احتجاج امام صادق علیه السلام راجع به بطلان قیاس

احتجاج امام صادق علیه السلام راجع به بطلان قیاس

خانه / قرآن و عترت / عترت / ستارگان هدایت / امام صادق (علیه السلام) / احتجاج امام صادق علیه السلام راجع به بطلان قیاس

پدرم از پدران گرامش عليهم السّلام مرا حديث كرد كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: خداوند دو چشم آدميزاده را از دو چربى آفريده و در آن دو بادزن قرار داد، در غير اين صورت هر دو آب مى‏شدند، و هر خار و خاشاكى كه داخل آن ميشد آن را ذوب مى‏كرد، و آن بادزن آنچه از خار و خاشاك كه داخل چشم مى‏شود را بيرون مى‏ اندازد، و خداى سبحان تلخى را در داخل گوش قرار داد تا پرده و حجابى براى مغز باشد، و هر جانورى كه داخل آن شود با برخورد با آن تلخى سريع باز مى‏گردد، و اگر اين تلخى نبود به مغز مى‏رسيد و آن را فاسد مى‏كرد، و خداوند سردى و خنكى را در دو سوراخ بينى براى اين قرار داد كه حجاب و پرده‏اى در وصول به مغز باشد، و گر نه به آن مى‏رسيد، و قرار گرفتن شيرينى و گوارايى در دهان؛ منّتى الهى بر آدميزاده بود تا طعم خوراك و نوشيدنى را حسّ كند.

احتجاج امام صادق علیه السلام راجع به بطلان قیاس 

 از بشير بن يحيى عامرى از ابن ابى ليلى نقل است كه گفت: من و أبو حنيفه بر جعفر بن محمّد (عليهم السّلام) وارد شديم و آن حضرت ضمن خوش آمد گويى به ما فرمود: اى ابن أبى ليلى همراه تو كيست؟

گفتم: قربانت گردم، مردى از أهل كوفه است كه داراى رأى و بصيرت و نفوذ است.فرمود: شايد همان باشد كه همه چيز را از نظر خود قياس مى‏كند؟سپس فرمود: اى نعمان، آيا مى‏توانى سر خود را قياس كنى؟ گفت: نه.

فرمود: فكر نمى‏كنم بتوانى چيزى را قياس كنى، آيا به بادزن دو چشم و تلخى داخل دو گوش و سردى دو سوراخ بينى، و شيرينى در دهان، شناخت دارى؟ گفت: نه.ابن أبى ليلى گفت: عرض كردم: قربانت گردم، از اين مطالبى كه فرموديد ما را در كورى رها مفرماييد!.

فرمود: بسيار خوب، پدرم از پدران گرامش عليهم السّلام مرا حديث كرد كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرمود: خداوند دو چشم آدميزاده را از دو چربى آفريده و در آن دو بادزن قرار داد، در غير اين صورت هر دو آب مى ‏شدند، و هر خار و خاشاكى كه داخل آن ميشد آن را ذوب مى‏كرد، و آن بادزن آنچه از خار و خاشاك كه داخل چشم مى‏شود را بيرون مى‏ اندازد، و خداى سبحان تلخى را در داخل گوش قرار داد تا پرده و حجابى براى مغز باشد، و هر جانورى كه داخل آن شود با برخورد با آن تلخى سريع باز مى‏ گردد، و اگر اين تلخى نبود به مغز مى‏رسيد و آن را فاسد مى‏كرد، و خداوند سردى و خنكى را در دو سوراخ بينى براى اين قرار داد كه حجاب و پرده‏اى در وصول به مغز باشد، و گر نه به آن مى‏رسيد، و قرار گرفتن شيرينى و گوارايى در دهان؛ منّتى الهى بر آدميزاده بود تا طعم خوراك و نوشيدنى را حسّ كند.

و امّا كلمه‏ اى كه أوّل آن كفر است و آخرش ايمان؛ گفتار «لا إله إلّا اللَّه» است، سپس فرمود: اى نعمان، از قياس حذر كن، زيرا پدرم از پدران گرامش عليهم السّلام برايم نقل كرده كه رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرموده: «كسى كه پاره‏اى از دين را با نظر خود قياس كند خداوند او را قرين ابليس سازد، زيرا او اوّلين قياسگر است، آنجا كه گفت: مرا از آتش آفريدى و آدم را از خاك»، پس دست از رأى و قياس برداريد، زيرا دين خداى سبحان بر قياس وضع نشده است.

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

 

بازدیدها: 134

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *