پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
اثبات وجود تاریخی حضرت رقیه (سلام الله علیها)
اصل وجود دختری خردسال برای امام حسین(علیه السلام) در منابع شیعی آمده است که در کتاب کامل بهائی نوشته علاء الدین طبری(قرن ششم هجری) قصه دختری چهار ساله که در ماجرای اسارت در خرابه شام در کنار سر بریده پدر به شهادت رسیده، آورده شده است. قديمىترين كتابى كه از حضرت رقيه (سلام الله علیها) به عنوان دختر امام حسين(علیه السلام) ياد كرده است و شهادت او را در خرابه شام مى داند، همين كتاب است. اين كتاب، اثر عالم بزرگوار، شيخ عمادالدين الحسن بن على بن محمد طبرى امامى است كه به امر وزير بهاءالدين، حاكم اصفهان در روزگار سلطنت هلاكوخان، نوشته شده است. به ظاهر، نام گذارى آن به كامل بهائى از آن روست كه به امر بهاءالدين نگاشته شده است.
اين كتاب در سال 675 هجرى قمرى تأليف شده و به دليل قدمت زيادى كه دارد، از ارزش ويژه اى برخوردار است؛ زيرا به جهت نزديك بودن تأليف يا رويدادهاى نگاشته شده ـ به نسبت منابع موجود در اين راستا ـ حايز اهميت است و منبعى ممتاز به شمار مى رود و دستمايه ی تحقيقات بعدى بسيار در اين زمينه قرار مى گرفته است.
شيخ عباس قمى در نفس المهموم و منتهى الامال، ماجراى شهادت حضرت رقيه (سلام الله علیها) را از این كتاب نقل مى كند. هم چنين بسيارى از عالمان بزرگوار مطالب اين كتاب را مورد تأييد، و به آن استناد كرده اند.
بر اساس نوشتههاى بعضى كتابهاى تاريخى، نام مادر حضرت رقيه (سلام الله علیها)، امّ اسحاق است كه پيشتر همسر امام حسن مجتبى (علیه السلام) بوده و پس از شهادت ايشان، به وصيت امام حسن (علیه السلام) به عقد امام حسين (علیه السلام) درآمده است.1
مادر حضرت رقيه(سلام الله علیها) از بانوان بزرگ و با فضيلت اسلام به شمار مىآيد. بنا به گفته شيخ مفيد در كتاب الارشاد، كنيه ايشان بنت طلحه است.2
در آن عصر به دلیل اندک بودن امکان نگارش و تعدد فرزندان امامان و هم‌چنین اختناق حکومت بنی‌امیه که سیره نویسان را در کنترل خود داشته اند، موجب شده که بسیاری از ماجراهای زندگی امامان در پشت پرده باقی بماند. گاهی نیز بر اثر هم نام بودن چند شخص در یک خاندان، موجبات اشتباه در تاریخ فراهم شده و همین مطلب امر را بر تاریخ نویسان اندک آن عصر، با امکانات محدودی که داشتند مشکل کرده است. گاهی بعضی دختران دو نام داشته‌اند و به همین احتمال حضرت رقیه(سلام الله علیها) را فاطمه صغری(سلام الله علیها) می‌خواندند و شاید همین موضوع باعث غفلت از نام رقیه شده باشد و ممکن است فاطمه اسم اصلی و رقیه لقب باشد. زیرا نام رقیه در شمار دختران امام حسین(علیه السلام) کمتر به چشم می‌خورد و به اذعان برخی منابع، احتمال این که ایشان همان فاطمه بنت الحسین(سلام الله علیها) باشد، وجود دارد.3
در منابع گزارش‌هایی از چگونگی وفات دختری منسوب به امام حسین(علیه السلام) در شام وجود دارد، که برخی از آنان به این شرح اند:
1- نخستین منبعی که ماجرای شهادت دختر خردسالی از امام حسین را در شام مطرح کرده است. کامل بهایی نوشته عمادالدین طبری (۷۰۰ق) است. او نام دختر را ذکر نکرده است. سن او را چهار سال و وفات او را چند روز پس از دیدن سر پدر در خانه یزید گزارش کرده است.
2- ملّا حسین واعظ کاشفی سبزواری (متوفی ۹۱۰ق) محل حادثه را کوشْک (کاخ) یزید و زمان آن را روز دیدن سر بریده ذکر کرده است.
3- فخرالدین طُریحی (م ۱۰۸۵ ق)؛ نخستین کسی است که کودک را سه ساله و سخنانی از او خطاب به پدر گزارش کرده است.
4- محمدحسین ارجستانی در اواخر قرن سیزدهم، نام کودک را زُبیده، سن او را سه سال، محلّ حادثه را خرابه شام گزارش کرده است. ارجستانی پیش از ذکر این حادثه، به حضور دختری از امام حسین به نام رقیه در شام یاد کرده است.
5- شیخ محمدجواد یزدی در اوایل قرن چهاردهم محل حادثه را خرابه شام دانسته است و گفته نام او زُبَیده یا رُقَیه یا زینب یا سَکینه و یا فاطمه بوده است.
سه ساله های حسینی همنوا با رقیه بنت الحسین(علیه السلام)
رقیه(سلام الله علیها) در پنجم ماه صفر وفات یافت و هرساله انبوه عاشقان به مکتب اهل بیت(علیهم السلام)، در ایران اسلامی و تمامی مسلمانان جهان به یاد دختر کوچک امام حسین(علیه السلام) گرد هم آمده و اشک ماتم می ریزند.
همایش سه ساله های حسینی هر ساله و همزمان با شهادت دردانه ی امام حسین(علیه السلام) با حضور کودکان در اماکن متبرکه و حسینیه ها برگزار میشود. در این همایش مداحی نوگلان حسینی و مرثیه خوانی نوگلان زینبی، نمایش نامه خوانی عاشورایی، دعوت از سخنرانان حوزه ی کودک و بیان مفاهیم دینی به زبان کودکان انجام میگیرد.
پی نوشت:
- الاربلى، على بن عيسى، كشف الغمة فى معرفة الائمة، تهران، كتاب فروشى اسلاميه، بىتا، ج2، ص216 ؛ الطبرسى، ابوعلى فضل بن الحسن، اعلام الورى بأعلام الهدى، بيروت، دار المعرفة، 1399 ه .ق، ص251.
- مفيد، محمد بن محمد، الارشاد، تهران، انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ چهارم، 1378 ه . ش، ج2، ص200، اعلام الورى، ص251.
- نظرى منفرد، على، قصه كربلا، قم، انتشارات سرور، 1379 ه . ش، پاورقى ص518.
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 83
