دو ماموریت مهم هیات ها

سخن از نکته اخیری می‌رود که به‌تازگی مقام معظم رهبری فرموده‌اند؛ هیئت سکولار! همه سخنانی که تاکنون مطرح شده و در آینده نیز بیان خواهد شد، بر یک اصل استوار است؛ آن نیز دور بودن هیئت‌ها از فکر سکولاری است. اگر هیئت‌ها سکولار نباشند، پس می‌بایست بر چه اساسی اداره شوند؟ این پرسشی است که درباره این اصل مطرح می‌گردد. هیئت‌ها اولین امید و سنگر ما بودند؛ آخرین آن نیز هستند. به همین خاطر گرایش فکری هیئت‌ها بسیار اهمیت دارد.

هنگامی که مقام معظم رهبری به قم سفر کردند، در یکی از سخنرانی‌هایشان روایتی از امیرمؤمنان علیه السلام بیان نمودند که راه را به‌طور کامل روشن می‌ساخت؛ «لایعرف الحق بالرجال بل بآیه الحق». پیروی کردن از آنان که لباس حق بر تن نموده‌اند، کاری ناصواب است. حق باید شناخته شود و از آن اطاعت گردد. اگر به دقت به شرایط خود بنگریم، درمی‌یابیم که پیروی کردن از رجال حق، به‌وجودآورنده تمامی مشکل‌های ماست. ما حق را فراموش کرده و آنان را که جامه حق پوشیده بودند، اطاعت نموده‌ایم.

دو مأموریت مهم هیأت‌ها

اما لازم به ذکر است که شناخت حق، کاری بس دشوار است. اگر اطاعت از رجال حق اشتباه است، پس باید از چه چیزی پیروی کرد؟ اگر رجال سیاسی در معرض خطا هستند، پس چه مرجع سیاسی قابل اطمینان است؟ امیرمؤمنان علیه السلام این پرسش را با عبارت «بآیة الحق» پاسخ می‌دهند. نفْس «آیة الحق» باید شناخته شود؛ شخص ولیّ را باید فرمان بُرد. ما در جریان‌های سیاسی با چالش‌هایی اساسی روبرو هستیم. خالی بودن هیئت‌های مذهبی از ویژگی‌هایی که در روایات بیان شده است، آن را به تشکّلی غیر از هیئت تبدیل می‌کند. ویژگی‌هایی که در احادیث به آن اشاره شده است، وظیفه‌هایی است که هیئات می‌بایست در مسیر ادای آن گام بردارند. اگر نگرانی‌ها متوجه هیئت‌هاست، می‌بایست از اصول آن پاسداری شود؛ هر کار لازم گزارده شود. همگان باید در این ادای این وظیفه تلاش کنند. لازم است اصل اصیل هیئت حفظ شود. امام صادق علیه السلام در روایتی به یکی از آن اصول لازم، اشاره می‌فرمایند؛ «اتقوا الله، کونوا اخوةً بررة، متحابّین فی الله، متواصلین متراحمین؛ تزاونوا  تلاقوا، تذاکروا امرنا و احیوه»؛ بر آنچه که خدا از شما خواسته است، مراقبت نموده و در ادای آن کوشا باشید؛ با یکدیگر همچون برادر بوده و به هم نیکوکاری نمایید. عاشق یکدیگر باشید؛ در جبهه‌های جنگ، عشق فراوان بود. هم‌اکنون، آن عشق که در گردان، گروهان و سنگرها مشاهده می‌شد، کمتر در جمع‌های ما به چشم می‌خورد! می‌بایست عاشق یکدیگر باشید؛ تا آن اندازه که برای هم جان‌فشانی کنید. همگان باید هدفی یگانه را دنبال کنید؛ به همین خاطر باید عشق و علاقه بین افرادتان حاکم باشد. چیزی جز رحمت و نیکی، در میان‌تان نباشد. اگر چنین جمعی ایجاد شد، امر ما را یادآوری کرده و آن را زنده نمایید! در جامعه هیئتی، احیاء نام اهل‌بیت علیهم السلام  محور و اساس است. حضرت به احیای امر اهل‌بیت علیهم السلام اشاره می‌فرمایند؛ این، بدان معناست که حاکمیت ولیّ خدا در جامعه، به یک گفتمان تبدیل شود.

طبق این روایت، هر جمع مذهبی به‌ویژه هیئت‌ها، دو مأموریت مهم دارد. اول آن‌ها یادآوری و بازگو نمودن امر معصومین است؛ اگر هیئت‌ها جامعه را در تعامل با مقام والای ولیّ به بصیرت رساندند، اولین مأموریت خویش را به‌خوبی گزارده‌اند.

 اولین و اصلی‌ترین وظیفه کسی که پرچم حسینی را به‌دوش می‌گیرد، ایجاد بصیرت در جامعه است. به بیان دیگر برای مردم چگونگی تعامل با ولی را تبیین نماید. برای رسیدن به این مهم، ابتدا لازم است بر بصیرت جامعه بیافزاید. وقتی جامعه به چنین رشدی رسید، بهترین هنگام برای زنده کردن امر اهل‌بیت علیهم السلام است. این، همان وظیفه دوم تشکّل‌های مذهبی است. با تعهد به اصول هیئت‌های مذهبی است که می‌توان بستری مناسب برای احیای امر اهل‌بیت علیهم السلام ایجاد نمود. برخی از تشکّل‌های دینی نرم‌افزار تولید می‌کنند؛ برخی دیگر تئوری‌پردازی می‌نمایند؛ بعضی نیز تولید علم کرده و در توسعه آن در این حوزه کوشیده‌اند. این همان بستری است که احیای امر اهل‌بیت علیهم السلام در آن صورت می‌پذیرد.

مقام معظم رهبری در این باره به هیئت‌ها هشداری داده‌اند. ایشان فرمودند: باید الگوی شما حضرت زینب سلام الله علیها باشد! اما کدام‌یک از ابعاد شخصیت ایشان؟ آن روحیه‌ای که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند، صدق حضرت بود. صدق را نیز خود تعریف نمودند؛ یعنی پایداری کردن در اطاعت از امر امام، ایستادگی در برابر استکبار و کفر، وفای به عهد.

بخشی از سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین احمد پناهیان