تفسیر تسنیم (تفصیلی)| جلد1،سوره حمد،آيه 2،الحمد لله رب العالمين؛تفسير

تفسير 

حمد: در مقابل قدح و ذم، و به معناى ستايش در برابر كمال و كار اختيارى ⁽⁶³²⁾ زيباست ؛ خواه اثر آن كمال به غير نيز برسد يا نه و در صورت وصول به غير، خواه دريافت كننده همان شخص حامد باشد يا غير او و چه از صاحب انديشه باشد يا از غير ذوى العقول.

حمد خداى سبحان نيز در برابر اسماى حسناى جمالى يا جلالى اوست ؛ خواه اين اسماء كمالاتى كه اثر آن به غير نيز مى رسد، همانند خالقيت و رازقيت يا به غير نمى رسد، مانند تجرد از ماده و ماهيت و چه به لحاظ كلمات تكوينى او:الحمد لله الذى خلق السموات و الاءرض ⁽⁶³³⁾ و چه به لحاظ كلمات تدوينى اش: الحمد لله الذى اءنزل على عبده الكتاب ⁽⁶³⁴⁾

الفاظ حمد، مدح ، ثناء و شكر گرچه از نظر معنا به هم نزديك است، ولى مرادف نيست و تفاوت دقيقى با يكديگر دارد؛ چنانكه در زبان فارسى نيز واژه سپاس كه معادل شكر است با واژه ستايش ‍ كه معادل حمد است، فرق ظريفى دارد؛ گرچه مرادف پنداشته مى شود.