جلسه هفتم آموزش مداحی ، مجمع الذاکرین هیات رزمندگان اسلام ، استاد حاج سعید حدادیان –

بسم الله الرحمن الرحیم

• حدیث امام رضا علیه السلام

حضرت رضا علیه السلام می فرماید : وقتی مسلمان عقلش کامل شود احوالش اینگونه می شود : لایتم العقل امرء مسلم حتی تکون فیه عشر خصال :الخیر منه مأمول . مردم به خیر او امیدوارند …(تحف العقول ص 467)

• روضه خوانی برای چه؟

مراد من نهمی و دهمی است با یک مقدمه : احوال ما به گونه ای خاص است . من الآن اینجا هستم یک دلم نیجریه است که هزار تا شهید داده اند . اینکه من بگویم من کارمند هستم وضعم خوب نیست بگویم بروم روضه بخوانم وضعم خوب شود؛ این برای من کفر است. حرام نیست طی نکنی هرچه بدهند بگذاری روی چشمت حلال ترین پول هاست اما برای من … به من این نمی خواند . 16هزار کشته در یمن دادیم به جرم علی دوستی . دو هزار کشته دادیم در سوریه . من نمی فهمم این حرف های دیگر را .

یکی هم برای عقده های حقارتش که دیده شود بیاید بشود مداح . ما در می رفتیم از شهرت.

• ارزش فقر

خصلت هشتم را حضرت می فرماید :  الفقر فی الله احب الیه من الغنی اگر نداری در راه خدا باشد برای او دوست داشتنی تر از ثروت است. بعضی فقرها برای خدا نیست. اینها که کربلا رفتند بشنوند . پدر بزرگ حضرت حاج آقای جاودان مرحوم آقاشیخ مرتضی زاهد ایشان ده روز در صحن امام حسین علیه السلام معتکف شد نرفت برای زیارت ضریح . چون می دانست تحت این قبه دعا اجابت می شود گفت من ببینم چه بخواهم . باید ببینم دوای من چیست . بعد از ده روز متوجهم کردند که من باید فقر بخواهم . و رفتم از امام حسین علیه السلام فقر خواستم فقر فی الله . و تا آخر عمر هم از من فقیرتر در حیطه من نبود . حالا آقا می گوید من آمده ام مداح شود تا وضع مالی ام خوب شود من این را نمی فهمم.

• ملاک رشد کردن در مداحی

می گوید من رشد نکردم . من کشتم خودم را تا به بعضی حالی کنم رشد یعنی چه. این چه متری است تو داری ؟ آیا جمعیت بیشتر رشد است؟ رده نوکری و معرفت امام حسین ملاک است. با فن و کمترین اخلاص می شود صدهزار نفر را هم جمع کرد اما ته آن چه ؟ جواب داری برای امام حسین؟ برخی موسیقی ها و نواها را برای هرکه بخوانی گریه می کند . شور ملمع ، شور عربی (صبا) برای هرکه بخوانی گریه می کند. این فن است . اخلاص کجاست ؟ خدا کجاست؟

نهم مهم است: والخمول اشهی الیه من الشهره عقل اگر کامل باشد اشتهایش برای گمنامی بیشتراز شهرت است. من خجالت می کشم اگر یک نفر نوار خودش را می آورد  و می گوید حاج آقا این را گوش کن. می خواهی جمعیتت را ببینم؟

برخی خیلی اعتماد به نفس دارند اما این نفس قابل اعتماد نیست.

• دیگران را بهتر از خود دیدن

العاشره و مالعاشره اما دهمی و چیست دهمی ؟ (محرم و صفر مکافاتی که ما داریم با نیمچه مداح هاست . می گوید این که نه سوز مرا دارد نه ساز مرا دارد پس چرا او را دعوت می کنند و مرا نه .)

قیل له ما هی ؟

گفته شد این دهمی چیست آقا؟ این نه تا را ما نمی توانیم اجرا کنیم دهمی که دیگر واویلاست.

قال لایری احدا الا قال هو خیر منی و اتقی .

 هیچکس را نمی بیند مگر اینکه می گوید او از من بهتر است و با تقوا تر . این را امام رضا فرموده اند .

بعد می فرماید : انما الناس رجلان مردم دو دسته اند .

رجل خیر منه و اتقی و رجل شر منه و ادنی ؛ یکی واقعا از او بهتر است و باتقوا تر یکی نه ؛ از او شر تر است و پایین تر .

قاعده است اینکه همه از تو بهتراند .

 فاذا لقی الذی شر منه و ادنی ؛ کسی که از او بدتر بود را که می بیند . (خدا در مورد زانی و زانیه فرموده به اینها رأفت نکنید . و لاتأخذکم بهما رأفة فی دین الله آیه 2 سوره نور . ولیشهد عذابهما طائفه من المؤمنین . عده ای هم باید بر شلاق خوردن اینها شاهد باشند . این الآن بدتر از من است یا نه ؟)

حضرت می فرماید : فاذا لقی الذی شر منه و ادنی قال لعل خیر هذا باطن

(وقتی آدم به ظاهر پشت تر از خود را می بیند می گوید) چه بسا خیر این در باطنش است و مخفی است و این که خیرش در باطنش است برای او خیر است

و خیری ظاهر  و هو شر لی : اما خیر من ظاهر است و اینکه خیرم ظاهر است برای من شر است.

اول تکلیف را با خودت روشن کن. همه مستمعین از من بهتراند .کفش مرا برداشته می گذارد در کفشداری ، این از من بهتر است. ته چایی مرا می خورد ، این از من بهتر است. بلندگو را دارد درست می کند ، از من بهتر است. دربان دم در بهتر از من است. عمدتا هم اینچنین است.

و اذا رأی الذی هو خیر منه و اتقی تواضع له .

اینکه معلوم است از ما بهتر است ، مداح کجا عالم کجا؟ عالمی را می بیند.

لیلحق به

 تواضع می کند تا ملحق شود به او.

• نتیجه این تواضع

فاذا فعل ذلک حالا اگر اینجوری شدی نتیجه اش چه می شود؟

خیلی قشنگ است :

 فاذا فعل ذلک فقد علا مجده ؛مجد او می رود بالا . قرآن مجید است مجید اسم خداست.

و طاب خیره

یعنی خیر او هم طیب و طاهر می شود. اخلاص می رود بالا. اگر خودش را از دیگران پایین بداند همه این ریاها و سمعه ها از بین می رود .

و حسن ذکره ؛ آدمی می شود که همه جا ذکر خیرش است.

برعکس شد . من می گویم از همه پایین ترم راست هم می گویم ، خدا چه می کند ؟

 و ساد اهل زمانه ؛ اگر راستی باشد این تواضع بزرگ اهل زمانه اش می شود ، آقای اهل زمانه اش می شود. ساد یعنی سیادت . الحسود لایسود به معنای سود نیست به معنای آقایی است. یعنی حسود هیچوقت آقا نمی شود .

در روایت داریم از بالاترین رده های بنده این است که به جایی برسد که خود را از همه بدتر ببیند.

موسی برو بدترین مخلوق مرا بیاور . هرکه را دید گفت نکند این یک خیری دارد . لاشه سگی را دید بوی بد می دهد . یک یا دو قدم رفت گفت شاید این هم یک چیزی داشته باشد . رها کرد آمد . گفت من خودم را سراغ دارم کسی دیگر را نمی دانم .

مرحوم مقدس اردبیلی پیاده می رود و حضرت حجت سواره است . مقدس کجا می روی ؟ بیا ترک من سوار شو. مقدس نمی داند . حضرت سؤال کرد این روستای بالا مسجد دارد ؟ بله . امام جماعت دارد ؟ بله . چه جور آدمی است ؟ شروع کرد تعریف کردن . تو بهتری یا او ؟ حتما او . نمی داند این آقا کیست ولی اینگونه جواب می دهد. دو سه تا از این روستاها رد شدند و همین اتفاق افتاد . بعد حضرت فرمود چطور اینها از تو بهتراند حال آنکه تو پشت امام زمانت سوار بر اسب شده ای؟ مقدس غش کرد .

حالا ما خواب چراغ قوه می بینیم (فکر می کنیم کسی هستیم.)

• دفاع و حمایت از روحانیت

نکته بعد : در زمان مظفرالدین شاه 10 هزار روحانی رفتند در شهرری تحصن کردند پشت سر هم سخنرانی کردند . قطعنامه صادر کردند تا او مجبور شد اجرا کند . این روحانیت است تا می رسد به این شیخ در نیجریه که چهار پسرش را شهید کردند و خودش را بازداشت کرده اند مجروح . به قولی 15 میلیون نفر راشیعه کرده است . تو چقدر کار کردی برای اسلام ؟ مراقبت کنید . این آسیبها را من بگویم . پا در کفش روحانیون نکنید ، پشت سر آنها حرف نزنید. عیبی اگر می بینی بپوشان ،تذکری اگر می خواهی بده . اگر دیدی تذکر کمک کننده است و از روی علم است نه جهل . باید کمک کنی و حمایت کنی . همه دارند می زنند تو نزن. به خاطر امام حسین .

همه دنبال زدن سلسله روحانیت اند . شما به روحانیت محتاجید . بنشین از او چیز یاد بگیر. سعی کن منبر را بنشینی . یک دهه منبر را بنشین ، ببین چقدر فیض  می بری . عمرت را بر باد فنا نده .

• شروع خواندن با حجم کم صدا

یک فن : قاری ها می خواهند شروع کنند حجم صدا را اول خرج می کنند . اما وقتی می روند بالا نازک می کنند حجم را کم می کنند . اما ما که می خواهیم شعر فارسی بخوانیم نمی شود. آواز اصیل را ببینید با سَرِ صدا می خوانند . مداح  بر عکس می آید بالا شروع می کند . این غلط است . چیزی از حنجره ات باقی نمی ماند.

• همخوانی شعر جلسه پیش :

ای اهل دل به غربت تو مبتلا حسن

…

• برنامه داشتن برای خواندن

مثلا آقای حنیف طاهری که از حفظ هم می خواند چون ده بار بیست بار قصیده ای را که حفظ کرده تکرار کرده تمرین کرده می داند روی کدام کلمه تکیه کند از کدام کلمه سریع عبور کند خوشگل درمی آید.

ما برای خواندن یک شعر باید استراتژی داشته باشیم.

خدا رحمت کند پدر ما را می گفت قصیده را در دستگاه سه گاه بخوان چون خیلی راحت می شود بالا پایین انجام داد.

خوبی سه گاه این است که هرچقدر بروی بالا زود می توانی بیایی پایین . یک صوت نشان می دهی دوباره می آیی پایین . بعد در سه گاه آدم راحت حرف می زند . مشهد و آذربایجان و زنجان و همدان خوب سه گاه می خوانند . اصفهان و یزد و قم . در تهران سه گاه خیلی می خواندند الآن کم شده که خوب نیست.

آقا مهدی رضایی مداح مشهد و آقای قانع بزرگ در مشهد خوب است گوش دهید . هرچه صدا نازک تر است پر تحریر بخوانید هرچه صدا بم تر است پر غنه . صدای زیر تحریر بیشتر ، صدای بم تر استفاده از صوت خیشوم و بینی .

مسابقه ها به سمعه و ریاء و مجادله خدای نکرده کشیده نشود.