روحیه جهادی در تفكر بسیجی

روحیه جهادی در تفكر بسیجی كه رهبر انقلاب همواره در سال های گذشته بر آن تاكید دارد، در سال های ابتدایی انقلاب اسلامی مورد تاكید امام(ره) هم بوده ولی آنچه از بیانات آن امام سفركرده برمی آید این است كه ایشان بیش از توجه به مصادیق روز، سعی كردند مقوله جهادی را از ریشه ای ترین بخش های آن تئوریزه و پایه گذاری كنند.

جهاد با نفس، خط مقدم جهادها

برای مثال ایشان در سخنرانی شان در جمع كاركنان جهاد سازندگی، با تاكید بر اینكه جهاد سازندگی باید توام با جهاد اكبر باشد، می فرمایند: «من ضمن تقدیری كه از تمام شما جوانان و جوانان سرتاسر كشور كه در جهاد ‎سازندگی هستید و زحمت می كشید، لكن از شما می خواهم كه در ضمن جهاد سازندگی ‎جهاد نفس هم داشته باشید. اگر این كاری را كه انجام می دهید برای خدا خالص بشود ‎جهاد نفس هم تحقق پیدا كرده است».

خط جهاد و خط سازش دو رشته همیشگی تاریخ

ایشان در جمع اعضای ستاد جهاد سازندگی در تبیین مبارزه و جهاد در مكتب اسلام با تاكید بر اینكه از صدر اسلام تاكنون دو طریقه و دو خط بوده است، اشاره می كنند: «یك خط، خط اشخاص ‎راحت طلب كه تمام همّشان به این است كه یك طعمه ای پیدا بكنند و بخورند و بخوابند ‎و عبادت خدا هم آنهایی كه مسلمان بودند، می كردند، اما مقدم بر هر چیزی در نظر آنها راحت طلبی بود. در صدر اسلام، از این اشخاص بودند. وقتی كه حضرت سیدالشهدا ـ سلام الله علیه ـ می خواستند مسافرت كنند به این سفر عظیم، بعضی از اینها نصیحت ‎می كردند كه برای چه، شما اینجا هستید، مأمونید و حاصل، بنشینید و بخورید و بخوابید. ‎و از همان ها بعضی قماش ها بودند كه اشكال هم می كردند كه یك قدرت بزرگی را در ‎مقابلش چرا یك عدۀ كمی قیام می كنند. این در طول تاریخ تا حالا بوده است».

در بخش دیگری از بیاناتشان ایشان به خط دوم یعنی خط جهاد اشاره كرده و می گویند: «آن هم یك مكتبی بود و یك خطی ‎ بود؛ تمام عمرشان را صرف می كردند در اینكه با ظلم ها و با چیزهایی كه در ممالك دنیا واقع می شود، همّشان را اینها صرف می كردند در مقابله با اینها. كسی كه تاریخ انبیا را ‎دیده باشد و تاریخ اسلام را دیده باشد و تاریخ زندگی حضرت رسول(سلام الله علیه) را ‎و ائمۀ اطهار و اصحاب رسول الله را دیده باشد، می بیند كه اینها از اوّلی كه وارد شدند در ‎میدان و به حد بلوغ رسیدند و رسول اكرم از اوّلی كه این رسالت به او محول شد تا آن ‎ ‎ وقتی كه در بستر مرگ خوابیده بود یا شهادت، بین این بستر و آن بعثت، تمام فعالیت بوده است، جنگ بوده، دفاع بوده و كسی كه زندگی امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) را مشاهده ‎كند نیز [می بیند] همین طور بوده؛ جهاد در راه خدا و جهاد در راه احكام خدا بوده است».

تقویت روحیه جهادی در اردوهای جهادی

رهبر انقلاب نیز همواره سعی كرده اند روحیه جهادی را در ابعاد مختلف ریشه ای و مصداقی مورد اهمیت قرار دهند و در ایشان در این باره در دیدار شركت كنندگان در نهمین همایش ملی «نخبگان فردا» می فرمایند: «روحیّه ی جهادی یعنی كار را برای خدا انجام دادن، كار را وظیفه ی خود دانستن، همه ی نیروها را در راهِ كارِ درست به میدان آوردن؛ این روحیّه ی جهادی است. برای اینكه این روحیّه ی جهادی در شما تقویت بشود، حضورتان در اردوهای جهادی خیلی خوب است. نگویید وقتمان تلف می شود؛ نه، بیشترین و بهترین استفاده از وقت همین است. درستان را بخوانید، پژوهشتان را بكنید، كارتان را بكنید، در اردوهای جهادی هم كه در دوره ی سال، چند هفته ای انسان را مشغول می كند شركت كنید».

ایشان در بیاناتشان در همایش بسیجیان كه در ورزشگاه آزادی تهران برگزار شد حدود ده هزار هسته گروه های جهادی در سرتاسر كشور را «مژده آینده كشور» دانسته و می فرمایند: «اینها سرمایه ی عظیمی هستند برای آینده ی كشور؛ مشغول كارند، مشغول تلاشند؛ شاید صدها هزار كار مهمّ مربوط به طبقات ضعیف را در نقاط دوردست كشور، اینها انجام داده اند و دارند انجام می دهند؛ كارهای ریز و درشت ـ به حسب نیازهایی كه مردم دارند ـ این یك سرمایه ی عظیمی است برای كشور. باز هم پس نقش جوان ها است كه مژده ی آینده ی بهتر را به ما می دهد».

رهبر معظم انقلاب در مهرماه 94 همچنین همان دوگانه مد نظر امام راحل را با تبیین دوگانه روحیه جهادی ـ روحیه تافته جدابافته بودن تكرار كرده و می فرمایند: «روحیّه ی جهادی را بر روحیّه ی تافته ی جدابافته بودن ترجیح بدهید… راهش هم این است كه كار جهادی و روحیّه ی جهادی را در خودتان تقویت كنید. روحیّه ی جهادی یعنی كار را برای خدا انجام دادن، كار را وظیفه ی خود دانستن، همه ی نیروها را در راهِ كارِ درست به میدان آوردن؛ این روحیّه ی جهادی است. برای اینكه این روحیّه ی جهادی در شما تقویت بشود، حضورتان در اردوهای جهادی خیلی خوب است».

ایشان در خردادماه سال 95 در مراسم سالگرد ارتحال امام(ره) تاكید می كنند كه «ما هرجا انقلابی عمل كردیم پیش رفتیم و هرجا از انقلابیگری و حركت جهادی غفلت كردیم، عقب ماندیم و ناكام شدیم؛ این یك واقعیّتی است… هر جا انقلابی بودیم، جهادی حركت كردیم، پیش رفتیم؛ هرجا كوتاهی كردیم و غفلت كردیم، عقب ماندیم».

آنچه از بیانات امام(ره) و رهبر معظم انقلاب بر می آید، شاید نقطه ممیزه انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب ها در همین جهاد باشد و این روحیه جهادی است كه امكان تحقق مفاهیم انسانی چون ایثار، گذشت و مسئولیت پذیری اجتماعی را بیش از پیش تقویت می كند. فردگرایی كه ریشه تفكر غربی است، در صورت تحقق الگوی جهادی انقلاب اسلامی به محاق خواهد رفت؛ كما اینكه در 40سال گذشته از جنگ گرفته تا تمامی عرصه های سخت و آزمون های پیچیده، این حضور مجاهدانمه مردم بوده كه توطئه ها را خنثی كرده و عامل پیشرفت شده است. اما در سال های اخیر كشور درگیر بحران های طبیعی و غیر طبیعی چون سیل، بیماری و زلزله شده كه تاثیرات رهنمودهای فوق در آن به وضوح دیده می شود.

زلزله ارسباران

سال91 زلزله ای در شمال غرب كشور رخ داد كه طبق اعلام مسئول روابط عمومی سازمان بسیج، بسیج در زلزله ارسباران در آذربایجان شرقی 1700 خانه و 7000 واحد دام و طیور را ظرف مدت 2 ماه بازسازی كرد. همچنین چهار هزار جهادگر از بیست استان كشور برای امدادرسانی و خدمت رسانی در عرصه های گوناگون در منطقه حضور پیدا كردند. ۱۸۶ واحد مسكونی در روستاهای شهرستان اهر، ۶۹ واحد در روستاهای شهرستان ورزقان، ۴۹۹ واحد در روستاهای شهرستان هریس و ۲۲ واحد در روستاهای زلزله زده تبریز از واحدهای مسكونی ساخته شده توسط سپاه و بسیج در فاز نخست بودند كه با حضور سردار جعفری، فرمانده كل سپاه به بهره برداری رسیدند و ۵۳۰ واحد هم با حضور رئیس سازمان بسیج مستضعفین در فاز دوم افتتاح و در روستاهای شهرستان اهر، ورزقان و هریس تحویل مردم این مناطق شد. این تنها بخشی از ثمره روحیه بسیجی و جهادی در این حادثه بود.

زلزله كرمانشاه

آبان ماه 96 بود كه زلزله ای دیگر در غرب كشور بحران جدیدی آفرید. از صبح روز حادثه با تشكیل جلسه ای به ریاست رئیس سازمان بسیج، ستاد ویژه مناطق زلزله زده با مسئولیت سردار علی فضلی جانشین وقت سازمان بسیج تشكیل شد و بلافاصله سردار فضلی به همراه مسئولان سازمان بسیج جامعه پزشكی، بسیج مهندسان عمران، بسیج سازندگی و روابط عمومی بسیجبه منطقه اعزام شدند. این ستاد علاوه بر آنكه رسیدگی به مصدومان و كمك به آواربرداری را بر عهده داشت، آماده بازسازی مناطق آسیب دیده بخصوص مناطق مسكونی هم بود. طبق اعلام جانشین سازمان بسیج، بازسازی ٣٠٠ روستا در این حادثه به سپاه محول شد و كار اسكان اضطراری شامل چادر، پتو، خوراك و خدمات بهداشتی و درمانی در ٢٨ آبان ماه توسط قرارگاه متمركز خدمات رسانی بنام قرارگاه شهید جعفری انجام شد. سردار فضلی با اشاره به وعده ٤٥ روزه سپاه برای اسكان موقت زلزله زدگان می گوید: «در روز سی و هشتم از این وعده ٤٥ روزه توانستیم به این وعده عمل كنیم و بیش از ٥٨ هزار نفر را اسكان موقت دهیم كه در این راستا ٨٣٠٠ كانكس توسط قرارگاه خاتم و ٥٠٤٦ كانكس از طریق كمك های مردمی تامین شد». پر واضح است كه سپاه با تكیه بر توان گروه های جهادی بسیج توانسته این مسئولیت را برعهده بگیرد.

سیل گلستان و خوزستان

سیل ابتدای سال ۹۸ گلستان اگر چه زخم های عمیقی مانند مرگ چندین داوطلب امدادرسان و خسارت ۴۸ هزار میلیارد ریالی بر جای گذاشت اما نقش آفرینی بسیجیان در امدادرسانی به آسیب دیدگان و كمك به مرمت و ساخت خانه های تخریب شده، مرهم درد و رنج تركمن های سیل زده به خصوص در گمیشان و آق قلا شد. اولین گروه بسیجیان داوطلب فقط چند ساعت پس از سیل وارد مناطق آسیب دیده گلستان شده و با دست خالی اقدام به تخلیه اسباب و اثاثیه منازل سیل زده، خارج كردن مردم به خصوص كودكان و زنان و سالمندان از مناطق خطر و پیدا كردن راه خروج آب از خانه ها كردند. پس از آن گروه گروه بسیجیان شهرهای گلستان و استان های همجوار وارد مناطق سیل زده شده و تلاش گسترده برای كمك به آسیب دیدگان گمیشان و آق قلا را آغاز كردند.

صدور پیام رهبر معظم انقلاب برای گسیل امكانات به مناطق سیل زده گلستان، حجت را بر بسیجیان تمام كرد و پس از آن گروه های مختلف بسیجی حتی از جنوبی ترین استان ها وارد گمیشان و آق قلا شده و به خدمت رسانی مشغول شدند. كمك به آسیب دیدگان سیل گلستان اگرچه از تخلیه آب خانه ها آغاز شد اما با اعلام اتمام امدادرسانی به پایان نرسید و ردپای گروه های مختلف بسیجی در مرمت و نوسازی خانه های سیل زده حتی تا هفته های گذشته هم به وضوح مشاهده شد. فرمانده سپاه نینوا گلستان در این مورد به حضور مداوم گروه های جهادی در مناطق سیل زده گلستان اشاره كرد و گفت كه یك هزار و 500 گروه جهادی از ابتدای بروز سیل تا خردادماه 98 در شهر و روستاهای خسارت دیده استان حضور داشته و خدمات لازم را ارائه كردند.

سیل لرستان و خوزستان

سیلی كه در گلستان جاری شد، به مراتب گسترده تر، دو استان خوزستان و لرستان را هم دربرگرفت و دستگاه های دولتی بخاطر درگیری گسترده كشور با بحران، نقش مهم بسیج و روحیه جهادی آن را در صحنه لازم می دیدند. پس از بارندگی شدید و طغیان رودخانه ها، سیل در شهرها و روستاهای استان لرستان جاری شد و وضعیت این استان را به مرز بحران رساند. در همین راستا سردار غیب پرور رئیس سازمان بسیج اعلام كرد: همه نیروهای بسیج در استان لرستان و گردان های عملیاتی و گروه های جهادی و امدادی كه از روز های قبل در حالت آماده باش بودند بی وقفه در حال امداد رسانی به مناطق سیل زده لرستان هستند. در همین راستا سردار غیب پرور رئیس سازمان بسیج اعلام كرد: همه نیروهای بسیج در استان لرستان و گردان های عملیاتی و گروه های جهادی و امدادی كه در حالت آماده باش بودند بی وقفه در حال امداد رسانی به مناطق سیل زده لرستان هستند. خوزستان نیز كه سرزمین جهاد و مقاومت است، سرآمد كمك های مجاهدانه بود و برای مثال فقط در یك مورد 2 هزار بسیجی با هدف مشاركت در ساخت سیل بندها و استقرار شبانه روزی برای تامین امنیت منازل سیل زدگان به شادگان اعزام شدند. حجم فعالیت جهادی در این منطقه آن قدر بالا بود كه برای نمونه در یك خبر آمده بود كه ۲۵ گروه جهادی در روستای سبهانیه در حال فعالیت هستند.

مبارزه با بیماری كرونا؛ جهاد بهداشتی

اواخر سال 98 بود كه خبر سرایت كرونا به ایران خبری شد و دیری نپایید كه به بزرگترین دغدغه كشور در كنار سایر ملت های جهان تبدیل شد و تاكنون هم كشور درگیر آن است. همان اوایل كار بود كه بحث فاصله گذاری اجتماعی به عنوان یكی از اصول مقابله با بیماری مطرح شد ولی كافی نبود. با توجه با شیوع این بیماری از طریق هوا و لمس اشیا، بلافاصله كمبود ماسك و مواد ضدعفونی در كشور احساس شد اما آیا ظرفیت تولید كشور برای این امر كافی بود؟ بلافاصله صدها گروه جهادی در كشور شروع به كار كرد كه روزانه صدها هزار ماسك و حتی البسه بیمارستانی تولید و تحویل بیمارستان ها می دادند و یا با فروش آنها با حداقل قیمت، خلا تولید ماسك كشور را جبران كردند. همچنین ضدعفونی معابر شهری و توزیع ابمیوه به بیمارستان ها و كادر درمان جزو فعالیت هایی بود كه به همت بسیج و گروه های جهادی كه تابع فرهنگ بسیجی و روحیه هادی بودند انجام شد و سهم شایانی در مدیریت كرونا داشت. اینها فقط بخشی از فعالیت های شاخص بسیج در سالهای گذشته است كه مردم به عینه نظاره گر آن بوده اند و كارآمدی تفكر جهادی و بسیجی را كه توسط بنیانگذار انقلاب اسلامی تئوریزه شده است، ثابت كرده است. یكی از توصیه های همیشگی رهبر معظم انقلاب هم همواره گرایش به تفكر جهادی بوده است و قطعا تاسی به فرهنگ جهادی توسط مسئولین كشور گره گشای مشكلات كشور خواهد بود.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه