معرفی کتاب | “آموزش عقاید”

خانه / کتابخانه / معرفی کتاب | “آموزش عقاید”

نظر به اینکه عقاید بنیادی ، اساس هر نظام ارزشی منسجم را تشکیل می دهد و همین باعث تغییر در رفتار انسان ها می شود لذا باید مبانی نظام رفتاری اسلام در دلها محکم شود از همین رو حکمای اسلامی از ابتدا به بیان عقاید اسلامی پرداخته اند

اين كتاب شامل مجموعه‌اى‌ از درس‌هاى‌ كلامى‌حضرت آیت الله محمد تقی مصباح یزدی است كه در تابستان 1365 به قلم ايشان نگاشته شده و مركز چاپ و نشر بين‌الملل سازمان تبليغات اسلامى‌ آن را در تابستان 1377 با شمارگان 6500 نسخه به چاپ رسانده است. گفتني است قبل از آن نيز اين كتاب بيش از ده‌بار در شمارگان گسترده چاپ شده است.

بخش‌هاي مختلف كتاب حاضر با ترتيبي منطقى‌ تنظيم شده و علاوه بر اين هر بحث تقريباً به طور مستقل و بي‌نياز از ارجاع به مباحث بعدى‌ مطرح گرديده است. هم‌چنين عبارات اين کتاب، ساده و روشن‌اند و در متن از كاربرد اصطلاحات پيچيده و تعابير دشوار پرهيز شده است و اثبات مطالب با استفاده از دليل‌هاى‌ متقن، به دور ازتوضيحات زايد و ملال‌آور صورت گرفته است. اين ويژگى‌ها موجب شده كه اين اثر، كتابي شايسته و مناسب تدريس گردد.

از ديگر ويژگى‌‌هاى‌ اين كتاب ارزنده آن است كه: نكات مهم بعضى‌ دروس، در درس‌هاى‌ بعدى‌ تكرار شده و مورد تأكيد قرار گرفته است. هم‌چنين حضرت استاد در هر بحث شبهات مطرح شده درباره آن را بررسى‌ و نقد كرده‌اند. در پايان هر درس نيز پرسش‌هايى‌ درباره مطالب مهم آن ارائه گرديده است.

اين كتاب سه جلدى‌، در سه بخشِ خداشناسى‌، راهنماشناسى‌ و فرجام‌شناسى‌ تنظيم شده است.

نگارنده در مقدمه بخش خداشناسى‌، به تعريف دين، تفكيك اصول دين از فروع آن، لزوم تحقيق درباره اصول دين، جهان‌بينى‌ به مثابه مقدمه‌اى‌ براى‌ ايدئولوژى‌، و راه حل مسائل بنيادين جهان‌بينى‌ مى‌پردازد. آن‌گاه بحث اصلى‌ آغاز مى‌شود و موضوعات خداشناسى‌، راه ساده شناخت خدا، اثبات وجود خدا، صفات ذاتيه و فعليه خداوند، و سپس علل انحراف شبهات ناظر به آن بررسى‌ مى‌شود. حضرت استاد در ادامه به نقد جهان‌بينى‌ مادى‌ و اثبات توحيد و يگانگى‌ خداوند، بحث جبر و اختيار، قضا و قدر و عدل الهى‌ مى‌پردازند.
در بخش راهنماشناسى‌، مباحثى‌ چون: نياز بشر به وحى‌ و نبوت، حل چند شبهه در اين‌باره، عصمتِ انبيا، دلايل عصمت انبيا، شبهات عصمت، بحث معجزه و حل شبهات ناظر به آن، ويژگى‌هاى‌ پيامبران، كثرت و تعداد پيامبران و رابطه مردم با آنان، پيامبر اسلام(صلى‌ الله عليه وآله) و اثبات رسالت آن حضرت، اعجاز قرآن، مصونيت قرآن از تحريف، جهانى‌ و جاودانه بودن اسلام، خاتميت، امامت، نياز به وجود امام، نصب امام، عصمت و علم امام، و امامت حضرت مهدى‌(عليه السلام) و حكومت جهانى‌ آن حضرت و راز غيبت مطرح شده است.
در بخش سوم؛ يعني معادشناسى‌ (فرجام‌شناسى‌) مباحث ذيل را بررسي مى‌كند:
وابستگى‌ مسأله معاد به مسأله روح، تجرد روح، اثبات معاد، معاد در قرآن، پاسخ قرآن به شبهات منكران معاد، وعده الهى‌ درباره قيامت، مشخصات عالم آخرت، از مرگ تا قيامت، تصوير رستاخيز در قرآن، مقايسه دنيا با آخرت، رابطه دنيا با آخرت، قراردادى‌ يا حقيقى‌ بودن رابطه دنيا و آخرت، نقش ايمان و كفر در سعادت و شقاوت، رابطه متقابل ايمان و عمل، حبط و تكفير اعمال، امتيازات مؤمنان، شفاعت و حل شبهات آن.
معرفی کتاب آموزش عقاید:
نظر به اینکه عقاید بنیادی ، اساس هر نظام ارزشی منسجم را تشکیل می دهد و همین باعث تغییر در رفتار انسان ها می شود لذا باید مبانی نظام رفتاری اسلام در دلها محکم شود از همین رو حکمای اسلامی از ابتدا به بیان عقاید اسلامی پرداخته اند. البته علمای علم کلام با توجه به مسئولیتی که در این زمینه دارند دست به تالیف کتب متفاوتی زده اند که اغلب به دوگونه هستند:

۱-یا برای عموم مردم نوشته شده است که بیان ساده و روانی دارند.

۲-یا برای خصوص اهل علم نوشته شده است که عمدتا بیانی علمی و پیچیده دارند.

باوجود اینکه این نوع کتاب ها لازم و ضروری به نظر می رسند ولی کتبی که در سطح متوسطه نوشته شده باشند لزوم بیشتری دارند که جای خالی آنها به شدت احساس می شود.

علامه مصباح یزدی با توجه به این مطلب ،اقدام به تالیف کتاب آموزشی عقاید نمودند . ایشان روش کار خود را در آن کتاب اینگونه بیان کرده اند:

اول-خوداری کردن از استدلالات عمیق و علمی .

دوم-پرهیز از توضیحات فراوان و زائد.

سوم- بهره مندی ازاستدلالات محکم برای اثبات مدعی.

چهارم- طرح سوال درپایان هردرس.

پنجم- استفاده از دلایل عقلی وبرایین منطقی ودلایل نقلی وایات وروایات.

ویژگی های کتاب آموزش عقاید:
۱-کامل بودن کتاب از جهت فراگیری مباحث کلامی.

۲-ارائه مطالب به نحوی که نویسنده با تسلط علمی که بر مطالب داشته است در هر  بحث از روش خاصی بهره گرفته است.

۳-بیان ساده و روان مطالب و در عین حال علمی.

ایده استاد در نگارش کتاب این بوده است که مخاطبان عقاید و اصول دین خود را به طور دقیق ولی راحت بیاموزند ونیز شوق به مطالعه بیشتر در این زمینه در مخاطبان ایجاد شود.

از طرفی هم در مقابل شبهاتی که دشمان وارد می کنند آمادگی مقدماتی داشته باشند تا مبانی و اصول دین و رفتار های آنها زیر سوال نرود.

نویسنده در پردازش مطالب کتاب چندین الگو را با هم در آمیخته است که این کار موجب شده که الگوی ابداعی را ایجاد کند .این الگو ها عبارتند از :

۱-ارائه مطالب به صورت درس درس

۲-طرح سوال در پایان هر درس

۳-طرح سوالات مهم و شبهات و پاسخ به آنها

۴-رجوع توضیح برخی مطالب به دورس بعدی

شاید هر یک از این موارد در کتب دیگر به صورت جداگانه مشاهده شود ولی زمانی که نویسنده همه این الگو ها را با مهارتی خاص کنار هم قرار می دهد گویی انسان الگوی جدیدی را مشاهده می کند که لدت و علاقه بیشتر به مطالعه پیدا می کند.

کتاب آموزش عقاید شامل شش درس می باشد که مجموعا پیرامون اصول مهم دین اسلام بنا بر مذهب تشیع ناب ،یعنی توحید ،عدل ،نوبت،امامت و معاد بحث می کند.در بیان این دروس ۱۹درس به بحث توحید ،درس۱بحث عدل،۱۵درس به بحث نبوت،۵درس به مبحث امامت ،و۲۰درس به بحث معاد پرداخته اند.

این کتاب در ۴۰۰ صفحه توسط انتشارات بین الملل چاپ و روانه بازار گشته است.

برای دانلود این کتاب اینجا کلیک کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *