سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان

سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان

آبان در تقویم انقلاب، یادآور سه اتفاق مهم است؛ ۱۳ آبان ۱۳۴۳، تبعید امام خمینی رحمه الله علیه به ترکیه در پی افشاگری و سخنرانی تاریخی امام در اعتراض به تصویب قانون کاپیتولاسیون؛ ۱۳ آبان ۱۳۵۷ کشتار دانش آموزان و دانشجویان در محوطه دانشگاه تهران و سرانجام ۱۳ آبان ۱۳۵۸ تسخیر لانه جاسوسی آمریکا به دست دانشجویان

سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان

هیات:«سیدحمید شاهنگیان»؛ جزو پیشگامان موسیقی انقلاب است و روایت های او از روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، در زمره روایت های دست اول قرار دارد. شاهنگیان از جمله هنرمندانی است که در واقعه خونین ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ حضور داشت و از همان زمان، معتقد بود که «این حادثه نباید فراموش شود. باید این رویداد را در ذهن و زبان مردم جاری و ساری نگه داشت. رژیم نباید بتواند این اتفاق را ماست مالی کند و بعد از مدتی آب ها از آسیاب بیفتد و تمام بشود و برود.» با همین انگیزه بود که به تنهایی، سرود ۱۷ شهریور را به یاد شهدای این واقعه تولید کرد؛ سرودی که در اندک زمانی، نوار کاست آن در سراسر کشور، توسط مردم تکثیر و توزیع شد.

به همین ترتیب، او تنظیم و آهنگسازی بسیاری از سرودهای انقلابی نظیر «برخیزید ای شهیدان راه خدا»، «خمینی ای امام» و… را نیز برعهده داشته است. بعد از انقلاب و تا سال ۱۳۶۰ مسؤولیت امور موسیقی صداوسیما را به عهده گرفت و در شرایط ملتهب آن دوران، شاهد چالش های زیادی در عرصه موسیقی انقلاب بود. فضایی که خاطراتی مهم و شنیدنی دارد که بخش هایی از آن در کتاب «برخیزید» روایت شده است.

۱۳ آبان در تقویم انقلاب، یادآور سه اتفاق مهم است؛ ۱۳ آبان ۱۳۴۳، تبعید امام خمینی رحمه الله علیه به ترکیه در پی افشاگری و سخنرانی تاریخی امام در اعتراض به تصویب قانون کاپیتولاسیون؛ ۱۳ آبان ۱۳۵۷ کشتار دانش آموزان و دانشجویان در محوطه دانشگاه تهران و سرانجام ۱۳ آبان ۱۳۵۸ تسخیر لانه جاسوسی آمریکا به دست دانشجویان.

کشتار دانش آموزان در ۱۳ آبان ۱۳۵۷ به قدری تلخ و سنگین بوده که سیدحمید شاهنگیان که آن روزها با سلاح موسیقی، صدای مبارزات مردم انقلابی شده بود، تصمیم می گیرد همانند سرودی که برای شهدای ۱۷ شهریور ساخته، دوباره و به تنهایی، دست به کار شود تا مبادا این اتفاق مهم و تاریخی از سوی رژیم پهلوی به فراموشی سپرده شود.

سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان
سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان

او در کتاب «برخیزید» که خاطراتش را از آن روزها و ساخت سرود ۱۳ آبان، این طور بیان می کند:

«رسیدیم به روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷. آن موقع ما تلویزیون نداشتیم ولی شنیدیم که تلویزیون تصاویر کوتاهی در حدود یک دقیقه از صحنه کشتار مقابل دانشگاه تهران پخش کرده است. در آن صحنه ها دانشجوها دارند داد و فریاد می کنند و لااله الااللّه، لااله الااللّه می گویند. صدای شلیک گلوله هم می آید.

آقای گنابادی صدای این تصاویر را به دستم رساند. شنیدم که حاج حسین شاه حسینی این تصاویر را داده به آقای گنابادی و او هم به من رسانده بود. اگر اشتباه نکنم، در آن مقطع، آقای شاه حسینی مدت بسیار کوتاهی، شاید چیزی نزدیک به سه روز، مدیر تلویزیون شده بود. احتمال می دهم ایشان به واسطه حضورشان در تلویزیون به نوار دسترسی داشته و آن را رسانده بود دست آقای گنابادی. خیلی زود هم آقای شاه حسینی را از تلویزیون برداشتند.

در میانِ صداهایی که می شنیدم بیش از هر چیزی، شعار لااله الااللّه بود که توجه ام را به خود جلب کرد. برای همین من بلافاصله گفتم:

با سرود لااله الا اللّه

می رویم به راه پاک روح اللّه

بعد گفتم:

سیزده آبان روز ننگ دیگری برای تو

سرنگون کند شهید دانشگهی لوای تو

هر شهید جان دهد

جان به ایمان دهد

کشته اش چراغ ره است

راه او راه ماست

شیوه انبیاست

از پی اش نصرُ مِنَ اللّه است

صوت این سرود را اینجا بشنوید:

حادثه به قدری برایم سنگین و تلخ بود که نتوانستم منتظر بمانم تا سرود را با دوستانِ گروه حسینیه ارشاد بسازم. گفتم دیر می شود و از ماجرا فاصله می گیریم و تأثیر کار کم می شود. بنابراین، سرود را با همان سبک سرود ۱۷ شهریور کار کردم؛ در همان زیرزمین و با گروه سرود تک نفره! حتی اعضای خانواده ام هم خبر نداشتند که چه کار دارم می کنم. فقط آقای گنابادی قضیه را می دانست. ایشان گاهی می آمد سری به من می زد و سریع می رفت.

هیچ امکاناتی هم نداشتم. فقط دوتا ضبط صوت بود و بس. کار را که شروع کردم، آرام آرام چیزهای دیگری هم به ذهنم رسید که به تکمیل سرود و جذاب ترشدنش کمک می کرد.

در تدوین نهایی، تکه لااله الااللّه و فریادها را با صدای واقعی خود مردم گذاشتم قبل از سرود. از صدای شلیک گلوله هم به عنوان افکت استفاده کردم. اول صدای شعار دانشجوها را گذاشتم که می گفتند لااله الااللّه، لااله الااللّه. صدای شلیک گلوله هم متّصل می شد به شعار بچه ها و بعد من شروع می کردم به خواندن: با سرود لااله الااللّه…

به نظر خودم که خیلی خوب شد. با افزودنی هایی که در فواصل سرود قرار دادم، مدت زمان نهایی نوار نزدیک بیست دقیقه شد. فکر می کنم همه کار را ظرف ۱۲ یا حداکثر ۲۴ ساعت بعد از حادثه انجام دادم.

نوار که تمام شد، آن را روز بعد رساندم دست آقای گنابادی. سخنرانی حضرت امام راجع به کشتار ۱۳ آبان هم رسید و سرود رفت پشت نوار سخنرانی امام. انگار که این نوار را با این سروشکل، قبلاً ساخته و آماده کرده باشند! اصلاً کسی نمی توانست تصوّر کند که این هماهنگی چطور ایجاد شده است. امام راجع به کشتار دیروز یا پریروز حرف زده بود. پشتش هم سرود خوانده بودیم که «لااله الااللّه، شهید دانشگهی تو را سرنگون می کند». این هماهنگیِ فوق العاده باعث شده بود همه فکر کنند سرود را دانشجوهای ایرانی مقیم فرانسه ساخته اند و همراه سخنرانی امام فرستاده اند تهران.

نوار با همان شبکه مردمی دست به دست شد و خیلی ها در سرتاسر کشور آن را شنیدند.»

سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان
سرود یک‌ نفره برای شهدای ۱۳ آبان

کتاب «برخیزید» به نویسندگی روح الله رشیدی در ۲۰۸ صفحه و قیمت ۲۴ هزار تومان توسط انتشارات «راه یار» منتشر شده است.

در ادامه همچنین متن کامل شعر «برخیزید برخیزید» را بخوانید:

برخیزید ای شهیدان راه خدا

ای کرده بهر احیای حق جان فدا

کز قطره قطره خون پاک شما

می روید تا ابد در وطن لاله ها

برخیزید برخیزید

برخیزید رهبر آمد کنون در کنارتان

تا سازد غرقه در بوسه خاک مزارتان

تا گیرد خون بهای شهیدان ز اهرمن

باز آمد رهبر ما پی یاری وطن

برخیزید برخیزید

جاویدان زندگی جوشد از خاک هر شهید

باز روید لاله از تربت پاک هر شهید

ای انسان چون شهادت سر آغاز زندگیست

مرگ سرخ رمز آزادی و راز زندگیست

برخیزید برخیزید

برخیزید ای شهیدان راه خدا

ای کرده بهر احیای حق جان فدا

کز قطره قطره خون پاک شما

می روید تا ابد در وطن لاله ها

برخیزید برخیزید

در عالم مایه سرفرازی شهادت است

پیش ما مرگ در راه ایمان سعادت است

هر کس او در ره عدل و دین ره سپر شود

در این ره گر دهد جان ز کف زنده تر شود

برخیزید برخیزید

از دشت کربلا هر زمان آید این پیام

در راه عزت و افتخار و شرف قیام

تا انسان تن رها سازد از بند بندگی

عاشورا بر مجاهد دهد درس زندگی

منبع: فارس

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *