاری مجالس روضه‌خوانی برای آن حضرت)، مصرف شود.
س. اگر شخصی در روضه ابا عبد الله(علیه السلام) از خود بی خود شده و به سر و صورت خود لطمه وارد کند و ضرر قابل توجهی به بدن خود وارد سازد، آیا این کار اشکال دارد؟
ج. اگر در موقع لطمه زدن حقیقتاً بی‌اختیار بوده، اشکال ندارد.
س. در برخی از هیئت ها، مراسم عزا داری برای مدافعان حرم یا مسائلی از این قبیل شکل میگیرد حال سوال این است که آیا سینه زدن برای این شهدای بزرگوار جایز است یا فقط میتوانیم برای ائمه علیهم السلام سینه زنی کنیم؟
ج. اشکالی ندارد، یاد شهدا، یاد ائمه(علیهم السلام) و یاد خدا محسوب می شود.
هیات رزمندگان اسلام
منبع: khamenei.ir
