آثار و بركات نماز جماعت در پرتو قرآن و حديث

نماز جماعت= صف فرشتگان در آسمان

پيامبر اكرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود: نماز جماعت امت من در زمين مانند صفهاي فرشتگان در آسمان است و يك ركعت نماز جماعت معادل 24 ركعت است كه هر ركعت نزد خداوند عزيز و جليل از عبادت 40 ساله بهتر است و اما در روز قيامت كه خداوند اولين و آخرين را براي حسابرسي گرد مي آورد هيچ مومني نيست كه به جماعت رفته باشد مگر اينكه خداوند ، ترس روز قيامت را بر او تخفيف مي دهد و سپس به او دستور مي دهد(1) به بهشت برود .

جبران خطاها

رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود : آيا شما را به چيزي راهنمايي نكنم كه خداوند به واسطه آن خطاها را مي پوشاند و اعمال نيك رامي افزايد ؟

گفته شد : آري اي رسول خدا

فرمود: خوب و كامل وضو گرفتن با وجود سختي زياد به مسجد رفتن ، انتظار نماز تا نماز بعدي ، هر يك از شما از خانه اش با وضو خارج شود و همراه مسلمانان نماز را به جماعت بخواند سپس منتظر نماز بعدي بنشيند فرشتگان مي گويند : خدايا او را ببخش و او را رحمت فرما!

پس هنگامي كه براي نماز بپا خاستيد صف ها را مرتب كنيد فاصله ها را پر كنيد و چون امام تكبيره الاحرام گفت شما هم بگوييد و هنگامي كه به ركوع رفت شما هم به ركوع برويد و چون گفت : سمع الله لمن حمده ( خداوند مي شوند حمد كسي كه او را مي ستايد ) شما بگوييد الهم ربنا لك الحمد (خدايا اي پروردگار ما ، حمد و ستايش مخصوص توست)

همانا بهترين صفها، صف جلو است و بدترين آنها عقب تر است (زيرا دير مي آيند و ثواب كمتري مي برند ) (2)

اتاق هاي بهشت

رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود : در بهشت اتاقهايي وجود دارد كه پشت آن پيدا است و از امت من در آن سكونت مي كند كسي كه خوش گفتار باشد و به ديگران طعام بدهد و به همه سلام كند شب به نماز بپردازد در حالي كه مردم خواب هستند .

علي ^{صلوات الله و سلامه علیه} عرض كرد : اي رسول خدا چه كسي از امت شما طاقت آن را دارند؟

فرمود : اي علي آيا مي داني خوش گفتاري چيست؟ كسي كه تسبيحات اربعه را صبح و شب ده بار بگويد و به خانواده اش نفقه وخرجي بدهد و نماز در شب به اين است كه نمازهاي مغرب وعشا و صبح را به جماعت بخواند آنگاه مانند اين است كه تمام شب را احيا كرده است و سلام اين است كه بر هيچ كسي از مسلمانان در سلام كردن بخل نورزد و به همه سلام كند 3

آتش زدن خانه كساني كه به نماز جماعت نمي آيند.

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود : هر كس نمازهاي پنجگانه را به جماعت خواند اميد خير به او هست گواهي دادنش جايز است .

و فرمود : آگاه باشيد هر كس به منظور نماز جماعت به سوي مسجد برود در هر قدم 70 هزار حسنه دارد و همين مقدار درجه او زياد مي شود و اگر بر اين كار بميرد خداوند 70 هزار فرشته در قبر به ديدار او مي فرستد و مونس تنهايي او مي شود و براي او تا روز قيامت استغفار مي طلبند .

و فرمود : رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} بر همسايگان مسجد ، حضور در مسجد را شرط نمود و فرمود كساني كه در نماز جماعت حاضر نمي شوند از اين كار دست بردارند و گرنه دستور مي دهم موذن اذان بگويد و به مردي از اهل بيتم كه علي است فرمان مي دهم خانه هاي آنان را آتش بزند براي اين كار به نماز جماعت نمي آيند .(4)

سخت ترين نمازها

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود: رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} نماز صبح را خواندند و پس از نماز رو به اصحاب كرد و پرسيد آيا فلان مردم در نماز حاضرند؟ گفتند : خير اي رسول خدا ، فرمود : آيا در مدينه نيستند؟ گفتند خير فرمود : هيچ نماز مانند نماز صبح و نماز عشا بر منافقان سخت تر نيست .(5)

محبوب ترين گام ها

رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود : هر كس در مسجد باشد و هنگام نماز بدون علت از آن خارج شود منافق است مگر اين كه قصد بازگشت داشته باشد .

امام سجاد ^{عليه السلام} فرمود : هيچ گامي نزد خداوند محبوب تر از اين دو گام نيست . يكي گامي كه با آن مومن يك صف در راه خدا تشكيل بدهد ( صف جماعت و جهاد و… )

و گام ديگر قدم برداشتن به سوي صله رحمي كه قطع شده بود .(6)

جوانمردي و انصاف

اميرالمومنان علي ^{صلوات الله و سلامه علیه} فرمود :

هنگام حضور در وطن جوانمردي و انصاف عبارت است از قرائت قرآن و همنشيني با دانشمندان و يادگيري احكام و مواظبت بر نماز جماعت (7)

كفاره گناهان

امام باقر ^{عليه السلام} فرمود : سه چيز كفاره گناهان است . خوب وضو ساختن ودر سحرگاهان و شب و روز به نماز رفتن و مواظبت و دوام بر جماعت (8)

درجه

از سفارشات پيامبر اكرم ^{صلی الله علیه و آله و سلم} به علي ^{صلوات الله و سلامه علیه}: اي علي سه چيز درجه است نيكو وضو ساختن در سحر گاهان و انتظار براي نماز بعد از نماز ديگر و شب و روز به جماعت رفتن .

رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود: نماز جماعت 25 درجه از نماز فرادا برتر است .

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود : نماز جماعت بر فرادا 24 درجه بالاتر است(در روايت اخير منظور درجات بهشت است .) (9)

نماز مهمترين كار

از نامه اميرمومنان علي ^{عليه السلام} به محمد بن ابي بكر (والي مصر از جانب آن حضرت) به نمازت بنگر كه چگونه است؟ زيرا تو مقتداي قوم خود هستي كه نماز را كامل به جاي آوري و از آن چيزي نكاهي .(10)

نماز جماعت نشان شايستگي

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود :

جماعت و اجتماع در نماز براي شناخت كسي است كه نماز مي خواند از آن كس كه نماز ( به جماعت) نمي خواند و شناختن كسي به بر اوقات نماز مواظبت نمي كند از كسي كه نماز را ضايع مي گرداند و اگر نماز جماعت نبود كسي نمي توانست به شايستگي كسي گواهي بدهد . زيرا كسي كه نماز به جماعت نخواند نمازي براي او نيست مگر اين كه به دليلي به جماعت نرود .(11)

ترك نماز جماعت

امام محمد باقر ^{عليه السلام} فرمود : هر كس نماز جماعت و اجتماع مسلمانان را بي دليل ترك نمايد براي او نمازي نيست . (12)

علت نماز جماعت

امام رضا ^{عليه السلام} فرمود : اگر گفته شود چرا جماعت مقرر شده است؟ گفته مي شود براي اينكه اخلاص و توحيد و اسلام و عبادت خداوند ، ظاهر و مشكوف و هويداست . زيرا ظاهر كردن آن دليل و حجتي است بر اهل شرق و غرب و جماعت موجب تشويق بر نيكوكاري و تقوا و دوري از گناهان بسياري است .(13)

اجر نماز جماعت

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود: نماز جماعت بر نماز فرادي 23 درجه دارد و يك نماز جماعت معادل 25 نماز فرادا است .(14)

نماز جماعت امان خداوند

رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله و سلم} فرمود : هر كس نماز صبح و عشا را به جماعت بخواند در امان خداوند قرار دارد و هر كس به نماز ظلم نموده است و هر كس نماز را كوچك شمارد خدا را كوچك شمرده است .(15)

رشته ايمان

امام صادق ^{عليه السلام} فرمود : هر كس به اندازه يك وجب از جماعت مسلمانان دور شد رشته ايمان را از گردن خود بازنموده است .(16)

همسايه مسجد

امام محمد باقر ^{عليه السلام} فرمود : هر كس همسايه مسجد بود و صداي ( اذان ) را شنيد و پاسخ نداد و به جماعت نرفت نمازي برايش نيست . (17)

جزاي تاركين نماز جماعت

زريق گويد شنيدم امام صادق ^{عليه السلام} مي فرمايد : به اميرمومنان علي ^{عليه السلام} خبر رسيد كه در كوفه گروهي از همسايگان مسجد در نماز جماعت شركت نمي كنند فرمود : يا در نماز جماعت با ما شركت كنند و يا از ما جدا شوند و همسايه ما نباشد و همسايه آنها نمي شويم .

باز زريق گويد شنيدم امام صادق ^{عليه السلام} مي فرمايد : نماز مرد (انسان) در منزلش معادل 24 نماز است در حالي كه نماز جماعت در مسجد 48 برابر بيشتر است . يك ركعت نماز در مسجد الحرام مساوي هزار ركعت نماز در ساير مساجد است. نماز در مسجد فرادا 24 نماز محسوب مي شود در حالي كه نماز فرادا در منزل بي فايده است (به نسبت نماز در مسجد) و به سوي خدا بالا نمي رود . كسي كه از مسجد رويگردان باشد ودر خانه نماز جماعت بخواند نمازي براي او و مامومين او نيست مگر اين كه علتي مانع نرفتن به مسجد باشد .

و باز زريق گويد از امام جعفر صادق ^{عليه السلام} شنيدم كه مي فرمايد : به اميرمومنان علي ^{عليه السلام} خبر رسيد كه گروهي به مسجد نمي آيند او خطبه خواند و فرمود : گروهي با ما در مسجد حضور نمي يابند پس با ما نخورند و نياشامند و ازدواج ننمايند و مالي از ما نگيرند مگر اين كه در نماز جماعت شركت كنند و نزديك است كه دستور دهم خانه هايشان را بر سرشان آتش بزنند مگر اين كه دست بردارند .

و فرمود (با تاركين نماز جماعت) مسلمانان نخورند و نياشامند و ازدواج نكنند تا موقعي كه به جماعت مسلمان حضور يابند.

پي نوشت:

1- خصال شيخ صدوق ،ج 2، ص 9 – بحار، همان

2. امالي شيخ صدوق ، ص 194، بحار ، همان
3. امالي شيخ صدوق ، ص 198، بحار ج 85، ص 437.
4. امالي شيخ صدوق ، ص 204 و 258 و 259 و 290 – بحار، همان – ثواب الاعمال ، ص 208 و 209
5. امالي شيخ صدوق ، ص 291، بحار ، همان
6. امالي شيخ صدوق ، ص 300، – خصال شيخ صدوق ، ج 1، ص 26- بحار، ج 85، ص 438.
7. خصال شيخ صدوق ، ج 1، ص 28، بحار ، همان
8. معاني الاخبار ص 314- خصال ج1 ص 41- امالي شيخ صدوق ، ص 329 – بحار ، همان
9. خصال ج 2 ص 102 و 151- بحار ، همان

10- امالي شيخ طوسي ج 1 ص 29 – بحار ، ج 85، ص 439.

11. علل الشرايع ج 2 ص 15- بحار، همان
12. امالي شيخ صدوق ص 290 -بحار ، همان
13. علل الشرايع ج 1 ص 249 – عيون الاخبار ج 2 ص 109 -بحار، همان
14. ثواب الاعمال ص 34- بحار، همان
15. محاسن ص 84- بحار، همان

16و 17.محاسن ص 85 – بحار ، ج 85 و ص 440.