مدگرایی و شناخت باید و نباید های شرعی در زمینه ی مدگرایی

خانه / پیروان عترت / مدگرایی و شناخت باید و نباید های شرعی در زمینه ی مدگرایی

تعریف مد و مدگرایی و گستره مد:

مد، در لغت به معنای سلیقه، روش و اسلوب بکار برده می شود و در اصطلاح عبارت از روش و شیوه ای موقتی که براساس ذوق و سلیقه افراد یک جامعه، سبک زندگی را تنظیم می کند. مد همان شیوه تازه ای است که به وجود آمده و عده ای طبق آن رفتار می کنند.

مدگرایی به اندازه گستره زندگی انسان است و تمامی شئونات آن را دربرمیگیرد. بطورکلی هرکجا که پای جنبه زیباشناختی در میان باشد، مد هم آنجا حضور دارد. عرصه پوشش، … حتی ادبیات سیاسی، شیوه احوال پرسی ، و خلاصه جنبه های زیباشناختی همه متاع ها و کالاهای دنیوی، گستره ی مد و مدگرایی هستند.

خداوند حس زیبایی دوستی را در سرشت ما قرار داده است. حس زیبایی یکی از ویژگی های مخصوص انسان است که ریشه در فطرت او دارد خودآرایی و زینت به عنوان بخشی از حس زیبایی، نه تنها آثار بسیاری در روح و روان فرد دارد بلکه موجب تعالی و رشد افراد جامعه نیز می شود.

کمال طلبی، بهتر بودن و اجتماعی بودن همه از نیازهای فطری بشر است. اگر این پدیده از او گرفته شود، منزوی و غیر اجتماعی خواهد شد. در فرآیند اجتماعی شدن، فرد با الگو و مدهای دیگران مواجه می شود و گاهی بعضی از آنها را برای رونق و تازگی بخشیدن به زندگی، الگوهای رفتاری خود قرار می دهد، با این نگاه می توان گفت مد خوب است و تازه و آراسته بودن بهتر از کهنه و نامرتب بودن است، اما مدزدگی بد است و مد فریبی بدتر …

مد بازتاب و انعکاس لایه های زیرین فرهنگی جامعه است؛ یعنی وقتی فرهنگ جامعه از یک عمق و غنایی برخوردار باشد و از یک دستمایه های فلسفی بهره برد، بازتاب و انعکاس این دستمایه های فرهنگی در بنای جامعه به صورت ظاهر تجلی پیدا می کند.

البته مد گاه جعلی است و گاه اصیل و ریشه دار است؛ یعنی از لایه های زیرین جامعه نشأت گرفته است. اما اگر مد، آگاهانه یا جاهلانه از گزاره های مربوط به مبانی فکری یک جامعه دیگر باشد، جعلی است و نوعی حرکت تقلیدی شمرده می شود.

توجه به جسم و رونق مد

یکی از ویژگی های متمایز تمدن جدید نسبت به تمدن های پیشین، اهمیت یافتن جسم بشر است. نه به این معنا که در تمدن های پیشین جسم بی اهمیت بوده و نوعی زهدگرایی بر بشر آن دوران مستولی بوده است.

تمایز این ویژگی در استعلایی است که جسم بشر پیدا کرده به طوری که جسمانیت امروزه به یک نظام معنایی و هویت بخش تبدیل گشته که خود را در عادات، نشانه ها و نمادهایی باز تولید می کند.

یکی از نشانه هایی که نظام معنایی جسمانیت خود را در آن باز تولید کرده و بدین وسیله کارکرد مشخص مادی خود را نیز حفظ و توجیه می کند پدیده مد است.

میتوان گفت زنان، مخاطبان اصلی صنعت مد هستند. از زنان خواسته می شود از خود خرسند باشند تا بتوانند دیگری (یعنی مرد) را خرسند کنند.

علل و عوامل پیدایش مد:

تنوع طلبی و نوگرایی: انسانها فطرتاٌ تنوع طلب هستند در این میان جوانی فصل تازه ای در زندگی و سرآغاز ورود انسان به جهان پرشور و رنگارنگ است که غرایز در شکل دهی آن، نقش اصلی را بر عهده دارند.

همانند سازی: به فرایندی ناهشیار اطلاق می شود که فرد، طی آن، ویژگی ها، نگرش ها و الگوهای رفتاری فرد دیگری را برای خود سرمشق قرار می دهد و با تقلید از نگرش ها و ویزگی رفتاری وی احساس می کند که مقداری از قدرت و کفایت او را نیز بدست آورده است.

رقابت و چشم و هم چشمی با دیگران: این انگیزه، در همه افراد وجود دارد و به گونه های مختلف بروز میکند. رقابت اگر در زمینه های مثبت جهت داده شود، باعث پیشرفت و رشد و تکامل معنوی فردی می شود؛ اما اگر جهت گیری آن به سوی امور مادی و مدپرستی باشد و فرد سعی کند از لحاظ ظاهری از دیگران عقب نماند سرانجام خوبی نخواهد داشت.

مدگرایی و التزام ناشی از دوستی: یکی از عوامل پیروی از مد در بین جوانان و نوجوانان، ترس و نگرانی از مجازات های خصوصاٌ غیررسمی از سوی دوستان است. لذا تحقیر و تمسخر، پوزخند زدن و متلک گفتن اطرافیان و ترس از آن باعث می شود که جوانان و نوجوانان از مدهای رایج پیروی کنند.

موازین و باید و نباید های شرعی در زمینه مد و مدگرایی

  1. مد و مدگرایی نباید منجر به اسراف شود. استفاده نکردن کالا بدلیل تغییر مد یکی از مصادیق اسراف است و اسراف از جمله گناهان کبیره است.
  2. مد اقتباس شده بایستی مطابق با حدود شرعی باشد.
  3. رعایت عرف جامعه: در اسلام پوشیدن لباس هایی که به جهت جنس پارچه، رنگ، کیفیت دوخت و … معمول نبوده و خلاف شأن افراد بوده و موجب جلب توجه و انگشت نماشدن می شود، «لباس شهرت» نامیده می شود و منع شده است. بدلیل اینکه موجب خود بزرگ بینی، یا ایجاد ضعف شخصیت و یا هتک حرمت مسلمان می گردد.

امام صادق علیه السلام فرمود: برای انسان از نشانه های خفت و خواری همین بس که لباسی بپوشد که به آن مشهور شود.

  1. اصل مطابقت پوشش و آرایش با جنسیت افراد: امام باقر علیه السلام فرموده اند: رسول خدا(صلی ا… علیه وآله وسلّم) به مردانی که خود را همانند زنانن بیارایند و زنانی که خود را به شکل مردان درآورند لعنت فرستاد.
  2. پرهیز از تشبه به کفار: پیشوایان ما فرمودهاند: «خداوند به یکی از پیامبرانش وحی فرمود: به قومت بگو، لباس دشمنان مرا نپوشد و غذای دشمنان مرا نخورند و خود را به شکل دشمنان من در نیاورند.»

 

 

انتهای مطلب/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *