صفوان کاروانچی و تصمیم ناگهانی

خانه / مطالب و رویدادها / صفوان کاروانچی و تصمیم ناگهانی

صفوان کاروانچی و تصمیم ناگهانی

     وقتی كه به هارون الرشید خبر دادند كه صفوان «كاروانچی» كاروان شتر را یكجا فروخته است و بنابراین برای حمل خیمه و خرگاه خلیفه در سفر حج باید فكر دیگری كرد، سخت در شگفت ماند. در اندیشه فرو رفت كه فروختن تمام كاروان شتر، خصوصا پس از آنكه با خلیفه قرارداد بسته است كه حمل و نقل وسائل و اسباب سفر حج را به عهده بگیرد، عادی نیست؛ بعید نیست فروختن شتران با موضوع قرارداد با ما بستگی داشته باشد. صفوان را طلبید و به او گفت:
– شنیده ام كاروان شتر را یكجا فروخته ای.
– بلی یا امیرالمؤمنین!
– چرا؟
– پیر و ازكارمانده شده ام. خودم كه از عهده برنمی آیم، بچه ها هم درست در فكر نیستند، دیدم بهتر است كه بفروشم».
– راستش را بگو چرا فروختی؟
– همین بود كه به عرض رساندم.
– امّا من می دانم چرا فروختی. حتما موسی بن جعفر از موضوع قراردادی كه برای حمل و نقل اسباب و اثاث ما بستی آگاه شده و تو را از این كار منع كرده است. او به تو دستور داده شتران را بفروشی. علّت تصمیم ناگهانی تو این است.
     هارون آنگاه با لحنی خشونت آمیز و آهنگی خشم آلود گفت: «صفوان! اگر سوابق و دوستی های قدیم نبود، سرت را از روی تنت برمی داشتم».
هارون خوب حدس زده بود. صفوان هرچند از نزدیكان دستگاه خلیفه به شمار می رفت و سوابق زیادی در دستگاه خلافت خصوصا با شخص خلیفه داشت، اما او از اخلاص كیشان و پیروان و شیعیان اهل بیت بود. صفوان پس از آنكه پیمان حمل و نقل اسباب سفر حج را با هارون بست، روزی با امام موسی بن جعفر علیه السّلام برخورد كرد، امام به او فرمود:
«صفوان! همه چیز تو خوب است جز یك چیز».
– آن یك چیز چیست یا ابن رسول اللّه؟
– اینكه شترانت را به این مرد كرایه داده ای!
– یا ابن رسول اللّه من برای سفر حرامی كرایه نداده ام. هارون عازم حج است، برای سفر حج كرایه داده ام. بعلاوه خودم همراه نخواهم رفت. بعضی از كسان و غلامان خود را همراه می فرستم.
– صفوان! یك چیز از تو سؤال می كنم.
– بفرمایید یا ابن رسول اللّه.
– تو شتران خود را به او كرایه داده ای كه آخر كار كرایه بگیری. او شتران تو را خواهد برد و تو هم اجرت مقرر را از او طلبكار خواهی شد. این طور نیست؟
– چرا یا ابن رسول اللّه.
– آیا آن وقت تو دوست نداری كه هارون لااقل این قدر زنده بماند كه طلب تو را بدهد؟
– چرا یاابن رسول اللّه.
– هركس به هر عنوان دوست داشته باشد ستمگران باقی بمانند جزء آنها محسوب خواهد شد، و معلوم است هركس جزء ستمگران محسوب گردد در آتش خواهد رفت.
بعد از این جریان بود كه صفوان تصمیم گرفت یكجا كاروان شتر را بفروشد، هرچند خودش حدس می زد ممكن است این كار به قیمت جانش تمام شود. [1]

پی نوشت:

[1] . سفینة البحار ، ج 2، ماده ی «ظلم» .

منبع: داستان راستان، شهید مطهّری،جلد دوم.

برگرفته از سایت موسّسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السّلام

پایگاه اطّلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *