معرفی کتاب تنها گریه کن

معرفی کتاب تنها گریه کن

 پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام: کتاب “تنها گریه کن “روایت زندگی اشرف سادات منتظری مادر شهید محمد معماریان است. مادری که در دوره مبارزات انقلابی، فردی بودند که در رأس مبارزان انقلابی شناخته می شد. در تهران و قم دائم در حال فعالیت و مبارزه بود. در زمان جنگ نیز منزل قهرمان کتاب تنها گریه کن به پایگاهی برای انجام کمک های پشت جبهه تبدیل می شود. خانم ها در آنجا جمع می شدند و به فراخور کاری که آن روز بوده، همکاری می کردند. خانم منتظری می گفتند که نه تنها خانم ها که سعی می کردم آقایان را نیز برای انجام این کارها همراه کنم و همه این ها قبل از این بوده است که ایشان مادر شهید شود. همه این اتفاقات در حالی رخ می دهد که خانم منتظری یک زن خانه دار است، اما چون فرد دغدغه مندی است و حوادث پیرامونی برایش اهمیت دارد، دائم در پی این است که بفهمد در این شرایط چه کاری از دست او برمی آید.

این کارها لزوماً کارهای سنگینی نبوده است، ایشان حتی کارهایی را که شاید به نظر ما کوچک بیاید نیز برای پیش برد امور انجام می داد و دریغ نمی کرد؛ مانند سبزی خشک کردن، قند شکستن و … . همان کار معمولی را انجام می دهد، نه کمال گرایی دارد که بگوید من فقط باید کارهای ویژه ای انجام دهم و نه آدمی است که بگوید هرجا یک متولی دارد و این وظیفه ما نیست. از همان قدم های کوچک شروع می کند و به دلیل اخلاصی که دارد، خدا به حرکت ایشان برکت می دهد و این کارها ادامه دار شده است.

شاید خاطرات مادران شهدا و عاشقانه های آنها یکی از جذاب ترین و دلنشین ترین آثار در حوزه دفاع مقدس باشد. زیرا مربوط به مادرانی است که در جنگی هشت ساله سهم داشتند سهمی که بدون هیچ چشم داشتی آن را بخشیدند و سالیان سال بی صدا در سوگ عزیزشان گریه کردند. حالا که چهل سال از آن سال ها می گذرد این خاطرات بازهم خواندنی است. در کتاب تنها گریه کن تصویری کوتاه و مختصر اما پر معنا از یک عمر زندگی و فرمانبری و ولایت پذیری زنی را می خوانید که فرزندش را فدای پابرجا ماندن و استقلال این سرزمین نمود و خودش نیز در راه اسلام و انقلاب از هر چه در توان داشت فروگذار نکرد.

این کتاب در مرداد ماه 1399 توسط انتشارات حماسه یاران منتشر و رونمایی شده است.

متن تقریظ مقام معظم رهبری بر کتاب تنها گریه کن

بسم الله الرّحمن الرّحیم با شوق و عطش، این کتاب شگفتی ساز را خواندم و چشم و دل را شستشو دادم. همه چیز در این کتاب، عالی است؛ روایت، عالی؛ راوی، عالی؛ نگارش، عالی؛ سلیقه تدوین و گردآوری، عالی، و شهید و نگاه مرحمت سالار شهیدان به او و مادرش در نهایت علوّ و رفعت.. هیچ سرمایه معنوی برای کشور و ملّت و انقلاب برتر از اینها نیست. سرمایه باارزش دیگر، قدرت نگارش لطیف و گویایی است که این ماجرای عاشقانه مادرانه به آن نیاز داشت.

۱۰ اسفند ۱۳۹۹

از نویسنده جدّاً باید تشکّر شود.

خلاصه کتاب تنها گریه کن به روایت اشرف السادات منتظری

کتاب تنها گریه کن کوشیده تصویری کوتاه و مختصر از زندگی و ولایت پذیری و فرمان برداری زنی را نمایش دهد که در تاریخ انقلاب رشد کرد و اثرگذار شد. بخشی از کتاب تنها گریه کن به مبارزات انقلابی خانم منتظری در قم و تهران می پردازد و نمایی کلی از سیمای زنی مجاهد را نشان می دهد که نقشی پررنگ و ستودنی در پیروزی انقلاب داشت. بخش دوم کتاب تنها گریه کن به خاطرات مادر از زمان جنگ اختصاص دارد و شهادت فرزند دلبندش محمد و همچنین فعالیت های این مادر برومند پس از جنگ و مشارکت های سازنده اش در کارهای خیر مردمی و اجتماعی.

گزیده ای از کتاب

یک بار همین طور که فرار می کردم و بچه ها دنبالم، چندتا مامور نشانمان کردند. با تمام توانم می دویدم. چادرم را جمع کرده بودم زیر بغلم و با یک دستم روسری ام را محکم گرفته بودم. چشمم هم به جلو بود که کوچه و درِ خانه را رد نکنم. نزدیک خانه توی آن شلوغی و بدو بدو ها، همین طور که برمی گشتم و به آدم های پشت سرم با داد و اشاره ی دست قوت قلب می دادم که خانه مان همین جاست، دیدم پیرمردی خمیده، عصازنان یک گوشه راه می رود. گفتم: «خدایا! خودت بهش رحم کن. این ها که مروت ندارند و حالی شان نیست این پیرمرد برای تظاهرات و این حرف ها نیامده.» از کنارش که رد شدم و جثه ی کوچکش را دیدم، دلم نیامد رهایش کنم. فکر کردم ضرب دست این ها به جوان می خورَد، نقش زمین می شود، این پیرمرد که جای خود دارد.

معطل نکردم. برگشتم و دودستی از روی زمین بلندش کردم. خیلی ریزه میزه بود. بنده خدا تا به خودش بیاید و بفهمد چه خبر است، دید من دارم می دوم و یک عده هم پشت سرم. هی داد و بیداد کرد که: «دختر چه کار می کنی؟ من را بذار زمین. با منِ پیرمرد چه کار داری؟» مدام دست و پا می زد. عصایش افتاد زمین. وقت حرف زدن و توضیح دادن نبود. اگر نمی آوردمش، زیر دست و پا می ماند. نفس زنان، بریده بریده، فقط گفتم: «بابا جون! صبر کن الان می رسیم خونه.» جلوی درِ خانه گذاشتمش زمین، کلید انداختم و رفتم تو. از کُتش گرفتم و کشیدمش داخل. بعد از او هم هفده، هجده نفر آدم پشت سرم آمدند تو.

تا آخرین نفر ها خودشان را برسانند، مامور ها ردشان را زدند و خانه را پیدا کردند. کمی مشت و لگد کوبیدند به در و بعدش ساکت شدند. می دانستم به همین راحتی دست بردار نیستند. با چشم های خودشان دیده بودند یک عده خراب کار رفته اند داخل این خانه. نگو نقشه داشتند. از زیر در، یکی دوتا گاز اشک آور انداختند داخل خانه و تا به خودم بیایم، دود، همه جا را برداشت.

خودمان که هیچ، بچه ها داشتند خفه می شدند. محمد، سیاه شد. نفسش بند آمده بود. مریم هم که کوچک تر بود، حال خوشی نداشت. جوان ها ترسیدند. گفتند: «خانم! بچه هایت الان می میرند.» گفتم: «چیزی نیست.» ما که نه قبل از آن و نه حتی بعدش، جایی آموزشی ندیده بودیم. هر چیزی یاد گرفتیم، لابه لای جمعیت و بین مردم دیده بودیم. فرش اتاق را سریع زدم کنار. یک کارتن دفتر و کتاب بچه ها را ریختم وسط و آتش زدم. صورت محمد و مریم را هم گرفتم نزدیک آتش. می دانستم آب به صورتشان بخورد، دیگر چشم هایشان باز نمی شود. باید با آتش، اثر گاز را خنثی می کردم. مامور ها هم نمی دانم تعدادشان کم بود یا چیز دیگر، پاپی نشدند و رفتند.

جوان ها را فرستادم پشت بام؛ ماند پیرمرد که مدام بی قراری می کرد و به رژیم بَد و بیراه می گفت. گفتم: «بابا جان! از خونه نیا بیرون. پای فرار هم که نداری، برات خطرناکه. اینا هم جوون و پیر و زن و مرد براشون فرقی نمی کنه، یه بلایی سرت میارن.» بهش برخورد. سراغ عصایش را گرفت و گفت: «جرئت دارن، نزدیکم بشن تا نشونشون بدم با کی طرفن.» خیابان که آرام شد، کمکش کردم و بردمش بیرون؛ حوالی همان جایی که دیده بودمش. نگذاشت همراهش بروم و برسانمش؛ فقط یک تکه چوب پیدا کردم و جای عصا دادم دستش، سفارش هم کردم مواظب خودش باشد. چپ چپ نگاهم کرد و گفت: «آخرالزمون شده، از دست شما زن ها!»

بخشی از کتاب که بیشترین تاثیر را در نویسنده داشته

می توانم به چند خاطره درباره مواجهه مستقیم خانم منتظری راوی کتاب تنها گریه کن با گارد شاهنشاهی اشاره کنم، چابکی و نترس بودن این زن و اینکه تکلیف او با خودش روشن است، از جمله نکات قابل توجه برای من بود. هرکدام از این مواجهه ها می توانست دفعه آخر باشد، اما این آدم تکلیفش با خودش روشن است و همین امر به او انگیزه می دهد تا حضور پررنگی داشته باشد. این موضوع و شجاعتی که در وجود خانم منتظری است، برای من قابل تأمل است. خانم منتظری بارها تأکید کرده اند که به خاطر ندارند که تا به حال از چیزی ترسیده باشند؛ این در حالی است که دنیای زنانه اقتضائاتی دارد.

در شرایطی که خیلی از مردان که فکر می کردند ممکن است برایشان اتفاقی بیفتد و خطری داشته باشد، آن کار را انجام نمی دادند، خانم منتظری وارد میدان می شدند و بدون ترس، کار را پیش می بردند. خاطرات ایشان نیز این شجاعت را تأیید می کند. خانم منتظری در شرایط مختلف این شجاعت را از خود نشان می دهد؛ یکی از این موقعیت ها زمانی است که شهید معماریان وصیت می کند که توسط مادرش به خاک سپرده شود، ما در این لحظه شاهد یک موقعیت خاص هستیم. ما در این موقعیت با زنی مواجه هستیم که از یک سو عواطفش را کنترل کرده و از سوی دیگر، با احساسات مادرانه دست به گریبان است.

او خود تأکید می کند که هرچند استوار ایستاده بودم، اما نمی توانم منکر عواطف مادری خودم باشم. محمد، فرزند من بود و من او را از ریشه جانم جدا کردم و به خاک سپردم. هرکدام از این موارد برای من جالب است، ساعت ها راجع به این فکر می کنم که چطور ممکن است یک انسان این جمع اضداد را در کنار هم جمع کند؛ هم این عواطف را و هم آن سرسختی و نترسی را.

 

در ایام عید فرصت بسیار خوبی برای مطالعه کتاب است، علاقه‌مندان به ادبیات پایداری و خاطرات مادران شهدای هشت سال دفاع مقدس، پیشنهاد می کنیم این کتاب را مطالعه کنند.

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام