نخبگان اهل حق را بشناسیم

نخبگان اهل حق را بشناسیم

سید محمدحسن شیرازی معروف  به  میرزای شیرازی بزرگ

به بهانه سالگرد رحلت و به روایتی شهادت آن عالم مشهور توسط انگلیس مکار به بخشی از زندگی وآثار آن نخبه اهل حق اشاره می شود:

سید محمدحسن حسینی معروف به میرزای بزرگ شیرازی و صاحب فتوای تنباکو در ۱۵ جمادی‌الاول ۱۲۳۰ق/۴ اردیبهشت ۱۱۹۴ش، در شیراز متولد شد. پدرش میرزا محمود، از عالمان دین بود. میرزا محمدحسن، پدرش را در کودکی از دست داد و دائی‌اش میرزا حسین موسوی معروف به مجدالاشراف سرپرستی او را به عهده گرفت. میرزای بزرگ، دوشنبه ۲۴ شعبان ۱۳۱۲ق برابر با ۱ اسفند ۱۲۷۳ هجری شمسی، در ۸۲ سالگی در سامرا درگذشت و در یکی از حجرات صحن حرم امیرالمومنین(علیه السلام) دفن شد. برخی دلیل مرگ میرزای شیرازی را بیماری برونشیت یا سل دانسته‌اند و برخی دیگر، درگذشت او را حاصل مسموم شدن از سوی مزدوران دولت انگلیس می‌دانند.

میرزای شیرازی در ۱۸ سالگی به توصیه استادش شیخ محمدتقی شیرازی برای ادامه تحصیل از شیراز به اصفهان رفت. و در ۱۷ صفر ۱۲۴۸ق (۱۲۱۱ش) وارد اصفهان شد و در مدرسه صدر ساکن شد و در درس شیخ محمدتقی اصفهانی نویسنده کتاب هدایة المسترشدین شرکت کرد و در جلسه درس خصوصی محمدتقی اصفهانی هم حاضر می‌شد، اما پس از درگذشت استادش در اواخر ۱۲۴۸ق، سید حسن بیدآبادی، معروف به میر سیدحسن مدرّس را به استادی برگزید و پیش از آغاز ۲۰ سالگی، از وی اجازه اجتهاد دریافت کرد. او ۱۰ سال در اصفهان اقامت داشت.

میرزا حسن در ۲۹ سالگی، (۱۲۵۹ق/۱۲۲۱ش) به کربلا رفت و در درس عالمانی همچون محمد حسن نجفی (صاحب جواهر)، حسن کاشف‌الغطا (پسر شیخ جعفر کاشف‌الغطا) شرکت می کرد وسپس در نجف با مقام علمی شیخ مرتضی انصاری آشنا شد و قصد کرد برای همیشه در نجف بماند او از شاگردان خاص شیخ انصاری بود و رابطه‌ای ویژه با استادش داشت.

 مرجعیت

پس از درگذشت شیخ انصاری در سال ۱۲۸۱ق، شاگردان نزدیک او از جمله میرزا حسن آشتیانی، حسن نجم‌آبادی ، میرزا عبدالرحیم نهاوندی و میرزا حبیب‌ الله رشتی برای معرفی مرجع تقلید جدید، شورایی تشکیل دادند و به پیشنهاد میرزای آشتیانی، همگی بر صلاحیت میرزا محمدحسن شیرازی صحه نهادند میرزای شیرازی ابتدا مخالف مرجعیت خود بود و حسن نجم‌آبادی را شایسته می‌دانست، اما سرانجام با اصرار علما و فقها، مرجعیت شیعیان را پذیرفت.

فقها و اصولیان، جایگاه علمی میرزای شیرازی را با استادش شیخ انصاری مقایسه کرده و برخی وی را برتر از شیخ دانسته‌اند.

بسیاری از چهره‌های برجسته تشیع، از شاگردان میرزای شیرازی بوده‌اند. برخی از این شاگردان عبارتند از: 1. میرزا محمدتقی شیرازی، مشهور به میرزای شیرازی دوم یا میرزای شیرازی کوچک    2. عبدالکریم حائری یزدی، بنیانگذار حوزه علمیه قم        3. میرزا حسین نائینی، در اواخر عمر میرزای شیرازی، کاتب و نویسنده او بود.              4. شیخ فضل‌الله نوری     5. محمدکاظم خراسانی          6. سید محمدکاظم یزدی     7. میرزا حسین نوری      8. سید اسماعیل صدر       9. محمد تقی آقا نجفی اصفهانی

میرزای شیرازی، بیش از هر چیز با تحریم تنباکو پس از اعطای امتیاز انحصاری توتون و تنباکو به کمپانی رژی شناخته می‌شود؛ اما او علاوه بر این اقدام تاریخی، دست به تحرکات سیاسی و اجتماعی فراوان دیگری هم زده است. از جمله ارسال تلگراف به ملکه انگلستان برای جلوگیری از ادامه قتل عام شیعیان افغانستان توسط عبدالرحمن محمدزایی در سال ۱۳۰۹ق، تلاش برای تحکیم وحدت شیعه و سنی از طریق تقویت حوزه علمیه تشیع در شهر سنی‌نشین سامرا، پرداخت مستمری و کمک‌های مادی به طلاب و علمای سنی، برخورد با اختلاف‌افکنان بین شیعه و سنی و تربیت و اعزام مبلغان ویژه برای مناطق حساس و زیر سلطه نظیر هند، کشمیر، افغانستان، قفقاز و عراق.

اما یک نکته از ژرف نگری آن مرد الهی که پس از سالها امروز ما آنرا بیشتر لمس  می کنیم و آن توطئه های دشمن غدار اسلام است پس از آن که به قدرت مرجعیت شیعه و وحدت مسلمانان پی می بردکه در اینجا تحت عنوان اینکه چرا ميرزاي شيرازي بعد از فتوايش گريه کرد؟به آن اشاره می شود:

بعد از اين که ميرزاي شيرازي ميزان تأثيرگذاري فتواي خود در تحريم تنباکو را از زبان شهيد آيت الله مدرس مي‌شنوند شروع به گريه مي‌کنند؛ از ايشان مي پرسند چرا گريه مي کنيد؛ پاسخ مي دهند، و دليل گريه و ناراحتي خود را مي گويد.

ميرزاي شيرازي نيز در پاسخ به شهيد آيت الله مدرس مي فرمايند من از اهميت دادن مردم به سخن عالمان ديني ناراحت نيستم، بلکه گريه و ناراحتي من به اين دليل است که دشمنان اسلام که تا کنون نمي دانستند قدرت اسلام در کجاست، از امروز فهميدند؛ و از اين رو از همين امروز براي شکستن قدرت اسلام کار مي کنند.

 پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام