رجعت در نزد شیعه
رجعت در اصطلاح علم کلام و در عقیده شیعیان عبارت است از اینکه خداوند گروهی از مردگان را در هنگام ظهور امام مهدی علیه السلام به همان صورتی که قبلا در دنیا بودهاند به دنیا بر میگرداند، گروهی را عزیز و گروهی را ذلیل میکند و اهل حق را بر اهل باطل غلبه داده، داد مظلومان را از ستمگران میگیرد. (بحارالانوار/ ج ۵۳ ص ۴۲) شیعیان معتقدند انسانهای بسیار نیکو و انسانهای بسیار پلید در آخرالزمان و پس از ظهور مهدی به اذن خداوند به دنیا باز میگردند.
در حدیثی از علی چنین آمدهاست: «رجعت علم خاص و ویژهای است که اکثر مردم قدرت درک و تحمل آن را ندارند.» (بحار الانوار جلد ۵۳ ص ۷۴)
همچنین در حدیث دیگری چنین آمدهاست: «رجعت تجلی قدرت خداوند است، پس آن را انکار نکنید.»
به اعتقاد شیخ مفید”امامیه اتفاق کردهاند که بازگشت بسیاری از مردهها به دنیا قطعی است”.
«کسی که به رجعت ما ایمان نداشته باشد از ما نیست».
طبرسی و حرّ عاملی و ابن المظفّر و غیره گفتهاند: «اعتقاد به رجعت محل اجماع همه شیعیان است» و بلکه از ضروریات تشیع است.
همچنین به اعتقاد مجلسی: «همه پیامبرانی که خداوند آنان را مبعوث کرده به دنیا باز گردانده میشوند تا همراه علی بن ابی طالب بجنگد». (بحار الانوار ۵۳ / ۴۱)
نحوه ی حکومت ائمه علیهم السلام بعد از رجعت چگونه است؟
درباره کیفیت رجعت ائمه علیهم السلام و حکومت ایشان بحثهای تفصیلی در اخبار و روایات وارد نگردیده است. فقط آنچه قطعی است رجعت آنان می باشد و نیز وارد گردید که نوزده سال بعد از قیام صاحب الامر رجعت ائمه علیهم السلام با رجعت امام حسین ـ علیه السلام ـ شروع می شود و سپس حضرت علی ـ علیه السلام ـ می آیند آنگاه پیامبر اکرم ـ صلی اله علیه و آله و سلم ـ
اما آیا همه معصومین در عصر امام زمان می آیند یا به ترتیب یکی یکی می آیند و از دنیا می روند قطعی نیست و درباره کیفیت حکومت ایشان نیز تفصیلاً بیان نشده است فقط از روایات می شود استفاده نمود که ادامه همان حکومت امام عصر است فقط در یک روایات به کلیاتی از حکومت حضرت علی آمده است، در اینجا ابتداء نمونه هایی از این روایات را ذکر می کنیم آنگاه به جمع بندی آنها و نیز به نظر علامه مجلسی در این زمینه می پردازیم.
۱- از امام محمد باقر ـ علیه السلام ـ روایت شده است که: بعد از گذشت نوزده سال از قیام امام عصر ـ عج الله تعالی فرجه الشریف ـ امام حسین ـ علیه السلام ـ بیرون خواهد آمد و به خونخواهی و انتقام خون خود و اصحابش می پردازد و دشمنانش را می کشد و اسیر می کند تا اینکه حضرت امیر مۆمنان ـ علیه السلام ـ بیرون خواهد آمد.
۲- اولین کسی که رجعت می نماید امام حسین است.
۳- در حدیثی که معروف به حدیث مفضل می باشد بعد از بیان اموری که امام عصر در تثبیت حکومتش انجام می دهند می فرماید: پس حضرت امام حسین با یارانش و دوازده هزار صدیق ظاهر می شوند و رجعتی از این خوشتر نباشد، آنگاه صدیق اکبر امیر المۆمنین بیرون می آید سپس بیرون می آید سید اکبر محمد رسول اللَّه ـ صلی اله علیه و آله و سلم ـ با هر که به ادیان آورده از مهاج رو انصار و هر که در جنگهای ایشان به شهادت رسیده اند و….
۴- درباره حکومت حضرت علی ـ علیه السلام ـ در روایتی چنین آمده است که همه انبیاء و مۆمنین در حکومت او رجعت می کنند و پیامبر اکرم ـ صلی اله علیه و آله و سلم ـ پرچم حکومت را به دست حضرت علی ـ علیه السلام ـ می دهد و همه انبیاء و مۆمنین و خلایق تحت امر او در می آیند و او امیر همه می شود.
ملاحظه می فرمایید که در این روایات فقط اشاره شده که در عصر حکومت امام زمان ـ عج الله تعالی فرجه الشریف ـ رجعت ائمه شروع می شود بنابراین می شود استفاده کرد که حکومت آنها ادامه حکومت جهانی امام زمان ـ عج الله تعالی فرجه الشریف ـ است. فقط در حکومت حضرت علی ـ علیه السلام ـ همه انبیاء و مۆمنان رجعت می کنند و تحت امر او قرار می گیرند.
شایسته می دانیم در اینجا نظر مرحوم علامه مجلسی را در این زمینه ذکر نماییم:
“خصوصیت این رجعت ها معلوم نیست که آیا با ظهور امام زمان ـ عج الله تعالی فرجه الشریف ـ رجعت آنان در یک زمان خواهد بود یا بعد خواهد بود و از بعضی احادیث ظاهر می شود که به ترتیب زمان امامت رجعت خواهند کرد و شیخ حسن بن سلیمان قائل شده است به آنکه هر امامی زمان امامتی دارد و هر امامی زمان مهدی بودن دارد و حضرت صاحب الامر اول که ظاهر می شود زمان امامت اوست و بعد از آباء و اجداد کرام خود باز آن حضرت رجعت خواهد کرد و به این وجه تأویل کرده است آن حدیثی را که گفته: از ما دوازده امام دوازده مهدی است، و این قول اگرچه بعید از صواب نیست اما مجمل اقرار کردن و تفاصیلش را به علم ایشان رد کردن احوط است”
بنابراین همانگونه که مرحوم مجلسی فرموده اند احتیاط این است که تفصیل رجعت و حکومت ائمه را به علم خودشان واگذار نمائیم و فقط اجمالاً معتقد باشیم که آن بزرگواران رجعت خواهند کرد.
منبع: تبیان
بازدیدها: 311