پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
راهاندازی سکوی ملی هوش مصنوعی؛ تلاش ایران برای کاهش فاصله با کشورهای پیشرو AI
ایران با راهاندازی سکوی ملی هوش مصنوعی، توسعه دستیار هوشمند برای وزرا و رئیسجمهور و گسترش کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع نفت و گاز، برق، سلامت و آموزش. مسیر جدیدی را برای کاهش فاصله خود با کشورهای پیشرو در این حوزه آغاز کرده است. هوش مصنوعی امروز به یکی از مهمترین محورهای رقابت علمی، فناورانه و حکمرانی در جهان تبدیل شده و کشورها برای تثبیت جایگاه خود در این عرصه سرمایهگذاریهای گستردهای انجام میدهند.
جایگاه ایران در رقابت جهانی هوش مصنوعی
بر اساس گزارشهای بینالمللی، چین بیشترین سهم را در حجم تولید مقالات علمی هوش مصنوعی دارد. و بهعنوان پیشتاز رشد پژوهشهای این حوزه شناخته میشود.
ایالات متحده آمریکا با وجود رقابت نزدیک، همچنان در تولید مقالات با تأثیر علمی بالا و بیشترین میزان استناد جایگاه ویژهای دارد.
همزمان کشورهایی مانند هند و برخی دیگر از کشورهای آسیایی با سرعت قابل توجهی در حال افزایش سهم خود هستند. و کشورهایی همچون عربستان سعودی، کانادا و کشورهای اروپایی نیز در میان پیشگامان علمی هوش مصنوعی قرار دارند.
ایران با قرار گرفتن در رتبه ۱۳ جهانی در تولید مقالات علمی هوش مصنوعی، حضور قابل توجهی در حوزه تولید علم دارد. اما رتبه کشور در حوزه کاربردیسازی این فناوری بین ۷۰ تا ۷۵ گزارش شده است. همچنین طبق آخرین گزارش شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت در سال ۲۰۲۴، ایران در میان ۱۸۸ کشور جهان در رتبه ۹۱ قرار دارد که نسبت به سال ۲۰۲۳ سه رتبه بهبود یافته است.
هوش مصنوعی در دولت چهاردهم؛ یک اولویت ملی
با گسترش روزافزون فناوری هوش مصنوعی در جهان، توسعه این فناوری در دولت چهاردهم بهعنوان یکی از اولویتهای ملی در دستور کار معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری قرار گرفت. در همین راستا، برنامهای جامع برای توسعه هوش مصنوعی در حوزههای آموزش، پژوهش و کاربردیسازی تدوین شد. تا مسیر بهرهبرداری مؤثر از ظرفیتهای علمی کشور هموار شود.
این برنامه بر محورهایی همچون یکپارچهسازی دادهها، توسعه حکمرانی و ظرفیتهای نهادی، ارتقای زیرساختهای پردازشی، کاربردیسازی هوش مصنوعی در صنایع مختلف، گسترش تعاملات بینالمللی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان و استارتاپهای فعال در این حوزه متمرکز است.
روند اجرای سکوی ملی هوش مصنوعی از مهر ۱۴۰۳ تا مهر ۱۴۰۴
راهاندازی سکوی ملی هوش مصنوعی بهعنوان یکی از مهمترین زیرساختهای فناورانه کشور در دولت چهاردهم پیگیری شد. در مهر ۱۴۰۳ طراحی کلان زیستبوم هوش مصنوعی انجام و نسخه آزمایشی سکو راهاندازی شد. همزمان زیرساخت ابری مبتنی بر سرورهای پردازشی نسل جدید ایجاد گردید.
در فروردین ۱۴۰۴ شبکه یکپارچه ۴۰۰ گیگابایتی برای سرورهای پردازشی آماده و آزمونهای عملیاتی آن انجام شد. در اردیبهشت همان سال همکاری با ۱۳ شرکت دانشبنیان منتخب و توسعه دستیارهای هوشمند برای دستگاههای دولتی آغاز شد. در ادامه، انتقال کدها و ابزارهای توسعهیافته و راهاندازی زیرساخت تیمهای توسعه و ارزیابی در دستور کار قرار گرفت.
توسعه مدلهای زبانی فارسی و ارائه خدمات آزمایشی
در تابستان ۱۴۰۴ آزمونهای عملیاتی شبکه یکپارچه تکمیل و زیرساخت ذخیرهسازی دادهها با زیرساخت نرمافزاری یکپارچه شد. در این مرحله بیش از ۲۰ مدل زبانی مبتنی بر دادههای فارسی و تخصصی توسعه یافت. در مهر ۱۴۰۴ نیز ارائه خدمات آزمایشی محدود به شرکتها و دانشگاههای منتخب آغاز شد. و خدمات پردازش مدلهای زبانی بزرگ به بیش از ۱۰ مدل پرکاربرد گسترش یافت.
نسخه کامل سکوی ملی هوش مصنوعی تا پایان سال ۱۴۰۴ به بهرهبرداری میرسد. و این سکو قابلیت فعالیت مستقل از اینترنت جهانی را نیز دارد. این زیرساخت میتواند نیاز پژوهشی کشور را برای چند سال آینده تأمین کند.
افزایش ظرفیت پردازشی کشور تا ۴۰۰ پتافلاپس
ظرفیت فعلی پردازشی کشور حدود ۱۰ پتافلاپس است، اما بر اساس برنامهریزی انجامشده و با مشارکت بخش خصوصی، این ظرفیت تا سال آینده به ۳۰۰ تا ۴۰۰ پتافلاپس افزایش خواهد یافت. این میزان ظرفیت امکان اجرای پروژههای پیشرفته هوش مصنوعی در سطح ملی و صنعتی را فراهم میکند.
دستیار هوش مصنوعی وزرا و رئیسجمهور؛ گامی به سوی حکمرانی هوشمند
پروژه دستیار هوش مصنوعی وزرا و رئیسجمهور بهعنوان یکی از طرحهای راهبردی توسعه هوش مصنوعی کشور وارد فاز اجرا شده است. هدف اصلی این سامانه افزایش کیفیت تصمیمگیری، تحلیل کلاندادهها و تسهیل مدیریت سیاستها و برنامههای اجرایی در سطح عالی دولت است. در فاز نخست، ۱۳ دانشگاه منتخب در توسعه و بومیسازی این سامانه مشارکت دارند و حدود ۷۰ درصد مدلها بومیسازی شده است.
هوش مصنوعی در سلامت؛ صرفهجویی ارزی و ارتقای کیفیت درمان
در حوزه سلامت، هوش مصنوعی بهعنوان یکی از مأموریتهای اصلی معاونت علمی تعریف شده. و ۲۰ طرح توسعه فناوری در سال ۱۴۰۴ آغاز شده است. این طرحها با تمرکز بر بیماریهای قلبی، سرطان و بیماریهای کلیوی اجرا میشوند. و هدف آنها صرفهجویی بیش از ۴۰ میلیون دلار ارزی، افزایش دقت تشخیص، کاهش هزینهها و ارتقای عدالت در دسترسی به خدمات درمانی است.
کاربردیسازی هوش مصنوعی از نفت و گاز تا برق و کشاورزی
در حوزه انرژی، با راهاندازی فاز دوم مرکز مدیریت یکپارچه چاه و مخزن و تأسیسات نفتی، تولید نفت در برخی میادین بهطور میانگین ۱۲ هزار و ۵۰۰ بشکه در روز افزایش یافت. در صنعت برق نیز سامانه هوشمند نیروگاه شریعتی مشهد راهاندازی شد. که موجب کاهش خاموشیها و افزایش بهرهوری شبکه شده است. در کنار این موارد، هوش مصنوعی در حوزه مالیات، کشاورزی و زنجیره تأمین صنایع غذایی نیز بهکار گرفته شده و به بهبود تصمیمگیریهای مدیریتی کمک کرده است.
هوش مصنوعی در ورزش، آموزش و دانشگاه
در حوزه ورزش، فناوری هوش مصنوعی برای تحلیل عملکرد ورزشکاران، پردازش زاویه مفاصل و اصلاح تکنیکهای ورزشی بهکار گرفته شده. و مرکز نوآوری هوش مصنوعی ورزش با همکاری دانشگاهها تأسیس شده است. در حوزه آموزش نیز برنامه آموزش هوش مصنوعی به یک میلیون دانشآموز و ۱۰۰ هزار معلم از سال ۱۴۰۴ آغاز شده. و همزمان ۱۲ نفر از نخبگان این حوزه بهعنوان اعضای هیئت علمی دانشگاهها جذب شدهاند.
آینده هوش مصنوعی در ایران
مجموع این اقدامات نشان میدهد ایران در حال عبور از مرحله تولید صرف مقاله علمی به سمت کاربردیسازی هوش مصنوعی و حرکت به سوی حکمرانی هوشمند است. با این حال، تداوم این مسیر به پایداری سیاستها، مشارکت مؤثر بخش خصوصی و تقویت زیستبوم دانشبنیان بستگی دارد. آینده هوش مصنوعی در ایران زمانی تثبیت خواهد شد. که این پروژهها به جریان پایدار اقتصادی و صنعتی تبدیل شوند. و شکاف میان علم و اجرا بهطور معنادار کاهش یابد.
بازدیدها: 1
