مداحان باید بتوانند فضای خوبی را برای معتکفین آماده کنند

خانه / مطالب و رویدادها / یادداشت و گفتگو / مداحان باید بتوانند فضای خوبی را برای معتکفین آماده کنند
“شیخ میثم علی پناه” درموضوع ماه رجب و ایام اعتکاف با خبرنگار بسیج مداحان گفت وگو کرد و گفت:مداحان هم باید خودشان را برای اعتکاف آماده کنند وهم بتوانند فضای خوبی را برای معتکفین آماده کنند.

نسبت ماه رجب را با ماه های دیگر چگونه می بینید ایام اعتکاف چه برجستگی های نسبت به دیگر روزهای سال دارد؟

 فضیلت ماه رجب به دیگر ماه ها جدا ناقابل است به همین واسطه است که رجب و شعبان مقدمه بهره برداری از فیوضات ماه مبارک رمضان است لذا خداوند در این دوماه رجب وشعبان قابلیتی قرار داده که در آن دو ماه اردوی تمرینی برگزار بشه و مقدمه ی شود برای استفاده از فیوضات ماه رمضان به همین خاطر اگر کسی بتواند از این دوماه خوب استفاده کند کنار سفره خاص ماه مبارک رمضان می تواند بنشیند و از برکات خاص ماه رمضان استفاده کند. خداوند به جهت این که در وجود بنده های خودش ایجاد آماده گی شود و بی مقدمه وارد مهمانی نشوند در این دو ماه درهای رحمت خودش را طور دیگری باز می کند قابلیت استفاده از فیوضات را در این ماه برای بنده ها تسهیل می کند که این ها آماده شوند و بی مقدمه و با سر و روی چرک و با لباس کثیف وارد ضیافت الله نشوند. گفت “آیینه شو جمال پری طلعتان طلب/ جاروب کن تو خانه پس مهمان طلب” چون این دوماه مقدمه ای استفاده از ماه مبارک رمضان است و به همین جهت خداوند در این ماه قابلیت های خاصی قرار داده که ما بتوانیم خودمان را آماده کنیم به همین جهت از سایر اوقات و از سایر ماه ها این دو ماه رجب وشعبان افضل است. آنقدر هم ماه رجب قابلیت دارد و ارزشمند است و برکات دارد که اگر کسی بتواند خوب از برکات این ماه استفاده کند هم برای ورود در ماه مبارک رمضان آماده می شود و هم در قیامت یک سرو گردن از بقیه بالاتر است. چنان که در روایت هم داریم خداوند در روز قیامت کسانی که از این ماه خوب بهره برداری کردند به صورت خاص خطاب قرار می دهد و می فرماید “اَینَ الرجبیوُن”.

ایام اعتکاف برای مداحان باید ایام حزن و اندوه باشد یا ایام شور، عشق و ایام بندگی؟

 وجود مومن مهروغم، شادی و ناراحتی را با هم دارد و این به آن معنا نیست که شیعه حتما 100 درصد غمگین است و کل برنامه هایش را تعطیل می کند نه این طور نیست. شادی که بعد از بکاء برای مظلومیت اهل بیت (ص) نشاطی است که از قبل حضور در مراسمات اهل بیت (ص) به وجود می آید این غیر قابل انکار است شیعه اهل بیت در مصبیت اهل بیت به فرموده خودشان ناراحت است و در شادیشان شاد است و این دو را می تواند در کنار هم قرار دهد چون وجود مومن مجمع ازداد است یعنی همون طور که در ایام اعتکاف برای وفات حضرت زینب احضار ناراحتی می کند در کنارش برای میلاد امیرالمومنین خوشحال است و این دو را می تواند در کنار هم قرار دهد اصلا هنر شیعه به همین است که می تواند در مدت کوتاه دو چیز متضاد را در کنار هم قرار دهد و مرز ها را نشکند مراقب حریم الهی هم باشد.

شرایط افرادی که در ایام اعتکاف حضور پیدا می کنند و بعد از ایام اعتکاف چگونه باید باشد؟ و اگر مثالی در خصوص متحول شدن بعد از اعتکاف دارید بفرمایید؟

 نگاه به ایام اعتکاف باید نگاه آماده سازی مقدماتی باشد. اعتکاف، مناجات شعبانیه و ادعیه وارده در ماه رجب و دستورات و تمام مستحبات گفته شده بریا این است که وجود مومن آماده شود برای ماه مبارک رمضان اگر انسان با این نگاه وارد اعتکاف شود بهره برداری ها هم حداکثری می شود و سعی می کند از این فرصت خوب استفاده کند که این آمادگی بیشتر شود اما اگر صرفا برای وقت گذرانی، دورهم بودن و خوش گذرانی و صرفا با دوستان نشست و برخواست کردن باشد چیزی از آن حاصل نمی شود مهم ترین نشانه اعتکاف موفق هم این است که انسان به حال خودش بعد ازاعتکاف نگاه کند در مورد نمازهم همین را فرموده اند که اگر می خواهید بدانید که نمازتان مورد قبول قرار گرفته به حال خودتون بعد از نماز نگاه کنید چون نماز مقبول ” إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى‏ عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَر ” است و ترمز گناه میشود اما اگر نمازی که مورد قبول قرار نگیرد به قدر یک گل گاوزبان هم اثر ندارد. بعد از نماز که شما از نماز فارغ می شوید مثل سابق حتی برخی از اشتباهات غلیظ تر و پررنگ تر است. اعتکاف مقبول اعتکاف درست و اعتکافی که در مسیر خودش حرکت کرده باعث می شود حال معتکف بعد از اعتکاف حال معنوی بهتری شود و آمادگی اش برای ورود به ماه مبارک رمضان بیشتر می شود.

 خیلی ها بودند چون اعتکاف یک بستری است که درآن خوش می گذرد وقتی شما با جوان های متدین نشست و برخواست می کنید و سه روز در کنار هم زندگی می کنید خودش جذابیت و کشش دارد. خیلی ها بودند که نااهل بودند که می گفتند که سه روز می رویم می خوریم و می خوابیم صبحانه ناهار و شام ساعتش عوض شود اما افطار و سحرمان گردن کسی دیگر است سه روز هم در کنار رفقا هستیم و خوش می گذرانیم خود همین کشش و جاذبه باعث شد که این ها پایشان به اعتکاف باز شود و آن ذکر سحر مناجات سحر نماز شب و قرار گرفتن در جمع متدینین آنها را منقلب کرد. در روایات هم داریم که در انتخاب دوست باید خیلی دقت کرد یکی از جاهایی که نقش رفیق پررنگ می شود همین جاست. شما وقتی در یک جمعی قرار می گیرید که همه خوب هستند قهرا متاثر می شوید مثل اینکه شما یک لباس سفید زیبا به تن داری خود به خود روی خاک و کثیفی نمی نشینید انسان وقتی با بچه های مسجد و متدینین می گردد وقتی در جمع مناجاتی ها و نماز شب خوان ها قرار می گیرد قهرا متاثر می شود. از این جماعت گفت: همنشین تواز تو به باید تا تورا عقلو دین بیافزاید. به هر حال خود قرار گرفتن در این فضا آثار و برکاتی دارد حتی برای کسانی که بهره برداری هم نیامده بوده اند و برای خوش گذرانی آمده بودند.

مداحان چگونه باید خودشان را برای ایام اعتکاف آماده کنند؟

 مداحان هم باید خودشان را برای اعتکاف آماده کنند وهم بتوانند فضای خوبی را برای معتکفین آماده کنند. مداح یک سری رسالت های شخصی دارد اگر سوز، حال، تاثیر کلام وتاثیر سوز و نفس می خواهد باید اهل مراقبه واهل کشیک نفس باشد قهرا کسی که هرچیزی را می خورد و با هر کسی می گردد در هر جلسه ای حضور پیدا می کند هر رفتاری از آن سر می زند نمی تواند تاثیر مبارک را داشته باشد. خود مداح باید اهل مرقبه باشد و اما مهم تر از این بحث کارکرد مداحان در اعتکاف است که خیلی می توانند موثر باشند چون کسانی که بریا اعتکاف ثبت نام می کنند و حضور پیدا میکنند آمده اند که ارتباطشان را باخدا اصلاح کنند آمده اند ان کسی که قبل بوده اند نباشند و بهتر باشند از این بستر و فضای آماده مداح باید خوب استفاده کند چه با مناجات خوانی  چه با انتخاب اشعار مناسب و اثر گذار چه با نوع شیوه ارائه مطلب مداح فکر کند که این شعر را چگونه بخواند این مناجات را چگونه بخوانم ورود و خروجم چگونه باشد می تواند خیلی اثر گذار باشد هم باید اهل مراقبه باشد و کشیش نفس بکشد و به فکر اثر گذاری در اعتکاف باشد.

جلسات اعتکاف با سایر ایام سال مانند محروم و… چه فرقی دارد؟

درایام اعتکاف فضا مناجاتی است و در محرم و صفر بحث توسل و ذکر مصائب اهل بیت در میان است گر چه در ایام اعتکاف و سایر مجامع دینی توسلات و ذکر مصیبت اولویت دارد واصالت دارد اما در اعتکاف دست مداح برای مناجات خواندن خیلی بازتر است چون همه برای مناجات آمده اند این فضا شاید در محرم و فاطمیه ایجاد نشود حتی شاید در ماه مبارک رمضان در خیلی از جلسات ایجاد نشود چون الان ماه رمضان که تلاقی با تابستان و گرما پیدا کرده حوصله مردم کم است و گرما اذیت می کند. ولی اعتکاف بستر مناجات است و باید کاری بکنند که مردم روش مناجات را یاد بگیرند و مناجات بخشی از برنامه عبادیشان شود. بحث مناجات از بحث عبادت مردم کم کم جدا شده است کمتر شما می بینید افراد مناجاتی باشند. قدیم این طور بود که مجالس مناجات خوانی بیشتر از روضه خوانی رونق داشت. نمی خواهیم بگوییم که بد است که روضه بیشتر از مناجات گرفته است اما این بخش مغفول وجدا شده از سیر عبادات باید برگردد به سیر عبادی جوان ها این را یادشان بدهیم و به این صورت می شود مناجات کرد و بعد مداح می تواند در بین مناجات خواندن حرف بزند می تواند بگویید جوان عزیز حواست به مناجات خواندنت باشد مبادا مناجات خوانی فقط منحصر به ایام اعتکاف شود. در ساعات عبادات خودت یک زمانی هم به مناجات اختصاص دهد و این برکات وآثار دارد و بعد هم سعی کند از تمام ظرفیت های مناجاتی استفاده کند تمام دعاهای که می شود خواند تمام مناجات ها که به درد این می خورد که اصلا یک روش عملی به آن معتکف نوجوان و جوان یاد داده است برای مناجاتی شدن و ارتباط گرفتن با خدا.

اعمال انسان در ماه های رجب وشعبان باید چگونه باشد گه بتواند خودش را به خوبی برای ماه مبارک رمضان آماده کند؟

ورود به ماه رجب خیلی مهم است کسانی که برای ورود به ماه رجب توجه می کنند به آن اداب و اعمال خاص و با آن وارد می شوند قطعا بهره برداری شان بیشتر از دیگران است که همین طور سرنزده وارد می شوند. در دنیا ما و در بحث های مادی ما شما اگر یک مهمانی را دعوت می کنید برایش تدارک می بینید منتظرش هستید و بیشتر تحویلش می گیرید این خیلی فرق دارد که فردی  ناخوانده وارد منزل شما می شود آنجا پذیرایی شما حداقلی است و اگر دعوت داشته باشید و با اداب و اعمال خاصش وارد شوید  پذیرایی حداکثری است. اولا در مورد ورود به ماه مبارک رجب خیلی انسان باید توجه کند به آنچه که در مفاتیح و کتب ادعیه وارد شده انسان وارد شود مثلا شب اول این را بخوان فلان غسل را انجام بده و بعد هم سعی کند تمام دستوراتی که وارد شده در حد توان  را به طور کامل انجام دهد زمانی که دل اقبال دارد در زمانی که حال دعا دارد هم انسان باید ادعیع وارده را خوب انجام دهد سعی کند که حداکثری باشد و هم این که اهل مراقبه باشد. آخرین توصیه مرحوم علامه طباطبایی این بوده است که سه بار با صدای منقطع گفته اند: مراقبه. شما درماه رجب بیشتر از گوشَت مراقبت کن بیشتر از چشمت مراقبت کن بیشتر از زبانت مراقبت کن بیشتر از اعمالت مراقبت کن. خود قوی شدن مراقبه و تقویت مراقبه در ماه رجب نسبت به ماه های دیگر و این باعث می شود که ماه شعبان شما پربارتر شود و شعبان پربارتر منجر به ماه رمضان خیلی خوب می شود به هر حال خیلی ها هستند که از روزه های ماه رمضان جز تشنگی و گرسنگی چیز دیگری دریافت نمی کنند قهرا کسانی که در رجب و شعبان تمرین خوب کردند و60 روز راه رفتند و60 روز مراقبه کردن قطعا بهره برداری خیلی بیشتر از بقیه است و کسی که در روز اول ماه رمضان که تازه می خواهند وارد شوند بعد هم وعده شب های قدر می دهند و بعد هم وعده روزهای آخر را می دهد زمانی به خودش می آید که هیچ چیزی گیرش نیامده چون راه 60 روزه را یک شبه نمی شود رفت مقدمه باید فراهم شود.

منبع: بسیج مداحان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *