تاریخ عزاداری به روایت موّرخان اهل سنت

خانه / مطالب و رویدادها / تاریخ عزاداری به روایت موّرخان اهل سنت

نظر اهل سنت درباره کربلا چیست؟

تاریخ عزاداری به روایت موّرخان اهل سنت

karbala4

از دیدگاه فقه اهل سنت و جماعت، مراسم عزاداری بصورت مرسوم ناجایز است. زیرا قرآن در آیات متعددی مسلمانان را در برابر مصائب و ابتلائات گوناگون زندگی، دعوت به صبر و شکیبایی داده و صابران را بشارت به بهشت می دهد

در مقدمه این پژوهش می خوانیم:فجائع و اتفاقاتی که در حادثه کربلا رخ داد، دل هر انسان آزاده ای را به درد و چشمانش را مملو از اشک می کند. بزرگتر از مصیبتی که در سال 61 (ه. ق) رخ داد،نه در اسلام و نه حتی در آسمان وزمین رخ نداده و نخواهد افتد.

لذا همانطور که علامه بزرگوار حضرت آیت الله شیخ جعفر شوشتری فرمودند:اولین مجلس عزای سیدالشهداء را خداوند متعال قبل از بوجود آمدن انسانها برگزار کرد؛
وقتى پروردگار به ملائکه فرمود من در روى زمین براى خود جانشین ، قرار دادم ، آنها گفتند، آیا در روى زمین کسى را خلیفه مى گردانى که خونریزى مى کند؟ در بعضى از تفسیرها آمده است که آنها در این مساله ،قتل حسین علیه السلام را ملاحظه کردند و این سخن را از باب اندوه و حسرت بیان نمودند؛سپس خداوند تعالى فرمود: من به آنچه شما نمى دانید، آگاه هستم.
سوگواری برای سیدالشهداء حتی  محدود به مسلمانان هم نمی شود بلکه پیروان دیگر ادیان همچون زرتشتیان وکلیمیان و مسیحیان و…نیز برای فرزند دخترِ رسول خدا،مجلس سوگواری و دسته های عزاداری برپا می کنند. در این میان ، اهل سنت به طور عموم از شهادت امام حسین علیه السلام و یارانش اظهار اندوه و حزن کرده و در عمل هم از فجایع کربلا اظهار نفرت و انزجار نموده اند.

البته چگونگی ابراز تالم آنان متفاوت بوده است؛ برخی همچون شیعیان، افزون بر اشک روان بر امیر کاروان عاشورا، بر آمران و مباشران این فاجعه لعن فرستاده اند و شماری پس از اظهار تاسف و غم نسبت به واقعه کربلا، پی آمدهای معنوی و کرامات بی مانند شهادت جانسوز آل رسول صلی الله علیه و آله را نگاشته و عمق جنایت عاملان عاشورا را از این رهگذر تصویر نموده اند . با اینحال، وهابیون و بعضی از فرق سنی مذهب معتقدند که این اعمال، چیزی جز بدعت نیست. آنها می گویند باید در برابر این مصائب صبر پیشه کرد.
عبدالعزیز نعمانی، از بزرگان معاصر اهل سنت می گوید:
«از دیدگاه فقه اهل سنت و جماعت، مراسم عزاداری بصورت مرسوم ناجایز است. زیرا قرآن در آیات متعددی مسلمانان را در برابر مصائب و ابتلائات گوناگون زندگی، دعوت به صبر و شکیبایی داده و صابران را بشارت به بهشت می دهد…»
ابن تیمیه  در این باره می گوید:
«ومن حماقتهم إقامه المأتم والنیاحه على من قد قتل من سنین عدیدة »
« از حماقت‌های شیعیان برپایی مجلس ماتم و نوحه است بر کسی است که سال‌ها پیش کشته شده.»
رسول خدا صلی الله علیه و آله از عادات و رسوم جاهلی، امت اسلامی را بر حذر داشته و توصیه فرموه تا از زدن به سر و صورت، پاره کردن لباس، تراشیدن موی سر و جیغ زدن امنتاع ورزدند. و با آرامش و فروتنی، اظهار غم و غصه نمایند…»
قبل از پرداختن به سیر تاریخی سوگواری عاشورا در میان اهل سنت، باید این نکته را متذکر شویم که همان گونه که عاشورا یک انقلاب همه جانبه در برابر دستگاه بنی امیه بود، یاد و خاطره عاشورا و زنده نگه داشتن شهادت امام حسین علیه السلام در میان مردم و حوزه قلم نیز به عنوان پدیده ای سیاسی بیش از همه مورد حساسیت و وحشت زمامداران قرار گرفت و آن را به عنوان یک تهدید سیاسی و چالش ریشه دار نگریسته و از طرق گوناگون به خاموشی این نور الهی رو آورده اند.

هرچند اهل سنت نتوانسته اند عواطف و احساسات خود را به گونه بایسته به گوش تاریخ برسانند، با این همه، متون تاریخ مواردی را به ثبت رسانده است که به نوبه خود روند تاریخی عزاداری دینی و سیاسی آنان را بازگو می کند .یکی از موضوعات مهم که قبل از طرح مساله عزاداری برای امام حسین علیه السلام لازم به یادآوری است، حجیت و فصل الخطاب بودن اعمال و رفتار  پیامبر برای مسلمانان و الگوی حسنه بودن آن حضرت در ابعاد گوناگون زندگی برای پیروانش می باشد . اهل سنت سیره رسول خدا را حجت و لازم الاتباع می دانند؛ برای مثال، اگر در سیره و روش آن حضرت احراز گردد که همواره نماز را با جماعت می خواند، این مسئله در صورت عدم معارض گفتاری تکلیف آور است و بر مسلمانان خواندن نماز با جماعت را واجب می گرداند.
حال مطالب و اسناد تاریخی موجود در منابع اهل سنت را در شش فصل(فصل اول:خبر شهادت امام حسین علیه السلام قبل از حادثه کربلا – فصل دوم : اتفاقات نادری که بعد از شهادت امام حسین علیه السلام رخ داد  –   فصل سوم : مذمت قاتلین سیدالشهداء  –  فصل چهارم:فضیلت عزاداری و روضه خوانی بر سیدالشهدا فصل پنجم : گزارش مورخین اهل سنت از عزاداری برای سیدالشهدا – فصل ششم : عزاداری سیدالشهدا درادبیات وشعر اهل سنت ) ارائه می کنیم.

گفتنی است این پژوهش توسط حجت الاسلام میلاد عچرش در 40صفحه همراه با تصویر اسناد کتب تدوین شده و حجت الاسلام و المسلمین اسدالله محسن پور استاد مشاور این پژوهش بوده اند.

علاقمندان می توانند فایل پی دی اف این پژوهش خواندنی را از  اینجا  دانلود کنند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *