صدا و سیما نباید در انحصار مداحان خاصی باشد

صدا و سیما نباید در انحصار مداحان خاصی باشد

این در حالی است که در شهرستان ها به ویژه شهرهای مذهبی، از مداحان و سخنران های توانمند بسیار قابلی برخوردار هستیم.

رادیو، تلویزیون و به طور کلی رسانه های ملی باید متناسب با نیاز جامعه، تقویم و جدول سالانه، برنامه تولید کرده، به طوری که این برنامه ها همراه با مردم و نیازهای آنان بوده باشند؛ در شادی های مردم، برنامه های شاد و در سوگواری ها برنامه های متناسب با آن تدارک ببینند.

 با توجه به گستره و فراگیری رسانه ها، به ویژه رادیو و تلویزیون و تأثیرگذاری آنان بر خانواده ها و جامعه بی شک ارائة برنامه های مذهبی و سوگواری از طریق رسانه ها، سبب ایجاد فضایی یکسان و به دور از هرگونه دوگانگی در این زمینه خواهد بود که این امر به طور قطع وظیفه ای سنگین بر دوش آنان می نهد.

یکی از فواید تهیه و پخش برنامه های سوگواری در ایامی چون ماه های محرم و صفر در صدا و سیما، الگوسازی مناسب است. در صورتی که صدا و سیما، همة ملاحظات یک عزاداری مطلوب را در چارچوب و معیارهای صحیح و اصولی ارائه کند، می تواند نقش الگوسازی برای مردم و هیئت های مذهبی در زمینة مداحی و امثال آن داشته باشد و خوراک درخور و مناسبی را به مداحان، سخنرانان و اهل فن ارائه کند.

فایدة دیگر آن این است که برنامه های رادیو و تلویزیون خلاء و کمبود مداحان، سخنرانان و روحانیون در مناطق محروم و روستایی پر می کند. بی شک در بسیاری از مناطق کشور مداح، هیئت گردان، مدیران مذهبی و منبری های توانا حضور ندارند و در نتیجه مردم این نقاط می توانند با استفاده از رسانه هایی مانند رادیو و تلویزیون که امروزه سراسر کشور را پوشش داده اند، این خلاء را پُر کنند.

با این حال در کنار این مزیت ها، رسانه ای شدن سوگواری ها اشکالاتی نیز دارد. یکی از اشکالات این است که این برنامه ها می تواند مانع حضور و شرکت فیزیکی مردم در مراسم و برنامه های مختلف مساجد، هیئت ها و تکایا شود و مردم به استفاده از تلویزیون بسنده می کنند؛ در حالی که بی تردید حضور فیزیکی شخص در این مراسم، توجه بیشتر او و در نتیجه پاداش و صواب اخروی بالاتری هم به همراه خواهد داشت.

نکتة دیگر اینکه اگر تلویزیون چارچوب ها و معیارهای صحیح و درست یک برنامة سوگواری را رعایت نکند، بدآموزی های بسیاری را در متن جامعه تزریق می کند. به این ترتیب به دلیل فراگیر بودن این رسانه ها، الگوهایی که با دین و سنت ما همخوانی و سازگاری ندارند، وارد جامعه خواهند شد.

همین طور عدم گزینش صحیح مداحانی است که برنامه های آنان از رسانه های ملی پخش می شود. این کار باعث چهره سازی های کاذب عده ای خواهد شد و دسته ای دیگر کنار گذاشته می شوند. متأسفانه اکنون بیشتر افرادی که برنامه هایشان از صدا و سیما پخش می شود، در تهران حضور دارند. این در حالی است که در شهرستان ها به ویژه شهرهای مذهبی، از مداحان و سخنران های توانمند بسیار قابلی برخوردار هستیم.

با این وجود، متأسفانه از توانایی و چهرة آنها استفاده نمی شود و این به نوعی ضعف صدا و سیما به شمار می آید. در واقع غفلت از نمایاندن این چهره های پرهیزگار ستم بر آنها و حتی مردمی است که از شنیدن صدا و مداحی آنان محروم مانده اند.

برای مثال در دهة اول محرم که چندی پیش پشت سر گذاشته شد، به طور مکرر از یک مداح برنامه پخش می شد و گویا در تمام مراسم از حضور این مداح استفاده شده بود. در حالی که ما در کشور چهره های بسیار خوب، جوان، متقی و متدینی داریم که در گوشه گوشه کشور با گویش ها و لهجه های مختلف برنامه اجرا می کنند و با این حال هرگز در تلویزیون دیده نمی شوند. صدا و سیما نباید حالت چهره سازی و انحصاری پیدا کند، زیرا رسانه ای ملی و متعلق به تمام ایرانیان است.

بنابراین بسیار مناسب خواهد بود که مسئولان صدا و سیما، در عین نظارت و حساسیت بالا برای عدم نمایش بدعت ها و بدآموزی ها، با استفاده از انواع مختلف و متنوع عزاداری، چه از نظر قومی و جغرافیایی و چه از نظر شکل عزاداری، گوناگونی کافی را برای استفاده عموم مردم با توجه به فرهنگ ها و سلایق متفاوت ایجاد کنند.

البته کمیسیون فرهنگی مجلس تلاش می کند در جلسات دوره ای که با مسئولان صدا و سیما دارد، اشکالات و نقدهای مورد انتظار را به گوش آنان برساند و این کار به شکلی مستمر انجام می شود.

از دیگر سو، دو نفر از اعضای کمیسیون فرهنگی از سوی نمایندگان مجلس انتخاب شده اند که عضو شورای نظارت بر عملکرد صدا و سیما هستند و نظرات و پیشنهادات را در قالب شورا به این سازمان تقدیم می کنند تا کیفیت برنامه های رادیویی و تلویزیونی به ویژه در حوزه های مذهبی افزایش یابد.

جواد آرین منش