آیا حکومت اسلامی با جمهوری اسلامی مغایر است؟

پرسش :
این که می گویند حکومت اسلامی با جمهوری اسلامی که امام پایه گذاری کرده اند متفاوت است -و از آن سوء استفاده سیاسی می کنند- از نظر امام درست است؟

پاسخ :
بين حكومت اسلامی با جمهورى اسلامى هيچ گونه تفاوت ماهوى و اساسى وجود ندارد، تنها مسأله اى كه وجود دارد اين است كه حكومت اسلامی در صدد بيان ماهيت حكومت است و منظور از آن حكومتى است كه نظام هاى مختلف آن اعم از سياسى، حقوقى و اقتصادى، مطابق و منبعث از منابع و آموزه هاى اسلامی باشد. اما جمهورى اسلامى بيشتر نظر به “ساختار” حكومت اسلامی دارد كه در شرايط زمانى خاص (مانند عصر حاضر) بهترين و مناسب ترين شكل و قالب براى تحقق آن آموزه هاى اسلامی و دينى است.
از مجموع آنچه در متون و منابع معتبر دينى در باب دولت و حكومت آمده است، چنين برمى‌آيد كه اسلام بر شكل خاصى از ساختار نظام سياسى با جزئيات مشخص اصرار ندارد، بلكه اسلام فراتر از معرفى شكل خاصى از حكومت و متناسب با احكام ثابت و تغييرناپذير خود، چارچوب كلى و كلانى را معرفى كرده كه آن چارچوب در درون خود تغييرات، تطورات و اشكال متعدّد و متنوعى را پذيرا مى‌شود. اسلام نه به طور كلى مردم را به حال خود رها كرده كه هر چه خواستند انجام دهند و نه شكل تنگ و محدودى را براى حكومت معرفى مى‌كند كه فقط در شرايط زمانى و مكانى محدودى قابل اجرا باشد. از آن چارچوب كلى و كلانى را كه اسلام براى حكومت معرفى كرده به “حكومت و نظام اسلامى” تعبير مى‌شود.[1] بنابراین تفاوت بین حکومت اسلامی با جمهوری اسلامی از نوع تفاوت بین محتوا و قالب است. حکومت اسلامی محتوا و ساختار درونی را مشخص می کند و جمهوری اسلامی، قالب و شکل اجرایی این ساختار درونی است.
نظر امام قُدّس سرّه الشريف از همان ابتداى انقلاب اين بود كه «شيوۀ حكومت» و «قانون اساسی» آن بايد با نظر مستقیم مردم باشد به همه پرسى گذارده شود تا شيوۀ حكومتى خاصّى بر مردم تحميل نشود بنا بر اين برای تعیین نوع حکومت در روز 12 فروردين سال 1358 رأى گيرى سراسری برگزار و با رأی بیش از (98درصد) شيوۀ حكومتى « جمهورى اسلامى » توسط مردم تعیین گردید.
اما باید توجه داشت تا رسیدن به جامعۀ کامل اسلامی راه طولانی وجود دارد و تشکیل حکومت اسلامی با قالب جمهوری اسلامی، نقطۀ شروعی برای رسیدن به جامعۀ نمونۀ اسلامی با محوریت دستورات خداوند است.