بردباری خداوند در عقوبت اعمال ناشایست انسان

دعای افتتاح دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نایبان خاص امام زمان(عجل الله التعالی الفرج الشریف) آن را نقل کرده است. شیعیان این دعا را در شب‌های ماه رمضان می‌خوانند. مشتمل بر مضامین عالی خداشناسی است و عده‌ای از علما بر این دعا شرح نوشته‌اند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به دولت اسلامی در پرتو ظهور امام مهدی(عجل الله التعالی الفرج الشریف)، بیان هدف حکومت اسلامی و وظیفه ما در قبال آن.

دعای افتتاح با حمد و ستایش الهی آغاز می‌شود و سپس به؛ انتخاب راه صحیح و تأیید الهی، رحمت و غضب حکیمانه الهی، لزوم خوف و رجاء، توفیق عبادت منتّی الهی بر بنده، گناه بنده و دوام فیض الهی، یادآوری نعمت‌های خدا، بقای نعمت‌ها به دست خدا و لزوم تفکر در نعمت‌های خدا می‌پردازد. فقرات پایانی دعای افتتاح که بر آن بسیار تأکید شده، درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامی است که در پرتو ظهور حضرت ولی عصر(عجل الله التعالی الفرج الشریف)برقرار می شود.

شرحی از فرازهای سی گانه دعای شریف افتتاح را از کتاب “شرح دعای شریف افتتاح” نوشته حجت الاسلام محسن قرائتی برای آگاهی از فیوضات این ماه مرور می کنیم.

فراز دهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى حِلْمِهِ بَعْدَ عِلْمِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى طُولِ أَنَاتِهِ فِي غَضَبِهِ وَ هُوَ قَادِرٌ [الْقَادِرُ] عَلَى مَا يُرِيدُ

خدا را بر بردباریش ستایش؛ که در عین آگاهی از بدی انسان ها بر آنها صبر می کند. خدا را بر گذشتن ستایش که علی رغم قدرتمندی اش بر جزا دادن مطابق بدی انسان ها گذشتن جاری می شود. خدا را ستایش بر مدارای فراوانش در موقع خشم. او بر آنچه اراده کند توانمند است.

نکته ها

هنگامی که صفت حلم برای خداوند به کار می رود بیشتر این نکته را مورد توجه قرار می دهد که او در عقوبت انسان گنهکار شتاب نمی کند. (الحمدلله علی حلمه)

عفو یعنی ترک مجازات و دوری از عقوبت حتی برخی از لغت شناسان در معنی عفو نوشته اند: محو کردن گناهان. قران کریم یکی صفات خدای متعال را عفو معرفی می کند که حاکی از مبالغه در این صفت است.

ترک مجازات و عقب انداختن عقوبت انسان خاطی نه از سر ناتوانی بلکه به سبب مهربانی خداوند نسبت به انسان است. (الحمد لله علی عفوه بعد قدرته)

اناۀ به معنی مکث، حوصله، مدارا و پرهیز از واکنش سریع است. بسیاری از گناهان سبب غضب الهی می شود ولی خدای متعال به سبب جاری کردن ویژگی اناۀ، انسان ها را گرفتار آثار کارهای خود نمی کند. این نیز یکی از نعمت های بزرگ است که نباید از شکر آن غافل شد.(و الحمد لله علی طول اناته فی غضبه و هو القادر علی ما یرید)

منبع : شبستان