روز شمار دفاع مقدس _ 5 فرودین ماه

تاریخ شمسی 5 فروردین 1367

تاریخ قمری 6 شعبان 1408

تاریخ میلادی 25 مارس 1988

خلاصه روز: 

• يگان‌هاي سپاه پاسداران در اولين روز عمليات بيت‌المقدس4، موفق به تصرف اهداف خود در ارتفاعات شاخ سورمر و شاخ شميران و قسمت‌هايي از دشت شميران شدند و 100 نظامي دشمن را اسير كردند و 10 دستگاه تانك به غنيمت گرفتند. نيروها در تصرف اهداف ارتفاع برددكان موفق نبودند. نيروي هوايي در چند نوبت مواضع عراقي‌ها را به طور مؤثر بمب‌باران كرد. از غروب، جاده‌ي عقبه‌ي چم سراژين باز شد. عراق از اجراي يك اقدام بازدارنده‌ي جدي بازماند، اما عقبه‌هاي يگان‌ها را بمب‌باران شيميايي كرد.
• در مانور شب دوم عمليات در قرارگاه فتح، تصرف ارتفاع برددكان و پدافند در يال اين ارتفاع به طرف ساحل درياچه‌ي دربنديخان به عنوان اهداف علميات تعيين شد. زمان عمليات ساعت يك بامداد اعلام گرديد. عراق به مواضع رزمندگان در محور شمالي عمليات والفجر10 حمله كرد كه با دادن تلفات و اسير عقب نشست. سپاه خواستار حضور فعال‌تر هوانيروز در منطقه‌ي عملياتي بيت‌المقدس4 است. تلاش ارتش عراق براي نفوذ در مواضع يگان‌هاي مستقر در ارتفاعات جنوب درياچه‌ي دربنديخان ناكام ماند.
• عمليات بيت‌المقدس4 در رسانه‌هاي داخلي و برخي رسانه‌هاي خارجي انعكاس يافت. بي.بي.سي هدف ايران را سد دربنديخان اعلام كرد.
• در حملات امروز هواپيماهاي عراقي به 13 شهر كشور 78 نفر شهيد و 264 نفر مجروح شدند و خسارات سنگيني به بار آمد.
• در پي هشدار روز گذشته‌ي قرارگاه عملياتي غرب كشور درباره‌ي احتمال اجراي عمليات نظامي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در يكي از مناطق مرزي غرب كشور، لشكر81 زرهي ارتش با ابلاغ دستورات حفاظتي، تأميني و مراقبتي به واحدهاي در خط به آنان درباره‌ي وقوع اين حملات هشدار داد.
• تعدادي از پزشكان و خبرنگاران خارجي عضو سازمان پزشكان بدون مرز كشور ايتاليا، از شهر حلبچه و مناطق آزادشده‌ي استان سليمانيه‌ي عراق ديدن و نمونه‌برداري كردند و تعدادي خبرنگاران نيز به ديدار اسراي عمليات والفجر10 در تهران رفتند.
• در اوج جنگ شهرها اولين نمازجمعه‌ي پايتخت در سال جديد با حضور تعداد زيادي از مردم برگزار شد. آيت‌الله عبدالكريم موسوي اردبيلي در اين مراسم مطالبي را درباره‌ي اجلاس وزيران امور خارجه‌ي كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي؛ عملكرد شوراي امنيت در مقابله با بمب‌باران حلبچه و تأثير گزارش‌هاي ارسالي خبرنگاران خارجي در ايران در روشن شدن اذهان عمومي دنيا درباره‌ي كشتار مردم كرد عراق و جنگ شهرها بيان كرد.
• نخست‌وزير جمهوري اسلامي و نماينده‌ي ايران در سازمان ملل تأكيد كردند كه ايران به دور جديد مذاكرات صلح در جنگ ايران و عراق كه قرار است هفته‌ي آينده در اين سازمان آغاز شود نخواهد پيوست مگر آن كه سازمان ملل در مورد استفاده‌ي اخير عراق از سلاح شيميايي تحقيق كند.
• خاوير پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد با انتشار بيانيه‌يي براي اولين بار حكومت عراق را به دليل استفاده از سلاح‌هاي شيميايي در حلبچه محكوم كرد و از اعزام يك هيئت كارشناسي براي بررسي آثار و نتايج اين اقدام به ايران خبر داد.
• هفدهمين اجلاس سازمان كنفرانس اسلامي با صدور قطع‌نامه‌يي ضمن قدرداني از موضع عراق درباره‌ي قطع‌نامه‌ي598، از ايران براي آنچه كه خودداري از پايان بخشيدن به جنگ و همچنين تظاهرات خشونت‌آميز سال گذشته در مكه خوانده شده انتقاد كرد.
• نمايندگان ايران و عراق در سازمان ملل متحد به‌ ترتيب دو و يك نامه در ارتباط با مسائل جنگ و حضور ناوگان‌هاي جنگي امريكا تسليم اين سازمان كردند. خلاصه‌ي بيانيه‌ي دبيركل درباره‌ي جنگ شهرها به عنوان سند سازمان منتشر گرديد.
• روزنامه‌ي نيويورك تايمز در مقاله‌يي با اشاره به دستاوردهاي نظامي محدود ايران در سال 1366، انجام دادن اقدامات سياسي و ديپلماتيك را در شرايط موجود از پيروزي‌هاي نظامي مهم‌تر ذكر كرد و به درج مطالبي در خصوص تفوق گام به گام ديپلماسي بر حركت‌هاي كندشده‌ي نظامي پرداخت.
• معاون وزارت خارجه‌ي شوروي پس از پايان اجلاس وزيران پيمان ورشو درباره‌ي تأثير مذاكرات شرق و غرب بر جنگ ايران و عراق گفت: مسائل بين‌المللي همگي به هم مربوط مي‌باشند، ولي بايد به‌صراحت بگويم حل مشكل افغانستان تأثير مطلوبي در پايان جنگ ايران و عراق دارد.
• با برنامه‌ريزي استانداري كردستان، 13500 نفر از مهاجران كرد عراقي در 4 اردوگاه استقرار يافته‌اند. در ميان اين افراد 1200 نفر مجروح هستند كه در مراكز درماني بستري شده‌اند و 50 نفر نيز شهيد شده‌اند.

• نمايش تصاوير مربوط به بمب‌باران شيميايي حلبچه در تلويزيون‌هاي امريكا و اروپا، موجي از اعتراض‌ها را به صورت تظاهرات از طرف عراقي‌ها و ايراني‌ها در چند شهر اروپايي به هم‌راه داشت. راه‌پيمايي‌هاي اعتراض‌آميز امروز در لندن، پاريس، واشنگتن، بروكسل، وين و اسلو از جمله‌ي آن‌هاست.
• نارضايتي حاميان عراق در شوراي امنيت سازمان ملل متحد از اين كشور و متقاعد شدن افكار عمومي بين‌المللي درباره‌ي استفاده‌ي عراق از سلاح‌هاي شيميايي و ادامه يافتن محكوميت اين اقدام از جمله موضوعاتي است كه روزنامه‌ي تايمز مالي، نشريه‌ي بلژيكي لوسوار، شبكه‌ي تلويزيوني بي‌بي‌سي و خبرگزاري رويتر مطالبي درباره‌ي آن منتشر كردند.

• در پي وسعت يافتن دامنه‌ي تبليغات جمهوري اسلامي درباره‌ي ابعاد فاجعه‌ي حلبچه در روزهاي گذشته، امروز مقامات و شخصيت‌هاي سياسي كشورهاي كانادا، يوگسلاوي، جامعه‌ي اقتصادي اروپا، انگلستان و لبنان كاربرد سلاح‌هاي شيميايي در جنگ ايران و عراق را محكوم كردند. برخي از اين مقامات از عنوان نام عراق خودداري كردند.
• در پي اصابت دو فروند موشك ايراني به بغداد در روز گذشته، سخن‌گوي وزارت خارجه‌ي انگليس امروز از شهروندان اين كشور خواست تا هر چه سريع‌تر عراق را ترك كنند.
• وزارت امور خارجه‌ي تركيه امروز در اطلاعيه‌يي با انتساب بمب‌باران اطراف پاسگاه مرزي ‌‌هابور در جنوب شرقي اين كشور به ايران، سفير جمهوري اسلامي را به اين وزارت‌خانه در آنكارا فراخواند.
• ساير خبرهاي امروز: ميزان تحرك عراق در فاو زياد است. جاده‌ي فاو ـ بصره شلوغ و پرتردد است. انفجار 4 دكل برق در محور بغداد ـ كركوك به دست معارضان عراقي. عراق اعلام كرد به 2 نفت‌كش در سواحل ايران حمله كرده است كه تأييد نشد. در ادامه‌ي حمله‌ي ارتش عراق به منطقه‌ي قره‌داغ، 3 نفر شهيد و 50 نفر مجروح شدند. وزيران خارجه‌ي 5 كشور اسكانديناوي از سازمان ملل خواستار اعزام يك نيروي دريايي بين‌المللي به خليج‌فارس شدند. پخش اعلاميه درباره‌ي قطع جنگ ايران و عراق توسط حزب توده در همدان. وزير خارجه‌ي انگليس در مصاحبه با روزنامه‌ي كويتي الوطن خواستار خاتمه‌ي جنگ شهرها از سوي عراق و ايران شد. وي از تمايل شوروي براي اجراي قطع‌نامه‌ي تحريم تسليحاتي عليه ايران خبر داد.⁽¹⁾

تاریخ شمسی 5 فروردین 1366

تاریخ قمری 24 رجب 1407

تاریخ میلادی  25 مارس 1987

خلاصه روز: 

• اوضاع آرام جبهه‌ها و كمين عناصر ضدانقلاب در مسير گروه گشتي لشكر 64 اروميه.
• فرماندهان سپاه چگونگي انجام دادن عمليات به روي اسكله‌هاي البكر و العميه را بررسي كردند.
• بازرسي كشتي‌ها در تنگه‌هرمز و گزارش روزنامه “البيان” كويت از تردد كشتي‌ها در خليج‌فارس.
• بازتاب استقرار موشك‌هاي ضدكشتي در سواحل خليج‌فارس و آزمايش موفقيت‌آميز آن‌ها. سخنان وزيرخارجه عمان در مورد استقرار موشك‌هاي ايران در ساحل شمال خليج‌فارس.
• پاسخ نخست‌وزير در پايان نخستين جلسه هيئت دولت در سال 1366 به سخنان وزير دفاع امريكا در مورد برقراري امنيت در خليج‌فارس و تأكيد بر سياست مقابله به مثل. تفسير راديو بي.بي.سي از سخنان مهندس ميرحسين موسوي.
• معمر قذافي در سخناني ضمن دفاع از انقلاب اسلامي، جنگ تحميلي را جنگي ديوانه‌وار توصيف كرد و خواستار توقف آن شد. نخست‌وزير تونس نيز از ايران خواست صلح را بپذيرد.
• سخنان رئيس هيئت ايراني شركت كننده در كنفرانس “كاربرد مسالمت‌آميز انرژي هسته‌اي” و تشريح مواضع ايران و حملات عراق به نيروگاه اتمي بوشهر.⁽²⁾

تاریخ شمسی  5 فروردین 1359

تاریخ قمری  8 جمادی‌الاول 1400

تاریخ میلادی 25 مارس 1980

خلاصه روز: 

• واكنش افكار عمومي ايران در قبال خروج شاه از پاناما و پذيرش وي در مصر، از جمله راهپيمايي‌هاي وسيع مردمي در بيشتر شهرهاي ايران به خصوص تهران.

• واكنش انور سادات در مقابل تظاهرات امروز تهران: ممكن است آنها تا آخر دنيا فرياد بزنند؛ ما شاه را به عنوان مسلمان واقعي پذيرفته‌ايم. بيانيه سخنگوي رسمي دولت مصر كه در آن پذيرش شاه به عنوان اقدامي اسلامي ـ انساني توصيف شده است.
• گزارش راديو لندن از آخرين وضعيت محمدرضا پهلوي در مصر و رابطه وي با دولت اين كشور.
• واكنش مطبوعات منطقه و جهان درباره اقدام مصر در پذيرش شاه؛ لبنان: برخي مطبوعات تصميم انورسادات مبني‌بر پناهندگي دائمي به شاه مخلوع را مورد حمله قرار دادند. انگلستان: وجه غالب فضاي مطبوعاتي ستايش از سادات است. “زود دويچه سايتونگ” چاپ آلمان‌غربي به تمجيد از سادات پرداخت.
• گزارش بي.بي.سي و لوموند از تلاش‌هاي وزير امور خارجه ايران براي جلوگيري از خروج شاه از پاناما و نهايتاً استرداد قانوني وي به ايران و نيز برنامه‌ها، تصورات و تحليل‌هاي قطب‌زاده و بني‌صدر در اين زمينه.
• ديدار كارتر با وكيل فرانسوي ايران و اعلام آخرين مواضع دولت امريكا درباره گروگان‌ها به وي. اظهارات سخنگوي وزارت خارجه امريكا دربارة بيماري شاه و عزيمت وي به مصر و همچنين آثار و عواقب استرداد وي به ايران و نيز برداشت و نقش امريكا در اين قضايا.
• حمله “مهاجمان” وابسته به عراق به پاسگاه‌هاي مرزي كرمانشاه و كوچ برخي مرزنشينان ايراني از محل سكونت خود بر اثر ناامني حاصل از اين حملات.
• گزارش‌هايي از سپاه كرمانشاه كه حاكي از كمبود نيرو و مهمات در اين استان است.
• گزارش متفاوت سپاه و لشكر64 اروميه درباره درگيري‌هاي اخير روستاهاي اروميه. گزارش سازمان چريك‌هاي فدايي خلق (شاخه سنندج) از اين درگيري‌ها. تعيين ضرب‌الاجلِ لشكر64 به مهاجمين براي تخليه پاسگاه‌ها. ذكر ناهماهنگي بين سپاه و لشكر64 براي اجراي عمليات احتمالي بر ضد مهاجمان در تلفنگرام ستاد مشترك ارتش به سپاه و گزارش سپاه اروميه به مركز عمليات سپاه در تهران.
• گزارش شهرباني به وزارت كشور از عملكرد غيرعلني سازمان كومه‌له و معرفي كادرهاي اصلي و بعضي مخالفان محلي اين گروه، به نقل از ركن سوم ستاد مشترك ارتش.
• گزارش نشريه “خبر” ارگان “سازمان چريك‌هاي فدايي خلق ـ سنندج” از يك تجمع نوروزي گروه‌هاي مسلح فعال در كردستان.
• سازمان مجاهدين خلق نامه‌اي به امام ارسال كرد كه به جاي “به نام خدا و به نام خلق قهرمان ايران” با “بسم‌الله الرحمن الرحيم” شروع مي‌شود و از امام به عنوان “حضرت آيت‌الله العظمي امام خميني پدر گراميمان” ياد شده است. در نامه آمده است: قطع تمامي پيوندهاي ضد استعماري كه منويات ضد امپرياليستي امام است انجام نگرفته و اختلافات حزبي و گروهي من‌جمله عليه مجاهدين خلق شدت گرفته است. همچنين از امام درخواست شده است با رهنمودهاي خود به اين نگراني‌ها خاتمه دهد.
• گزارش روزنامه جمهوري اسلامي از ديدار آيت‌الله خلخالي با سرگرد عبدالسلام جلود از مقامات ليبي به نقل از خبرگزاري “جماهيريه” كه در آن به حمايت ليبي از انقلاب ايران و تمجيد آقاي خلخالي از انقلاب ليبي اشاره شده است.
• اظهارات امير فهدبن‌عبدالعزيز در مصاحبه با خبرنگار روزنامه “نوول آبسرواتور” و تأكيد بر رابطه دوستانه با ايران.
• ابراز نارضايتي راديو مسكو و خبرگزاري تاس از اظهارات نيمه دوستانه بني‌صدر در مورد شوروي در مصاحبه با “النهار العربي و الدولي” (كه “به خطر شوروي” اشاره كرده بود) و تأكيد بر رابطه حسن همجواري دو كشور.⁽³⁾

تاریخ شمسی 5 فروردین 1358

تاریخ قمری 26 ربیع‌الثانی 1399

تاریخ میلادی 25 مارس 1979

خلاصه روز: 

• آخرين گفتگوهاي هيأت اعزامي‌از تهران به سنندج با گروه‌هاي سياسي – مذهبي كردستان. ‌‌اين هيأت پيش از ترك شهر اطلاعيه نهايي را درباره حوادث‌‌اين شهر و نتايج مذاكرات انجام شده صادر كرد كه بخشي از آن چنين است: حوادث سنندج (آشوب پرخسارت و ضايعات تأسف‌بار و …) نتيجه تحركات و تبليغات عوامل رژيم سابق و مغرضان است كه پيروزي انقلاب اسلامي‌ را با منافع خود در تضاد مي‌بينند. كم‌اطلاعي مردم از اهداف و برنامه حكومت اسلامي‌ در زمينة تامين آزادي اساسي مردم هر منطقه باعث دلهره و شتاب آنان شده است. انقلاب اسلامي‌ شركت كردها در تدوين قانون اساسي، اشاعه فرهنگ اصيل كردي، انتصاب افراد محلي براي سمت‌هاي دولتي، تامين امكانات اقتصادي، حمايت اقتصادي از محرومان منطقه، آزادي سنت‌هاي كردي و.. را تضمين مي‌كند. در‌‌اين اطلاعيه همچنين گزارش چگونگي تشكيل “كميته موقت” و شوراي دائمي‌ شهر و نيز نحوه حل ساير مسائل آمده است.
• صدور اولين اعلاميه “كميته موقت اداره سنندج” شامل گزارش چگونگي تشكيل كميته پنج نفره و تركيب عناصر آن؛ تشريح وظايف كميته مزبور؛ اعلام انحلال رسمي‌ دو “كميته انقلاب اسلامي” قبلي شهر؛ تاكيد بر‌‌اينكه مسؤوليت حفظ نظم و امنيت و برگزاري انتخابات شوراي شهر را‌‌ اين كميته موقت بر عهده دارد؛ گزارش تدوين و اعلام آيين‌نامه انتخاباتي شوراي اداره سنندج، از جمله ‌‌اينكه شوراي شهر از يازده تن ساكن سنندج – كه براي مدت شش ماه انتخاب مي‌شوند – تشكيل مي‌شود و به محض تشكيل، كميته موقت منحل خواهد شد.
• گزارش روزنامه كيهان از روند و نتايج سفر هيأت اعزامي‌ به سنندج و تلفات درگيري‌‌ اين شهر: هيات اعزامي‌ با مذاكراتي كه با نمايندگان مذهبي و سياسي كردستان انجام داد و با برقراري آتش‌بس به بحران موجود سنندج و درگيري خاتمه داد و 141 زنداني و گروگان آزاد گرديدند. هيأت دو كميته شهر را منحل كرد و يك شوراي موقت 5 نفري براي انتخاب يازده عضو شوراي شهر تشكيل داد. در درگيري سنندج آمار رسمي‌كشته را نشان مي‌دهد. علائم ادامه بهانه‌جويي‌ها در گزارش كيهان با عنوان “گفته‌هاي يك مقام مطلع حاوي تقاضاي مجازات صفدري و. مدافعان پادگان؛ نگراني از پست‌‌ ايست و بازرسي در مدخل راه مريوان و …. “
• بهره‌برداري حزب دمكرات كردستان شاخه مهاباد از حوادث سنندج براي كوبيدن جمعيت‌هاي انقلابي – مذهبي: عوامل ارتجاع و ضدخلقي با عنوان نمودن مسائل مذهبي و دادن فرمان جهاد توسط صفدري‌‌ها و شاطرمحمدها عليه اهل تسنن، مي‌خواهند در ميان برادران و خواهران‌‌ ايراني شكاف‌‌ ايجاد نمايند.
• بازتاب حوادث سنندج و تاثير آن در بحران اقليت‌هاي قومي‌ در‌‌ايران: بي‌بي‌سي: دولت‌‌ ايران متوجه قدرت‌ تقاضاي خودمختاري منطقه‌‌اي شده است و آماده است‌‌ اين تقاضاها را قبول كند. خبرگزاري فرانسه: آذريها از شمال‌غرب، تركمن‌ها در كنار درياي خزر، بلوچ‌ها در جنوب‌شرقي و حتي اعراب خوزستان تحولات سنندج را به عنوان نمونه دنبال مي‌كنند. راديو كُلن: شعله‌هاي قيام مسلحانه در كردستان فعلاً رو به خاموش گذاشته است. فايننشال تايمز: طرح هفت ماده‌اي توافقنامه سنندج جنبش‌هاي تجزيه‌طلبانه را در ديگر استان‌ها در روزهاي قبل از رفراندوم آرام مي‌كند. راديو مسكو: شاه سابق مبالغ هنگفتي براي تأمين مخارج گروه‌هاي جدايي‌خواه ايران هزينه كرده است.
• ايجاد زمينة مناسب براي آغاز درگيري مسلحانه در تركمن‌صحرا به دست عناصر وابسته به سازمان چريك‌هاي فدايي خلق و كانون فرهنگي – سياسي خلق تركمن: دستگيري سيگارفروش به دست نيروهاي كميته به اتهام گران‌فروشي؛ هجوم گروهي به كميته براي آزادي وي؛ تيراندازي هوايي و كشته شدن يك نفر؛ بروز التهاب در شهر و سنگربندي عناصر مسلح وابسته به چريك‌هاي فدايي و كانون فرهنگي – سياسي خلق تركمن.
• انتقاد شديد مهندس بازرگان از كميته‌هاي انقلاب اسلامي‌ در اجتماع مردم تبريز: كميته‌ها در كار دولت دخالت مي‌كنند؛ (به طنز) بايد دست و پاي آنها را ببنديم.
• امام‌خميني پيمان كمپ ديويد را تقبيح كردند:‌‌ايران صلح سادات و اسرائيل را خيانت به اسلام و مسلمين و برادران عرب مي‌داند و موضع‌هاي سياسي كشورهاي مخالف اين پيمان را تأييد مي‌كند.
• بيانيه وزارت خارجه‌‌ ايران در محكوميت امضاي قرارداد صلح بين مصر و اسرائيل: ملت مسلمان ايران و دولت موقت اسلامي‌ آن، همه امكانات خود را براي استيفاي حقوق ملت فلسطين و مبارزه با تجاوز به حقوق آنان به كار خواهد گرفت.⁽⁴⁾

منابع :

1- کتاب:  عملیات والفجر10، بمباران شیمیایی حلبچه

2- کتاب:  آخرين تلاش‌ها در جنوب

3- کتاب:  قطع رابطۀ امریکا با ایران

4- کتاب:  پیدایش نظام جدید