ویژگی‌های شخصی که از دیدگاه اسلام لایق حکمرانی است

انتخاب اصلح از دغدغه‌هایی است که در آستانه انتخابات بحث آن مطرح می‌شود. با توجه به اینکه دین اسلام کاملترین دین الهی است و برای زندگی انسان از گهواره تا گور برنامه دارد می‌توانیم برای انتخابی شایسته به منابع اسلامی نظر کنیم و بتوانیم  از منظر قرآن و روایات، به دست آوریم که  رئیس جمهور شایسته چه ویژگی‌هایی دارد و پاسخ تردیدها و سردرگمی هایمان را سخنان گهربار اهل بیت «علیهم السلام» پیدا ‌کنیم. ویژگی های حاکم امری نیست که در روایات ما به آن پرداخته نشده باشد.

حضرت سیدالشهدا علیه السلام برای انتخاب فرد شایسته هشدار می‌دهند که از بدترین خصلت‌های حاکمان ترس از دشمنان، قساوت بر ضعیفان و بخل در صرف اموال است. «مناقب آل أبی طالب ج3 ص221»

حضرت امیر المؤمنین نیز در این زمینه می‌فرمایند: «اما بعد یکى از بندگان خداوند را بسوى شما فرستادم که به هنگام خوف (مردم از جنگ) خواب به چشم راه نمى‏دهد، در ساعات ترس و وحشت، از دشمن هراس نخواهد داشت و نسبت به بدکاران از شعله آتش سوزنده‏تر است. او «مالک بن حارث» از قبیله (مذحج) است. نهج البلاغه نامه38

 و نیز حضرت امیر می‌فرماید: تساوى در بین آنها حتى در نگاههایت را مراعات کن، تا بزرگان کشور در حمایت بی دلیل تو طمع نورزند، و ضعفاء در انجام عدالت از تو مأیوس نشوند. نامه27 نهج البلاغه

امام صادق علیه السلام نیز درباره حاکم شایسته می‌فرماید: شایسته نیست که حکمرانان در سه امر کوتاهی کنند: در نگاهداری از مرزها، بررسی ستمها و ظلم‌ها و  این که برای انجام امور افراد صالح را انتخاب کنند و نیز آن حضرت در بیانی دیگر می‌فرماید: برترین حکمرانان فردی که سه خصلت داشته باشد: مهربانی، جود و عدالت. «تحف العقول ص319»

امام صادق در بیانی دیگر برای حاکم شایسته می‌فرماید: خواص حاکم سه دسته اند. دسته ای که موافق با خیر هستند که این دسته هم برای خود و هم برای حاکم و هم برای مردم برکت هستند. دسته ای هستند که به دنبال حفظ آن چه در دست دارند هستند که این دسته نیز نه خوب و نه بد هستند و بلکه به بد بودن نزدیک هستند. طبقه ای نیز وجود دارد که همراه با شر هستند که هم برای خود و هم برای حاکم شوم و بد هستند. «تحف العقول ص320»

در بیانی دیگر امیر المؤمنین کلامی دارند که برای انتخاب اصلح می‌تواند راهنما باشد. حضرت می‌فرماید:  «آنچه برای مردم می پسندی برای خود و خانواده ات نیز ببپسند و آن چه برای مردم دوست نداری برای خود و خانواده ات نیز دوست نداشته باش». «تحف العقول ص180»

امیرالمؤمنین در نامه‌ای که به مالک اشتر می‌نویسند و آن نامه عهد نامه حکومت داری است که نه تنها برای مسلمانان بلکه هر انسان آزاده‌ای می‌تواند از آن بهره ببرد. حضرت امیر می‌فرمایند: «خرابی زمین تنها به واسطه این است که صاحبان آن و کشاورزان بیچاره و فقیر می شوند و بیچارگی و فقر آن ها هم برای این است که حکمرانان خود به جمع کردن مال مشغول می شوند و نسبت به باقی ماندن حکومتشان بدگمان می شوند و از آن چه بر گذشتگان گذشته است عبرت نمی گیرند.

در قسمتی دیگر حضرت می‌فرماید: «سپس بدان براى زمامدار، خاصان و صاحب اسرارى است که خود خواه و دست درازند، و در داد و ستد، با مردم عدالت و انصاف را رعایت نمى‏‌کنند، ریشه ستم آنان را با قطع زمینه های آن از بیخ بر کن. «نامه امیر المومنین علیه السلام به مالک اشتر»

منبع:تسنیم