متن جلسه آموزش مداحی، مورخ 1/دی، 1395، مجمع الذاکرین هیأت رزمندگان اسلام ، توسط استاد حاج رضا بکائی

بسم الله الرحمن الرحیم

آنچه که ما خدمت شما عرض می کنیم از اساتید است و بالاتر از همه از وجود مبارک امام معصوم است، چیزی تکراری نمی شود و مود نیاز هم است.

دو سه نکته است عرض می کنم در رابطه با بحث دعا بعد می رویم احادیث را که هفته گذشته شروع کرده بودم. این احادیث را ما برای چه داریم می گوییم؟ به دو هدف، 1- یکی اینکه اصلا ساختار و زیر بنای ورود به دعا این است که ما مهندسی کنیم دعایمان را، یعنی نگاه علمی هم به دعا داشته باشیم غیر از سر و صدا یک نگاه علمی هم به دعا داشته باشیم، این نگاه علمی را از معصوم باید بگیریم، از قرآن که عرض کردیم و بعد هم از معصوم و ائمه ی هدی علیهم السلام باید دریافت کنیم. این مهندسی اش است. 2- این است که مسلح بشویم به مطالب مرتبط با دعا که این ها را بتوانیم در حین دعا به مستمع منتقل بکنیم، این عرضمان را ضمیمه می کنیم به جلسه ی قبلی که اگر ما مسلح به این معارف بشویم دیگر نیاز پیدا نمی کنیم به حاشیه که چیزهای دیگری بگوییم. ورود پیدا می کنیم دیگر، من همه ی تلاشم این است که دعا خوان باید آماده بیاید دعا بخواند، این آمادگی فقط برای اجرای صوت نیست، آن هم هست اما فقط آن نیست. ما سیره ی علما را در دعا خوانی می توانیم بهترین مبنای حرکتمان قرار دهیم، دعا خوان های بزرگی که دعایشان تحول آفرین بود، دعایشان تأثیر گذار بود آن ها می تواند برای ما الگو باشد، کپی برداری نمی توانیم از آن ها بکنیم اما در ارتباط با دعا که می توانیم این کار را کنیم، آن ها چطوری می خواندند؟! چه می گفتند؟ چه طور دعا را اداره می کردند؟ ما هم همانطور اداره کنیم  بالاخره عالِم است، ارتباطش با مضامین ادعیه و عبارات خیلی از من نزدیک تر و روان تر است خب من از او یاد می گیرم دیگر. کدام دعا خواندن از علما را دیدیم که وسط دعا روضه بخواند؟! من سراغ ندارم، مرحوم آقای کافی هم که می گفت من روضه خوان هستم وسط دعایش روضه نمی خواند. مرحوم آقای کافی روضه خوان بود، خوب هم روضه می خواند ولی وسط دعا روضه نمی خواند. این یک نکته.

نکته ی بعدی این است که دعا خوان باید خودش را ملزم کند یعنی باید خودش برنامه داشته باشد در طول هفته ارتباطش را با مفاتیح حداقل برقرار کند. ما در مناسبت های مختلف و مهم دعا داریم، زیارت داریم، همین هفده ربیعی که گذشت روز میلاد حضرت رسول و آقا امام صادق خب دعا داشت، این دعا را دعا خوان باید برای خودش بردارد بخواند نباید بیگانه باشد. آشنا بشوید با دعاها و زیارات. این ورود یعنی یک چشمه ای از معارف به دل ما باز می شود. چند نفر از ما خواندیم؟! از اعمال روز هفده ربیع زیارت حضرت رسول از بعید بود از راه دور، یعنی در خانه تان هم که هستید قصد مدینه کن این زیات را بخوان، چند نفر خواندیم؟ چند نفر موفق بودیم؟! این کار ، آشنایی و ارتباطمان را با این مضامین برقرار می کند.  یک فصل و یک سهم نزدیک شدن شما بزرگواران را به دعا خوانی همین تشکیل می دهد. همانگونه ای که تاکید خود قرآن، دستور معصومین ، سفارش مقام معظم رهبری است، سیره ی امام بزرگوار بوده است، هر روز یک چند آیه قرآن می خواند «فاقرئوا ما تیسر من القرآن» هر چقدر برایتان امکان دارد قرآن بخوانید، این آیه اش است، حدیث آن چیست؟ حضرت رضا علیه السلام فرمودند هر روز پنجاه آیه قرآن بخوانید دوستان ما از این ها هستند؟ تاکید مقام معظم رهبری در دیدارهای قرآنی شان ببینید چقدر توصیه فرمودند برای قرآن، ارتباط با قرآن. امام بزرگوار هر روز یک ساعت وقتش را می گذاشت برای قرآن خواندن، ما چند نفر از این ها داریم الان؟! دعا خوان دقیقا باید مثل قرآن با این کتاب ارتباط برقرار کند، همینطوری نباشد که بلند شود برود شب جمعه دعای کمیل بخواند، دعای توسل بخواند، دعای ندبه بخواند، این برنامه هایی است که برای مردم دارید، برنامه هایی که برای خودتان دارید چه؟ بالاخره باید یک برنامه هایی هم برای خودتان داشته باشید، در هر مناسبتی برداریم ببینیم اعمال آن روز چه است، سختت است نمی توانی روزه اش را بگیری روزه اش را نگیر اگر می توانی بگیر تو بگیر آماده شو. خدا هم حریم معنوی رمضانش را با مقدمه طراحی کرده است، رجب و شعبان را مقدمه ی رمضان قرار داده است، تو می خواهی برای مردم بخوانی یک مقدمه برای خودت نمی خواهی بگذاری؟! خب باید داشته باشی دیگر. اگر ما یک ساز و کاری برای دعا خواندنمان تعریف کنیم هم خودمان با دعا ارتباط برقرار می کنیم، قطعا بدانید کسی که برای جمع دعا می خواند اگر ارتباط با آن دعا نداشته باشد تاثیر برای مستمع ندارد، هیچ شکی در آن نیست. منظور از اینکه در جمع برای خودتان بخوانید این است نه اینکه برای خودت بخوان در خانه هم می توانی بخوانی نه اینطور نیست، تو باید با یک آمادگی بیایی بنشینی بخوانی ارتباط برقرار کنی، مردم را می خواهی با خودت بکشانی نمی شود به مردم بگویی بروید شما من ایستاده ام. اگر با آمادگی سر سفره ی دعای کمیل بنشینی برای خودت می خوانی و مردم را هم با خودت همراه می کنی، اصلا این ارتباط خود به خود برقرار می شود، بله ما دستور داریم تنهایی دعا بخوانید و دستور داریم در جمع هم بخوانیم دعا را، هر دو را دستور داریم، هر کدام هم یک خاصیت دارد، برای همین است که من عرض می کنم دعا را در تنهایی تمرین کنید برای خودتان، ارتباط لایه ای با دعا داشته باشید، این مفاتیح بخش اعظمش ادعیه و زیارات است دیگر، اگر مردم پا منبری شما، مستمع شما نمی داند، نه شما باید بدانید. بدانید که هفده ربیع الاول است دوتا اعمال دارد زیارت امیرالمومنین در روز هفده ربیع، دعا خوان نباید این را برای خودش بخواند؟ خب باید بخواند دیگر، اگر برای مردم هم نمی خواند، نمی تواند بخواند و شرایطش نیست زمانش نیست باید برای خودش بخواند، این برنامه هایی است که تعریف شده برای شما، برای همین است ما داریم اصرار می کنیم که یک مقدار، باز هم دارم روی این نکته تاکید می کنم که بدون زحمت نمی شود، از ذهنتان پاک کنید شکل ظاهر را فقط به آن تکیه کنیم! ما اصلا نداریم. یک بخش شکل ظاهر درست خواندن است که لازم هم است که درست بخواند، اگر غلط بخوانی معنایش عوض می شود حال خودت عوض می شود حال مستمع عوض می شود، اصلا همه چیز بهم می ریزد. مستمع باید با حال تو در دعا بیاید نه با صدای تو، آنچه که ماندگار است این است آنچه که تاثیر گذار است این است، برای ده میلیون می خواهی بخوانی برای ده نفر می خواهی بخوانی هیچ فرقی نمی کند. ما از قدیمی ها باید درس بگیریم تجربیاتشان را دریافت کنیم، تجربیات موفقشان را دریافت کنیم زحمات خودمان را بر آن تجربیات اضافه کنیم که یک قدم پیش برویم؛ پس بنابراین این هدف دوم که ما برویم اجزای دعا را از لحاظ علمی (علمی هم منظور کلام معصومین است نه اینکه فکر کنید یک چیزی می خواهیم ببافیم)، اینکه موانع استجابت چه است را هم خودتان بدانید و هم یاد بگیرید وسط دعا به مردم بگویید آی مردم اگر این مشکل را دارید دعایت مستجاب نیست برو خودت را درست کن، حالا با ادبیاتی که در مجلس خودت میدانی چی خریدار است، اصل این است این مفهوم را باید بگویی. اگر حق الناس به گردنت است تو را نمی بخشند نگهت می دارند برو خودت را تسویه کن، چقدر روایت داریم. یکی از موانع اجابت، معصیت است؛ پیرامون این آنقدر حرف است، کلی بیانات معصومین است که گناه مانع اجابت می شود، یکی عاق والدین است، یکی ظلم است. باید بگویید آقای مستمعی که آمدی پای دعای من شرط استجابتش این است که این ها را باید رفع کنی، آن وقت حرف برایت ایجاد نمی شود؟ مطلب ایجاد نمی شود؟ ایجاد می شود و کم هم نمی آوری، تا آخر دعا حرف داری بزنی، از همان دعاهایی است که می توانی دعای کمیل سه ساعتی بخوانی و مردم هم همراهت بیایند بگویند این دعا را دارد می گذارد در دهان ما، این مفهوم دعا را دارد در دهان ما می گذارد، تازه داریم می فهمیم امیرالمومنین چه گفته است، یعنی مصداقی، این جمله ی دعای کمیل را مصداقی می بری در روح و دل نیازمند مستمعت می نشانی، این همان چیزی است که الان در دعا کم داریم. پس هم خودمان آماده شدیم و هم مجهز به علم شدیم و معارف و هم منتقل کردیم، یعنی با یک دعا خواندن شما چند کار انجام می دهید و الا اگر بنا است که من تنها بخوانم نوار من را هم می توانند در مجلس بگذارند. آنچه که مؤثر است فقط نحوه ی اجرا نیست، نحوه ی اجرا یک بال است، مفاهیم و محتوای دعا هم یک بال است، این غذای معنوی مستمع شما است، نیاز دارد به این که بلند شده آمده، منتهی نمی تواند نیازش را به شما بگوید یعنی نمی تواند به شما ابراز کند، ولی شما باید در حالت کلی بدانید که کسی که در خانه ی خدا می آید دعا هم دارد راهنمایی می کند دیگر، نیاز آن را کشانده است به پای دعا. اگر تو دعا بخوانی انکسار نداشته باشی تاثیرت به اندازه ی همان خواندنت است. این انکسارِ است که با دل ها ارتباط برقرار می کند نه تار صوتی من، برای همین است که کم کم دعا از حوزه ی روحانی و روحانیت و اهل معرفت و مراقبت جدا شد دست من بیچاره بی سر و پا افتاد! برای همین است که تاثیر گذاری آن کم شد، برای همین است که مردم دنبال صوت گشتند دیگر دنبال آن محتوا و آن حال نرفتند. آقای سید علی میرهادی صوت نداشت دعای او بود که کار می کرد، حال او بود که کار می کرد، ما از این ها لازم داریم، مردم امروز از این ها لازم دارند، این خلاء معنویتان با این نوع دعا مرتفع می شود، این را داشته باشی و خوب اجرا کنی در اوج هستی. 

خود امیرالمومنین علیه السلام لحظه ای اشک چشمش در این دعایی که به کمیل بن زیاد انشاء فرموده است قطع نشد، ما که نمی خواهیم او بشویم دیگر سنگ و سخت هم نباشیم، سرد نخوانیم.

حدیث هفته قبل را من تکمیل کنم بعد دو سه جمله عرض کنم.

فرق عرایض ناقص حقیر با بیانات ارزشمند بزرگواران دیگر این است که ما پنجاه پنجاه به نحوه ی خواندن و درست خواندن و قشنگ خواندن و از یک طرف هم محتوا توجه داریم مهم هم نیست برای مان که (با تجربه این را عرض می کنم) در مجلس دعای ما چه اتفاقی بیافتد، چون معتقد هستیم اگر اتفاق در خود ما بیافتد مجلس ما هم با ما همراه می شود، اگر اتفاق نیافتد همراه ما نمی شوند، مثل خیلی از عزاداری های ما. این قطره اشک برای امام حسین علیه السلام زندگی آدم را بهم می ریزد کنفیکون می کند و می سازد اما چرا اشک چشم من فقط تا دم حسینیه است دیگر بیرون نمی رود اثر آن! چرا محرم و صفر انقدر از ما می گذرد و ما هیچ تغییری نمی کنیم با اینکه ده ها و ده ها روایت از معصومین داریم که گریه بر امام حسین علیه السلام چه کارها که نمی کند؛ بخاطر این است که روی خودمان کمتر سرمایه گذاری می کنیم، اگر روی خودمان کمتر سرمایه گذاری می کنیم بیرون را هم انتظار نداشته باشیم معجزه کنیم، ما یک جوان موحد تربیت شده به دست امیرالمومنین علیه السلام باید بسازیم می گویند خودت چه کار کردی؟ اصلا همان موقعی که دارم می خوانم دعای کمیل را درون خودم یک نفر به نام ملک (صریح روایت است) آنجایی که اوج می گیرم برای توبه کردن درون خودم یک ملک بگوید که تو چرا به خودت دروغ می گویی، کسی که به خودش دروغ بگوید در کلامش چه اثری است که می تواند دیگران را متحول کند! برای همین است که می گویم از صبحش دعا خوان باید خودش را مراقبت کند، بی جهت نیست که دارم عرض می کنم. هر طرفش را دعا می آییم کار کنیم می بینیم زحمت دارد یعنی باید وقت بگذاریم مگر وصل به یک الهاماتی بشویم که من دستم خالی است و ندارم از این ها. مراقبت یکی از الزامات دعا خواندن است، کم صحبت کنیم، زیاد فکر کنیم این ها دستورات معصومین است. آقای سید علی میرهادی وقتی می خواست بیاید در مجلس دعا غیر از جواب سلامی که مردم به او می دادند با احدی حرف نمی زد چون در ذهنش اشتغال ایجاد می کرد، در دعایش مؤثر بود.

چهار گروه هستند که دعایشان مستجاب نمی شود، یک گروه آن هایی که نشستند و می گویند برسان، دعا است دیگر می گویند خدایا برسان، این ها دعایشان مستجاب نمی شود. خب این حرف دارد برای مردم در دعا به جایش که رسیدی این حدیث و این جمله را ولو فارسی اش را نمی خواهد عربی بخوانی فارسی اش را خرج کن دیگر، چقدر جوان های ما، چقدر هیاتی های ما بی حال هستند تا ساعت دوازده یک شب در هیات ها می چرخند صبح تا ظهر می خوابند، یک جا او را گیر آوردی یک نکته از معصوم به او بگو. آقا امیرالمومنین علیه السلام فرمود «اَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ» من را کمک کنید با تلاشتان، کار کنید، کِی می شود فرهنگ عمومی شیعی ما از آن ارتباط عاطفی و احساسی اش به این غلظت جدا شود و به معرفتی آن هم فکر کند. کِی می شود جوان شیعی ما نهج البلاغه را بردارد با آن انس بگیرد.

دومین گروه « و رجل کانت لهو امرعه فدعا علیها» نفرینی است که همسر ها به هم می کنند، «فیقال له» به او گفته می شود «الم اجعل امرها علیک» آیا ما اختیار به تو ندادیم خوب مدیریت کنی در خانه که کارت به اینجاها نرسد. ما راه کار به تو نشان ندادیم؟ ما نگفتیم «الرجال قوامون علی النساء» تو اول زندگی و نامزد بازی وا دادی حالا نمی توانی جمعش کنی، حالا با نفرین کار درست می شود؟! «فیقال الم اجعل امرها علیک» ما به تو واگذار نکردیم راهکار ها را؟ چرا استفاده نکردی از راه کار هایی که به تو گفتیم؟!

مدیریت در خانه یک تخصصی است، یک نعمت است، یک علم است، آموختنی است، نمی آورند برای انسان به قول معروف لقمه کنند بگویند بفرمایید از فردا خانه را مدیریت کنید، باید مطالعه کنید، روانشناسی یک مقدار بدانی، فله ای که نمی شود زندگی کرد، خانواده و تشکیل خانواده هم جزئی از زندگی است باید برای آن کار کنی دیگر، تو وظیفه ات این نیست که فقط صبح بری و شب بیای نان برایشان بیاوری! ولذا چقدر بچه مذهبی های ما در خانواده هایشان بد اخلاق هستند، بلد نیستند مدیریت کنند در خانه، بیرون هر هر و کر کر می کنند در هیات ، ولی خانه که می روند مثل میر غضب هستند! و چقدر این ها تاثیر دارد، آن پسر می گوید بابای من می رود هیات و روضه این شده، فکر می کند روضه رفتن خروجی اش این است. مدیریت هم یک علمی است باید برویم یاد بگیریم، مدیریت در خانه، تعامل با فرزند، از چه سن تا چه سن چطور با او برخورد کنی، در روایت آمده است تا هفت سالگی چطور با او برخورد کنی، هفت سال دوم چطوری، هفت سال سوم چگونه، وقتی به نوجوانی می رسد چه کار کنی، همه این ها هست. وقتی تو زندگی ات را وا می دهی بعد هم می آیی نفرین می کنی، نه نفرین تو در حق همسرت کار ساز و است می گیرد و نه نفرین او در حق تو.

چند گروه هستند که فشار قبر برای آن ها حتمی است، یک گروه هم کسانی هستند که در خانه بد اخلاق هستند برای زیر مجموعه شان. پیغمبر خودش گذاشت در قبر بعد نشست، وقتی قبر را پوشاندند رنگ از رخسار رسول خدا پرید، یا رسول الله چه است؟ فرمود دارم می بینم که در اذیت است، در خانه اش بد اخلاق بود. خانواده امانت است دست ما.

3- گروه سوم «و رجل کان له مال و افسده» کسی که خداوند به او یک مالی داده است عقل مدیریت اقتصادی ندارد، این مال را تباه می کند، نمی تواند مدیریت کند، فرصت ها را از دست می دهد کم کم پول را از دست می دهد یا مالی را که به او رسیده است از دست می دهد، «فیقول اللهم الرزقنی» بعدهم که از دستش می رود می گوید خدایا برسان «فیقال له الم آمرک بالاقتصاد» آیا من دستور ندادم به تو به اینکه مقتصد باشی. وقتی داری مدیریت کن آن دارایی ات را، پس انداز هم برای خودت داشته باش.

4- گروه چهارم «الم آمرک باالاقتصاد؟» آیا تو را به بهسازی  و ایجاد رابطه ی دارایی و شرایط روز امر نکردم؟ «ثم قال» سپس خطاب می شود، حضرت فرمودند که  « وَالَّذِینَ إِذَآ أَنفَقُواْ لَمْ یُسْرِفُواْ وَلَمْ یَقْتُرُواْ وَكَانَ بَیْنَ ذَلِكَ قَوَاماً » حتی آن هایی هم که انفاق می کنند نباید در انفاقشان اسراف کنند باید عقلشان برسد برای فردایشان یک چیزی نگه دارند.

5- « رَجُلٌ كانَ لَهُ مالٌ فَاَدانَهُ بِغَيْرِ بَـيِّنَةٍ » گروه پنجم هم که دعایش مستجاب نمی شود کسی است که پول بی زبان را به یک کسی قرض می دهد، وام می دهد بدون «بینه» رسید از او نمی گیرد، یک قرار دادی امضاء نمی کنند، یک چک از او نمی گیرد، بعد که پولش را بالا کشید شروع می کند به نفرین کردن ، خدا بگم چه کارش کند خدا عذابش کند … اینجا دعای طرف مستجاب نمی شود زیرا بلند ترین طولانی ترین آیه قرآن سوره ی بقره است به اندازه ی یک صفحه موضوعش همین است، می گوید شاهد بگیر وقتی داری به کسی پول می دهی، امضاء از او بگیر نگو رویم نشد آخر غریبه نیست خودی است؛ چقدر آدم های خوب داشتیم که وقتی پای منافع پیش می آید آن خوب یک دفعه تغییر هویت می دهد، حسینیه ها را دیدیم که بالا کشیدند. گواه بگیرید، امضاء بگیرید و الا بعدش اگر مالتان را بالا کشیدند هر چه هم شما نفرین کنید دعای شما مستجاب نمی شود.

در دعا داری درس زندگی یاد می دهی « فَیقال لَهُ: اَلم آمرُک بِالشَّهادة » آیا ما دستور ندادیم که گواه بگیر، شاهد بگیر، چرا انجام ندادی!

در قرآن دارد که روزه قیامت گروهی شیطان را متهم می کنند، هی می گویند ببین چه کار کردی، ببین ما را به چه روزی انداختی، می آید در گوشش می گوید من را ملامت نکنید خودتان را ملامت کنید من یک چشمک زدم و تو آمدی خب نمی آمدی. زوری که نبود اختیار داشتی.

یک حدیث من امروز پیدا کردم از آقا امام سجاد علیه السلام، چون موانع اجابت چهارده پانزده مورد است که آن را یک وقتی برای شما عرض می کنم، این ها تزریق محتوا است ضمن اینکه خودمان هم مجهز می شویم، اولین گام مانع اجابت دعا گناه است، حالا این دعا خیلی کلمه ی کلی است، بعضی از احادیث معصومین این را ریز کردند، یکی از آن ها این است که دارم برای شما عرض می کنم، وجود مبارک امام سجاد علیه السلام فرمودند که « وَ الذُّنُوبُ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعَاءَ » از گناهانی که باعث می شود دعا رد بشود و به اجابت نرسد چند چیز است: 1- «سوء النیه» نیت غیر مطلوب. مصادیق آن را خودتان می توانید پیدا کنید. کاری که برای خدا نباشد. کاری که در آن اراده ی باطل و گناه باشد. گناهی که دنباله دار باشد. 2- « خُبْثُ السَّرِیرِه » خُبث باطن، بعضی ها باطنشان خیلی بهم ریخته است، اصلا منفی است، این از آن گناهانی است که اگر بر نگردد دعایش مستجاب نمی شود. وای اگر روح کسی به پلیدی برگردد، این فطرت لطیفش برگردد دیگر سخت است هدایت شود. 3- «والنفاق مع الاخوان» نفاق با برادران دینی، یک طوری جلویش باشی و یک طور دیگر پشت سرش باشی این نفاق است دیگر؛ یک طوری با او حرف بزنی و یک طور دیگر فکرت باشد، کلک زدن به برادر. این ها از آن گناهانی است که اگر رگه اش در انسان باشد دعایش رد می شود. 4- « وَ تَرْکُ التَّصْدیقِ بِالاْجابَهِ » اجابت نکردن خواسته ی دیگران در شرایطی که میتوانی. یک کاری می خواهد، یک زنگی به کسی بزنی کارش راه بیافتد خب چرا نمیزنی؟! هیچ عبادتی (در مستحبات) بالاتر از خدمت به مردم نیست 5- «وتأخیرالصلوات المفروضات حتی تذهب اوقاتها» آقای دعا خوان، آقای مداح اگر نماز سر وقت را نخوانید وقت آن بگذرد در همه ی شئونات زندگی تاثیر منفی می گذارد، این کلام امام سجاد علیه السلام است، این کلام کلام خصوصی است، آدم های معمولی اگر نمازهایشان را اول وقت نخواندند گناه نیست ولی من و تو اگر اول وقت نخوانیم برای من و تو گناه است. « حسنات الأبرار، سيّئات المقرّبين » کسی که می خواهد هدایت صد نفر را، هزار نفر را به عهده بگیرد بیاید پشت این میکروفون و دوربین قرار بگیرد پُز هم بدهد باید به اندازه ی پُزش هم کار بکند.

 چند نفر از ما با دغدغه ی نماز صبح می خوابیم؟! به ما گفتند یک مقدار قبل از نماز صبح بیدار شوید. فرمود آن کسی که می رود دنبال دعا خواندن بداند که مانع اجابتش است اگر مراقبت از نمازش نداشته باشد « حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الوسطی» از نمازهایتان مراقبت کنید «و ترک التقرب الی الله عزوجل بالبر و الصدقه» خوبی نکردن و نیکی نکردن و تعطیل صدقه و تعطیل کار خوب در راه خدا، این هم وبال می شود برای آدم، آدم بیخیال زندگی می کند. تو کز محنت دیگران بی غمی ….! بیخیال زندگی نکنید، ببینید درد مردم چه است اگر می توانید بر آورده کنید. « و استِعمالُ البَذاءِ ، و الفُحشُ في القَولِ ؛ » زبان به ناسزا گفتن و فحاشی باز کردن، این گناهی است که جلوی دعا را می گیرد.       
این حدیث آخری که الان خواندم در وسائل الشیعه است جلد شانزدهم صفحه 281. حدیث قبلی عده الداعی است عربی است.

چند نفر شروع به خواندن دعا می کنند و آقای بکائی راجع به خواندن آن ها مطالبی را می فرمایند.

نکته: جایی که مفهوم دعا تغییر می کند نوع قرائت هم باید تغییر کند.     
اینکه یک مقدار با مفاهیم عربی آشنا شویم اصلا خواندنمان را متحول می کند، خود همین متوجه شدن اینکه چه داری می گویی صدای شما را هم تقریبا متناسب با مفاهیم بالا و پایین می برد.

لحن روضه لحن  خودش را دارد، ما یک جاهایی که داریم راجع به مثلا عذاب صحبت می کنیم شیطان صحبت می کنیم نفس صحبت می کنیم باید محکم بخوانیم، هر جایی که داریم راجع به آتش صحبت می کنیم، عذاب صحبت می کنیم یک طور باید بخوانیم، هر جا راجع به رحمت خدا داریم صحبت می کنیم با یک لحن باید بخوانیم یعنی خیلی با ملاطفت خیلی با نرمی با یک عاطفه مثل یک بچه ای که با مادرش دارد حرف می زند، نازکشیدن، اما بیاید مثلا راجع به رحمت خدا است داد بزنید، یک عرب پیش شما باشد می گوید این خیلی بی سواد است جای داد زدن نیست آخه. الان بعضی از آقایان چون نمی دادند چه می خوانند فراز و فرودهایشان کاملا غیر استاندارد است ارتباطی به نحوه بیان ندارد اصلا، این لازم است، چون دعا یک ادبیاتی دارد، این ادبیات را ما باید متناسب با محتوایش تنظیم کنیم، خدا دارد می شنود، نهایت ادب را باید در کلاممان نسبت به خدا رعایت کنیم، داد زدن نمی خواهد!

ما اگر تجوید نداشته باشیم هر دعایی را باید فارسی بخوانیم، دعای فارسی هم واقعا فارسی است، چون آشنایی با سبکش هم نداریم از آن طرف هم عادت کردیم به مداحی خود به خود دعا هم کشیده می شود به لحن مداحی. لحن مداحی اصلا در دعا جای ندارد چون آن بر اساس یک مفاهیمی شعر می خوانید، شعر را با متن عربی نمی شود مقایسه کرد آن هم کلام معصوم، همه جا که نباید جار بزنیم، یک جا باید یک نشاط معنوی به خواندمان بدهیم. واقعا تجوید لازم است برای شما دوستان، تجوید باعث می شود که درست بخوانید قرائت را درست بخوانید، این مهم است. اینکه اول عرایضم عرض کردم که در مناسبت ها مراجعه کنید به مفاتیح ببینید اعمال آن چه است دو دعا بخوانید، با این دعاهای غیر معروفی که در مردم هم معروف نیست شماها آشنا شوید همین شما را متوجه این نیاز می کند که ما برویم سراغ بیشتر آن، سراغ یک موضع گسترده تر آن، آن وقت است که متوجه می شویم دعا یک عالمی دارد غیر از این چیزی است که ما داریم در آن زندگی می کنیم.