بررسی وضعیت مسلمانان مجارستان

کشور مجارستان از جمله کشور های شرق اروپا می باشد که تعدادی از مسلمانان را به صورت مهاجر و یا بومی در خود جای داده است .

مقدمه:

 مجارستانی از اونگور، نام یک قبیله بلغاری-ترکی، گرفته شده؛ بین قرن های ششم و هشتم پس از میلاد، هم قبیله های مجارستانی و هم اونگوری ها در شمال شرقی دریای سیاه اسکان داشتند. مجارستان کشوری محصور در خشکی است که در اروپای مرکزی واقع شده است. این کشور با مساحت ۹۳۰۳۰ کیلومتر مربع، واقع در حوزه رودخانه کارپات، توسط کوه های کارپات، آلپ و رشته کوه های دینار احاطه گردیده و این کشور از اوایل دهه ۱۹۸۰ با کاهش جمعیت رو به رو بوده است. مانند چندین کشور اروپایی دیگر، جمعیت سالخوردگان این کشور رو به افزایش و جمعیت کودکان رو به کاهش است.

مجارستان کشوری با حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت، یکی از زیباترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا است که در قلب اروپای مرکزی واقع شده؛ زبان مجاری به گروه”اوگور” از خانواده زبانی “فین- اوگور” تعلق دارد. پیش از جنگ جهانی دوم، آلمانی مهم ترین و پر کاربرد ترین زبان دوم بود. طی دوره سوسیالیستی، زبان روسی در مدارس و دانشگاه ها به شکل اجباری آموزش داده می شد. انگلیسی تبدیل به با  ارزش ترین و مهم ترین زبان دوم، به ویژه برای نسل جوان این کشور که دارای بلند پروازی های شغلی هستند، در دانشگاه ها، علوم، و کار و کسب ها و خدمات مختلف، شده است.

زبان مجاری یکی از برجسته ترین نمادهای ملی را تشکیل می دهد. تاریخ نیز در آگاهی و هویت ملی نقش اساسی دارد. نشان ملی این کشور، که مرتبط با تاریخ می باشد، نیز قصر آرپاد  را به تصویر می کشد. “آرپاد” در تسخیر مجارستان در سال ۸۹۶ پس از میلاد رهبری را به عهده داشت و نوادگان او به تشکیل دولت و حکومت پرداختند، تا اینکه نسل فرزند مذکر در قرن چهاردهم منقرض شد. نشان این خانواده تاجی است که طبق سنت-های ملی به شاه استفان (۹۹۷ تا ۱۰۳۸) (سنت استفان)، اولین پادشاه مسیحی کشور، نسبت داده می شود.بارزترین جلوه اتحاد ملی در این کشور، حس پیوند زبانی و فرهنگی است که شامل زبان ملی، ادبیات، موسیقی، فرهنگ مردمی، ادبیات مردمی، سنت های مردمی و پیشینه تاریخی می شود.

 

تاریخ و روابط قومی و نژادی

اقلیت های به رسمیت شناخته شده این کشور را ارمنی ها، بلغاری ها، کروات ها، آلمانی ها، یونانی ها، لهستانی ها، رومانیایی ها، رومی ها (چیپسی)، روتنیایی ها، صرب ها، اسلواک ها، اسلوونی ها و اوکراینی ها تشکیل می دهند.

بزرگترین اقلیت، رومی ها هستند که با جمعیتی در حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر تقریبا ۵ درصد از کل جمعیت محسوب می شوند. دومین اقلیت بزرگ آلمانی ها هستند که بنابر تخمین ۱۷۰۰۰۰ نفر هستند. ۸۰۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰۰ اسلواک و همچنین ۳۵۰۰۰ کروات، ۱۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ رومانیایی، ۸۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ یهودی و ۵۰۰۰ صرب در این کشور وجود دارند.

رکن جدایی ناپذیر دیگری از هویت ملی، حس آگاهی و هشیاری عمیق در این کشور است. از آن می توان به طور خلاصه با عنوان “ما همگی تنها هستیم” یاد کرد که ریشه در دلایل تاریخی و “مغایرت” زبانی و نژادی مجارستانی ها دارد. هرچند که آگاهی و هشیاری نسبت به “ما همگی تنها هستیم” در طول دوره سوسیالیستی (۱۹۴۸ تا ۱۹۸۹) شکلی خموش و پنهان پیدا کرد، همچنان توانسته است به عنوان بخش پر اهمیت و قابل شناختی از هویت ملی باقی بماند.

دین و دین داری در مجارستان

بنابر نظرسنجی های اوایل دهه ۱۹۹۰، ۷۲ درصد از مجارستانی ها خود را کاتولیک، ۲۱ درصد کالوینیست اصلاحی، ۴ درصد لوتران، حدود ۱ درصد یهودی و حدود ۲ درصد “بدون تعلق” و یا از “سایر” مذاهب معرفی می کنند.

بعد از روسیه، مجارستان دارای بیشترین جمعیت یهودی در منطقه خود است. حدود ۸۰ درصد یهودیان مجارستان در پایتخت این کشور به سر می-برند. دولت بیشتر مدارس مذهبی را بسته و دستورات و آیین های مذهبی را منحل یا فسخ کرده است. بعد از سال ۱۹۸۹ و در دوره خصوصی سازی، بسیاری از مدارس و ساختمان های مذهبی قبلی به کلیساها بازگردانده شدند. دولت جبران خسارت مالی املاک توقیف شده مدارس مذهبی و سایر نهادهای مذهبی را متقبل شد.

در میان بخش اعظم جمعیت، بی تفاوتی نسبت به مذهب و اغلب، نگرش-های ضد مذهبی حکمفرما است. این نتیجه سیاست های اهمال کارانه، فرد-گرا و نفاق انگیز دهه آخر سوسیالیسم است. در کنار طبقه بندی های اصلی، شمار رو به افزایشی از فرقه های کوچک، جنبش های مذهبی و آداب مذهبی شرقی همراه با شمار در حال رشد پیروان مبلغان مذهبی تازه گرویده وجود دارند.

اکثر مجارستانی ها  به طور رسمی به هیچ مذهبی تعلق ندارند، یا آداب آن را به طور معمول انجام نمی دهند، بلکه آیین غسل تعمید، مراسم ازدواج و تدفین ، آنها را به کلیساها می کشاند . 

آیین ها و اماکن مقدس:

 اماکن مقدس کلیسای کاتولیک مجارستان عبارتند از شهر “استرگوم”، جایی که سنت استفان به دنیا آمد؛ “پانوهالما”، جایی که اولین آیین “بندیکت” در سال ۹۹۶ پس از میلاد کشف شد؛ “ایگر” و تعدادی از مناطق روستایی و مکان های زیارتی سالانه . کالوینیست ها در شرق مجارستان “دبرسن” را “روم کالوینیست” می پندارند. مراکز مذهبی “لوترتان ها”، “بوداپست” و “شوپرون” هستند. بوداپست بزرگترین کنیسه در اروپا را در خود جای داده است۴. 

مرگ و زندگی پس از آن:

 علاوه بر دفن در خاک به شکل مرسوم، سوزاندن مرده با قرار دادن خاکستر آن در مکان های خاص از پیش از جنگ دوم جهانی معمول بوده است. به دلیل نبود محل قبرستان در شهرها و هزینه سرسام آور مراسم تدفین به شکل سنتی، سوزاندن مرده به طرز وسیعی اجرا می شود.

 

اسلام در مجارستان

اسلام به وسیله عثمانیان وارد مجارستان شد. در کتاب معجم البلدان از تصمیم حمله پادشاه هنکر (هنگار- مجارستان) به کشورهای اسلامی سخن گفته است که از آن صرف نظر کرده است. 

اسلام دینی است که از سوی مقامات مجارستان به رسمیت شناخته شده است. به غیر از بوداپست، مسلمانان در شهرهایی همچون دبرسن، گیور و سیکلوس نیز با گردهم آمدن در مساجد کوچک این شهرها از ماه رمضان لذت می برند۶. 

امروزه جامعه مسلمانان مجارستان متشکل از مهاجران مسلمان و مجارهایی است که پس از سقوط نظام کمونیستی به اسلام گرویده اند. تخمین زده می شود که پس از سقوط رژیم کمونیستی در این کشور در حدود هزار نفر از مجاری ها اسلام آورده اند.

جامعه مسلمانان مجارستان در سال ۱۹۳۰ بنیان نهاده شد اما از سوی کمونیست ها تعطیل گردید تا اینکه دوباره در سال ۱۹۸۸ کار خود را از سر گرفت. 

حدود ۲۶ هزار مسلمان در این کشور زندگی می‌کنند که بیشتر عرب و ترک هستند. تعداد مجارستانی‌هایی که به دین اسلام مشرف می‌شوند نیز در حال افزایش است. اکثریت مسلمانان مجارستان در بوداپست، پایتخت این کشور، زندگی می‌کنند که ۶۰ درصد آن‌ها اصالتاً عرب و ۳۰ درصد آن‌ها ترک، فارس و آفریقایی و حدود ۱۰ درصد نیز بومی مجارستان هستند.

خطبه‌های نماز جمعه و برخی از سخنرانی‌ها به زبان عربی با ترجمه مجارستانی انجام می‌شود، اما غالب فعالیت‌های آموزشی اسلامی به زبان مجارستانی است. 

 

فعالیت‌های سازمان مسلمانان مجارستان

سازمان مسلمانان مجارستان (MME) در بوداپست در سال ۲۰۰۰، به رسمیت شناخته شد. این سازمان نهاد تازه تأسیسی نبود و از زمان تأسیس اولین سازمان اسلامی مجارستان با نام «انجمن دانشجویان مسلمان» در سال ۱۹۸۷، فعالیت‌های اسلامی مجارستان را تحت نظارت داشت.

سازمان مسلمانان مجارستان در ماه رمضان سال ۲۰۱۱ با کمک‌های مردمی، توانست مسجدی با عنوان مسجد بوداپست تأسیس کند که از طریق کمک‌های مردمی اداره می‌شود و با توجه به اینکه وضعیت زندگی اکثریت مسلمانان ساکن مجارستان پایین‌تر از سطح متوسط است، امورات این مسجد به سختی اداره می‌شود.

سازمان مسلمانان مجارستان علاوه بر اداره مسجد بوداپست برنامه‌های آموزشی اسلامی مختلفی را در سراسر این کشور برگزار می‌کند. این سازمان همچنین با جمع‌آوری کتب‌ اسلامی از منابع مختلف و ترجمه آن‌ها، این کتاب‌ها را در اختیار مسلمانان قرار می‌دهد. برپایی نشست‌ و سخنرانی در مورد مباحث مختلف اسلامی و برگزاری دوره‌های آموزش علوم اسلامی نیز از دیگر فعالیت‌های این سازمان است.

شرکت در برنامه‌های بین‌ادیان و برگزاری برنامه‌هایی برای معرفی اسلام و مسلمانان و از بین بردن سوءتعبیرات و تصورات نادرست در مورد آنان از دیگر فعالیت‌های این سازمان است.

اداره مسجد شهر «سگد» و برقراری و حفظ ارتباط با مسلمانان مجاری زبان مقیم اسلواکی و رومانی نیز از جمله فعالیت‌های سازمان مسلمانان مجارستان است. 

فعالیت های جامعه مسلمانان مجارستان بیش از همه نتیجه تلاشهای مسلمانانی است که اصلیت مجاری دارند. دکتر عبدالرحمن مینهالیفی رییس این جامعه است که اصالتا مجاری است. ماموریت این انجمن اولا ایجاد هماهنگی اجتماعی مابین مسلمانان مجارستان است و ثانیا اطلاعات ضروری را برای غیرمسلمانان فراهم می آورد تا ارزش ها و سبک زندگی اسلامی را به ایشان معرفی نماید.

منبع:حوزه

بازدیدها: 281