آیا امام سجاد (علیه السلام) بدن مطهر امام حسین (علیه السلام) را دفن نکرد!؟

آیا امام سجاد (علیه السلام) بدن مطهر امام حسین (علیه السلام) را دفن نکرد!؟

پاسخ اجمالی:

یکی دیگر از مسائلی که برخی نویسندگان به نقل از رساله «التنزیه» سید محسن امین نقل کرده‌اند، این است که: آمدن امام سجاد (علیه السلام) برای دفن بدن مبارک پدرشان از تحریفات و جعلیات است.

اما باید گفت یک قاعده کلی درباب امامت وجود دارد که از ضروریات و الفبای اعتقادی هر شیعه است و آن این است که:

بدن هر امامی را تنها باید امام معصوم کفن و دفن کند و بر آن نماز بخواند.
آنقدر در این زمینه روایات وجود دارد که مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار و دیگران بابی را اختصاص به این زمینه داده‌اند: «ان الامام لا یغسله ولا یدفنه الا امام …» (امام معصوم را تنها باید امام دیگری غسل و دفن کند.) و …

پاسخ تفصیلی:

یکی دیگر از مسائلی که برخی نویسندگان به نقل از رساله «التنزیه» سید محسن امین نقل کرده‌اند، این است که: آمدن امام سجاد (علیه السلام) برای دفن بدن مبارک پدرشان از تحریفات و جعلیات است.[۱]

نقد و بررسی:

اولاً: یک قاعده کلی درباب امامت وجود دارد که از ضروریات و الفبای اعتقادی هر شیعه است و آن این است که:
بدن هر امامی را تنها باید امام معصوم کفن و دفن کند و بر آن نماز بخواند.
آنقدر در این زمینه روایات وجود دارد که مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار و دیگران بابی را اختصاص به این زمینه داده‌اند: «ان الامام لا یغسله ولا یدفنه الا امام …» (امام معصوم را تنها باید امام دیگری غسل و دفن کند.)

ثانیاً: این شبهه در زمان ائمه اطهار نیز وجود داشته که به آن جواب داده‌اند:
مرحوم علام مجلسی به نقل از رجال کشی نقل می‌کند که شخصی نشسته بود نزد امام رضا (علیه السلام) که علی بن ابی حمزه بطائنی وارد شد و پرسید که برای ما روایت شده که «ان الامام لا یلی امره الا امام مثله»
«فقال له ابوالحسن علیه الاسلام فأخبرنی عن الحسین بن علی کان اماما او غیر امام؟ قال کان اماما قال فمن ولی امره؟ قال علی بن الحسین قال و این کان علی بن الحسین؟ کان محبوسا فی ید عبیدالله بن زیاد قال خرج وهم کانوا لا یعلمون حتی ولی امر ابیه ثم انصرف فقال له ابوالحسنان هذا الذی امکن علی بن الحسین ان یاتی کربلا فیلی امر ابطه فهو یمکن صاحب هذا الامر ان یاتی بغداد ویلی امر ابیه.»

عده‌ای ازاصحاب امام کاظم (علیه السلام) که در امام بعد از ایشان شک داشتند مانند علی بن ابی حمزه بطائنی، آمدند خدمت امام رضا (علیه السلام) و حضرت از او پرسید آیا حسین بن علی (علیه السلام) امام بود یا نه؟
گفت بله، حضرت فرمود پس چه کسی ایشان را دفن کرد گفت: علی بن الحسین (علیه السلام)؛ حضرت فرمودامام سجاد (علیه السلام) کجا بود؟ گفت اسیر در دستان عبید الله بن زیاد اما از نزد آنها خارج شد و به کربلا رفت و بدن پدرشان را دفن کردند؛ حضرت فرمودند: همان خدایی که امام سجاد (علیه السلام) را به کربلا آورد مرا به بغداد آورد تا بدن پدرم را دفن کنم.[۲]

ثالثاً: در مقاتل و کتب زیادی نیز وارد شده که امام سجاد (علیه السلام) به کربلا آمدند وبدن امام حسین (علیه السلام) را دفن کردند.

۱ – مسعودی دراثبات الوصیه می‌نویسد:
«اقبل زین العابدین فی الثالث عشر من المحرم لدفن ابیه»
امام سجاد (علیه السلام) در سیزدهم محرم برای دفن پدرش، به کربلا آمد.[۳]

۲ – ابن شهر آشوب نیز در کتابش می‌گوید:
امام سجاد (علیه السلام) در سیزدهم محرم برای دفن پدرش، به کربلا آمد.[۴]

۳ – مرحوم مقرم در مقتل الحسین و مرحوم بهبهانی در «الدمعه الساکبه» نقل کرده‌اند: که، سواری از دور آمد و به بنی اسد فرمود: من این بدنها را دفن می‌کنم … .
«ثم وضع خده بنحره الشریف و هو یبکی فسمعناه یقول: طوبی لارض تضمنت جسدک الشریف»
پس امام سجاد گونه‌اش را بر گلوی بریده پدرش امام حسین (علیه السلام) گذاشت و در حالیکه گریه می‌کرد فرمود خوشا به حال زمینی که بدن شریف تو در آن قرار گرفت.[۵]

متاسفانه برخی از افرادی که این شبهه بر ایشان پیش آمده فکر کرده‌اند که هر آنچه که در کتاب اسرار الشهاده مرحوم دربندی و یا منتخب طریحی و…می‌باشد کذب و دروغ است.
لذا توهم کرده‌اند که آمدن امام سجاد (علیه السلام) به کربلا برای دفن پدر بزرگوارشان هم دروغ است در حالیکه گفته شد برای حکم کردن در مورد تاریخی باید به شواهد و قراین روایی و تاریخی رجوع کرد و دانستیم که آمدن امام سجاد (علیه السلام) به کربلا برای دفن بدن پدرشان از ضروریات مذهب شیعه است به گونه‌ای که حتی اگر روایتی در مورد آمدن امام سجاد (علیه السلام) به کربلا به دست ما نرسیده بود باز، قاطعانه می‌گفتیم که حضرتش برای دفن بدن مبارک پدرشان، به کربلا آمدند گرچه در کتب دیگر هم، قرینه بر صدق آن موجود است.

محدث قمی در این زمینه می‌گوید: در جای خود ثابت است که امام معصوم را جز معصوم به خاک نمی‌سپارد، امام را جز امام غسل نمی‌دهد و اگر امامی در شرق فوت کند و وصی او در مغرب باشد خدا بین آن دو را جمع می‌کند.[۶]

۴ – مرحوم مقرم در مقتل می‌گوید: وقتی امام سجاد (علیه السلام) به کربلا آمد بنی اسد را دید که کنار کشتگان گرد آمده‌اند و سرگردانند امام سجاد (علیه السلام) کشته‌ها را با نام و مشخصات معرفی کرد آنگاه کنار بدن پدر رفت و وقتی بدن پدر را دفن کرد فرمود: خوشا سرزمینی که پیکر پاک تو را در برگرفت، آنگاه روی قبر نوشت:
هذا قبر حسین بن علی بن ابیطالب الذی قتلوه عطشانا.[۷]

۵ – سید محمد نقی آل بحرالعلوم در مقتل الحسین می‌گوید:
«ان بنی اسد لما ارادوا دفن الاجساد الطاهره جاءهم الامام السجاد (علیه السلام) و هو الذی تولی عملیه الدفن بمساعدتهم.»
بنی اسد زمانی که آمدند برای دفن بدنهای غرقه به خون، امام سجاد (علیه السلام) در آن لحظه آمد و متولی دفن آن بدنهای خونین به کمک بنی اسد شد.

۶ – مرحوم سید ابراهیم زنجانی در «وسیله الدارین» در مقدمه کتاب می‌فرماید:
«هر آنچه که در این مقتل آورده‌ام، از کتب معتبر می‌باشد.»
ایشان می‌گوید: برای دفن اجساد شهدا و امام حسین (علیه السلام)، امام سجاد (علیه السلام) به کربلا آمد و آنها را دفن کرد.[۸]

۷ – سید نعمت الله جزایری نیز در کتاب «انوار النعمانیه» این جریان را نقل می‌کند.

[۱]. عاشورا پژوهی، صحتی سردرودی، ص ۱۰۰٫
[۲]. بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۱۷۰ وج ۲۷، ص ۲۸۸؛ رجال کشی، ص ۴۶۳٫
[۳]. اثبات الوصیه، ص ۱۷۳٫
[۴]. مناقب آل ابی طالب ع ، ج ۴، ص ۳۷۲٫
[۵]. مقتل الحسین ع ، مقرم، ص ۳۸۶٫
[۶]. نفس المهموم، ص ۳۸۹؛ منتهی الآمال، ص ۵۳۰٫
[۷]. مقتل الحسین ع، ص ۳۲۰٫
[۸]. وسیله الدارین فی انصار الحسین، ص ۳۴۷٫

منبع: مجمع جهانی شیعه شناسی

بازدیدها: 168