روز شمار دفاع مقدس ـ 8 مهر ماه

تاریخ شمسی 8 مهر 1366

تاریخ قمری  6 صفر 1408

تاریخ میلادی 30  سپتامبر 1987

خلاصه روز: 

• ابلاغيه فرمانده كل سپاه به نيروي زميني سپاه درباره مأموريت عملياتي عاشورا و غدير در جبهه جنوب.
• لغو مأموريت قرارگاه قدس در منطقه دوپازا و تقويت مأموريت قرارگاه نجف در منطقه ماووت با كمك قرارگاه قدس و قرارگاه رمضان. تحليل نشريه “بررسي جنگ” درباره دلايل طراحي عمليات‌هاي بزرگ در شمال‌غرب.
• ادامه بررسي طرح مانور، اقدامات شناسايي و وضعيت يگان‌هاي مأمور به عمليات در منطقه ماووت با حضور فرمانده نيروي زميني و فرماندهان قرارگاه‌هاي نجف و قدس و يگان‌هاي عمل‌كننده.
• واكنش به موقع نيروهاي قرارگاه سپاه دوم سيدالشهدا به تعرض نيروهاي عراقي در حاشيه اروند‌رود. عمليات رواني عراق در جبهه‌هاي جنوب با استفاده از شيوه‌هاي مختلف.
• حمله منافقين به يك گردان ارتشي در منطقه قصر‌شيرين خسارات سنگيني به اين گردان وارد كرد.
• شبيخون و كمين نيروهاي خودي عليه نيروهاي كومه‌له و دموكرات در كردستان و اروميه.
• عمليات چريكي تكاوران تيپ75 ظفر سپاه با همكاري پيشمرگان مبارز كرد عراقي در جاده دوكان ـ سليمانيه. اجراي كمين بارزاني‌ها عليه نيروهاي عراقي در منطقه قلعه‌كاني.
• بررسي مسائل نظامي ـ سياسي كردستان عراق در پيام قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) به قرارگاه رمضان.
• ادامه مقابله به مثل و اجراي آتش توپخانه ايران روي تأسيسات صنعتي جنوب عراق در برابر حملات عراق به مراكز صنعتي ـ كارگري و مسكوني ايران، اطلاعيه ستاد تبليغات جنگ در اين‌باره. گلوله‌باران دو روستاي سردشت و تهديد عراق به حملات بيش‌تر عليه مناطق غيرنظامي ايران.
• كمبود امكانات پشتيباني و مشكلات تأمين مايحتاج جنگ از زبان فرماندهان سپاه.
• اعزام نيروهاي داوطلب و اعضاي سپاه و جهاد به جبهه‌هاي جنگ از خراسان، اصفهان، گيلان، زنجان، سمنان، همدان، گرگان، بوشهر، جهرم، آشتيان و طالش.
• ابراز بدبيني آقاي هاشمي‌رفسنجاني به عملكرد امريكا در خليج فارس و انتقاد از شوراي امنيت و اروپا و اعلام همكاري ايران با كساني كه با حسن‌نيت براي پايان دادن به جنگ تلاش مي‌كنند در ديدار سفير آلمان.
• حمله قايق‌هاي توپدار به دو نفتكش ليبريايي و ژاپني در خليج‌فارس.
• حركت دو كاروان نفتكش‌هاي كويتي تحت اسكورت ناوگان امريكا. ايجاد پايگاه‌هاي دريايي متحرك براي عمليات امداد به ناوگان امريكا در سواحل بحرين. آموزش نيروهاي امريكايي براي پياده شدن در سواحل ايران.
• تهيه طرح تشكيل هيئت تحقيق بين‌المللي براي مشخص كردن آغازگر جنگ در شوراي امنيت.
• سخنان وزير خارجه ايتاليا در حمايت از اقدامات دبيركل براي اجراي قطعنامه598 و پيشنهادي براي برقراري آتش‌بس عملي با تفاهم ايران و عراق. 143 ديدار هيئتي از اتحاديه عرب با دبيركل سازمان ملل و مخالفت با هرگونه تغيير در قطعنامه 598.
• تبليغات خصمانه رسانه‌هاي كويت عليه ايران و تهييج اعراب به استفاده از زور براي پس گرفتن سه جزيره ايراني. نقش سوريه در جلوگيري از تبديل شدن جنگ تحميلي به جنگ عرب و فارس.⁽¹⁾

تاریخ شمسی 8 مهر 1365

تاریخ قمری 25 محرم 1407

تاریخ میلادی 30 سپتامبر 1986

خلاصه روز: 

• عمليات محدود تيپ114 اميرالمؤمنين سپاه در عمق سه كيلومتري خاك عراق در منطقه چنگوله.
• تشديد فعاليت نيروهاي پياده، مهندسي، توپخانه و هلي‌كوپترهاي دشمن در جزيره مجنون.
• سه نوبت پرواز بدون اقدام هواپيماهاي دشمن در آسمان همدان.
• آمار درگيري‌هاي نيروهاي خودي با ضدانقلاب در استان باختران: طي ماه گذشته از نيروهاي خودي 179 تن شهيد، 155 تن مجروح و 119 تن اسير و از نيروهاي ضدانقلاب، 60 تن كشته، 39 تن مجروح، 5 تن اسير و 390 تن دستگير شده‌اند.
• بيانات امام‌خميني در ديدار با فرماندهان سپاه به مناسبت سومين سالروز تشكيل نيروهاي سه‌گانه سپاه‌پاسداران درباره لزوم وحدت نيروهاي سپاه و ارتش، اتكا داشتن به سلاح ايمان و تأكيد بر تداوم عمليات ايذايي تا اجراي عمليات بزرگ.
• ملاقات يك پيرمرد 87 ساله گيلاني با رئيس‌جمهور. تاكنون از فرزندان و نوادگان اين پيرمرد، 8 تن شهيد، يك تن اسير و سه تن مجروح شده‌اند.
• از استان خراسان در نيمه اول سال جاري 41863 تن و از شروع جنگ تا كنون 232540 تن به جبهه‌ها اعزام شده‌اند.
• در هفته جنگ، 900 نفر از مردم عراق به جمهوري‌اسلامي پناهنده شده‌اند.
• تشكيل كميسيون عالي نظامي ده ساعته در بغداد به رياست صدام حسين.
• حافظ‌ اسد: اتحاد سوريه و عراق تنها راه پايان فوري جنگ ايران و عراق است. مقامات ايراني به من اطمينان داده‌اند كه قصد دست‌اندازي به خاك عراق و هيچ منطقه‌اي از جهان عرب را ندارند.

• وزير خارجه عمان: حل مسئله خاورميانه و جنگ ايران و عراق مستلزم همكاري امريكا و شوروي است.
• گزارش ژون افريك از جنگ سخت امواج بين ايران و عراق: ايران از چهار فرستنده راديويي به زبان عربي، كردي و تركمن، برنامه پخش مي‌كند كه شنوندگان زيادي بين مردم عراق دارد. تلويزيون ايران يك سوم مردم عراق را تحت پوشش قرار مي‌دهد. عراق نيز با شش ايستگاه راديويي به تبليغات ضدايراني مي‌پردازد. سازمان مجاهدين خلق، شاپور بختيار، غلامعلي اويسي و حزب دمكرات كردستان ايران، از جمله دارندگان فرستنده راديويي در عراق هستند.
• روزنامه پاكستاني مسلم مديا: ايراني‌ها به طور چشم‌گيري با كمبود قطعات يدكي هواپيماهاي امريكايي مقابله كرده‌اند. تكنسين‌هاي ايراني با ساختن 130هزار قطعه لوازم يدكي اين هواپيماها، باعث ذخيره‌سازي 300 ميليون دلار ارز شده‌اند. انواع غنايم جنگي كه از عراق گرفته شده‌است به ميزان قابل توجهي خريد ايران را از بازار آزاد كاهش داده‌است.
• گروهي از عناصر نفوذي سازمان مجاهدين خلق كه تحت پوشش شركت‌هاي تجاري فعاليت مي‌كردند، دستگير شدند. اين افراد سالانه ميليون‌ها تومان به اين سازمان كمك مالي مي‌كردند.⁽²⁾

تاریخ شمسی 8 مهر 1363

تاریخ قمری 4 محرم 1405

تاریخ میلادی 30 سپتامبر 1984

خلاصه روز: 

• تدارك نيروهاي خودي جهت احراز آمادگي براي عمليات بزرگ آبي – خاكي آينده در هور و منطقه شرق دجله و گزارش شمخاني (قائم مقائم سپاه) به محسن رضايي (فرمانده كل سپاه) در اين خصوص، از جمله گزارش نحوه پيگيري تأمين موتور قايق، قايق، نفربر خشايار، دژشكن، تجهيزات پدافندي ش. م. ر، پل نفررو و ماشين‌رو، سطح شناور و ني بر و پيگيري مساله جاده كشي.
• دستورالعمل قرارگاه عملياتي كربلا در خصوص آزادسازي يگان‌هاي عملياتي سپاه از خطوط پدافندي جنوب و واگذاري خط به يگان‌هاي ارتش و در عمل آزادي يگان‌هاي هجومي سپاه جهت آمادگي براي عمليات آتي.
• ادامه فعاليت‌هاي شناسايي سپاه در منطقه عمليات آتي و گزارش تيم‌هاي شناسايي از ماموريت‌هاي خود.
• گزارش شاجا از فعاليت‌هاي شناسايي شب هنگام دشمن با استفاده از لباس غواصي و عبور از اروندرود؛ اظهارات يك سرباز پناهنده عراقي در خصوص انتظار دشمن در مورد انجام عمليات توسط ايران در ماه محرم؛ آماده باش نيروهاي عراقي از دهانه فاو تا محورهاي استان ميسان(بالاتر از هور) -؛ بمباران جزيره مجنون توسط دشمن؛ – گزارش خبرگزاري عراق از بمباران يك منطقه تمركز نيروهاي ايران.
• اظهارات فرمانده سپاه سوم ارتش عراق درباره حمله آتي ايران؛ بازتاب سخنان وي در راديو اسرائيل: سرلشكر ماهر تاييد كرد كه نيروهاي عراق اخيراً مجهز به سلاح‌هاي پيشرفته و نابودكننده شده اند؛ هشدار رسانه‌هاي گروهي بغداد نسبت به عواقب حمله جديد ايران و مطالب روزنامه‌هاي كويتي در اين خصوص
• گزارش واحد بسيج مستضعفين انقلاب اسلامي عراق در خصوص نقل و انتقال نيروهاي عراقي در شهرهاي سيدصادق و خرمال.
• كمين ضدانقلاب به پيشمرگان مسلمان كرد در ديواندره و تكاب؛ دستگيري يكي از فرماندهان دمكرات توسط پيشمرگان مسلمان كرد در سردشت؛ درگيري گروه گشت شبانه گردان نبي اكرم با ضدانقلابيون در پيرانشهر؛ بستن جاده و اخاذي از رانندگان در جاده سقز – بوكان؛ تكرار درخواست نيرو براي قرارگاه حمزه جهت پايگاه‌هاي سقز و بوكان.
• انفجار در نمايشگاه ادامه يافته از هفته جنگ در تبريز توسط منافقين؛ پخش اعلاميه، تراكت دست نويس، شعارنويسي و اختلال در بيسيم و آتش زدن اتومبيل توسط منافقين و سازمان فدائيان اكثريت در شهرهاي گيلان، مازندران و آذربايجان؛ دستگيري چند نفر از ضدانقلابيون در رحيم آباد، قائم‌شهر و بابل.
• اعلام انتخاب رهبر جديد “جبهه عربي آزادي‌بخش الاحواز” در راديو صوت الجماهير عراق.
• اخراج ٥٥ تن از ايرانيان مقيم كويت از اين كشور كه در محل كار و منزل خود دستگير شده و مورد ضرب و شتم مأمورين كويتي گرفته بودند.
• ساندي تايمز در گزارشي از هفته جنگ با عنوان “جشن در ميان كشته ها”: از شكست، تسليم يا مصالحه سخني به ميان نمي آيد. هم مخالفان و هم طرفداران جمهوري اسلامي اذعان مي دارند كه خميني همچنان در ميان توده‌هاي ايران محبوبيت دارد.
• نخست وزير در پايان جلسه امروز هيئت دولت، در كشور ما در مقابل جنگ تندرو و ميانه رو وجود ندارد. مسأله جنگ براي ما امر مقدسي است. ١٨٤ تحليل و گزارش روزنامه آساهي درباره طرح صلح ژاپن و پيامدهاي آن.
• نامه فرماندهي كل سپاه به ستادهاي مناطق ١١ گانه كشوري و فرماندهي سپاه فرودگاه‌ها در خصوص اعلام مصوبه شوراي امنيت كشور مبني‌بر دائمي شدن مسئوليت سپاه در امنيت پرواز و حفاظت فرودگاه‌ها و نيز اعلام تصويب آئين نامه داخلي مربوطه؛ انتصاب فرمانده سپاه فرودگاه‌هاي كل كشور.
• پيامدهاي انفجار سفارت امريكا در بيروت: اظهارات وزيرخارجه امريكا در خصوص انفجار سفارت مزبور و به عهده گرفتن مسئوليت قصور در تقويت وضع امنيتي سفارت؛ ايجاد يك ديوار بتوني در برابر سفارت آلمان غربي در بيروت به دنبال تهديدهاي تلفني عليه اين سفارت؛ گزارش يك روزنامه اسرائيلي در خصوص عملكرد سازمان جهاد اسلامي؛ انعكاس گزارش واشنگتن پست در يك روزنامه انگليسي در خصوص مسئوليت و نقش مستقيم ايران و سوريه در اين انفجار و نيز انفجارهاي قبلي در نيروي دريايي و سفارت كويت.
• يونايتدپرس درباره حملات شهادت طلبانه يا انتحاري شيعيان لبنان: خودكشي در شرع اسلام مستوجب مجازات در جهنم است، اما روحانيون شيعه فرمول پيچيده‌اي در جهت تبديل. حمله كنندگان با اتومبيل حامل بمب به شهيداني كه شايستگي بهشت را دارند، ارائه داده اند.
• اعتراض داوران ايراني در دادگاه بين‌المللي لاهه به رفتار قاضي سوئدي كه در قضاوت خويش جانبدارانه و صراحتًا به نفع امريكا و عليه ايران عمل مي كرد و درگيري با وي و انعكاس وسيع آن در مطبوعات هلند.
• گزارش بخش برون مرزي سيماي جمهوري اسلامي ايران از محاكمه انقلابيون مسلمان مصري؛ براي سومين بار متوالي حالت فوق العاده در مصر بمدت هجده ماه ديگر، توسط پارلمان اين كشور به تصويب رسيد.
• پيوستن رئيس يك قبيله كه مسئول دكل‌هاي برق شهر كابل بود، به همراه پيروانش به رزمندگان مسلمان افغاني و منفجر نمودن ٤٠ دكل برق شهر كابل با ديناميت
• گفتار امروز راديو كلن درباره وضع ايران پس از امام خميني و درباره‌ی جانشين امام به نقل از برخي مطبوعات آلماني: آيت ا… منتظري در ميان كليه محافل قدرتمند ايران بطرز يكسان و مشابه مورد موافقت قرار نمي‌گيرد.⁽³⁾

تاریخ شمسی  8 مهر 1361

تاریخ قمری 12 ذی‌الحجه 1402

تاریخ میلادی 30 سپتامبر 1982

خلاصه روز: 

• حرکت باقی‌مانده‌ی یگان‌های عمل‌کننده به سمت دشمن در شب به منظور هماهنگی با سایر نیروها برای آغاز عملیات مسلم‌بن عقیل.
• تجاوز هواپیماهای عراقی به حریم هوایی آبادان؛ مجروح‌شدن 13 نفر در گلوله‌باران این شهر.
• گزارش رادیو صوت‌الجماهیر عراق از بازدید صدام حسین و طه‌ یاسین رمضان از برخی جبهه‌های سپاه یکم ارتش عراق هم‌زمان با فعالیت نیروهای خودی در منطقه‌ی سومار.
• نامه‌ی فرمانده کل سپاه به فرماندهی قرارگاه کربلا و هشدار درباره‌ی استفاده دشمن از سلاح‌های شیمیایی و درخواست تحویل شهدای تخلیه شده که آثاری از ترکش و گلوله بر بدن آنها نیست به پزشکی قانونی.
• گزارش قرارگاه حمزه سید الشهدا(ع) درباره‌ی عملکرد اخیر نیروهای تحت امرش در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان.
• ادامه‌ی درگیری‌ها در مناطق شمال غربی، درگیری نیروهای خودی با نیروهای حزب دمکرات در جنوب ارومیه و غرب کامیاران؛ برخورد یک خودرو سپاه با مین در شمال غربی کامیاران؛ درگیری پرسنل پایگاه موجش با عناصر مسلح غیرقانونی؛ عملیات مشترک نیروهای سپاه و ارتش در جنوب و جنوب شرقی مهاباد و تصرف ارتفاع حساس “پرد سفید”؛ پاک‌سازی 4 روستا در جنوب غربی محور صائین‌دژ ـ میاندوآب.
• حمله‌ی عناصر مسلح سازمان مجاهدین خلق به یک پایگاه بسیج در هشتپر استان گیلان؛ دستگیری 3 نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق در شهرکرد و مبارکه‌ی اصفهان.
• تأکید امام خمینی بر لزوم برادری و تفاهم بین قوای مسلح و قشر خدمتگزار و دعوت مسئولان به رفتار بی‌پیرایه و متواضعانه با مردم در دیدار وزیر کشور و مسئولان کمیته‌ی انقلاب اسلامی با ایشان.
• گزارش برادر فیروزآبادی عضو شورای مرکزی جهاد سازندگی به مناسبت آغاز سومین سالگرد جنگ درباره‌ی فعالیت‌های جهاد سازندگی از ابتدای جنگ و نقش سازندگی این نهاد در جنگ ایران و عراق.
• مصاحبه‌ی سرپرست دفتر خدمات حقوق بین الملل ایران درباره‌ی پیگیری دعاوی ایران و امریکا.
• گزارش رادیو بی.بی.سی به نقل از گاردین درباره‌ی وضعیت جبهه‌ی عراق قبل از حمله‌ احتمالی ایران.
• گزارش تطبیقی مرکز تحقیقات استراتژیک لندن از وضعیت ارتش‌ها و تجهیزات نظامی کشورهای خاورمیانه.
• گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از وضعیت کنونی مجتمع پتروشیمی بندر امام‌خمینی و امکان ازسرگیری و تکمیل این پروژه.
• گزارش یک بولتن داخلی سپاه درباره‌ی برخی اقدامات دولت عراق برای تحمیل شرایط خود به کویت.⁽⁴⁾

تاریخ شمسی   8مهر 1359

تاریخ قمری 20 ذی‌القعده 1400

تاریخ میلادی 30 سپتامبر 1980

خلاصه روز: 

در نهمين روز، آبادان و خرمشهر زير آتش سنگين‌تري قرار گرفتند و حملات نيروهاي عراقي به اين شهرها تشديد شد و براثر آتش توپخانه و بمبارانهاي دشمن خسارات جاني و مالي فراواني در آبادان به بار آمد. درمحور خرمشهر نيروهاي دشمن علاوه بر اجراي آتش، تلاش بيشتري براي پيشروي به سوي شهر كرده، از جوانب مختلف به شهر نزديك شدند.

در محور سوسنگرد، به دنبال ورود روز گذشته عراقيها به اين شهر، شهر از سكنه خالي شد و تلاش دشمن براي پيشروي به سمت حميديه ادامه يافت. در محور انديمشك نيروهاي دشمن پشت كرخه به تجديد‌ قوا پرداختند. گزارشهاي متعددي حاكي از نفوذ كماندوهاي عراقي به اهواز و فعاليت عوامل داخلي دشمن در منطقه است. در محور گيلان‌غرب نيروهاي خودي شكست سنگيني به دشمن وارد و آنها را مجبور به عقب‌نشيني كردند. در اين روز با وجود فعاليت هواپيماهاي دشمن در جبهه‌هاي نبرد و مخصوصاً در منطقه خرمشهر و آبادان و بمباران نقاط مسكوني آبادان و شوش، در ديگر مناطق كشور فعاليت چشمگيري نداشتند. نيروي هوايي ارتش جمهوري‌اسلامي عملياتي را عليه اهداف نظامي و تاسيسات نفتي دشمن به انجام رساند.

روزشمار سياسي 59/7/8

جمهوري‌اسلامي ضمن تاكيد بر تحميلي بودن جنگ، آن را مثبت تلقي كرده است و اعتقاد دارد كه اين جنگ همبستگي اجتماعي و روح انقلابي جامعه را تداوم مي‌بخشد و منجر به تحكيم حكومت اسلامي و خلع سلاح ضدانقلاب داخلي مي‌گردد. علاوه بر اين، جمهوري‌اسلامي جنگ تحميلي را نبرد بين اسلام كفر و مبارزه حق و باطل دانسته، و ضمن تهديد حاميان رژيم عراق از دولتهاي اسلامي مي‌خواهد با حمايت از ايران و محكوم كردن تجاوز عراق، حق را ياري نمايند. امّا حكام كشورهاي اسلامي و خصوصاً كشورهاي حاشيه خليج‌فارس دركنار حمايت ضمني از عراق، براي تقويت توان نظامي خود به خريد سرسام آور سلاحهاي پيشرفته پرداخت، تلاشهايي را براي ايجاد ساختار امنيتي منطقه آغاز كرده‌اند. امريكا نيز براي حفظ رژيمهاي وابسته و نيز تحكيم موقعيت خود در منطقه، با تقويت پتانسيل دفاعي كشورهاي منطقه، تلاش مي‌كند از طريق كنفرانس اسلامي ابتكار صلح را به دست گرفته، در مقابل هيأت‌هاي ميانجي متمايل به شرق كه خواهان خاتمه جنگ هستند، واردعمل شود.

شرح روز: 

حملات و درگيري‌هاي زميني

جبهه جنوبي قبل از شروع نهمين روز، اجراي انواع آتش دشمن روي خرمشهر و اطراف آن تشديد شد. عراقي‌ها كه با مقاومت نيروهاي خودي در روز گذشته، تا حدودي مجبور به عقب‌نشيني شده بودند. شروع به پيشروي كرده، از محورهاي مختلف به شهر نزديك شدند. سپاه خوزستان، ظهر امروز وضعيت خرمشهر را چنين اعلام كرد: «نيروهاي سبك ارتش عراق در روستاي مندوان و نيروهاي سنگين در نخل‌هاي روستاي عرايض مستقر هستند. شهر مرتب به توپ بسته مي‌شود. نيروهاي دشمن تا پاسگاه جلو آمده‌اند. حدود 20 تانك در سمت راست خارجي شهر مستقر شده‌اند. دشمن از طريق پل‌نو نيزدر حال پيشروي است و تعدادي از افراد خودي را شهيد كرده يا به اسارت گرفته‌اند. » تا شب وضع به همين صورت است در ساعت 19/50، ژاندارمري اوضاع را چنين گزارش كرد «وضع خرمشهر خراب و نيروهاي دشمن بين پل‌نو و شلمچه در نزديكي صددستگاه و پشت گمرك خرمشهر و راه‌آهن هستند، اكثر تانك‌هاي دشمن كه در اطراف پادگان دژ و پليس راه بودند، منهدم يا پراكنده شدند، ولي بعضي از آنها جمع شده، به طرف جاده اهواز حركت كرده‌اند. وضع اطراف دژ و پليس‌راه خرمشهر فعلاً عادي است.در منطقه پل‌نو و شلمچه اكثر تانك‌هاي دشمن در محل دوربند تجمع كرده‌اند…»

در محور آبادان، اجراي آتش و گلوله‌باران شهر و اطراف آن، از ساعت 3 بامداد به شدت آغازگرديد و در طول روز بمباران هم به آن افزوده شد و خسارات فراواني به بار آورد. به گزارش سپاه خوزستان: «هر نيم‌ساعت شهر بمباران مي‌شود و مورد حمله زميني قرار مي‌گيرد. خسارات جاني و مالي بسيار زياد بوده است. در شهر كمبود مهمات وجود دارد. » گزارش ديگر تلفات آبادان را تاكنون حدود 200 شهيد و 10000 مجروح ذكر كرده است.

در محور اهواز، گزارش سپاه خوزستان از فعاليت دشمن و عوامل داخليش در منطقه عمومي اهواز چنين است: «توپخانه مركزي دشمن از پادگان حميد، كيلومتر 40، به سمت سيد‌خلف با روستاي سيدمحمد دوب سليمان در شمال پادگان پشت تپه‌هاي شني از پادگان تا روستاي طاهر، مستقراست.

در جبهه جنگل، نزديك نورد، اوضاع آرام و روحيه خوب است و عده‌اي غيرنظامي مزاحم نيروهاي خودي مي‌شوند. عراق 500 نفر كماندو براي حمله به مراكز مهم به اهواز گسيل داشته كه ظاهراً موتور سيكلت دارند. نيروهاي داخلي عرب‌زبان كه با عراق همكاري مي‌كنند، زيادند و عراقي‌ها بين آنها اسلحه پخش كرده‌اند. عوامل داخلي با چراغ‌هاي چشمك‌زن مناطق حساس را به دشمن نشان مي‌دهند. نيروهاي چپي و مناطق و ضدانقلاب در اين روز فعاليت چشمگيري در سطح شهر از خود نشان داده‌اند. اعضاي شوراهاي اسلامي بازداشت شده و به زن‌هاي آن‌ها در چند جا تجاوز شده است. گزارش ديگري از اداره مركزي اطلاعات سپاه حاكي است كه « نيروهاي مهاجم از 3 طرف: جاده خرمشهر اهواز، سمت سوسنگرد و در امتداد رود كرخه به سمت اهواز در حركت هستند و تا 20كيلومتري اهواز رسيده‌اند و 300 تانك دارند. اگر نيروي هوايي اقدام نكند، اهواز سقوط خواهدكرد. »

در محور سوسنگرد، در پي ورود روز گذشته نيروهاي دشمن، به شهر، شهر از سكنه خالي شده و افراد خلق عرب به كلاشينكف مسلح شده‌اند. عراقي‌ها مردم بومي را تشويق به جنگ عليه فارس‌ها مي‌كنند، دشمن تپه‌ا… اكبر را گرفته و در آنجا متوقف شده است. از سوي ديگر عراقي‌ها همچنان به سمت حميديه در حال پيشروي هستند و توپخانه آنها در كوت سيد نعيم مستقر است 40 نفر از برادران سپاه و بسيج همچنان مقاومت مي‌كنند. گزارش‌هاي متعددي از منطقه خوزستان رسيده كه عوامل داخلي دشمن در اطراف مناطق درگيري به انحاء مختلف دشمن را كمك مي‌كنند، از جمله گزارش شهرباني خوزستان حاكي است: «عده‌اي ازاهالي سوسنگرد و دهات اطراف كه كشاورز و قاچاقچي هستند، با اتومبيل‌هاي خود به اهواز مراجعه مي‌كنند و با حلب 4 ليتري بنزين و گاز و نفت‌سفيد مي‌گيرند و آن را در اختيار دشمن مي‌گذارند.» در محور انديمشك، نيروهاي دشمن پشت رودخانه كرخه و مستقر و مشغول تجديد‌ قوا و سازماندهي هستند. عصر هنگام عراقي‌ها در اين محور شروع به پيشروي مي‌كنند.

شهرباني انديمشك در ساعت16/45 اعلام كرد: «ارتش دشمن در منطقه شروع به پيشروي نموده و به 10 كيلومتري شهر نزديك شده‌است. نيروي خودي در بيابان‌ها پراكنده است و عده‌اي نيز تا شهر انديمشك عقب‌نشيني كرده‌اند.» در گزارش ديگري چنين آمده است: «شايعاتي كه مورد تاييد بخشدار و سپاه پاسداران نيز قرارگرفته، مدعي است مديريت در تيپ زرهي دزفول بسيار ضعيف است و نيروي خودي در جبهه جنگ ازنظر آذوقه و مهمات بخوبي تغذيه نمي‌شود. »

جبهه مياني به گزارش سپاه غرب: «در ساعت 21 تاريخ 59/7/8، حدود 100 كيلومتري دشمن از طريق كلات به سمت علي‌غربي و از آنجا به طرف نوار مرزي موسيان و دهلران در حركت بودند. » در محور گيلان‌غرب گزارش‌ها حاكي از موفقيت امروز نيروهاي خودي در منطقه است. مردم گيلان‌غرب با بستن سنگر در شهر، به كمك برادران پاسدار و نيروهاي نظامي، تعداد زيادي از تانك‌هاي دشمن را منهدم و تعدادي از تانك‌ها و خودروهاي آنها را به تصرف خود درآوردند. در پي اين مقابله دليرانه و فرار نيروهاي دشمن، 80 نفر از سربازان و خدمه تانك‌ها تسليم نيروهاي خودي شدند.

طبق اعلام سپاه غرب: «نيروهاي عراقي در تنگه حاجيان گير افتاده‌اند و نيروهاي خودي از دو سمت گيلان‌غرب و پادگان سرپل‌ذهاب، عراقي‌ها را زير آتش خود قرار داده‌اند و با زدن كمين به ستون‌هاي پشتيباني كه براي اين نيروها ارسال مي‌شود، آنها را در تنگنا قرار داده‌اند. » در محور قصرشيرين: «اجراي آتش روي دشمن از قصرشيرين تا پاسگاه پرويز‌خان بسيار موثرواقع شده و نيروهاي عراقي تقاضاي كمك سريع كرده‌اند.» گزارش ديگري حاكي است: «تانك‌ها و خودروهاي دشمن از قصرشيرين به طرف چم امام‌حسن ( جنوب قصرشيرين ) انتقال يافته و استتارشده‌اند. » برابر اخبار رسيده: «قرار است تعداد زيادي از ضدانقلاب به كرمانشاه حمله كنند، براي همين تمامي ارگان‌هاي انتظامي و نظامي به حال آماده‌باش كامل درآمده‌اند. »

حملات و درگيري‌هاي هوايي بهبهان: به گزارش سپاه خوزستان، ساعت 13 يك ميگ عراقي در بهبهان سقوط كرد.

شوش: بعدازظهر امروز 3 ميگ عراقي با تجاوز به شهر شوش، تعدادي از نقاط مسكوني اين شهر را بمباران كردند.

دزفول: ساعت 18 امروز يك هواپيماي دشمن كه به منطقه دزفول تجاوز كرده بود، سرنگون شد.

بغداد: به گزارش ستاد مشترك ارتش بر اثر حمله امروز جنگنده‌هاي جمهوري‌اسلامي به شهربغداد، بخشي از لوله‌هاي گاز منهدم و نيروگاه برق بغداد به شدت صدمه ديد و يك فروند هواپيماي خودي بر اثر اصابت موشك‌سام، در بغداد سقوط كرد.

خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش جمهوري‌اسلامي اطلاعيه 100…. در ساعت 11 روز سه‌شنبه 59/7/8، توسط رزمندگان دلاور نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي، 6 تانك در غرب و دو دستگاه كاميون نيروهاي عراق هدف گلوله قرار گرفته و منهدم شدند، حملات رزمندگان به نيروهاي زرهي عراق همچنان ادامه دارد.

اطلاعيه 101 مزدوران عراق…. به عناوين مختلف ثابت كرده‌اند كه دشمن واقعي اسلامند، از جمله در حملات روز 59/7/8 به شهرهاي خرمشهر و آبادان، علاوه بر وارد آوردن خسارات جزيي به فرودگاه و پالايشگاه نفت، مسجد شبستاني‌ها را با راكت هدف قرار دادند…

قسمتي از اطلاعيه 163 فعاليت‌هاي نيروي هوايي به مورخ 59/7/8: 1 يك رادار عراقي به كلي منهدم و به تاسيسات نفتي حمام العليل و پالايشگاه قياده و كياده خسارات سنگيني وارد شد. 2 بر اثر حمله هواپيماهاي نيروي هوايي به پادگان زاخو، به محل تجمع هليكوپترهاي عراقي خساراتي وارد آمد.

خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق بيانيه 54 نيروهاي عراقي روز سه‌شنبه ( 59/7/8 )، سه هواپيماي ايراني را در مرز سرنگون كردند. همچنين توپخانه صحرايي و يك مسلسل سنگين نيروهاي ايراني منهدم و چندين سرباز دشمن كشته شدند. دراين نبرد 9 عراقي كشته، 8 نفر ناپديد و 27 نفر زخمي شدند. 7 تانك و 6 خودروي ارتش عراق نيز منهدم شد.

راديو بغداد 59/7/8: يك فرمانده نيروهاي عراقي گفت: « نيروها به سوي گيلان‌غرب پيشروي كرده، آنجا را به اشغال خود درآوردند…. دشمن انتظار نداشت ما به اين زودي‌ها وارد گيلان‌غرب شويم، سربازان عراقي، اسيران و اسلحة زيادي از دشمن به دست آورده‌اند.

بازتاب حملات و درگيري‌ها خبرگزاري رويتر: افسران عراقي قبلاً گفته بودند كه پيش‌بيني مي‌كنند خرمشهر را ظرف چندساعت تصرف كنند، امّا آخرين گزارش شاهدان عيني، اين موضع را مورد ترديد جدي قرار داده است.عراقي‌ها بيش از يك هفته است كه خرمشهر و آبادان را در محاصره گرفته‌اند.

راديو امريكا: نيويورك تايمز نوشت: در اواخر هفته گذشته، مقاومت ايرانيان در اطراف خرمشهر و آبادان شدت يافت. چندي است كه از شدت حملات عراقي‌ها كاسته شده است. دفاع ناهماهنگ عناصر دو لشكر ايراني براي برگرداندن موج حملات عراقي‌ها كفايت نكرد.

راديو لندن: عراق حمله تازه‌اي را به آبادان آغاز كرده است.

راديو آبادان از مردم خواست به كندن سنگر و ساختن كوكتل مولوتف اقدام كنند. پس از آن طي بيانيه‌اي اعلام كرد كه پيشروي نيروهاي عراقي متوقف شده است.

راديو اسراييل: ارتش عراق امروز حملات شديدي را عليه بندر آبادان آغاز كرد و هم‌اكنون در فاصله يك كيلومتري از حومه اين شهر قرار دارد. عراق روزهاي گذشته ادعا كرده بود كه آبادان و خرمشهر را به تصرف درآورده، ولي خبر امروزشان نشان مي‌دهد كه ادعاي مزبور بي‌اساس بوده است. در مورد خرمشهر نيز ارتش عراق اعلام كرد كه واحدهاي نظامي عراق از رود كارون گذشته، به خرمشهر وارد شده‌اند و جنگ‌هاي بياباني در اين بندر ادامه دارد. به گزارش آسوشيتدپرس، عراق انتقال واحدهاي بزرگي از نيروهاي خود را از قصرشيرين به سوي آبادان و خرمشهر آغاز كرده و صدها كاميون عراقي هم‌اكنون به سوي نواحي جنوبي ايران حركت مي‌كنند. كارشناسان نظامي مي‌گويند اين انتقالات نشان مي‌دهد كه عراق نسبت به استحكام وضع خود در جبهه قصرشيرين اطمينان حاصل كرده مي‌كوشد بر آبادان و خرمشهر نيز مسلط شود.

خبرگزاري فرانسه: از بيانيه‌هاي نظامي عراق چنين برمي‌آيد كه فعاليت‌هاي نيروي زميني اين كشوراز 36 ساعت پيش كند شده است. آخرين پيشرفت عراقي‌ها در خاك ايران به روز يكشنبه ( 59/7/6 )مربوط مي‌شود كه براساس بيانيه نظامي عراق، يك پايگاه هوايي مجهز به ايستگاه رادار به داخل شهردزفول به تصرف نيروهاي اين كشور درآمد.

خبرگزاري رويتر: معاون فرمانداري دزفول در يك مكالمه تلفني با رويتر گفت: ادعاي عراق در مورد تصرف پايگاه هوايي و ايستگاه رادار دزفول دروغ محض است. پيشروي دشمن روز گذشته در 20كيلومتري شهر توسط نيروي هوايي و زميني ارتش متوقف شد و تعدادي از سربازان عراقي به اسارت درآمدند. نيروهاي عراقي 10 كيلومتر عقب رانده شدند.

راديو اسرائيل: خبرگزاري فرانسه گزارش داد: هواپيماهاي فانتوم نيروي هوايي ايران امروز مركز اتمي عراق در نزديكي بغداد را بمباران كردند. خلبانان ايراني در جريان اين بمباران نتوانستند كوره اتمي عراق را كه براي توليد بمب‌هاي هسته‌اي در دست ساختمان است، منهدم سازند، ولي به ساختمان‌هاي مركز اتمي عراق صدماتي وارد شد. اين هواپيماها پالايشگاه بزرگ گاز مجاور بغداد و انبارهاي بزرگ نفت را نيز بمباران كردند. گفته مي‌شود كه پادگان الرشيد، در جنوب غربي بغداد، نيز بمباران شده است.

راديو لندن: جت‌هاي ايراني حوالي ظهر امروز به كارخانه‌اي در حومه شهر بغداد حمله كردند.حمله امروز جت‌هاي ايران اولين حمله آنها به بغداد در دو روز گذشته بود و نتيجه استراتژي ايران داير بر حمله به تاسيسات نظامي و نفتي يا كارخانه‌هاي مولد برق عراق است، گرچه اين بار عده‌اي از مردم عادي هم كشته شدند.

خبرنگار بي‌بي‌سي از بغداد گزارش داد: هواپيماهاي ايراني، در حمله امروز خود به يك ايستگاه تصفيه گاز در بغداد به دفاع ضدهوايي عراق كوچك‌ترين فرصت عمل را ندادند و 6 هواپيماي حمله كننده به آساني ايستگاه نامبرده را بمباران كرده، پس از آن به فرودگاه بغداد حمله كردند و سپس سالم راه ايران را در پيش گرفتند.

راديو لندن: خبرگزاري عراق گزارش داد: « سه ملوان خارجي در اثر حمله هواپيماهاي جنگي ايران به كشتي‌هاي آنها كشته شدند. اين خبرگزاري اضافه مي‌كند كه ناخداي 3 كشتي كه ژاپني و يوناني و كويتي هستند، مي‌گويند حمله زماني صورت گرفت كه كشتي آنها در پايگاه دريايي ام القصر (عراق) پهلو گرفته بودند.

بازتاب حملات هوايي عراق خبرگزاري آسوشيتدپرس: مقامات رسمي شركت ميتسويي گفتند طي چندين حمله هوايي كه روزسه‌شنبه ( 8/7/59 )، توسط جنگنده بمب‌افكن‌هاي عراق انجام شد، بخش مركزي مجتمع پتروشيمي3 ميليارد دلاري ايران و ژاپن آسيب ديده و به 3 كارخانه از 13 كارخانه مجتمع به شدت آسيب وارد شد. اين مقامات گفتند خسارات ناشي از اين حمله هوايي كه دومين حمله ظرف يك هفته بود، مي‌تواند تكميل طرح را كه طبق برنامه، بهار 1361 تعيين شده بود، به تاخير اندازد.

ملاحظه: در اين حمله به هيچيك از 750 كارگر ژاپني كه در اردويي در 30 كيلومتري كارخانه بودند، صدمه‌اي وارد نشد.

خبرگزاري رويتر: در جريان حملات هوايي عراق به ايران، دو هواپيماي عراقي سرنگون شدند، ولي هواپيماها به تاسيسات نظامي ايران در عمق خاك اين كشور خسارات شديدي وارد كردند. اهداف عراق شامل يك ستون تانك در شمال دهلران و مواضع نظامي در بوشهر بوده است، ضمناً توپخانه ايران در منطقه اهواز منهدم و 3 پل در شمال دزفول براي جلوگيري از عقب‌نشيني نيروهاي ايراني ويران گرديد.

خبرگزاري آسوشيتدپرس: اگر ادعاي عراق در مورد هواپيماهاي سرنگون شدن ايران صحت داشته باشد، ايران اكنون بيش از 40 هواپيما در اختيار ندارد. جمهوري‌اسلامي ايران ( اوضاع داخلي، مواضع و…) مواضع مسئولين بيانات امام ( در جمع مردم مرزنشين ): بعضي قضاياست كه انسان گمان مي‌كند اين شر است، لكن برحسب واقع خير است. در اين قضاياي اخير كه دولت جابرعراق تحميل كرد بر ايران، بايد بگويم « الخير في‌ماوقع » براي اين كه چند مطلب را ثابت كرد. يكي اين كه ضدانقلاب در ايران شايع مي‌كردند ارتش ايران ارتشي است كه از بين رفته است و ديگر نمي‌تواند در مقابل دشمن‌ها مقاومت كندو شايعه‌افكني مي‌كردند ارتش لازم نيست. ارتش بايد به هم بخورد… در اين جنگ تحميلي ثابت شد كه ارتش نيرومند است و ارتش با ساير قواي مسلحه با هم هستند… باز در اين جنگ ثابت شد كه سراسر كشور با هم هستند. و مردم به همان روح‌انقلابي باز باقي هستند و الان از همه جاهايي كه جوان‌هاي ما هستند، از همه اقطار كشور، پيشنهاد مي‌كنند كه به جنگ بروند، لكن احتياجي نيست الان آنها ( بروند )، اگر خداي نخواسته يك وقت احتياج شد، آن وقت معلوم مي‌شود كه چه خواهد شد… در هر صورت جنگ خيلي خوب است از يك جهت و آن اين است كه انسان را شجاعتي كه در باطن انسان است بروز مي‌دهد و تحرك براي انسان حاصل مي‌شود. انسان از آن خمودي بيرون مي‌آيد و ملت ايران بايد توجه داشته باشد كه براي اسلام دارند خدمت مي‌كنند… ما انگيزه‌مان اسلام است.اشخاصي كه در اسلام خدمت كردند و جنگ كردند و فداكاري كردند، از صدراسلام تا حالا، تاريخشان محفوظ است…… اين آدم ( صدام ) همان آدمي است كه براي اربعين، وقتي كه زوار حضرت سيدالشهداء حركت كردند، آنها را به توپ و تفنگ بستند و آن قدر جنايت كردند…. صدام حسين دستش را دراز كرده براي اين كه با ما مصالحه كند. ما با او مصالحه نداريم. يك آدمي است كه كافر است. يك آدمي كه فاسد است، مفسد است و مفسد را ما نمي‌توانيم با او مصالحه كنيم. ما تا آخر با آنها جنگ خواهيم كرد و انشاءالله پيروز خواهيم شد…. تكليف ما اين است كه از اسلام صيانت كنيم و حفظ كنيم اسلام را، كشته شويم تكليف را عمل كرده‌ايم، بكشيم هم تكليف را عمل كرده‌ايم.

رئيس مجلس شوراي اسلامي ( آقاي هاشمي ):… ما هرگز خواهان توسعه جنگ نبوده و نيستيم، چرا كه صدور انقلاب با جنگ و ستير ميسر نمي‌شود… اين جنگ را كه عراق شروع كرد، در واقع براي جلوگيري از صدور انقلاب بود، زيرا اين رژيم از جهاتي شبيه رژيم گذشتة ايران است… ما هرگز قصد جنگ نداشتيم و اصولاً از جنگ متنفريم. امّا اين جنگ براي ما ثمرات خوبي هم به بار آورد و افكار خيالاتي ضدانقلابيون شكست خورد…. ما اين جنگ را شروع نكرده‌ايم كه حالا با مسأله آتش بس را مطرح كنند. كشوري به ما تجاوزكرده و آنچه ما كرده‌ايم، دفاع و ضربه متقابل بوده است و بايد تجاوزي كه شده، دفع شود.. درآن صورت تازه بايد ببينيم چگونه بايد متجاوز را تنبيه كرد و حقوقي كه از ملت ايران و عراق تضييع شده، چگونه جبران مي‌شود. اقدامات ديپلماتيك وزارت خارجه جمهوري‌اسلامي با فراخواندن سفرا و كاردان كشورهاي مختلف به تشريح مواضع ايران در قبال جنگ پرداخت و اعلام نمود:…. جمهوري‌اسلامي ايران اميدوار است اخباري كه در برخي از كشورهاي عربي انتشار يافته، همانند اعطاي تسهيلات‌بندي و سوخت‌گيري و ساير كمك‌ها، اعم از كشوري و لشكري به عراق،مقرون به حقيقت نباشد. چون در اين صورت دانسته يا ندانسته در صف دشمنان ما قرار گرفته‌اند…. دراين صورت ما هرگز نمي‌توانيم فرقي بين اينان و حكام بعث قائل شويم، لذا دشمني آنان را آن‌گونه كه لازم باشد، جواب خواهيم داد…… چون تجاوزات دولت بعث به اين حد رسيده است، ما هيچگاه آمادگي نشستن بر سر يك ميز را با رژيم ملحد صدام نداريم و وساطتي را در اين زمينه نمي‌پذيريم….خلاف آنچه كه وسايل تبليغاتي عراق مي‌گويند، اين نبردها درگيري فارس و اعراب نيست، بلكه درگيري اسلام و كفر و مبارزه حق و باطل است….. اكنون وقت آن نيست كه كسي بخواهد يا بتواند بي‌طرفي اختيار كند. يا بايد به حكومت بعث متجاوز و سفاك عراق را تاييد كند يا اين كه جانب اسلام و توحيد را بگيرد، وگرنه دو گوش را با انگشتان پوشاندن و ديدگان را برهم گذاردن يا رياكارانه دم از اسلام زدن و در نهان رژيم صدام را تائيد كردن، چيزي نيست كه دولت جمهوري‌اسلامي ايران بتواند تحمل نمايد.

كاردار سفارت ايران در بروكسل: عراق بايد نيروهاي خود را به مرزهاي تثبيت شده باز گرداند، آتش‌بس را به طور كامل اجرا كرده، براي عدم مداخله در امور داخلي ايران تضمين كافي بدهد.

مواضع و اقدامات ضدانقلاب حزب رنجبران ايران:… با درهم شكستن تجاوز عراق، نقشه توطئه‌گران امپرياليسم و سوسيال امپرياليسم را كه عليه كشورمان طراحي شده، در هم مي‌ريزيم، زيرا ما با درهم شكستن تجاوز عراق طرح بعث عراق و حاميان بين‌المللي آن را كه مي‌خواهند رژيم جمهوري‌اسلامي ايران را ساقط كنند، درهم مي‌ريزيم.

سازمان مجاهدين خلق ( منافقين ):…. در شرايط حساس و خطيري كه بر ميهن ما مي‌گذرد و وحدت و يكپارچگي صفوف تمام اقشار ملت و كليه نيروها را براي مقابله با تهاجم و تجاوز خارجي ايجاب مي‌كند، ما در كمال تاسف شاهد برخي عملكردها و تبليغات تفرفه‌افكنانه و ناقض وحدت عمل و فشار بر نيروهاي انقلابي هستيم.

سازمان پيكار:… اين جنگ، جنگي است كه سرمايه‌داران ايران و عراق براي دفاع از منافع خود به راه انداخته‌اند كه با برادر‌كشي و گوشت دم توپ قراردادن زحمتكشان ايران و عراق، جيب‌هاي خود را پركنند.

راديو مسكو: ضدانقلابيون ايراني (سلطنت‌طلب‌ها) كه به پشتيباني گسترده امپرياليستم آمريكا و صهيونيزم اسرائيلي متكي هستند، به موازات ادامه اختلاف ايران و عراق فعاليت خود را تشديد كرده‌اند، اويسي در برخي از كشورهاي اروپا و خاورميانه رفت و آمد مي‌كند. بختيار به دسيسه‌جويي عليه رژيم ايران پرداخته و ارتشبد آريانا، زاهدي سفير سابق ايران در آمريكا و بسياري ديگر در جهت استفاده از اوضاع به نفع خود هستند.

راديو صداي ملي: خطر اساسي كه متوجه استقلال و آزادي وطن ماست، از جانب آمريكاست. ولي برخي از آقايان در به ميان كشيدن پاي اتحاد شوروي در تصادفات نظامي بين ما و عراق كوشا هستند و از به اصطلاح توطئه‌هاي شرق و غرب سخن مي‌گويند. بهانه آنها اين است كه قسمتي از سلاح‌هاي ارتش عراق ساخت شوروي است، در حالي كه اين سلاح‌ها در طول سال‌هاي گذشته خريداري شده است.

عراق (اوضاع داخلي، مواضع…)

وزير خارجه عراق: عراق براي برقراري صادرات نفت به كشورهايي كه در جنگ با ايران صدمه ديده‌اند، اقدام لازم را به عمل خواهد آورد و از كشورهاي ديگر نفتي براي كم كردن تاثيرات جنگ دراقتصاد جهاني درخواست افزايش توليد خواهد كرد.

وزير خارجه عراق: هر كشوري كه به ايران كمك نظامي مي‌كند، به هر وسيله و هر ميزاني كه باشد، اقدام خصمانه مستقيم عليه عراق تلقي مي‌شود.

تلاش‌هاي صلح در 30 سپتامبر (8 مهر)، شوراي امنيت سازمان‌ملل جهت بررسي جنگ ايران و عراق تشكيل جلسه داد و براساس قطعنامه 479، دبيركل گزارشي تقديم شورا كرد. وي گفت كه پاسخ عراق در قبال قطعنامه 479 را دريافت داشته و ايران نيز به او خبرداده كه پاسخ خود را اول اكتبر( 9 مهر) تسليم خواهد كرد. وي اضافه كرد كه رئيس‌جمهور پاكستان به او اطلاع داده كه هيأتي از سوي كنفرانس اسلامي به ايران و عراق اعزام شده‌اند. با اين حال وي تاكيد كرد كه گزارش‌هاي رسيده نشان‌دهنده ادامه جنگ است. قبل از ظهر امروز صدام حسين رئيس جمهوري و فرمانده كل نيروهاي مسلح با ضياءالحق رئيس جمهور پاكستان و رئيس كنفرانس اسلامي به مذاكره پرداخت. در اين مذاكرات، مساعي جهان اسلام جهت پايان بخشيدن به جنگ عراق و ايران به طور مسالمت‌آميز در چارچوب حقوق قانوني و مقررات بين‌المللي بررسي شد.

مواضع و اقدامات كشورها معاون سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا: امريكا مثل كشورهاي ديگر جهان خواستار آتش بس فوري بين دو كشور است. شرايط و چگونگي برقراري آن منوط به مذاكرات و توافق‌هايي است كه بين ايران و عراق انجام خواهد گرفت.

كارتر: اگر به جنگ جمهوري‌اسلامي و عراق پايان داده نشود، به زودي تبديل به بحران بزرگي براي جهانيان خواهد شد… در صورت لزوم ما از ملت خود خواهيم خواست كه نيرويي متشكل از داوطلبان به خليج‌فارس اعزام دارد.

سناتور جاكوب جاويتس در جلسه رهبران كنگره در كاخ سفيد: آمريكا از متحدانش انتظاردارد كه در عمليات حفاظت از منابع نفتي در خليج‌فارس شركت داشته باشند، هرچند توانايي نظامي‌شان كمتر از آمريكا باشد. دولت كارتر چند نقشه احتياطي تدارك ديده تا از مصالح آمريكا و متحدانش در خليج‌فارس دفاع كند. يكي از اين راه‌ها مستقر ساختن بخشي از نيروي دريايي آمريكا در نزديكي خليج‌فارس است تا اگرلازم شد، به كمك ناوهاي جنگي متحدان آمريكا تنگه هرمز را روي نفتكش‌ها باز نگه دارند. راه ديگر، ارسال كمك نظامي اضطراري به عربستان سعودي است تا آن كشور بر قدرت تدافعي خود بيفزايد.

وزير خارجه آمريكا در مقر سازمان‌ملل با سعدون حمادي وزير خارجه عراق ملاقات كرد و از ايران نيز ديدار مشابهي دعوت به عمل آورد. وي بار ديگر بي‌طرفي آمريكا را مورد تاكيد قرار داده، افزود بي‌طرفي به معناي بي‌تفاوتي نيست. ادموند ماسكي ملاقات‌هايي در مورد جنگ ايران و عراق با يوسف علوي، معاون وزارت خارجه عمان، وزير خارجه بحرين، آقاشاهي مشاور در امور خارجه پاكستان و پطروس غالي وزير خارجه مصرداشته است. وي در اين گفتگوها اظهار داشت: واشنگتن ترجيح‌مي‌دهد به كوشش‌هاي ميانجي‌گري كنفرانس اسلامي و سازمان‌ملل تكيه كند. وزير خارجه آمريكا پس از ديدار با وزير خارجه عراق در يك مصاحبه مطبوعاتي از پاسخ به اين سوال كه آيا ملاقات با حمادي خبر از پايان سياست بي‌طرفي ايالات متحده در جنگ ايران و عراق مي‌دهد يا خير، خودداري ورزيد و گفت: آمريكا مذاكره و گفتگو را به درگيري ترجيح مي‌دهد و همواره به خاطر منافع خود از دوستانش حمايت مي‌كند.

تام روس، سخنگوي پنتاگون: آمريكا چهار فروند هواپيماي آواكس براي حفاظت از چاه‌هاي نفت منطقه در مقابل حمله هوايي احتمالي ايران به عربستان سعودي ارسال خواهد كرد. هواپيما به درخواست دولت رياض ارسال خواهند شد و اين عمل تنها جنبه دفاعي دارد. اين هواپيماها تا زماني كه جنگ ايران و عراق ادامه داشته و موقعيت منطقه خطرناك باشد، در عربستان سعودي باقي خواهندماند. براساس گزارش كنگره ايالات متحده، اين كشور در مقابل قطع چشمگير مواد نفتي كه ممكن است در اثر جنگ ايران و عراق پيش بيايد، آمادگي ندارد. سفير امريكا در ژاپن و وزير تجارت و صنايع بين‌المللي ژاپن توافق كردند امريكا و ژاپن كوشش‌هايي براي جلوگيري از وخيم‌تر شدن جنگ ايران و عراق به عمل آورند و به تبادل اطلاعات در اين باره بپردازند.

لئونيدبرژنف، رهبر شوروي در مورد جنگ ايران و عراق، امريكا را مقصر دانست و از طرفين خواست براي پايان دادن به جنگ مذاكره كنند. وي گفت: نه عراق و نه ايران از انهدام متقابل، خون‌ريزي و آسيب‌زدن به اقتصاد يكديگر بهره‌اي نخواهند برد. فقط طرف سوم است كه منتظر بهره‌برداري است. ايران و عراق هر دو روابط دوستانه‌اي با شوروي دارند. برخي مي‌كوشند اين نبرد را به سود خود جهت دهند و كنترل خود را بر نفت خاورميانه برقرار سازند و روياي تبديل ايران را به پايگاه نظامي و ژاندارم امپرياليسم در سر مي‌پرورند… بهتر است ايران و عراق آنچه را كه حل آن در حال حاضر امكان دارد، فوراً حل كنند و آنچه را كه نمي‌توان حالا حل كرد، به فردا موكول كنند كه ممكن است حل آن آسان‌تر باشد.

گنشر، وزير امور خارجه آلمان فدرال: احتمال دخالت نظامي قدرت‌هاي بزرگ در خليج‌فارس در كنفرانس ايالات متحده و پنج كشور متحده به هيچ وجه مطرح نخواهد شد….. ايران و عراق به اهميت معبر دريائي هرمز براي كشورهاي صنعتي كاملاَ آگاهند و.. رهبران دو كشور به عواقب كار توجه كنند.

برونو كرايسكي، صدراعظم اتريش: اگر جنگ ايران و عراق به برخوردهاي نظامي دولت اسرائيل و كشورهاي همسايه‌اش اضافه شود، صدور نفت به غرب قطع خواهد شد. دولت عربستان سعودي با توجه به جنگ ايران و عراق از واشنگتن خواسته است كه هواپيماهايي باوسايل ارتباطي بسيار پيچيده در اختيار آن كشور قرار دهد.

به موجب بيانيه دولت رياض، اين كشور از ايالات متحده براي تجهيز سيستم دفاع هوايي و ايستگاه‌هاي رادار هشدار دهند، هواپيماهائي درخواست كرده است. اين هواپيما آواكس نام دارد و مجهز به سيستم ارتباطي هوابرد و كنترل پيچيده است و قادر است به عنوان مركز كنترل جنگ عمل كند. شيخ زائد، رئيس امارات متحده عربي در ديدار با شمس اردكاني فرستاده ايران گفت: ما به هيچ يك از طرفين درگيري كمك نظامي تداركاتي نخواهيم كرد و در عوض حاضريم تمامي امكانات اقتصادي و انساني خود را در صورت پايان زد و خورد در اختيار ايران و عراق بگذاريم.

سخنگوي دولت عمان: دولت عمان در سراسر جنگ بي‌طرفي خود را حفظ كرده است و هيچگاه كمك به هيچيك از طرفين را مدنظر قرار نداده است. تيپ زرهي اردن مركب از حداقل 40 تانك براي كمك به نيروي زميني عراق وارد خاك اين كشورشده است. يمن جنوبي از ايران و عراق خواست به جنگ خاتمه بخشيده، اختلافات خود را صلح‌آميز حل كنند.

كميته مركزي حزب حاكم يمن جنوبي اعلام كرد: ادامه جنگ شديداً به دو كشور خسارات وارد خواهد كرد، در حالي كه ايران و عراق بايد نيروهاي خود را عليه رژيم اشغالگر قدس بسيج كنند.

وزير خارجه اسرائيل: جنگ ايران و عراق اين اعتقاد ساده لوحانه را كه حل مسأله خاورميانه به نفع اعراب، ادامه جريان نفت را تضمين مي‌كند، باطل كرد… جنگ عراق و ايران كه به وسيله رژيم‌هاي افراطي و غيرمسئول و جنگ‌طلب اداره مي‌شود، امنيت منطقه‌اي و بين‌المللي را تهديد مي‌كند.

ضياءالحق، رئيس جمهور پاكستان در مصاحبه با روزنامه انقلاب‌اسلامي: ابرقدرت‌ها نه دوست ايران و نه دوست پاكستان و نه دوست كشور ديگري هستند. به خاطر رقابت ابرقدرت‌ها در منطقه است كه ايران و عراق وادار به جنگ شده‌اند. به تصور من هر دو ابرقدرت در جنگ دست دارند و ايجاد تمايز ميان آنها مشكل است. در مورد ايران مي‌توانم بگويم شوروي همچون روباه درصدد است ايران را به چنگ آورد.

وزير خارجه پاكستان: مداخله يك دولت خارجي در منطقه خليج‌فارس عواقب بسيار خطرناكي درپي خواهد داشت… بازنگه داشتن تنگه هرمز منحصراً به كشورهاي ساحل منطقه مربوط است.

سخنگوي دولت تركيه: گزارش‌هاي مربوط به درخواست ايران از تركيه در مورد خريد قطعات يدكي براي سلاح‌هاي ساخت امريكا، عاري از حقيقت بوده و ايران تاكنون هيچگونه تماسي در اين زمينه با دولت تركيه نداشته است.

مسائل خليج‌فارس و اقتصاد بين‌الملل معاون وزارت دفاع آمريكا: آمريكا بايد در صورت لزوم با كمك متحدان خود آزادي رفت و آمد كشتي‌ها را تنگه هرمز تامين كند. وزارت دفاع آمريكا به ناوگان اقيانوس هند و نيروهاي ويژه دستورداده به تدريج به خليج‌فارس نزديك شوند.

ويليام كريستوفر، معاون وزير خارجه آمريكا: اگر كسي بر تنگه هرمز فشار وارد كند، آمريكا دست به اقدامات لازم خواهد زد. به دنبال قطع صدور نفت ايران و عراق، دولت سوريه قيمت نفت خود را از 29/15 دلار به 30/67 دلار افزايش داد. سوريه اولين كشوري است كه در بهاي نفت خود تجديد‌نظر كرده است.

رئيس كميته فرعي انرژي محيط زيست و منابع طبيعي در مجلس نمايندگان آمريكا: اگر جنگ ايران و عراق براي يك ماه يا بيشتر ادامه يابد، حدود یک سوم توليد نفت جهان كاهش خواهد يافت. قيمت نفت در بازارهاي آزاد به طور ناراحت‌كننده‌اي روبه افزايش است كه هشدار‌دهنده و محرك كشورهاي صادر‌كننده نفت در افزايش قراردادي است.

تفسيرها و تحليل‌ها واشنگتن پست: واشنگتن پست در مقاله خود تحت عنوان عراق از روابط خود با كشورهاي ميانه روي عرب استفاده مي‌كند، مي‌نويسد: مدتهاست صدام با دقت درصدد توسعه روابط خود با رژيم‌هاي سلطنتي محافظه‌كار عربي است كه تا چندي پيش اين رژيم‌ها، رژيم بعث راديكال عراق و روابطش با شوروي را با سوءظن و تنفر نگاه مي‌كردند. اكنون با تحكيم روابط و خصومت ديرنيه ايرانيان و اعراب، دولت‌هاي محافظه‌كار عرب با پيشروي نيروهاي عراق به عمق خاك ايران با قاطعيت اعجاب‌انگيزي به حمايت از صدام برخاسته‌اند. عربستان سعودي، اردن، مراكش، قطر، كويت، امارات عربي‌متحده و يمن شمالي از نقش صدام نه تنها در خاورميانه بلكه در بين كشورهاي غير‌متعهد پشتيباني مي‌كنند. بيش از همه شاه حسين، پادشاه اردن به بسيج و پشتيباني از صدام مشغول است. وي معتقد است اگر عراق در اين جنگ برنده شود، در عرض پنجاه سال گذشته اين نخستين‌بار خواهد بود كه عرب‌ها دست به عمليات نظاامي موفقيت‌آميز زده‌اند. به نظر او اگر اعراب بتوانند عليه ايراني‌ها متحد شوند، مي‌توانند عليه اسرائيل هم متحد شوند. راديو لندن: صدام با علاقه بسيار تاكيد مي‌كند كه به خاطر آرمان اعراب مي‌جنگد نه به خاطر ادعاهاي ارضي عراق، و يكي از اهداف جنگ با ايران و دفاع از خصوصيت عربي خليج فارس در مقابل توسعه‌طلبي ايران مي‌خواند. اين موضوع سبب شده كشورهاي عربي خليج‌فارس در اختلاف ايران و عراق درگير شوند. البته كشورهاي عربي خليج‌فارس مايل نيستند در اين اختلاف شركت كنند و تاكنون از دخالت آشكار در جنگ خودداري كرده‌اند. ضمن اين كه آنها از لحاظ اقتصادي و نظامي در خطرند و جمعيت قابل توجه شيعيان در اين كشورها ممكن است ناآرامي‌هايي را تحت رهبري روحانيون شيعه به وجود آورد. به علاوه، كشورهاي منطقه نسبت به اهداف و اميال حزب سوسياليست بعث عراق و صدام سوءظن دارند.

راديو كلن: عراق از يك برگ برنده مهمي برخوردار است و آن وجود خبرنگاران و فيلمبرداران راديوها، تلويزيون‌ها و جرايد آژانس‌هاي خارجي در عراق است. هر روز گزارش‌ها و فيلم‌هاي خبري از تلويزيون بغداد در معرض تماشاي جهانيان قرار مي‌گيرد، چنان كه پيشروي عراق در خاك ايران، به طور وسيع در جهان منعكس شد. در حالي كه ايران خبرنگاران خارجي را از خاك خود اخراج كرده است.

راديو مسكو:…. همان قدر كه دخالت آمريكا در منطقه براي انقلاب ايران نگران‌كننده است، براي كشور و ملت عراق نيز نگران‌كننده است. اقدام ايران براي جلوگيري از تاراج منابع و ثروتش و نيز تلاش جهت استقلال، براي آمريكا قابل هضم نيست، براي همين است كه آمريكا عليه منطقه دست به تهديد زده و به توسعه پايگاه‌ها و تحرك نيروهايش اقدام كرده است. آمريكا براي استتار مقاصد واقعي خود در مورد ايران و موجه نشان دادن حضور نظامي‌اش در منطقه، مي‌خواهد يك پايه حقوقي ايجاد كند. در حال حاضر در خليج‌فارس بيش از سي‌ناو نيروي دريايي آمريكا از جمله ناو هواپيما‌بر متمركزشده است. واشنگتن به تهيه مقدمات نظامي براي صدور منظم نفت از منطقه خليج‌فارس به غرب مشغول است.

واشنگتن پست: به نفع آمريكاست كه براي سرنگوني رژيم فعلي ايران اقدام كند و رژيمي وابسته به غرب را در تهران سركار آورد. چنين رژيمي مي‌تواند نگراني‌هاي آمريكا را در منطقه بزدايد و مشكلاتي كه اكنون امريكا با آنها روبروست، از ميان بردارد. راديو آمريكا: واشنگتن پست: ممكن است ديوانگي ايران گل كند و حوزه‌هاي نفتي عربستان را نيز از بين ببرد. بنابراين آمريكا نبايد ساكت بنشيند… جنگ ايران و عراق يكي ديگر از نتايج سقوط شاه است، زيرا عراق در زمان شاه جرات نداشت كوچك‌ترين حرفي بزند. غرب و جهان اسلام مايل نيستند ايران به سرنوشت افغانستان مبتلا شود.

راديو اسرائيل به نقل از نيويورك تايمز: پس از تجاوز شوروي به افغانستان هر‌گونه صدمه‌اي ازسوي ارتش سرخ به ايران به مثابه تهديد مستقيم عليه غرب خواهد بود…. ستاره سرخ، ارگان ارتش شوروي: بازديد رئيس ستاد ايالات متحده از عربستان سعودي، تمايل آمريكا را براي دخالت نظامي در جنگ كنوني نشان مي‌دهد.

راديو اسرائيل: بازنده‌هاي اصلي جنگ كنوني عراق و ايران، سوريه و سازمان آزادي بخش فلسطين هستند، زيرا همه‌ی سعي اعراب در مبارزه عليه ايران به كار گرفته شده است نه عليه اسرائيل. خبرگزاري فرانسه به نقل از روزنامه الانباء چاپ كويت: خودداري متكبرانه رهبران ايران از پذيرفتن برقراري مناسبات منصفانه با عراق، براي ما اين تصور را پيش مي‌آورد كه ديد سياسي آنها با ديد سياسي شاه فرقي ندارد، زيرا شاه در جستجوي راهي براي تسلط بر منطقه بود.

روزنامه الراي العام: ايران شرايط بسيار سختي را براي پايان دادن به جنگ برادر‌كشي ارائه داده است، شرايطي كه هيچ مسلماني به مسلمان ديگر پيشنهاد نمي‌كند.

خبرگزاري فرانسه: روزنامه البعث ارگان حزب بعث سوريه: ايالات متحده و عاملان آن درصدد پنجه افكني كامل به نفت منطقه هستند.

خبرگزاري فرانسه: تاس خبرگزاري رسمي روسيه، انگلستان را متهم كرد كه در تدارك دخالت مستقيم در جنگ ايران و عراق است. به ادعاي خبرگزاري مذكور، اعزام دو فروند ناو جنگي انگليس به منطقه اقيانوس هند، همزمان با درخواست واشنگتن جهت گفتگو پيرامون استقرار يك نيروي دريايي مشترك براي تضمين رفت و آمد كشتي از تنگه هرمز صورت گرفته است.

خبرگزاري رويتر: نهضت كماندوئي فلسطين و متحدين تندروي عرب آن، جنگ ايران و عراق را نمايشي تهديد‌كننده در جنگ خود با اسرائيل به حساب مي‌آورند. چنانچه جنگ در خليج‌فارس منجر به سرنگوني آيت‌الله خميني و برقراري رژيمي تحت سرپرستي حاميان شاه مخلوع شود، ضربه سختي به فلسطين خواهد خورد. از سوي ديگر جنگ براي سوريه نيز به عنوان نزديك‌ترين متحد عربي ايران و مخالف عراق نگراني به وجود آورده است.

راديو لندن: با وجود ذخيره بسيار زياد نفت در كشورهاي غربي، نگراني درباره امنيت راه‌هاي انتقال نفت به كشورهاي مصرف‌كننده، باعث افزايش قيمت آن شده است. در اين ميان، نگراني كشورهاي جهان سوم از احتمال قطع راه‌هاي انتقال نفت به خاطر جنگ ايران و عراق ابعادي وسيع‌تر پيدا كرده است. قطع درازمدت جريان نفت از ايران و عراق، ضرر اصلي را متوجه كشورهاي در حال رشد خواهد كرد. آژانس بين‌المللي انرژي اعلام كرد اگر ايران و عراق تا پايان سال جاري ميلادي موفق به ازسرگرفتن جريان نفت صادراتي خود نشوند، ميزان ذخاير موجود هنوز يك سوم از ميزان متعارف ذخيره بيشتر خواهد بود.⁽⁵⁾

منابع :

1- کتاب:  جنگ محدود ایران و امریکا در خلیج فارس

2- کتاب:  ماجرای مک فارلین

3- کتاب:  تجدید رابطه آمریکا و عراق

4- کتاب:  عملیات مسلم بن عقیل

5- کتاب: هجوم سراسری