مصاحبه اختصاصی با سید مهدی حسینی | ماهنامه هیات رزمندگان اسلام

مصاحبه اختصاصی با سید مهدی حسینی | ماهنامه هیات رزمندگان اسلام

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام، نشریه هیات (رزمندگان اسلام) طبق روال هر شماره که با یکی از مادحین و یا شعرای نخبه و پیش‌کسوت گفتگو می کند، در این شماره هم به سراغ آقای سید مهدی حسینی رکن آبادی متولد سال ۱۳۴۸ در شهر قم رفته است. کسی که خودش می گوید از نوجوانی افتخار شاعری داشته و کار خود را از سال 64 با نوحه سرایی در جبهه های حق علیه باطل شروع کرده است.

حسینی پس از دوران دفاع مقدس به شعر و شاعری روی آورد و کم کم در انجمن های ادبی و محافل مذهبی راه پیدا کرد و به جز نوحه و فضای شعر آیینی و مذهبی به مرور با دیگر فضاهای شعری مانند شعر آزاد نیز آشنا شد. او از سال ۱۳۶۸ به طور جدی سرودن را آغاز کرد و در زمینۀ تدریس، آموزش و نقد شعر به فعالیت پرداخت و اکنون از اساتید به‌نام عرصۀ شعر ولایی محسوب می‌شود. از آثار او می‌توان به «آینۀ بی‌غبار»، «عقیق شکسته»، «آیین شورآفرینی»، «فرهنگ اصطلاحات و کنایات مداحی» و… اشاره کرد. در ادامه گفتگوی اختصاصی هیات (رزمندگان اسلام) را با شما در میان می گذاریم.

اولین اساتید شعر شما چه کسی بود و از کجا با ایشان آشنا شدید؟

از اولین اساتیدی که بنده با ایشان آشنا شدم استاد محمدعلی مجاهدی بودند که در جلسات هفتگی شعرکه به نام «انجمن مبین» بود از محضر ایشان استفاده می کردیم. ارتباط چند ساله با این انجمن موجب شد تا بعده ها در رشته ادبیات دانشگاه ادامه تحصیل دادم. همه این اتفاقات رفته رفته شخصیت و بافت شعری من را شکل داد.

شنیده ایم جلسات نقد شعرتان هم معروف است، سابقه آن به چه سالی برمی گردد؟

درست از سال 1369 یعنی از همان سالهای ابتدای شعر و شاعری، همزمان جلسات نقد شعرم را هم آغاز کردم؛ یعنی تا امروز حدود 30 سال است که از جلسات نقد شعر بنده می گذرد. البته در این سالها به جز مقوله شعر در زمینه تألیف هم فعالیتهایی داشتم.

گفتید در زمینه تألیف هم دستی بر آتش دارید، کمی برایمان توضیح دهید و بفرمایید که چه کتاب هایی از شما به چاپ رسیده است؟

به جز شعر توفیق داشته ام که سالها در مجلات مختلف مشغول بوده ام و عموماً سردبیری می کردم و بطور تخصصی در حوزه نویسندگی کار کرده ام. فعالیت های تالیفی من در سه بخش خلاصه میشود. یک بخش مربوط به کتب دفاع مقدس و بازنویسی خاطرات دفاع مقدس است که حدود 5 یا 6 جلد از کتاب هایم با موضوع خاطرات جنگ است. بخش دوم کتابهایی است که در حوزه ی رشته تحصیلی ام ادبیات کارکرده ام و عموماً یک سری کتاب است که برای معلم های ادبیات نوشته ام. بخش سوم آثار هم مربوط به حوزه ی ادبیات و هنر ولایی است. از جمله کتابهایم در این زمینه «عقیق شکسته» که نقد و تحلیل ده سال شعر ولایی است و «آیین شور آفرینی» در حوزه نوحه خوانی و معرفی قالب ها، کنایات، فرهنگ و اصطلاحات مداحی می باشد.

یکی از کتاب هایی که تألیف کرده اید «آیین شورآفرینی» پیرامون قالب ها، کنایات و فرهنگ و اصطلاحات مداحی است، آیا شما در این حوزه هم سررشته دارید؟

خوشبختانه یکی از حوزه های کاری من مداحی است. من قبلا مداح بودم و می خواندم. الان حدود بیست سال است که کلاس های آموزش مداحی دارم و برایش تالیف و تدریس هم داشته ام. به همین جهت بخشی از اصطلاح «هنر و ادب ولایی» مربوط به حوزه شعر و بخشی از آن مربوط به حوزه مداحی است.

الان در زمینه هنر ولایی چه فعالیتی دارید؟

در هر دو مورد مشغول ولایت هستم هم حوزه شاعری که اصلی ترین وظیفه ام است و هم  جلسه نقد شعر که هم اکنون چهار جلسه عمومی نقد شعر در قم و تهران دارم. یکی از جلسات «جلسه فرات» است که حدود 8 سال است دو هفته یکبار در حسینیه سادات تهران برگزار  می گردد و خیلی از شعرای آیینی که مطلع هستند در آن شرکت میکنند. تاکنون بزرگانی چون استاد سازگار، استاد مجاهدی و استاد انسانی و برخی از مداحان عزیز مثل آقای خلج و حدادیان افتخار داده اند و شرکت کرده اند.

یک جلسه ی هفتگی مداحی هم به طور رایگاه در قم برگزار می کنم که ویژه مخاطبین جوان با رده بندی سنی و سطح بندی فنی می باشد. اخبار این جلسه در کانال من قرار داده میشود که علاقمندان می توانند پییگیری کنند. جلسه شعر مان که از سال 69 تأسیس شده بود نیز هم اکنون در منزل خودم برگزار میشود و اخبار آن در کانال اعلام میشود.

آیا برای خواهران هم برنامه ای دارید؟

بله! چهارمین جلسه ای که از آن صحبت نشد همین جلسه ای است که ویژه خواهران در قم دارم. این محفل مربوط به شعر ولایی است و شاعران ولایی سرا در آن جمع میشوند. البته آن جلسه ی فرات تهران هم بخشی  ویژه خواهران دارد که آن هم هر دو هفته یکبار برگزار میشود.

در مورد پرورش شاگرد یا بهتر بگویم برای تربیت «شاعر» چه کرده اید و دیدگاهتان چیست؟

باید بگویم که شعر دو بخش متفاوت دارد. بخش اول ذاتی و استعداد است که فرد الهامات شاعرانه را در خودش کشف میکند و بخش دوم بحث پرورش شعر است که محافل ادبی کارشان همین پرورش است که در آن شعرا اشعارشان را میخوانند و مورد نقد قرار می گیرد. این کار مورد توصیه مقام معظم رهبری هم هست. ایشان از سال63 در روز ولادت حضرت زهرا(س) که با مادحان و شاعران اهل بیت علیه السلام دیدار دارند توصیه های بسیاری در مورد شعر و مداحی داشته اند، که شاعر در سرودن و مداح در اجرا دقت کند.

به عقیده بنده «شعر مذهبی» که که خودش دو بخش «آیینی» و «ولایی» دارد، چون منتسب به اهل بیت است و به نام آنها ارائه می شود، باید کامل باشد. حضرت آقا هم خیلی نسبت به سلامت و کمال این نوع شعر تاکید دارند. هدف انجمن شعری هم همین است که شعر شاعران در عین زیبایی به پختگی و کمال برسد. یکی از معیارهای مهم ایشان این است که شعر باید شعر باشد و سالم باشد و معتقدند اگر کسی چیزی را سرود که ضعیف بود با اخلاص تمام آن را کنار بگذارد و عرضه نکند، البته او اجرش را خواهد برد.

از نگاه تخصصی شما چرا مقام معظم رهبری علیرغم مشغله های فراوان نسبت به مقوله شعر و شاعری که شاید از نظر عموم مردم اهمیت چندانی نداشته باشد، اینقدر اهمیت قائلند؟ به طور کلی جایگاه شعر در نظر ایشان چگونه است؟

بنده مجموع صحبت های ایشان در این خصوص را موضوع بندی کرده ام و می خواهم کاملاً دقیق و مستند پاسخ این سوال را بدهم. ایشان معتقدند که شعر رسانه است و اثر شعر در جامعه زیاد است. ایشان میفرمایند: «گاهی یک بیت شعر، گویاتر از چند ساعت سخن گفتنِ یک سخنور تواناست و ارزش شاعری که قصیده او، از محتوای خوب، الفاظی زیبا و مضمونی مناسب برخوردار باشد، از یک دانشمند کمتر نیست». بنابراین باید شاعر را طوری تربیت کنیم که سخن یک ساعته را با یک بیت شعر به مردم بگوید. در باب ضرورت شعر باید بگویم که شعر هنر است و از هنرهای هفت گانه جهان است و باید شعرمون را جهانی کنیم که پیام های اهل بیت را جهانی کنیم. راز تأکید و اصرار حضرت آقا به مقوله شعر، هم در سرایش و هم در انتخاب است.

آیا رهبر انقلاب خودشان هم در زمینه شعر تخصص دارند؟

ایشان علاوه بر اشتغال به تحصیل علوم دینی و حوزوی از جوانی با شعر مأنوس بوده اند و اکثر کتابها را در این زمینه مطالعه کرده اند. آقا علاوه بر اینکه در زمینه شعر ناقد برجسته ای هستند، خود شاعری برجسته اند و به مسئله شعر و شاعری کاملاً واقف هستند. وقتی کسی در مورد شعر حرف میزند یا از شاهد مثالهای شعری استفاده میکند، خود نشان دهنده ی این است که بر شعر تسلط و وقوف دارد و با شعر زندگی کرده است هرچند شاعری هدف نیست و ابزار است. شعر یک ابزاری است برای تفهیم محتوا و ایشان اصرار دارند که شعرای ما شعر خوب انتخاب کنند که مفاهیم انقلاب و اهل بیت علیه السلام را به درستی انتقال بدهند.

چندبار خدمت رهبر انقلاب شعر خوانده اید و مورد تفقد ایشان قرار گرفته اید؟ در آن لحظات چه احساسی داشتید؟

تاکنون چهار مرتبه توفیق یافته ام در دیدارهای خصوصی شعرا به محضر آقا مشرف شده ام. اولین بار سال 72 بود که نیمه ماه رمضان تعداد مختصری از شعرا حدود 40 نفر به دیدارشان رفتیم و در حضور ایشان شعر ارایه کردیم. از آن دیدار عکس یادگاری با  آقا دارم که در رسانه ها هم منتشر شد. مرتبه دوم در همان سال72 در معیت استاد مجاهدی محضر ایشان رسیدیم و شعر خواندم که حضرت آقا تفقد کردند و حتی شعرم را نقد فرمودند. یک بار هم به عنوان مهمان در ماه مبارک رمضان رفتم و یک دیدار هم اختصاصاً برای شعرای «ولایی سرا» تشکیل شد که باز به محضر مبارکشان مشرف شدیم و در آن جلسه فقط شعر آیینی و ولایی خوانده شد. در این جلسه افتخار داشتم عضو هیات داوری و انتخاب اشعار بودم.  از لحظه به لحظه تمام این دیدارها خاطرات و حس خوبی در ذهنم دارم.

تجربه ی لذت بخشی بود و امیدارم هرکسی از شاعران ولایی که هنوز این فرصت برایش فراهم نشده است، هم شعرش انتخاب شود و هم این احساس شعرخوانی در محضر آقا و تشویق ایشان را تجربه کند. تشویق هایی که با نگاه و کلامشان نصیب شاعر می کنند.

… بدلیل طولانی بودن این گفتگو، ادامه مباحث پیرامون «علت رشد شعر ولایی و آیینی در سالهای اخیر»، «وضعیت کنونی وآینده شعر ولایی» و «آسیب های شعر و شاعری» در شماره های آتی نشریه هیأت منتشر می گردد.

 

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام