مصاحبه حجت الاسلام احمد پناهیان در سومین همایش نوجوانان و جوانان عاشورایی ( اختصاصی هیأت)

 ـ با توجه به اینکه دبیر همایش  مدیران هیئات نوجوانان و جوانان عاشورایی هیأت رزمندگان اسلام هستید و امسال نیز سومین دوره این همایش ها در شهر مقدس قم در حال برگزاری هست، لطفا توضییحی در رابطه با برنامه ها وفعالیت هایی که تا کنون در این حوزه انجام شده و همچنین فعالیت ها و برنامه هایی که برای سال های آتی در نظر گرفته اید بفرمایید.

بسم الله الرحمن الرحیم، الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

هیأت های نوجوانان و جوانان عاشورایی هیأت رزمندگان اسلام سراسر کشور قطعا در طول سال نیازمند یک هماهنگی و یک هم اندیشی و هم افزایی و تبادل نظر، همچنین بررسی دغدغه ها و مسئله ها و همینطور رصد نقاط قوت هیئات مختلف، استفاده از تجربیات مختلف هیئات هستند که در یک فرصت دو، سه روزه ای این فرصت فراهم می شود.

سه سالی هست که این همایش ها برگزار می شود و بلطف خدا هر سال این نشست ها پربارتر و غنی تر از قبل بوده است؛ این امر به این علت است که  فضای عمومی این اجلاس ها بیشتر رویکرد کاربردی داشته و مانند بسیاری از اجلاس و نشست های دیگر که صرفا چند سخنرانی انجام شود و صحبت هایی در این بین ذکر شود و بدون بحث و گفت و گویی پایان می پذیرد نبوده است. حداقل تعداد سخنرانی در برنامه این اجلاس ها پیش بینی شده و تنها در نیم روز اول  چند موضوع و مسئله مهم و حیاتی که اولویت اول کار نوجوانان و جوانان عاشورایی هست بحث و گفت و گو می شود؛ زیرا جزئی از  سیاست های  هیأت رزمندگان این است که  تکلیف جوانان از نظر مقام معظم رهبری تو امهات مسائل در دستور کار اولیه قرار گیرد و بیان گردد. در روز های بعد بیشتر بررسی موقعیت هیئات  مختلف شهرستان ها و استان ها  در قالب کارگروه های آموزشی و نشست های کاری صورت می گیرد.

ما در همایش امسال که در شهر مقدس قم و در مکان اردوگاه شاهد و همزمان با ولادت امام حسین (علیه السلام)، امام سجاد ( علیه السلام) و حضرت اباالفضل ( علیه السلام) در حال برگزاری هست، شاهد این هستیم که اگر سال های گذشته نمایندگانی می آمدند یا بعضا افرادی می آمدند از گروه های مختلف شهر ها و استان ها که مستقیما مسئولیت نداشتند یا بالواسطه فعال بودند، امسال غالب افرادی که آمدند  خودشان مسئولین واحد ها هستند و این نشان دهنده دغدغه مند شدن مسئولین است. بیشتر کسانی که حضور پیدا کردند از لحاظ سنی جوان هستند؛ آن هم جوانان نخبه و کسانی که برای این کار دغدغه دارند. این نشان دهنده این است که  همتی در مسئولین محترم هیأت رزمندگان اسلام ایجاد شده تا برای این سمت و پست بسیار حساس و خطیر، افراد تازه نفس و خوش فکر و دارای سلایق متنوع و جذاب را جذب مجموعه کنند تا کار به بهترین نحو و شکل ممکن صورت بگیرد. البته فاصله ما تا نقطه ایده آل خیلی زیاد است. این نهضت نوپا هست و  تقریبا مدت یک و سال نیم هست که توفیق خدمتگزاری آن به عهده ما گذاشته شده است. این نهضت نیاز دارد تا پیچ و خم های زیادی را پشت سر بگذارد.

ما با  مشکلاتی بر سر راه  شهرستان ها و استان ها رو به رو هستیم که این مشکلات بومی هستند. ما در وهله اول باید این مشکلات را رصد کنیم و به مسئولین ذی ربط انتقال بدهیم تا  بلکه به نوعی این مشکلات رفع شود. بعضی از مشکلات را هم در ساختار خودمان مشاهده می کنیم چون این مجموعه، مجموعه نوپایی هست و رفته رفته وقتی وسعت و قدرت پیدا می کند نواقص آن هم بیشتر نمایان می شود و در طی مسیر ما آنچه تکلیف ابلاغی ستاد رزمندگان اسلام هست را دنبال می کنیم که به سرانجام برسد. همچنین خودمان نیز با توجه به توانمندی هایی که مشاهده کردیم دستورات جدیدی را به مجموعه ابلاغ ها اضافه کردیم. بسیاری از مراکز نوجوانان و جوانان عاشورایی شهرستانی و استانی ما قادرند فعالیتشان را بیشتر از چیزی که الان هست گسترش بدهند و  با کمی حمایت مادی و معنوی در جهت تامین آینده هیئات رزمندگان قدم جدی بردارند.

ـ با توجه به اینکه شما  در این حوزه فعالیت های موفقی داشتید با در نظر گرفتن ظرفیت ها و امکاناتی که در حوزه های مختلف وجود دارد، فعالیت و برنامه های مدیران هیئات نوجوانان و جوانان استانها را چگونه ارزیابی می کنید؟

همانطور که عرض شد ما تا نقطه ایده آل خیلی فاصله داریم. شاید من از جهت کیفیت بتوانم  حدود چهل تا پنجاه درصد موفقیت را برای امسال عنوان کنم. اما از جهت کمی  مقدار کمتری، حدود سی تا چهل درصد را برای موفقیت می توان اندازه گرفت و این آمار نسبت به سال گذشته ده تا بیست درصد دارای رشد بوده است. در سال های گذشته بسیاری از مراکز ما دارای هیئت هفتگی نوبدند اما امسال الحمد لله این بخش فعال شده است. بسیاری از مجموعه های ما جلسات مستقل، حتی مناسبتی مستقل نداشتند ولی امسال الحمد لله این امر رشد کرده است.  سی تا چهل در صد از لحاظ کیفی را  نسبت به نقطه ایده آل در نظر گرفته ایم اما نسبت به گذشته واقعا بیست تا سی درصد ما در مجموع رشد داشتیم و جای شکرش باقی هست. نکته ای که برای من در این دوره از همایش ها خیلی جالب و قابل توجه  بود این است که در این دوره همایش نسبت به دوره های قبل اقبال خود دوستان، با توجه به اینکه حجم برنامه ها خیلی سنگین بوده و در دو نوبت صبح و بعد از ظهر برنامه برگزار می شود، حضور با نشاط و  چشمگیر و  همچنین قابل تحسین دارند و این نشان دهند دغدغه مند بودن دوستان ماست. در بازدیدی که از مراکز در طول سال داشتیم خیلی ها این مسئله را عنوان می کردند که  از برنامه و همایش مشهد این انگیزه را پیدا کردند که شروع به فعالیت جدی و  موفقیت آمیز داشته باشند. در حال حاضر هم حرکت هایی که صورت گرفته و برنامه هایی را که برگزار کردند را در این دوره از همایش ها در معرض نمایش گذاشتند. ما در همایش قبل هیئتی را برای معرفی به عنوان هیئت نمونه نداشتیم، حتی در جلسه هم یادم هست که هیچ کس گزارش در خوری ارسال نکرده بود و ما به این جهت هیچ کس را به عنوان هیئت موفق و نمونه معرفی نکردیم. اما امسال با توجه به فعالیتی هایی که انجام شده بود نزدیک به ده هیأت به عنوان  نمونه معرفی شدند. این حوزه ها گزارشات خود را در قالب پاورپوینت در معرض دید همه استان ها قرار دادند تا دیگران نیز از این تجربیات بهره مند گردند. انتخاب ده هیأت برتر از میان دویست و پنجا هیأت آمار و رقم مناسبی هست. اگر با همین شیب که این هیئات کار کردند و موفق شدند ادامه فعالیت بدهند انشاالله ظرف پنج ساله آینده این چشم انداز را داریم که بتوانیم هیأت های بسیار قوی نوجوانان و جوانان عاشورایی که تاثیر مستقیم بر روی قوت هیأت رزمندگان اسلام دارد را شاهد باشیم و در بسیاری از مناطق جریان ساز باشند. این همان چیزی هست که مقام معظم رهبری چند سال پیش از هیأت رزمندگان اسلام  توقع داشتند و فرمودند که باید در شهر جریان سازی کنند. چون دوستان ما جوان هستند و طالب این امر که در بخش های مختلف رشد کمی و کیفی داشته باشند و انرژی و انگیزه لازم را هم دارند این تاثیر گذاری را ما در چند سال آینده خواهیم دید. البته در حال حاضر هم بعضی از مجموعه و مراکز فعال ما این تاثیر گذاری را دارند اما این عمومیت ندارد. انشاالله در ظرف سه تا چهار سال آینده همینطور پیش برویم این اتفاق خواهد افتاد.

 ـ از شما به عنوان یک مدیر خوب و موفق در این حوزه می خواهم این سوال را داشته باشم که شاخصه ها و مؤلفه های یک مدیر خوب و موفق چیست؟

کار با جوانان و نوجوانان به دلیل حساس بودن چند ویژگی دارد. در ابتدا اصالت طهارت و پاکی و عصمت در نوجوانان و جوانان لازمه این امر هست که  مدیری سالم و سلامت از جهت روحی و معنوی و نفسانی داشته باشیم تا بتواند ارتباط عمیق درونی را با نوجوان و جوان  داشته باشد.

ثانیا جوان و نوجوان روح بسیار خلاقی دارد و مدیر باید فضای این امر که این جوان و نوجوان بتواند رشد کند را آماده سازی کند و باید پا به پای جوان، خصوصا جوانان نخبه پیش بیاید و این امر پشتکار و تلاش شبانه روزی را می طلبد.

نکته دیگر اینکه  جوان بیشتر از هر شخص دیگر امروز در معرض آسیب و خطر است. بر همین اساس ارتباط مدیر با جوان باید بسیار تنگاتنگ باشد. شب و روز باید این ارتباط حفظ شود، آسیب زدایی بشود، آفت زدایی شود و همچنین از طرف دیگر این جوان تقویت بشود. یعنی مدیریت در حوزه نوجوانان و جوانان دها برابر تلاش و پشتکار بیشتری نسبت به کار در حوزه بزرگسالان لازم دارد.

نکته دیگر اینکه چون کار خیلی حساس و حیاتی هست و نقش جوان در نظام نیز سرنوشت ساز هست، مدیران حتما باید کسانی باشند که اولویت هایشان، اولویت های مقام معظم رهبری ( حفظه الله ) باشد. یعنی در جریان مدیریت فرهنگی و مدیریت عملیاتی از خودشان نظریه و مطلبی را خلق نکنند. زیرا روشن شدن صحت و سقم آن نظریه و مطلب انرژی زیادی را بکار می گیرد. ما در این میدان باید رزمنده باشیم. رزمنده یعنی سرباز، یعنی مطیع، یعنی ولایتمدار. مدیر هیأت نوجوانان و جوانان باید  انگیزه ولایتمداریش بیشتر از سایر بخش ها باشد. چون اگر این امر نباشد توفیق کارش بسیار کم می شود.

نکته دیگری که یک مدیر هیأت نوجوانان و جوانان باید دارا باشد این است که قدرت تشخیص نسبت به استعداد هایی که در مقابلش حضور دارند را دارا باشد. ممکن هست با یک دقت بسیاری جزئی شما بتوانید سرنوشت یک نفر را تا آخر عمر مشخص کنید، در آن حوزه ای که استعداد دارد جذب شود و فعالیتی را که توانایی انجام آن را دارد به عهده بگیرد. استعدادی که حتی خودش نیز از آن  با خبر نیست. شناسایی و رشد همه جانبه این جوانان جزء وظایف ذاتی یک مدیر است.

نکته دیگر اینکه یک مدیر نوجوانان و جوانان عاشورایی باید ارتباط خود را با ستاد هیأت رزمندگانی که زیر نظر او به انجام فعالیت می پردازد را  در حد عالی و اعلی بالا ببر. خدایی ناکرده  اگر کوچکترین حاشیه و مسئله ای با هیأت رزمندگان منطقه و حوزه فعالیت پیدا شود، این مسئله در بدنه نفوذ پیدا خواهد کرد و در آینده برای هیأت رزمندگان اسلام مسئله بزرگی ایجاد می کند. اگر یک جایی  به اختلاف سلیقه ای رسیدند با عناصر مدیرتی هیأت رزمندگان مربوطه خودشان  این مسئله را داخلی و به سریع ترین شکل حل بکنند. اگر این مسائل حل شد می توانند در حوزه مدیریتی خود موفق باشند. این ها جز ویژگی هایی هست که حتما باید مدیران درا باشند.

مدیر بخش جوانان و نوجوانان در جهت ارتقا سطح علمی و فکری و تخصصی خودش، چه مسائل روانشناسی جوانان و نوجوانان، چه اطلاعات لازم اولیه سیاسی فرهنگی و اعتقادی، باید بکوشد و حتما اطلاعاتش را بروز کند. یعنی در کنار فعالیت و مدیریتی که دارد و همچنین محتوا و نرم افزاری که انتقال می دهد خودش هم باید محتوایش غنی تر شود، و الا تاریخ مصرفش تمام می شود. چون نوجوان و جوان داری انرژی زیادی هست و زود خود را به مدیر می رساند. زمانی که مشاهده کنند که مدیر دیگر برای آن ها اطلاعات و مباحث جدید و تازه ای ندارد یا نمی تواند آن ها را اغنا و ارضا کند از آن میگذرند. و زمانی که از او عبور کنند از هیأت رزمدگان می گذرند و جذب مجموعه های دیگر می شوند. همه مجموعه های فرهنگی که در کشور دارند کار می کنند تضمینی ندارند. بر اساس همین صحبت حتما باید مدیران به فکر رشد کمی و کیفی خودشان باشند تا بتوانند بار روحی و معنوی مجموعه را به دوش بکشند. چون می دانید که کار با جوان کار اغنایی است، اگر ببینند نمی تواند آن ها را اغنا کند از او عبور کنند و جذب مجموعه های دیگر می شوند.

ـ خیلی از مدیران هیئات دغدغه جذب و تثبیت اعضای خود را دارند. میخواهم از شما بپرسم که چطور یک نوجوان و جوان را با راه امام حسین ( علیه السلام) آشنا کنیم و آن را تثبیت کنیم، همچنین روایاتی که در زمینه تربیت جوانان و نوجوان از ائمه (علیهم اسلام) به ما رسیده را برای ما بیان کنید.

جوان و نوجوان سالم ترین قشر هستند؛ چون هنوز خیلی از آلودگی ها را کسب نکردند. این امر مشخص است که دشمن به شدت روی این قشر کار می کند، اما باز آماده ترین هستند. خداوند محبت اهل بیت ( علیهم السلام) را در دل اینها قرار داده است، پس بخش عمده کار را خدا انجام داده و اصلا لازم نیست شما امام حسین ( علیه السلام) را برای یک جوان محبوب کنید زیرا  او خودش محبوب هست. کاری که باید انجام شود این است که فضائل و مناقب و همچنین مطالب و درس های ایشان و تمام اهل بیت ( علیهم السلام) را انتقال دهیم. جوان وقتی ببیند هر زمانی بیاید سر این چشمه سیراب می شود و هر زمانی رجوع کند از این طریق نیازش برطرف می شود همین امر باعث جذب او  می شود.علم، معرفت و آگاهی خودش یک عامل جذب هست.

یکی دیگر از عوامل جذب استفاده از ابزار و امکانات هست. یک جوان تنوع طلب است. البته استفاده از ابزار فرهنگی و هنری و قالب های نوعی که با شئونات دینی ما مغایرتی نداشته باشد. در فضاهای مختلف قالب های مختلف کارایی دارند. تنوع در قالب و شکل عامل جذب است.

نکته دیگر که عامل جذب است گره زدن نو جوان و جوان از لحاظ روحی و عاطفی با جریان جهاد و شهادت است. جریان جهاد و شهادت جریان جذابی است، برای همه جذاب است. الان دقت کنید تمام گروه های سیاسی در بعضی از مواقع باید دیگر به شدت اختلاف پیدا می کنند اما پای تابوت شهدا همه هستند. معلومه می شود که شهید توانسته همه را جذب کند چرا؟ چون او چشمش باز است، شهید است، شاهد است، یک ارتباط عمیق روحی با همه نسل ها برقرار می کند.خب ما از این انرژی باید استفاده کنیم.

یکی از عوامل جذب محوریت حق است؛ یعنی حق گرایی. یکی از عوامل دفع، که خلاف حق گرایی است،  این است که یک نفر در یک جریان سیاسی خاص برود . اگر این را بخواهد به یک جوان انتقال بدهد، جوان آن را پس می زند زیرا  نمی خواهد خودش را هزینه کسی کند. جوان عاقل، بالغ، فهیم، اندیشمند اینطور است. اما اگر توانستید جوان را با حقیقت آشنا کنید ، حقیقت وجود امامت، حقیقت ولایت، حقیقت انقلاب، حقیقت دشمن، حقیقت دوست، حقیقت راه، حقیقت رفتار برای جوان خیلی جاذب است. درک حقایق با قلب انسان است و قلب جوان هم برای پذیرش حقایق آماده است. این ها همه عامل جذب است.

نکته دیگر اینکه بشدت باید مراقبت بود تا برخی نیاز های طبیعی جوان را تامین کرد. مثلا یک جوان،  امروز نیاز دارد به اینکه قوه علمی درسی خود را  بالا ببرد. خب خود این تقویت قوای درسی، قوای ذهنی، قوای فکری عامل جذب است یا اینکه جوان سرشار از عاطفه است خود اینکه یک جایی این عاطفه و احساسات هزینه بشود، مانند جلسات توسل و مناجات بسیار گرم، اردوهای زیارتی و.. عامل جذب است زیرا روح جوان را آرام و اغنا می کند.

نکته دیگر  از عوامل جذب  این است که برخی از نوجوانان و جوانان را پیدا کند که توانایی خوبی دارند و خودشان هم تربیت یافته اند. این افراد  در مجموعه وارد شوند و به شکل غیر محسوس چند نفری را تحت کنترل خود قرار بدهند. این افراد باید از راهکار هایی مانند دوست شدن  و ارتباط گرفتن استفاده کنند و خودشان نیز این راه را طی کرده باشند. این خودش عامل جذب است. یا اساتیدی که بچه ها را به خودشان دعوت نکنند. اساتید باید بگونه ای باشند که دست نوجوان و جوان را در دست اهل بیت ( علیهم السلام) بگذارند. خود به خود این نوجوان و جوان جذب چنین افراد و مجموعه هایی می شوند.

 ـ از نظر شما آیا نوجوان و جوان عاشورایی با نوجوان و جوان انقلابی تفاوت دارد؟ یا خیر؟

اباعبدالله الحسین ( علیه السلام) فرمود: «إنّما خَرَجْتُ لطَلب الإصلاح في أمّة جدّي رسول الله صلى الله عليه وآله» یعنی من انقلاب کردم. خروج یعنی انقلاب. نوجوان عاشورایی یعنی نوجوان انقلابی، نوجوان انقلابی یعنی نوجوان عاشورایی. زیرا اصل حرکت امام حسین ( علیه السلام) انقلاب بود. امام حسین ( علیه السلام) اگر می خواست فقط شهید بشود در شهر  مدینه هم می ماند شهید می شد، همچنین تو مکه هم می ماند شهید می شد. حضرت می خواست حرکتی ایجاد کند. من خروج می کنم تا امت جدم را اصلاح کنم. خروج کردن، حرکت کردن، نایستادن، از مدینه به مکه آمدن، از مکه به کوفه رفتن این حرکت امام حسین ( علیه السلام) انقلاب است. یعنی ایجاد یک تحول در جامعه ای که ایستاده است. خب یک نوجوان عاشورایی هم همین است. الان نوجوانان عاشورایی ما در بحرین، در یمن، در عراق، در سوریه از اتباع مختلف مبارزه می کنند یا در کشور هایی که بیداری اسلامی شکل گرفت، شما نگاه می کنید می بینید اکثرا نوجوان و جوانند. این نوجوان امروز پیام انقلاب را درک کرده است. یعنی نیاز به تحول را درک کرده اند. از جای مناسبی هم الگو برداری کرده اند، الگو آن ها جمهوری اسلامی و جوانان ایرانی هستند. جوانان ایرانی هم الگوی خود را از سید الشهدا ( علیه السلام) گرفتند و گرنه ما از خودمان چیزی نداشتیم. پس نوجوان عاشورایی یعنی نوجوان انقلابی، نوجوانی که می خواهد این جامعه جهانی که نظم آمریکایی دارد را بهم بزند و آن را دگرگون کند تا یک نظم نوین الهی یعنی نظمی که با حاکمیت امام عصر ( عج الله تعالی فرجه) در عالم مستقر می شود را در عالم تثبیت کند و جا بیندازد.

 ـ برنامه شما برای سال های آتی مدیران هیئات نوجوانان و جوانان عاشورایی چیست؟

یکی از کارهای جدی که در این همایش به آن رسیدیم و ضرورت آن خیلی زیاد تر از قبل شد، این بود که بیشتر بر نشست های استانی مان را  اهتمام داشته باشیم. زیرا در یک نشست سه روزه نمی توانیم از همه جوانب به امور دویست و پنجاه مجموعه رسیدگی کنیم. نشست ها و گردهمایی های استانی می تواند خیلی کمک کند. در سال آینده انشاالله بتوانیم این بخش را نسبت به سال گذشته فعال تر کنیم. ما در سال گذشته تا الان سه استان را توانستیم بررسی کنیم و نشست های استانی داشته باشیم و هرچه جلو تر آمدیم این نشست ها غنی تر شد. امسال ما باید همت خود را افزایش دهیم تا این نشست ها بیشتر شود. دوستان هم این اهتمام را داشته باشند که حضور فعال تری در این نشست ها داشته باشند.

و این برنامه را داریم که فرمایشات مقام معظم رهبری ( حفظه الله) و دغدغه های ایشان را عملیاتی کنیم. یعنی دستوراتی را که می دهند، مانند بحث و  بررسی پیرامون عوامل ماندگاری انقلاب را عملیاتی کنیم. بحث و بررسی پیرامون شاخصه های انقلابی گری و این جنبه هایی که مقام معظم رهبری ( حفظه الله)  مستقیم دستور دادند را در دستور کار جدی خود قرار دهیم و نسبت به گذشته اینکار خیلی جدی تر و فعال تر پیگری و انجام شود.

ـ پیام شما در  این همایش به مدیران هیئات نوجوانان و جوانان چیست؟

در نخست به مدیران هیئات رزمندگان اسلام خسته نباشید میگم و تشکر می کنم از این اهتمامی که داشتند و واقعا تحسین و تقدیر می کنم که امسال اهتمامشان نسبت به گذشته خیلی بهتر بود و در خواست هم می کنم آن دسته از مدیران هیئات رزمندگان اسلام که هنوز امر جوانان و نوجوانان را  با جدیت پیگیری نکرده اند با رویکرد جدیدی شروع به کار نمایند. آقا فرمودند کسانی آمده اند که می خواهند اسلام و انقلاب را یکجا از بین ببرند. خب در این میدان مقابله، چه کسی غیر جوانان می خواهند دفاع کند؟ آقا فرمودند این جوانان خط مقدم اند. اینها هستند که سینه سپر می کنند. اهتمام جدی داشته باشیم هم برای بقای هیأت رزمندگان با فرهنگ جهاد و شهادت که ضرورت اولیه است و هم برای گذر از این میدان جنگ عظیم فرهنگی و نرمی که در آن قرار داریم. به میدان بیایند، به جوان ها میدان دهند، به آنها اعتماد کنند، خطاهایشان را کمک کنند که برطرف شود، نه اینکه با مشاهده خطاها زود برخورد کنند ومأیوس شوند. جوان باید آزمون و خطا کند. این یک نعمت است که جوان ها امروز پای این علم آمده اند. امام حسین ( علیه اسلام) فرمودند اقبال مردم نعمت است. این اقبال مردم که به شما رجوع کردند، آمدند و به شما می گویند که ما حاضریم بار شما را به دوش بکشیم و پرچم را بلند کنیم، این جز نعمت های خداست واین نعمت را شاکر باشیم.

 ـ سخن آخر…

من از شما و دوستان دیگری که  در این همایش سه روزه حضور دارند و زحمت می کشند  تشکر می کنم. امیدوارم خدای متعال این قلیل اقدامات را از همه ما بپذیرد.