سخنرانی حجت الاسلام وافی در بیست و دومین نشست سخنرانان

سخنرانی حجت الاسلام وافی در بیست و دومین نشست سخنرانان

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام حجت الاسلام وافی در بیست و دومین نشست سخنرانان مرتبط با هیات رزمندگان اسلام نکاتی پیرامون آداب مرثیه خوانی و ذکر مصیبت با موضوع «مصیبت تأثیرگذار چگونه خوانده می شود؟» بیان کرده اند که اهم آنها به شرح ذیل است:

نکته اول: وصل منبر به مصیبت

انواع شیوه های اتصال و گره منبر به مصیبت و روضه به شرح زیر است:

1- منقطع: به این معنا که گاهی منبر و سخنرانی تمام می شود و این جمله تذکر داده می شود «و اما چند جمله ذکر مصیبت.» یعنی منبر ارتباطی با ذکر مصیبت ندارد.

2- گریز: گاهی در انتهای منبر کم کم گریز زده می شود برای ورود در ذکر مصیبت. به مناسبت آن موضوع منبر یا آن شخصیتی که ما به او توسل پیدا می کنیم.

3- گاهی هم به اقتضای مناسبت و ایام خاص، منبر و ذکر مصیبت ممزوج است.

نکته دوم: شروع روضه با خطبه

خطبه، پرچم روضه و توسل است. آن هم می تواند فقط یک سلام ساده باشد یا مفصل. گاهی کسی فرازی از دعای توسل یا فرازی از دعای امام زمان را می خواند. این یک خطبه است. این خوب است برای آمادگی مستمع.

نکته سوم: ایجاد زمزمه

مسأله ی جدی در روضه خوانی، زمزمه یا ایجاد زمزمه در مستمعین است. مداح باید بتواند مستمع را در روضه سهیم کند و این بعد از عنایت خدای متعال واقعاً یک فن و هنر است. در ادامه چهار نکته را در مورد زمزمه اشاره می کنم:

• اشعاری یا ذکرهایی استفاده شود که بتواند زمزمه بگیرد. مثلا به عنوان یک بیت معهود. مثل هرکه دارد هوس کرببلا بسم الله.
• به گونه ای این شعر یا بیت خوانده شود که زمزمه بگیرد. چون نواخت و کشیدگی ها یک نظمی پیدا می کند مستمع هم می تواند با شما همراه شود.
• ذکری را بعد از آن جمله یا بیت یا مصیبت می گوییم مثل حسین آرام جانم، حسین روح و روانم.
• اشعاری خوانده شود که خودش زمزمه ای است مثل: (لطف حسین ما را تنها نمی گذارد/ گر خلق واگذارد او وا نمی گذارد).

نکته چهارم : مقدمه خوانی

مقدمه، حلقه ی دوم روضه است. مقدمه گاهی به واسطه ی شعر و گاهی به واسطه ی متن و مطلب. شعر زمینه معمولا از نظر محتوایی اینگونه است که روضه و ذکر مصیبت نیست. گاهی زبان حال مستمع گاهی توجه به کربلا و مصیبت سیدالشهداء است منتهی به صورت کلی و وارد روضه نمی شود. (آفرینش زغبار قدم توست حسین)

چند نکته حول محور مقدمه ی ذکر مصیبت:

1- اشاره به زمان: مثل اینکه بگوییم شب اول ماه محرم است. این زمینه مصیبت است.

2- اشاره به مکان و موقعیت: مثل اینکه می گوییم در مسجد و خانه خدا نشستیم.

3- اشاره به شخصیت مصیبت.

4- اشاره به یک حاجت یا دعا: گاهی باید در مقدمه ی ذکر مصیبت و شروع ذکر مصیبت مخاطب را به یک حاجتی یا گفتن التماس دعایی در آن جلسه توجه داد.

نکته بعد ورود به ذکر مصیبت و اوج مصیبت سپس فرود آمدن است. خیلی در اوج مصیبت نباید ماند. بعد از ورود باید گریزی زد و فرود آمد. در اوج مصیبت و شروع مصیبت، پایه ی ذکر مصیبت یا شعر است یا مقتل و روضه. در صورت خواندن شعر یا مقتل توجه به سه مساله در اوج مصیبت ضروری است:

1- ترسیم مصیبت: پیرامون این ذکر مصیبت یکی دو تا نکته را باز کنید. وقتی در مورد شب یا روز عاشورا خوانده می شود از حال و وضع آنجا،بیان شود. کودکان و زنان بودند، امشب همه دور این خیمه ها می گردند. این خیمه ها پاسبان دارد.

2- پرورش مصیبت: مثل زبان حال، مثل گریزهایی که ما داریم. یا مثلاً بوسیله خواندن یک بیت شعری که می گوید وقتی آمد به سمت خیمه ها: (همه از خیمه ها بیرون دویدند/ ولی سالار زینب را ندیدند)

3- تجسم مصیبت: گاهی مستمع و عزادار نمی تواند در این مصیبت تنزل یافته قرار بگیرد مگر اینکه این مصیبت را برای خودش مجسم ببیند. وقتی ما می خواهیم روضه ی باب الحوائج علی اصغر علیه السلام حجت اکبر خدا را بخوانیم از اینجا شروع می کنیم که اگر شما یک شیرخواره ای داشته باشید، همه در خانه هایشان دارند، یعنی او اول یک شیرخواره ای را با حالاتش پیش چشم خودش مجسم می کند، بعد گریز به روضه ی علی اصغر انجام می شود.

و نکته آخر هم اینکه در پایان ذکر مصیبت فرود می آیید. فرود معمولا با یک جمله یا شعر متمم است. مثلاً شعر معروفی که معمولاً می‌گویند: (دشمنت کشت ولی نور تو خاموش نگشت/ آری آن نور که فانی نشود نور خداست).

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام