روز شمار دفاع مقدس ـ 3 مهر ماه

خانه / انقلاب و دفاع مقدس / روز شمار دفاع مقدس ـ 3 مهر ماه

گزارش‌هاي چهارمين روز، تلاش نيروهاي عراقي را براي اشغال نقاط مهم و پيشروي در عمق منطقه جنوب نشان مي‌دهد. دشمن تجهيزات زرهي بيشتري به كار گرفت و به آبادان و خرمشهر نزديك‌تر شد و بستان را در آستانه سقوط قرار داد. همچنين منطقه مياني، شاهد ورود نيروهاي مهاجم به داخل شهرهاي قصرشيرين و سرپل‌ذهاب بود. در منطقه شمال غرب، پيرانشهر و مهاباد تهديد شدند. هواپيماهاي دشمن امروز بيش از 10 شهر را مورد هجوم قرار داده و نقاط مختلفي از اين شهرها را بمباران كردندكه علاوه برخسارات مالي، تعدادي از مردم نيز كشته و مجروح شدند. درجريان اين تجاوزات چند هواپيماي دشمن سرنگون گرديد.

تاریخ شمسی 3 مهر 1366

تاریخ قمری 1 صفر 1408

تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1987

خلاصه روز

  • تصرف دو سنگر كمين خودي در منطقه شلمچه به دست نيروهاي عراقي؛ از دو روز گذشته تاكنون اين دو سنگر چندبار دست به دست شده است.
  • حمله هوايي عراق به پادگان آموزشي شهيد حبيب‌اللهي در جاده اهواز ـ خرمشهر. توقف آتش مقابله به مثل سپاه روي مراكز صنعتي و نظامي عراق در ساعت8.
  • درگيري نيروهاي خودي و افراد ضدانقلاب در منطقه “دوآب” نوسود. حمله عناصر حزب دمكرات به پايگاه دو روستا در محور بوكان ـ مهاباد.
  • حمله هلي‌كوپتر امريكايي به يك قايق تندرو سپاه آسيبي به قايق نرساند. حمله هواپيماهاي عراقي به نفتكش قبرسي مرلين و انهدام مخزن آن.
  • وزيردفاع امريكا اعلام‌كرد در نظردارد كشتي ايران ـ اجر را منهدم كند. بازتاب حمله امريكا به كشتي ايران ـ اجر.

132

  • مصر درخواست امريكا مبني‌بر واگذاري پايگاه به نيروهاي امريكايي براي تقويت حضور نظامي در خليج‌فارس را رد كرد.
  • سناي امريكا با تصويب اصلاحيه‌اي حوزه عمل ناوگان اين كشور را در خليج‌فارس به همه كشتي‌هايي كه حامل شهروند امريكايي هستند گسترش داد.
  • مانور هوايي مشترك كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج‌فارس در عمان براي تقويت هماهنگي قواي نظامي اين كشورها.
  • گزارش مفصل رئيس‌جمهور از سفر به سازمان ملل، حمله امريكا به كشتي ايران ـ اجر و موضع ايران درباره قطعنامه 598 در خطبه‌هاي نماز جمعه امروز تهران.
  • مذاكرات دكتر ولايتي با مقامات برخي كشورها در سازمان ملل و تشريح مواضع ايران درباره جنگ.
  • تشكيل جلسه اختصاصي شوراي امنيت براي بررسي مواضع ايران درباره اجراي قطعنامه598 كه در7 بند ارائه شده است. راديو بي.بي.سي گفت: موضع جديد ايران براي متوقف كردن اقدامات امريكا براي فروش اسلحه به ايران كافي بوده است.
  • شكست طرح امريكا براي تحريم تسليحاتي ايران؛ بيانيه شوراي امنيت درباره نشست خود با دبيركل و تأكيد بر اجراي قطعنامه598 و موكول كردن اعمال مجازات عليه ايران به تاريخي نامشخص؛ توضيحات جرج شولتز در اين‌باره.
  • قطع صدور تجهيزات غواصي از امريكا به ايران. تلاش امريكا براي ممانعت از صدور سلاح به ايران. لوس‌آنجلس تايمز: تحريم تسليحاتي عليه ايران غيرعملي است.
  • ابراز نگراني سازمان توسعه بين‌المللي از فروش سلاح از اتريش به ايران. تحليل هفته‌نامه اكونوميست درباره جنگ ايران و عراق و تداوم فشارهاي سياسي ـ نظامي غرب به ايران.
  • ارسال كمك‌هاي مردمي از تهران، خوزستان، خراسان، مركزي و فارس به جبهه‌هاي جنگ.
  • بركناري پنج فرمانده ارشد عراق و وزير جوانان اين كشور؛ گزارش خبرگزاري فرانسه از تغييرات كابينه و آزادي اقتصادي در عراق.

آموزش نظامي دانش‌آموزان عراقي در تابستان امسال.

  • حمله ميليشياي افغانستان به ساختمان گروهان ژاندارمري و كميته انقلاب اسلامي.

تاریخ شمسی 3 مهر 1365

تاریخ قمری 20 محرم 1407

تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1986

خلاصه روز

  • اوج‌گيري مجدد حملات هوايي دشمن به واحدهاي صنعتي و كارگري اراك، لرستان و اصفهان. در اين حملات، 20 تن مجروح شدند و يك هواپيماي دشمن هدف قرارگرفت. ديوار صوتي شهرهاي بروجرد، ايلام، صالح‌آباد و خرم‌آباد شكسته شد و 10 هواپيماي عراقي مواضع رزمندگان در فاو را بمباران كردند.

133

  • به تلافي حملات هوايي دشمن، تأسيسات نظامي و اقتصادي حومه بصره هدف آتش قرار مي‌گيرد.
  • آقاي هاشمي رفسنجاني: علي‌رغم ميل باطني خود، در مقابل هر ضربه عراق، دست به مقابله خواهيم زد تا عراق را از اين حملات پشيمان كنيم. در شوراي عالي دفاع كميسيوني جهت ارائه طرحي براي تقويت پدافند هوايي كشور تعيين شد. حمله به كشتي‌ها عمدتاً توسط موشك‌هاي اگزوسه فرانسوي مي‌باشد كه در اختيار عراق قرارگرفته‌است. اگر خليج‌فارس براي ما ناامن شود، اين ناامني دامن‌گير همه كشورهاي منطقه خواهد شد. ما در حال آماده شدن براي كاري بزرگ هستيم.
  • كاروان كمك‌هاي اهدايي كاركنان بانك ملت سراسر كشور به ارزش 25 ميليون ريال به جبهه‌ها ارسال شد. ايرانيان مقيم خارج از كشور و نيز علاقه‌مندان انقلاب اسلامي، در يك سال گذشته بالغ بر دو ميليون دلار و بيش از 40 كيلوگرم طلا براي كمك به جبهه‌هاي جنگ اهدا كرده‌اند.
  • پيام حضرت امام به مناسبت روز ايثارگران: ما خاكيان محجوب چه مي‌دانيم كه “ارتزاق عند رب الشهدا” چيست.
  • فرمانده پايگاه هشتم شكاري اصفهان: در طول جنگ، پنج دوره آموزش تخصصي “اف-14” برگزار شده و با ابتكار پرسنل متعهد كارآيي هواپيماهاي جنگي افزايش پيدا كرده‌است. برخي قطعات كه با هزينه بالغ بر يك ميليون دلار تعويض مي‌شد اكنون با 12هزار تومان در كشور ساخته مي‌شود.
  • صدام حسين داماد خود را به سرپرستي گارد رياست جمهوري عراق منصوب كرد.
  • گزارش خبرگزاري فرانسه از بسيج يك ميليون نفري عراق جهت مقابله با تهاجم آتي ايران.
  • ملاقات وزيران خارجه شوروي و عراق در مقر سازمان‌ ملل و حمايت از توسعه روابط دوستانه.
  • وزير خارجه كويت: انتظار داريم كه شوراي امنيت به وظايف خود براي پايان دادن به جنگ عمل كند. تداوم جنگ باعث افزايش حملات غيرعادلانه به كشتي‌هاي كويتي شده‌است.
  • “ابواياد” عضو كميته مركزي الفتح: نمي‌توانم از اعراب بخواهم كه به آزادي فلسطين كمك كنند ولي شاهد اشغال جزئي از خاك عربي عراق توسط ايران باشم.

عراق بدهي يك ميليارد و هشتصدهزار دلاري خود را به تركيه، در سه نوبت پرداخت مي‌كند.

  • بي.بي.سي.: اعتبارات ارزي ايران كاهش يافت؛ يك هيئت اقتصادي ايران عازم آلمان، بلغارستان و تركيه شد.
  • ملاقات كاردار ايران در سوئد با معاون وزير كار و امور مهاجرين اين كشور؛ وي گفت: مانعي براي بازگشت ايراني‌هايي كه به خارج رفته‌اند، وجود ندارد. بر اثر تضاد فرهنگي اغلب آنها دچار ناراحتي‌هاي روحي و رواني شده‌اند. نيازي به اعزام اجباري به جنگ نيست.

تاریخ شمسی 3مهر 1363

تاریخ قمری29 ذی‌الحجه 1404

تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1984

خلاصه روز

  • آخرين وضعيت و جايگاه سازماني قرارگاه مشترك كربلا كه طي ابلاغيه قرارگاه مشترك خاتم الانبياء اعلام شد و به عنوان بخشي از اقدامات آمادگي براي عمليات آتي محسوب مي شود. قرارگرفتن قرارگاه نصرت تحت امر قرارگاه كربلا.
  • شناسايي نزديك مواضع دشمن در هور به وسيله سپاه؛ بازگشت برخي از تيم‌هاي شناسايي كه روز قبل شناسايي را آغاز كرده بودند و شب را در نزديكي دشمن به سر برده بودند؛ عقب نشيني گروه ٣٥ نفره‌ی گشتي رزمي دشمن در حوالي چزابه كه جهت گرفتن اسير و بررسي ميزان آمادگي خودي آمده بودند با اجراي آتش خودي.
  • ورود ٥٩ دستگاه كاميون حمل وسايل و تجهيزات نظامي ارسالي از اردن و عربستان سعودي به بغداد.
  • تلكس فرماندهي كل سپاه به فرماندهي مناطق يازده‌گانه سپاه در خصوص اتخاذ تدابير لازم براي تثبيت نيروهاي سپاه مستقر در فرودگاه؛ قبل از اين، طبق دستور امام‌خميني امنيت هواپيماها و فرودگاه‌ها به سپاه سپرده شده بود تا در جهت مقابله با افزايش موارد هواپيماربايي اقدامات لازم را صورت دهد.
  • درگيري با ضدانقلاب در مناطق غرب كشور از جمله اروميه، سلماس، مهاباد و ديواندره؛ اسارت امام جماعت روستاي كلذورافتر به وسيله ضدانقلابيون، و شهادت دردناك وي؛ هجوم به پرسنل پايگاه كويله با مواد شيميايي؛ گزارش از حضور تعدادي عناصر دمكرات و كومه‌له در بوكان و سقز كه با تعقيب و مراقبت نقل و انتقالات و تحركات ضدانقلاب به دست آمد. سوءاستفاده گروه‌هاي كرد عراق بظاهر همراه جمهوري اسلامي ايران از روند تسليمي‌ها.
  • ادامه فعاليت‌هاي مبارزه با هفته جنگ به وسيله عناصر وابسته به گروه‌هاي محارب، از قبيل شعارنويسي، ارسال پيام بر روي بيسيم، پخش اعلاميه و ارسال نامه به ادارات و افراد حزب اللهي در قزوين، نوشهر، شهركرد، اروميه، تهران، تبريز و لار.
  • ديدار خبرنگاران خارجي از اردوگاه اسراي عراقي حشمتيه در تهران به مناسبت هفته جنگ و مصاحبه با سه تن از افسران اسير عراقي، و تأكيد بر افسران بر متجاوز بودن عراق و استفاده اين كشور از سلاح شيميايي.
  • حضور رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع در مراسم سومين دوره فارغ التحصيلي دانشجويان دانشكده فرماندهي و ستاد نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران، در چهارمين روز هفته جنگ.
  • مراسم چهارمين روز هفته جنگ: تاكيد خانواده‌هاي شهداي روحانيت شركت كننده در اردوگاه شهيد باهنر بر ادامه جنگ تا پيروزي نهايي و گرفتن انتقام خون شهيدان از صدام، رد هرگونه صلح تحميلي و تقويت پشت جبهه‌ها به وسيله‌ی مردم؛ سخنراني آيت‌الله موسوي اردبيلي در اجتماع يادشده؛ تأكيد نمايندگان مجلس در نطق‌هاي پيش از دستور خود بر ادامه مبارزه براي رسيدن به هدف تا آخرين نفس؛ برپايي مراسم هفته جنگ در ليبي، هند، آلمان و پاكستان.
  • گزارش ضدايراني راديو بي بي سي به مناسبت هفته جنگ در معرفي و تبليغ ضدانقلابيون خارج از كشور از جمله رجوي، مدني، دكتر اميني و بني صدر، و نيز تبليغ اقدامات ضدجنگ آن‌ها.
  • آغاز يك جنگ رواني و تبليغاتي جديد با اظهارات سخنگوي شوراي فرماندهي انقلاب عراق كه اعلام كرد اين كشور آماده است تا تمامي تسهيلات لازم براي ايرانياني كه مايلند به عنوان ميهمان به زيارت عتبات مقدسه بيايند را فراهم كند و از تمامي سفارتخانه‌ها و نمايندگي‌هاي عراق در خارج از كشور خواست تا تسهيلات لازم را فراهم كنند.
  • لغو بازديد قطعي شده‌ی يك هيئت كارشناسي سازمان ملل از مناطق جنگي، با اعلام اينكه به جهت اخذ دستور از نيويورك و نبودن تضمين امنيتي كافي امنيتي، قادر به اين بازديد نيست.
  • واكنش عراق و كشورهاي منطقه نسبت به سخنان ريگان در مجمع عمومي سازمان ملل راجع به صلح خاورميانه؛ اظهارات ريگان در همين سخنراني راجع به جنگ ايران و عراق.
  • ذكر موضع‌گيري شخصيت‌هاي سياسي در خصوص جنگ ايران و عراق و فشار بر ايران براي پذيرش صلح بدون احقاق حقوق خويش، از جمله اظهارات و پيشنهادهاي: معاون نخست وزير كويت، رئيس كميته ميانجي‌گري سازمان كنفرانس اسلامي، وزير خارجه ژاپن، وزيرخارجه امريكا و وزير خارجه شوروي. از سوي ديگر وزير اطلاعات سوريه گفت صدام و رژيم فاشيست عراق آتش جنگ را عليه ايران برافروخته است و بايد خودش در آن بسوزد تا جنگ خاتمه يابد.
  • بازتاب‌ها و پيامدهاي فعاليت‌هاي ديپلماتيك ايران در زمينه طرح اخراج اسرائيل از سازمان ملل و واكنش كشورها و شخصيت‌هاي مختلف در روز جاري: خودداري وزراي خارجه تركيه و روماني از دادن جواب‌هاي روشن و صريح؛ حمايت جبهه آزادي‌بخش “مورو”، جامعه روشنفكران كليمي ايران، رهبر ديني كليميان و نيز نماينده كليميان ايران در مجلس از اين طرح؛ گزارش تحليلي خبرگزاري جمهوري اسلامي از نحوه مقابله امريكا با اين طرح.
  • تحركات سياسي امريكا و اسرائيل براي فضاسازي مناسب جهت تعديل افكار عمومي عليه اسرائيل و پيامدهاي آن از جمله اعلام آمادگي رئيس جمهور لبنان براي انعقاد قرارداد جديدي با اسرائيل در مورد حفاظت از مرزهاي اين كشور؛ تجديد رابطه سياسي مصر و اردن به طور رسمي و درخواست مصر از ساير حكومت‌هاي عربي مبني‌بر تأسّي به شاه حسين؛ ديدار معاون وزير خارجه امريكا با نخست وزير و ديگر اعضاي بلندپايه كابينه جديد اسرائيل و نيز با حسني مبارك رئيس رژيم مصر؛ ابراز نگراني و مخالفت ريگان نسبت به طرح ايران.
  • پيگيري‌ها و اظهار نظرهاي مقامات امريكايي درباره انفجار سفارت اين كشور در بيروت. رئيس جمهور امريكا: «تعطيل شدن سفارتخانه‌ها و بازگشت به امريكا، تنها راه تضمين عدم تكرار چنين حملاتي است.» سخنگوي وزارت خارجه امريكا: «امريكا همه تهديدها را جدي تلقي مي‌كند».
  • گزارش تحقيقي خبرگزاري جمهوري اسلامي از مجموعه اخبار و گزارش‌هاي نشريات امريكايي، مربوط به انفجار سفارت امريكا در بيروت: معرفي گروه جهاد اسلامي به عنوان مظنون درجه يك اين حادثه و حوادث مشابه سال گذشته، اعتراف به عدم شناسايي و نداشتن كوچكترين اطلاع منابع جاسوسي – اطلاعاتي امريكا از اعضا، چگونگي فعاليت و موقعيت مكاني آن‌ها؛ معرفي ايران و سوريه به عنوان مسئولان اصلي اين گروه.
  • امضاي دو قرارداد در زمينه‌هاي فني و به كارگيري اطلاعات ماهواره، بين عربستان سعودي و امريكا در واشنگتن: قرارداد اول تمديد قرارداد همكاري‌هاي فني ميان دو كشور به مدت پنج سال، و قرارداد دوم فراهم آوردن امكان بهره‌گيري عربستان از اطلاعات دريافت شده به وسيله ماهواره‌هاي امريكايي در مورد منابع زيرزميني است.
  • بررسي وضع كنوني قيمت نفت و نقش سازمان اوپك در اين زمينه در يك روزنامه فرانسوي: به عقيده نمايندگان امارات متحده عربي و نيجريه، اوپك راهي جز كاهش قيمت نفت به منظور مقابله با رقباي خود ندارد.

تاریخ شمسی 3 مهر 1361

تاریخ قمری 7 ذی‌الحجه 1402

تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1982

خلاصه روز

  • ابلاغ طرح عملیاتی مسلم‌بن عقیل به یگان‌های عمل‌کننده در منطقه‌ی سومار از سوی قرارگاه مرکزی نجف.
  • سخنان مسئول اطلاعات و عملیات قرارگاه ظفر درباره‌ی اهداف عملیات و حساسیت‌های نظامی منطقه‌ی عملیاتی مسلم‌بن عقیل در گفت‌وگو با راوی قرارگاه ظفر.
  • توپخانه‌های ارتش عراق آبادان، ازگله و سرپل ذهاب را گلوله‌باران کردند، در گلوله‌باران منطقه‌ی عمومی آبادان از گلوله‌های شیمیایی نیز استفاده شد؛ بر اثر برخورد با مین در منطقه‌ی میان‌تنگ 1 تن شهید و 2 تن مجروح شدند.
  • عملیات‌های مجاهدان عراقی در شهرهای سیدصادق و شانه‌دری و حمله به مقر جیش‌الشعبی و مرکز استخبارات شهر دربندی‌خان.
  • برخورد یک دستگاه جیپ با مین در جاده‌ی پسوه ـ پیرانشهر؛ حمله‌ی ناموفق نیروهای مسلح غیرقانونی در بانه به نیروهای تأمین جاده؛ ادامه پاک‌سازی جاده‌ی پیرانشهر ـ سردشت و پاک‌سازی چند روستای دیگر؛ پاک‌سازی 2 روستا به‌دست گروه ضربت سپاه تکاب.
  • ادامه برخورد نیروهای امنیتی ایران با عناصر سازمان مجاهدین خلق در درگیری‌های ایجادشده 3 تروریست کشته‌شدند؛ کشف یک خانه‌ی تیمی در خیابان جیحون؛ ناکامی نیروهای سازمان مجاهدین خلق در ترور حجت الاسلام ارشادی برای بار دوم در شیراز؛ ادعای دفتر پاریس سازمان مجاهدین خلق مبنی‌بر حمله‌ی نیروهای سازمان به یک پایگاه سپاه در جنگل رحیم‌آباد گیلان و بخش کارگری حزب جمهوری اسلامی در تهران.
  • سخنان وزیر صنایع سنگین به مناسبت چهارمین روز هفته‌ی جنگ درباره‌ی فعالیت‌های وزارت صنایع سنگین و کمک‌های این وزارتخانه به جنگ؛ گزارش روزنامه‌ی جمهوری اسلامی درباره‌ی چهارمین روز هفته‌ی جنگ که روز “جنگ اقتصادی علیه کفر جهانی” نام‌گذاری شده است.
  • مصاحبه‌ی اختصاصی فرمانده نیروی هوایی ایران با خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره‌ی اقدامات مختلف این نیرو در بازسازی قطعات و امور فنی هواپیماها و ادوات فنی، برتری‌های تاکتیکی نیروی هوایی ایران بر عراق و بهره‌گیری عراق از هواپیماهای جدید.
  • ملاقات حجت‌الاسلام صدوقی نماینده‌ی مردم یزد در مجلس به همراه مسئولان نهادها و ادارات استان یزد با امام‌خمینی و تأکید امام بر خدمت‌رسانی به مردم.
  • دیدار استاندار یزد به همراه مسئولان ادارات استان، کشاورزان شهرستان ساری و جمعی از افراد تحت پوشش کمیته‌ی امداد در استان ایلام با نخست‌وزیر و تأکید وی بر نقش پر‌رنگ مردم در حمایت از نظام در مقابل کفر جهانی.
  • اهمیت سیاسی برگزاری کنفرانس غیرمتعهدها در بغداد برای حکومت عراق؛ تأثیر تغییر محل برگزاری کنفرانس در رفتار سیاسی و نظامی آن کشور و نقش عملیات‌های موفق نیروهای ایرانی در جلوگیری از برگزاری این کنفرانس در بغداد، محور سخنان وزیر خارجه در دیدار با جمعی از پاسداران پایگاه شهید بهشتی اهواز بود.
  • سخنان وزیر نفت درباره‌ی میزان صادرات نفت از جزیره‌ی خارک؛ افزایش نرخ بیمه‌ی نفت‌کش‌ها و بازسازی همه‌ی تأسیسات نفتی به جز پالایشگاه آبادان.
  • مصاحبه‌ی مطبوعاتی دبیر اول سفارت ایران در ترکیه به مناسبت هفته‌ی جنگ و گزارش روزنامه‌ی کیهان دراین‌باره.
  • بیانیه‌ی وزارت خارجه‌ی ایران در محکومیت حمله‌ی دیروز پلیس عربستان به حجاج ایرانی.
  • گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از یکی از جلسات حزب بعث که در آن صدام حسین تعداد زیادی از افراد حاضر را از مناصب حزبی خلع ید می‌کند. وی در این جلسه ارتقای حزبی را منوط به حضور در جبهه‌ها می‌داند و بر سالم نبودن افراد سطوح بالا اذعان و حکم مرگ کسانی را که از جبهه روی‌گردان هستند، صادر می‌کند.

134

  • هفته‌نامه عربی المجله چاپ لندن، به نقل از یک مقام مسئول عراقی از وجود سلاح‌های شیمیایی در ارتش عراق و پیروزی عراق در جنگ با ایران در 4 ماه آینده خبر داد.

تاریخ شمسی 3  مهر 1359

تاریخ قمری 15 ذی‌القعده 1400

تاریخ میلادی 25 سپتامبر 1980

خلاصه روز

گزارش‌هاي چهارمين روز، تلاش نيروهاي عراقي را براي اشغال نقاط مهم و پيشروي در عمق منطقه جنوب نشان مي‌دهد. دشمن تجهيزات زرهي بيشتري به كار گرفت و به آبادان و خرمشهر نزديك‌تر شد و بستان را در آستانه سقوط قرار داد. همچنين منطقه مياني، شاهد ورود نيروهاي مهاجم به داخل شهرهاي قصرشيرين و سرپل‌ذهاب بود. در منطقه شمال غرب، پيرانشهر و مهاباد تهديد شدند. هواپيماهاي دشمن امروز بيش از 10 شهر را مورد هجوم قرار داده و نقاط مختلفي از اين شهرها را بمباران كردندكه علاوه برخسارات مالي، تعدادي از مردم نيز كشته و مجروح شدند. درجريان اين تجاوزات چند هواپيماي دشمن سرنگون گرديد.

روزشمار سياسي 59/7/3

به نظر مي‌رسد در جمهوري‌اسلامي اختلافات بر سر چگونگي ادامه جنگ و به‌كارگيري نيروها بالا گرفته است. بني‌صدر بر استفاده از ارتش و انجام عمليات كلاسيك تاكيد دارد و تلاش مي‌كند خود را يگانه حامي ارتش معرفي كرده و از اين طريق موقعيت خود را در داخل كشور تثبيت كند. در مقابل، نيروهاي خط امام اتكا به جنگ‌هاي كلاسيك و جنگ‌افزارهای كلاسيك را كافي ندانسته، خواستار استفاده از شيوه‌هاي انقلابي و جنگ مردمي عليه عراق هستند.

از سوي ديگر استراتژي جنگ سريع عراق آثار شكست خود را كم‌كم نشان مي‌دهد و رژيم عراق كه موفق نشده به اهداف سه‌روزه خود در جنگ نايل آيد و خود را رو در روي يك جنگ طولاني مي‌بيند، تلاش گسترده‌اي را جهت دريافت سلاح از شوروي و فرانسه در پيش گرفته است. براي همين، طارق‌عزيز پس از ديدار از مسكو، بلافاصله براي ملاقات با ژيسكار‌دستن وارد فرانسه شد.

در خاورميانه، جنگ ايران و عراق منجر به بروز شكاف بيشتر در جهان عرب گرديده است. كشورهاي مصر، اردن، مراكش، قطر، كويت،عربستان‌سعودي، يمن‌شمالي، از عراق حمايت مي‌كنند وكشورهاي يمن جنوبي، سوريه و ليبي در كنار ايران قرار گرفته‌اند. در سطح بين‌المللي،آمريكا به منظور پيش‌گيري از آثار ناشي از عدم موفقيت عراق، مشورت‌هايي را با متحدين خود آغاز كرده است. آمريكا در پي ايجاد يك نيروي دريايي مشترك جهت محافظت از تنگه‌هرمز است. شوروي كه از حضور بيشتر ناوگان‌هاي آمريكا به همراه ناتو در خليج‌فارس نگران است واشنگتن را به تدارك تجاوز عليه ايران و ساير كشورهاي منطقه متهم مي‌سازد.

شرح روز

حملات و درگيري زميني

جبهه‌جنوبي

با آغاز روشنايي هوا، ميگ‌هاي دشمن بمباران خرمشهر و نقاط مهم آن، مخصوصاً تأسيسات نيروي دريايي را آغاز كردند، از شب گذشته تانك‌هاي بيشتري از دشمن ( تا 500 تانك گزارش شده )، در نقاط مرزي خرمشهر و آبادان مستقر شده، تعدادي از آنها شروع به پيشروي در خاك ايران كردند. اوايل صبح حدود 50 تانك تا 8 7 كيلومتري خرمشهر رسيدند كه توسط هواپيماهاي خودي بمباران شدند.

به گزارش اداره مركزي اطلاعات سپاه، دشمن با استفاده از نيروهاي تازه‌نفس و با پشتيباني هوايي، باز هم از طريق مرز شلمچه به سوي خرمشهر پيشروي كرد و حوالي ظهر به پليس‌راه خرمشهر رسيد و نيروي زرهي‌اش در 5 كيلومتري خرمشهر مستقر گرديد. بمباران‌ها و آتش دوربرد دشمن تعداد زيادي از مردم را شهيد و مجروح كرده است. تا اين زمان اكثر سكنه مجبور به تخليه‌ی شهر شده‌اند، ولي نيروهاي مردمي و نظامي با وجود كمبود امكانات و سلاح به مقاومت خود ادامه داده، سقوط خرمشهر را هشدار مي‌دهند. به علت شدت آتش، سربازان مجبور به ترك پادگان دژ شده‌اند.

از سوي ديگر قسمتي از ستون زرهي دشمن كه از محور جاده خرمشهر اهواز قصد محاصره خرمشهر را داشت، با آتش خودي فلج شده، از حركت باز مانده است و تعدادي هم در گل فرو رفته‌اند.

از سوي ديگر نيروي زميني ارتش اعلام كرد: تعداد 100 تانك در جاده خرمشهر اهواز مستقرشده‌اند و پمپ‌بنزين و پادگان دژ را زير آتش شديد قرار داده‌اند. توپخانه 175 م.م خودي از كار افتاده و گردان تانك در محاصره دشمن است. اداره مركزي اطلاعات سپاه در ساعت 22 اعلام كرد: «وضعيت خرمشهر خوب نيست. به توپخانه و زرهي نياز شديد است. خرمشهر از دو طرف در محاصره‌ی نيروهاي بعثي است. آنها از راه شلمچه تا چهار كيلومتري خرمشهر آمده‌اند. از راه شمال هم تا 5 4 كيلومتري رسيده‌اند. نياز به كمك فوري است.».

آبادان نيز امروز زيرآتش شديد دشمن قرار داشت و نقاط مختلف شهر، از جمله بيمارستان‌ها، پالايشگاه و اسكله‌ها و ديگر تأسيسات شهر بمباران گرديد و تعداد زيادي كشته و مجروح شدند. كشته‌هاي روز قبل 200 نفر و مجروحين بسيار ذكر شده و آب و برق قطع گرديده است. توپخانه مستقر در آبادان با توپ‌هاي دوربرد دشمن اجراي آتش مي‌كند.

در پي اعلام پيشروي 200 دستگاه تانك به سوي اهواز، بسياري از نقاط حساس شهر سنگربندي شده، مردم و نيروهاي نظامي به حال آماد‌ه‌باش درآمدند. تعدادي از اين تانك‌ها كه به سوي اهواز پيش مي‌رفتند در باتلاق‌ها گير كرده با آتش خودي منهدم شدند.

به گزارش اداره مركزي اطلاعات سپاه: «در منطقه بستان، نيمه‌شب گذشته، تانك‌هاي خودي به دشمن هجوم بردند. درگيري چند ساعت ادامه داشت و 13 تانك خودي منهدم شد. قبل از روشنايي هوا درگيري شدت يافت و تانك‌هاي دشمن از طرف چزابه و پشت تپه‌هاي الله‌اكبر به نزديكي بستان رسيدند. هرچند در طول درگيري توپ‌هاي دوربرد خودي روي دشمن اجراي آتش مي‌كردند و برادران پاسدار نيز درگير بودند، ولي حدود ظهر تانك‌هاي دشمن به يك كيلومتري بستان رسيدند. در اين زمان برادران پاسدار به شهر بازگشته، تصميم گرفتند در صورت پيشروي دشمن، تنها پل ارتباطي را منهدم كنند تا از ورود دشمن جلوگيري شود.» طبق آخرين خبر «بستان در حال سقوط و نيروي خودي در حال عقب‌نشيني است. در شمال بستان دشمن پاسگاه سوبله را اشغال كرده و با نيروهاي خودي درگير است.

ژاندارمري سوسنگرد نيز اعلام كرد: «نيروهاي پاسگاه حقيريه مجبور به عقب‌نشيني شده‌اند».

جبهه مياني

در ابتداي منطقه مياني، طبق اعلام ژاندارمري ايلام: «پاسگاه‌هاي مرزي سعيده و پيچ‌انگيزه ارتباطشان قطع شده و به خاطر بسته‌شدن راه و نرسيدن پشتيباني مواد غذايي در حال سقوط هستند». در محور مهران، «ارتش 40 كيلومتر به طرف دهلران عقب‌نشيني كرده و جاده دهلران به مهران مسدود است. مردم ايلام بسيج شده، در كوه‌هاي اطراف مشغول سنگربندي هستند».

از صبح امروز در محور شهرك قره‌بلاغ (چند كيلومتري پل‌ذهاب)، درگيري به شدت ادامه دارد. از طرف ديگر، حدود ساعت 11، چهار تانك عراقي از بيراهه ناگهان وارد سرپل‌ذهاب شده، به طرف مقر سپاه آتش گشودند كه با پاسخ برادران پاسدار مجبور به فرار شدند و در پي آن با حمايت هلي‌كوپترهاي كبري، نيروهاي سپاه و ارتش، 35 تانك دشمن را منهدم و نيروهاي عراقي را تعقيب كردند.

پاسگاه‌هاي مرزي قصرشيرين با دشمن درگير و ارتباطشان با مركز قطع شده است. ارتش قادر به پشتيباني از آنها نيست و پاسگاه تنكاب‌نو تخليه شده است. اجراي آتش روي شهر ادامه دارد. تنها راه ارتباطي، مسير گيلان غرب است كه دشمن براي تصرف آن تلاش مي‌كند. شهر قصرشيرين در حال محاصره كامل است. تيپ ابوذر دستور عقب‌نشيني داده است.

مسئولين و فرماندهان نظامي مكرراً سقوط قصرشيرين را هشدار داده و درخواست كمك كرده‌اند.در آغاز شب، سپاه غرب كشور اعلام كرد: نيروهاي مهاجم در ساعت 18، از طريق قلعه‌سفيد و هدايت وارد قصرشيرين شده، مقر تخليه شده سپاه و راديو تلويزيون را تصرف كردند.

جبهه شمالي

برابر گزارش ركن دو ستاد مشترك ارتش جمهوري‌ اسلامي: در حال حاضر جاده بزميرآباد كه راه تردد به دالاهو، جوانرود، سنجابي و روانسر است در اختيار ارتش عراق است و مهاجمين قصد دارند به زودي از طريق كوزران سنجابي به كرمانشاه حمله كنند.

طبق گزارش اداره مركزي اطلاعات سپاه: ارتش عراق قصد دارد فردا از راه مرز كلاشين و پيرانشهر و سردشت با 150 تانك حمله كند.

گزارش ديگري از منبع فوق حاكي است: در مهاباد به دليل عدم همكاري ارتش، نيروهاي سپاه مجبور شدند مراكز خود را تخليه كرده، به مقر اصلي خود در نزديكي پادگان بروند كه بين راه مورد حمله قرار گرفتند. همچنين ساختمان ترابري كه در اختيار نيروهاي سپاه بوده و قسمتي از پايگاه ژاندارمري مهاباد ويران شده است.

حملات و درگيري‌هاي هوايي

بوشهر: از نيمه‌شب گذشته هر ساعت يك‌بار هواپيماهاي دشمن به بوشهر حمله كردند. اين تجاوزات در تمام روز و تا اواخر شب ادامه يافت. چند هواپيماي دشمن سقوط كرد و 3 فانتوم خودي دچار سانحه شد.

اميديه: ساعت 16، پايگاه هوايي اميديه مورد اصابت چند بمب هواپيماهاي دشمن قرار گرفت و خساراتي به آن وارد شد.

آغاجاري: در حمله هواپيماهاي دشمن به آغاجاري، ساختمان اداره راه مورد اصابت واقع شد.

آبادان: خوابگاه دانشجويان در آبادان، هدف راكت ميگ‌هاي عراقي قرار گرفت.

اهواز: شهر اهواز امروز چندين بار مورد تجاوز هواپيماهاي دشمن قرار گرفت اطراف پل هلالي، صنايع فولاد، و تاسيسات گاز و نفت در نزديكي پادگان دقاقله بمباران شد. � نيروي چترباز كه در نزديكي واحدهاي عراقي در منطقه قصرشيرين فرود آمد، به شدت سركوب شد.

راديو بغداد: 59/7/3

…. جنگنده‌هاي ايراني كه امروز سرنگون شده‌اند: 2 فروند در كركوك، 3 فروند در شهر خور و يك هلي‌كوپتر. بدين‌ترتيب تعداد جنگنده‌هاي ايراني كه تا تهيه اين اطلاعيه سرنگون شده‌اند، به 19فروند رسيد.

بازتاب حملات و درگيري‌ها

راديو لندن

نيروهاي عراقي از دو جبهه عبور كرده، وارد ايران شدند يك دسته از شط‌العرب (اروند رود) عبوركردند و دسته دوم وارد شهرهاي ايلام و كرمانشاه شدند. در جبهه شمالي، طبق ادعاي عراق، قصرشيرين و مهران و همچنين ساير مناطق مرزي به دست عراق افتاده است و امروز نير نفت شهر را تصرف كرده و در آستانه تصرف سرپل‌ذهاب است. ايران اين ادعا را تكذيب كرد. در دو روز گذشته نيروهاي عراقي به مواضع ايران در داخل و خارج خرمشهر و آبادان حمله كرده‌اند. با اين كه گزارش‌هاي دو طرف متناقض است، به نظر مي‌رسد خسارات وارده به اين شهرها زياد باشد. عراق مدعي است امروز دو شهر ديگر را تسخير كرده است. با اين حساب شهرهاي تحت تصرف نيروهاي عراقي اكنون به 5 شهر بالغ مي‌شود. عراق مي‌گويد كه فقط سرزمين‌هايي را به تصرف خود درمي‌آورد كه به آن كشورتعلق دارند. امّا به نظر مي‌رسد عراق در پي سرزمين‌هاي بيشتري است تا اگر كار به مذاكره كشيد، در موقعيت‌ قوي‌تري قرار داشته باشد.

راديومونت كارلو: درگيري‌هاي زميني در دو جبهه اصلي جريان دارد: يكي در منطقه ميان قصرشيرين و مهران (كه به نظر ناظران نظامي غرب، اوضاع نظامي در اين جبهه تغييري نكرده است)، و ديگري در منطقه شط‌العرب كه نيروهاي عراقي پيروزي‌هاي مهمي در اين جبهه به دست آورده‌اند. به عقيده همين ناظران پيشرفت نيروهاي عراقي در اين منطقه متوقف شده است.

راديو لندن: عراق ادعا كرد امروز 19 هواپيماي ايران را سرنگون ساخته است. اين كشور مدعي است تاكنون بيش از 130 هواپيماي ايراني را سرنگون كرده است كه اين رقم بيش از يك چهارم نيروي هوايي ايران را تشكيل مي‌دهد.

راديو لندن به نقل از خبرنگار خود در بغداد گزارش داد: در سحرگاه امروز هواپيماهاي ايران به بغداد حمله كردند و ساعتي بعد موج حمله ديگري آغاز شد و دو هواپيماي ايران در ارتفاع كمي بر فرازشهر پرواز مي‌كردند تا مورد اصابت گلوله‌ها قرار نگيرند. عراق مدعي است صبح امروز سه فانتوم ايران را سرنگون كرده، ولي كارمندان سفارت انگليس در بغداد كه شاهد جريان بودند، مي‌گويند عراقي‌ها نتوانستند هواپيماها را سرنگون كنند.

راديو آمريكا: راديو تهران اعلام كرد هواپيماهاي اين كشور روز گذشته (59/7/3) به بغداد، كركوك و موصل حمله كرده‌اند. از طرف ديگر به گفته منابع عراقي، ديروز (59/7/3)، 36 هواپيماي ايراني به وسيله عراق سرنگون شده است و در همين حال ايران نيز ادعا كرد كه حداقل 10 هواپيماي عراقي را سرنگون و خسارات سختي به تانك‌هاي عراقي در مرز غربي ايران وارد ساخته است. راديو اسرائيل: شب گذشته (59/7/3) هواپيماهاي ايران مجدداً به بصره حمله كردند. اين سومين حمله هوايي ايران به بصره است. در اين حمله هواپيماهاي عراق و آتشبارهاي ضدهوايي اين كشور وارد عمل شدند و صداي انفجارهاي شديد و متعددي در اطراف بصره و پادگان نيروي دريايي آن به گوش رسيد.

راديو مونت كارلو: رئيس هلال احمر ايران گفت: هواپيماهاي عراقي به شهر آبادان حمله كرده، شصت تن را در بيمارستان‌هاي شهر كشته‌اند. طارق‌عزيز، معاون نخست‌وزير عراق گفت: نيروهاي عراقي از آغاز عمليات تاكنون 140 فروند هواپيماي ايراني را از بين برده‌اند.

جمهوري ‌اسلامي ايران (اوضاع داخلي، مواضع و…)

مواضع مسئولين

پيام امام‌خميني: در دو سه ساعت قبل يك صدايي در بالاي آسمان پيدا شد و از جاهاي مختلف، از قراري كه گفتند اظهار‌ نگراني كردند. درصورتي كه مسئله‌اي نبود كه نگراني داشته ‌باشد… و فقط آنطوري كه به ما اطلاع دادند، يك مانور هوايي بوده است براي امتحان و هيچ خوفي نيست. همه ما سالم و سلامت هستيم و در اينجا هم هيچ قضيه‌اي واقع نشده… ما از آن قدرت‌هاي بزرگ نترسيديم. اين كه قدرتي ندارد، عراق كه چيزي نيست… با دست قوي ملت، تأييد خداي تبارك و تعالي اين ريشه‌هاي فساد قطع خواهد شد و اسلام گسترش پيدا خواهد كرد.

رئيس جمهور: بعدازظهر (59/7/3)، گفتند كه مردم خرمشهر دارند شهر را تخليه مي‌كنند و هر آن ممكن است شهر سقوط كند، در راه ديديم كه اتومبيل‌ها دارند مي‌آيند و يك قطار طولاني از وسايل نقليه تشكيل شده بود. امروز معلوم مي‌شود كه ارتش ما توانا بوده و فقط لازم بوده به او روحيه بدهيم ما با استقامت و مقاومت اين ارتش را با چنان روحيه‌اي وارد كارزار كرديم كه… مايه شگفتي هموطنان ما… و افكار عمومي دنيا گشت.

رئيس ديوانعالي كشور (دكتر بهشتي): ملت ما، مسئولان كشور هيچگاه خواهان برخورد مسلحانه با همسايگان خود نبودند، امّا وقتي رژيم بعثي دست نشانده عراق به مرزها و شهرهاي ما تجاوزمي‌كند و به جاي تل‌آوي شهرهاي ايران را بمباران مي‌كند.. راه ما اين است كه با قدرت و فداكاري هرچه بيشتر با متجاوز روبرو شويم….

.. جنگ‌هاي انقلاب غير از جنگ‌هاي كلاسيك است… انقلاب ما با اتكاء بر جنگ‌هاي كلاسيك و جنگ‌افزارهاي كلاسيك بر دشمن خودش كه به همه اينها مجهز بود، پيروز نشد، با اتكاء به شيوه‌هاي انقلاب بر دشمن پيروز شد.

رئيس مجلس شوراي اسلامي (آقاي هاشمي):… متجاوزان عراقي حمله‌هايشان را بيشتر روي مواضع غيرنظامي متمركز كرده‌اند. ديروز در آبادان به مدارس حمله كردند و رئيس مدرسه‌اي را با جمعي از دانش‌آموزان شهيد كردند.

رژيم عراق به هيچ حدي پايبند نيست و هيچ يك از موازين بين‌المللي جنگ را مراعات نمي‌كند.علاوه بر اين كه اصل اقدامشان تجاوز بي‌دليل است، در عين حال با پررويي مي‌خواهند مسئوليت شروع جنگ را به گردن ايران بيندازند، ولي همه دنيا فهميده‌اند كه ايران شروع‌كننده جنگ نبوده است.

كاردار ايران در پاريس: ايران قدرت نظامي را براي پيروزي دارد، مشروط برآن كه ابرقدرت‌ها در درگيري شركت نكنند… آتش‌بس مشروط به عقب‌نشيني نيروهاي عراقي از سرزمين‌هاي ايران است.

مواضع و اقدامات سازمان‌ها و ضدانقلاب

خبرهاي رسيده از غرب كشور حاكي است: مياندوآب و بوكان پس از ناآرامي‌هاي 3 روز گذشته روبه آرامش نهاده است. در مهاباد ضدانقلاب به ضرب‌الاجل مقامات لشكر و كشوري در زمينه تسليم سلاح و ترك مواضع توجهي نكرده، و با حفظ مواضع به مقاومت خود ادامه مي‌دهند. از سوي ديگر، درگيري‌ها در نوار مرزي آذربايجان‌غربي بالا گرفت و به شهر اروميه كشيده شد. اين شهر از ناحيه جنوب و جنوب غربي مورد هجوم ضدانقلاب قرار گرفت و مهاجمين با سلاح سنگين به پادگان و داخل شهر تيراندازي كردند.

سازمان جاما: بالاخره دست امپرياليسم آمريكا و شيد هم ابرقدرت شرق از آستين عراق درآمد و حملات خود را بي‌وقفه در يك جبهه گشوده، از جنوب و غرب آغاز كرد.. اگر بدون شبهه گفته شود نتيجه جسارت عراق، عملكردهاي غلط در داخل بوده است، سخني به گزاف نگفته‌ايم.

حزب توده: جنگ راهزنانه حكومت بعثي عراق بر‌ ضد ميهن اسلامي ما جنگي است به سود امپرياليسم به سركردگي آمريكا و به زيان خلق‌هاي عرب… ادعاي دولت عراق مبني‌بر پس گرفتن حقوق از دست رفته خود در زمان شاه، ادعاي بي‌اساسي بيش نيست. آنچه دولت بعثي عراق مي‌خواهد اين است كه نمي‌تواند انقلاب ايران را كه خواهان وحدت تمام خلق‌هاي مسلمان در مبارزه عليه امپرياليسم آمريكاست، تحمل كند.

راديو صداي ملي ايران: مسائل مورد اختلاف ايران و عراق مسائلي نيستند كه نتوان آنها را با مذاكره حل كرد. بايد مقامات هر دو كشور با بردباري عمل كنند و به عمليات جنگي پايان دهند.

حزب رنجبران ايران: رژيم بعثي صدام هيزم‌كش جنگ‌افروزي دو ابرقدرت براي نابودكردن انقلاب ما شده، گستاخانه خاك ميهن ما را مورد تجاوز قرار داده است… اين جنگ تجاوزكارانه…نشان داده كه ما به ارتشي منظم، قوي و رزمنده احتياج داريم كه بايد تا آنجا كه به استقلال و حاكميت كشور لطمه نزند، به تكنيك پيشرفته جنگ‌ها مجهز باشد.

عراق (اوضاع داخلي، مواضع و…)

طارق عزيز، معاون نخست‌وزير عراق در پاريس: ايران مواد قرارداد الجزاير را که به نفع عراق بود، نقض كرده و حقوق مشروع عراق را ناديده گرفته است. بنابراين ما مجبور شديم سرزمين‌هاي خودرا با قدرت آزاد و حاكميت كامل عراق را بر شط‌العرب برقرار و قرارداد 1975 را لغو كنيم. ما به شرطي آماده‌ی مذاكره با ايران هستيم كه دولت ايران به حاكميت ما بر شط‌العرب و سرزمين‌هايي را كه چندروز پيش آزاد ساخته‌ايم احترام بگذارد… جزاير تنب بزرگ، تنب كوچك و ابوموسي، جزاير عربي هستند نه عراقي و حاكميت آنها بايد به دولت امارات باز گردد و عراقي وظيفه آزاد ساختن آنها را ندارند.

طارق عزيز، پس از يك ديدار برق‌آسا از شوروي وارد پاريس شد. وي پس از ملاقات و گفتگو با والري ژيسكار‌دستن، رئيس جمهوري فرانسه گفت: ملاقات من با ژيسكار‌دستن كاملاً سياسي بود و در مورد اسلحه صحبت نكرديم.

وزير دفاع عراق: عراق هنوز از شوروي تقاضا اسلحه بيشتري نكرده است. امّا عراق براي رسيدن به اهداف خود هر قدر لازم باشد، جنگ را ادامه خواهد داد.

نمايندگي عراق در جده ضمن بيانيه‌اي اعلام كرد: تصميم عراق داير بر لغو قرارداد 1975 الجزاير لغو يك طرفه نبوده، زيرا ايران بند 4 اين قرارداد و ماده 4 معاهده مرزهاي بين‌المللي و حسن همجواري را نقض كرده است.

وزارت خارجه عراق: دولت يونان طي پيامي از اين‌كه عراق به دفاع از حق حاكميت و منافع حياتي‌اش برخاسته، مراتب همدردي خود را ابراز داشته است.

به دنبال بمباران مجتمع بزرگ پتروشيمي عراق توسط هواپيماهاي ايران، صدها تن از اتباع كشورهاي آمريكا، آلمان غربي، انگلستان، پاكستان، هندوستان، كانادا، استراليا، بلژيك، چين، هلند، ايتاليا، ژاپن، يوگسلاوي، يونان و مجارستان از عراق وارد كويت شده‌اند.

براساس گفته اتباع ايتاليا كه از عراق وارد رم شده‌اند، مجتمع پتروشيمي و فرودگاه نظامي بصره بر اثر بمباران هواپيماهاي ايران، كاملاً ويران شده‌اند.

عراق تصميم گرفت صدور نفت خود را از شمال عراق به بندر طرابلس لبنان، از طريق خطوط لوله‌اي كه از سوريه مي‌گذرد، از سر‌گيرد. با اين خطوط عراق سالانه بيست ميليون تن نفت صادرمي‌كند.

تلاش‌هاي صلح

كورت والدهايم، دبير كل سازمان‌ ملل از طيب‌سليم رئيس شوراي امنيت سازمان خواست تا جلسه فوق‌العاده اين شورا را در مورد نبرد ايران و عراق تشكيل دهد. وي بالا گرفتن نبرد ايران و عراق را تهديدي بالقوه شديد نسبت به صلح و امنيت جهاني توصيف كرد و از ايران و عراق خواست دستورآتش‌بس را صادر كنند.

دبيركل سازمان‌ملل در نامه‌اي به شوراي امنيت عنوان مي‌كند كه با وجود تمامی تلاش‌ها، جنگ ايران و عراق در زمين هوا و دريا به شدت ادامه داشته، تلفات جاني و خسارات مادي بسياري بار آورده است. دبير كل بار ديگر تكرار مي‌كند اين وضعيت بدون ترديد صلح و امنيت بين‌المللي را در معرض تهديد قرار مي‌دهد، بنابراين پيشنهاد مي‌كند كه شوراي‌امنيت اين مسأله را به فوريت مورد توجه قراردهد.

با گسترش ابعاد جنگ ايران و عراق، مجامع بين‌المللي از جمله شوراي امنيت، مجمع عمومي سازمان‌ ملل‌ متحد، كشورهاي 9 گانه بازار مشترك اروپا، كشورهاي آمريكا، شوروي، ژاپن و تعداد كثيري از كشورهاي بي‌طرف و مسلمان خواهان آتش‌بس ميان ايران و عراق شدند.

وزير خارجه كوبا جهت ميانجي‌گري ميان ايران و عراق پس از يك توقف كوتاه در دمشق، عازم بغداد و تهران شد.

مواضع و اقدامات كشورها

كارتر: آمريكا به هيچ‌وجه در اين حادثه دخالت ندارد…. اين جنگ رنج‌ها و مصائب بي‌دليلي براي مردم دو كشور به بار آورده و براي صلح و ثبات منطقه خطري بزرگ به شمار مي‌رود. بايد فوراً خاتمه يابد و هيچ كشور ديگري نبايد در اين منازعه مداخله كند.

ادموند‌ماسكي، وزير امور خارجه آمريكا: آمريكا و شوروي كه در جنگ ايران و عراق‌ بي‌طرف هستند، معتقدند احتمال شدت درگيري وجود دارد… ايالات متحده در حال مشورت با متحدين خود در مورد ايجاد يك نيروي دريايي در صورت مسدود شدن خليج‌فارس است… هم روس‌ها و هم ما مي‌دانيم اين اوضاع به سود هيچ‌كس نيست و هر دو برآنيم راهي براي پايان آن بياييم.

گروميكو، وزير خارجه شوروي در سي‌و پنجمين اجلاسيه مجمع عمومي سازمان‌ ملل متحد: بر ايران علناً فشار وارد مي‌آيد، و واشنگتن ضمن تدارك تجاوز عليه ايران و ساير كشورهاي خليج‌فارس به هر وسيله مي‌كوشد جنگ ايران و عراق را شدت دهد.

سخنگوي رئيس جمهور فرانسه: براي اختلاف ايران و عراق بايد يك راه‌حل سياسي پيدا شود. وي از ابرقدرت‌ها خواست از خود خويشتن‌داري نشان دهند.

انورسادات: جنگ ايران و عراق بهترين فرصت را براي سرنگون كردن رژيم غيرمسئول خميني، در اختيار ارتش ايران قرار داده است.

به دنبال اردن، قطر و كويت، امروز عربستان سعودي، مغرب، يمن شمالي و موريتاني از عراق پشتيباني كردند.

ملك حسن، پادشاه مغرب، پشتيباني معنوي، مادي و نظامي خود از عراق را به اطلاع سفير عراق در مغرب رساند.

ملك حسن، در دو پيام مشابه به رهبران ايران و عراق ابراز داشت كه اين جنگ به منزله خودكشي است و بايد در مورد آن به تاريخ و نسل‌هاي آينده حساب پس داده شود.

نخست‌وزير اسرائيل: آمريكا نمي‌تواند بي‌تفاوت و بي‌طرف بماند و بايد امكانات خود را عليه مسلمانان منطقه خصوصاً ايران به كار بندد.

معاون وزير خارجه اسرائيل: جنگ ايران و عراق در حال حاضر براي تل‌آويو مسكن است، ليكن در درازمدت خطراتي براي دولت يهود خواهد داشت.

سخنگوي وزارت امور خارجه چين: آرزومنديم دو كشور ( ايران و عراق ) از يك موضع معتدل پيروي كرده، اختلافات خود را از راه گفتگو حل نمايند….

مسائل خليج‌فارس و اقتصاد بين‌الملل

كارتر: لازم است راه‌هاي آبي… خليج‌فارس، به خصوص تنگه هرمز كه ايران و عمان را از هم جدا مي‌سازند، باز بماند… آمريكا براي بازماندن راه آبي خليج‌فارس با ساير كشورها تماس‌هايي گرفته است.

مهم‌ترين رويداد جنگ اخير، بمباران جزيره خارك از طرف عراق است. واكنش ايران در مقابل اين بمباران، تهديد به مسدود نمودن تنگه هرمز در دهانه خليج‌فارس بود كه موجب نگراني بسيار شده است. چنانچه اين موضوع عملي گردد، باعث قطع صدور 40% از نفت مورد نياز كشورهاي غيركمونيست جهان خواهد شد.

مركز رسمي نفتي روتردام اعلام كرد: قيمت نفت‌خام در چند روز اخير كه درگيري‌هاي عراق و ايران شدت گرفته، افزايش يافته است. بهاي هر تن نفت در 24 سپتامبر 281 دلار بود كه امروز تا 300دلار افزايش پيدا كرده است.

يك مقام شركت ميتسوبيشي: عراق ارسال محموله‌هاي نفتي را از تمامي بنادر خود متوقف كرده است. ژاپن كه 72 درصد نفت خود را از خليج‌فارس وارد مي‌كند، از احتمال بسته‌شدن تنگه هرمز به شدت نگران است.

دبيرخانه اوپك: ما عميقاً از درگيري ايران و عراق متألم هستيم، زيرا اين جنگ با مواضع اوپك مغايرت دارد. ما از دو كشور مي‌خواهيم به خصومت خاتمه دهند.

يك مقام رسمي وزارت خارجه آمريكا: انتظار مي‌رود عراق و ايران امروز (59/7/3) صادرات نفت خود را قطع كنند… اين عمل بر ايالات متحده اثر ناچيزي دارد، زيرا نفت وارداتي ازعراق بسيار كم است. ايران هم كه صادرات خود را به آمريكا قطع كرده است.

تحليل‌ها و تفسيرها

راديو آمريكا

شواهد و دلايل جنگ ايران و عراق:

1 هر دو كشور مي‌خواهند خليج‌فارس را زير كنترل كامل خود داشته باشند.

2 جنگ ناشي از اختلافات تاريخي بين ايرانيان شيعه و اعراب سني مذهب است.

3 عراق مخالف تقسيم حاكميت شط‌العرب است و ادعاي حاكميت مطلق بر آن را دارد.

4 سقوط رژيم شاه و متلاشي شدن ارتش نيرومند ايران كه قدرت دست بالا را در خاورميانه داشت و اينك عراق به صورت قدرت مسلم منطقه در آمده است.

راديو مسكو

آمريكا پرواز هواپيماهاي اكتشافي خود را در خليج‌فارس افزايش داده تا از اين طريق حركت سريع نيروي دريايي آمريكا را كه در اقيانوس هند مستقرند، تضمين كند، از سوي ديگر، كارتر به پنتاگون دستور سري داده تا چگونگي استفاده از سلاح اتمي را در منطقه بي‌ثبات خاورميانه طرح‌ريزي نمايد.اين شواهد نشان مي‌دهد كه آمريكا براي مداخله فعالانه در امور كشورهاي خليج‌فارس آماده مي‌شود. آمريكا مدعي است كه خواهان همكاري با كشورهاي اسلامي بر پايه برابري حقوقي و احترام به حق حاكميت ملي است، ولي در عمل خواستار آن است كه كشورهاي اسلامي يا كاملاً تابع اوامر واشنگتن باشند يا حداقل روش نيك‌خواهانه در پيش گيرند، و اگر يك كشور اسلامي خط‌ مشي مستقل اتخاذ كند… كليه وسايل زور و اقشار اقتصادي و ديپلماتيك تا مداخله نظامي را عليه آن به كار مي‌گيرد. براي همين است كه جمهوري‌ اسلامي ايران را تحت شانتاژ و فشار بي‌سابقه قرار داده و ناوگان بزرگ خود را در نزديكي سواحل آن مستقر كرده و در آوريل گذشته عمليات تجاوزكارانه مستقيم عليه ايران انجام داده است.

راديو لندن

واقعيت امر آن است كه شوروي با نگراني بين ايران و عراق موضع گرفته است… شوروي مايل نيست روابط خود را با هيچ يك از دو كشور قطع كند. امّا ادامه جنگ نه تنها دو كشور را در معرض خطر قرار خواهد داد، بلكه بي‌طرفي شوروي را نيز زير سؤال خواهد برد. شوروي يا بايد تجهيزات نظامي بيشتري در اختيار عراق بگذارد و خطر قطع روابط خود را با ايران بپذيرد يا با رد تقاضاي عراق، سبب لغو قرارداد دوستي 1972 گردد. بنابراين، تشويق و نگراني شوروي از ادامه جنگ واقعي است.

راديو كلن

گويا چندي قبل سوريه بي‌سر و صدا و مخفيانه به ايران اسلحه و تجهيزات نظامي تحويل داده است.اين موضوع را روزنامه انگليسي ديلي‌تلگراف اعلام كرد، امّا تقاضاي ايران مبني‌بر پشتيباني سياسي و مانورهاي انحرافي در مرز سوريه و عراق از طرف حافظ‌ اسد رد شده است.

آسوشيتدپرس صدام در اين جنگ دنبال چه منافعي است؟ عراقي‌ها در جستجوي رهبري منطقه و به دست گرفتن رهبري كشورهاي غيرمتعهد هستند، ولي سرنگون كردن رژيم آيت‌الله‌ خميني و تسلط بر خوزستان و شط‌العرب از اهداف اوليه رهبري عراق است.

راديو امان

روزنامه كويتي الانبا مي‌نويسد: صلح ايران و عراق برقرار نمي‌شود مگر اين كه خميني از سياست توسعه‌جويانه خود عدول كند. تهران بايد سرزمين‌هاي عربي غصب شده و سه جزيره ابوموسي و تنب‌بزرگ و تنب‌كوچك را مستردد دارد.

 

 

منابع :

1-کتاب:  جنگ محدود ایران و امریکا در خلیج فارس

2- کتاب:  ماجرای مک فارلین

3- کتاب:  تجدید رابطه آمریکا و عراق

4- کتاب:  عملیات مسلم بن عقیل

5- کتاب:  هجوم سراسری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *