فضيلت و اعمال ماه ذي القعده
بسم الله الرّحمن الرّحيم
ماه ذيقعده الحرام ؛ اهمّيت – فضيلت . آداب و اعمال . وقايع
اهمّيت / فضيلت :
اين ماه اوّل ماه هاى حرام است كه حق تعالى در قرآن مجيد ذكر فرموده و سيّد بن طاوس روايتى نقل كرده كه ذى القعده در وقت شدّت و در سختي ها، محلّ اجابت دعا است . خصوصيت ماه حرام : شيخ مفيد رحمه الله روايت کرده که پيغمبر صلّي الله عليه و آله و سلّم فرمودند : هر کس در ماه حرام سه روز پنجشنبه و جمعه و شنبه را روزه بگيرد، خداوند براي او عبادت يک سال را بنويسد. همچنين روايت شده است نهصد سال که روزهاي آن روزه و شب هاي آن در قيام باشد ( المراقبات . ص 369 ) .
…………………………………………………………………….
آداب و اعمال :
1-فضيلت نماز روز يکشنبه : در روز يكشنبه اين ماه نمازى با فضيلت بسيار از رسول خدا صلّى الله عليه و آله روايت شده كه مجملش آن است كه هر كه آن را بجا آورد، توبهاش مقبول و گناهش آمرزيده شود و دشمنان او در روز قيامت از او راضى شوند و با ايمان بميرد و دينش گرفته نشود و قبرش گشاده و نورانى گردد و والدينش از او راضى گردند و مغفرت شامل حال والدين او و ذرّيه ي او گردد و توسعه ي رزق پيدا كند و ملك الموت با او در وقت مردن مدارا كند و به آسانى جان او بيرون شود . * نماز روز يکشنبه : كيفيّت آن چنان است كه در روز يكشنبه غسل كند و وضو بگيرد و چهار ركعت نماز گزارد در هر ركعت حمد يك مرتبه و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ سه مرتبه و معوذتين يك مرتبه، ( پس از اتمام نماز ) هفتاد مرتبه استغفار كند و پس از اتمام استغفار، بگويد لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ سپس بگويد : يَا عَزِيزُ يَا غَفَّارُ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ . ظاهر آن است كه اين استغفار مذكور و دعاى بعد را بعد از نماز بايد بجا آورد . 2- روزه ي سه روز متوالي : روايت شده كه : هر كه در يكى از ماه هاى حرام سه روز متوالى كه پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بدارد، ثواب نهصد سال عبادت براى او نوشته شود ( مفاتيح الجنان . فصل پنجم . در اعمال ماه ذي القعده ) .
…………………………………………………………………………….
بيان حقيقت استغفار : از اميرالمؤمنين علي وصي عليه السّلام روايت شده : که گوينده اي در محضر آن حضرت گفت : اَستَغفِرُ الله. حضرت به او فرمود : مادرت بر تو بگريد آيا مي داني استغفار چيست ؟ استغفار درجه ي علّيين است و آن نامي است براي شش معني : اوّل : پشيماني از گذشته. دوم : عزم بر اين که به آن گناه رجوع نکند و ديگر آن را انجام ندهد. سوم : اگر حقّي از مردم بر عهده ي اوست، ادا کند تا خدا را که ملاقات مي کند، پاک باشد و حقّي از ديگران بر او نمانده باشد. چهارم : هر واجبي که بر عهده ي اوست و آن را ضايع ساخته است، حقّ آن را ادا نمايد. پنجم : بر خود حتم کند گوشتي که از گناه بر تن او روييده است، به وسيله ي حزن و اندوه، آب شود تا پوست به استخوان بچسبد و بين آنها گوشت تازه برويد. ششم : به بدن خود اَلَم و سختي طاعت را بچشاند همان طوري که شيريني گناه و معصيت را چشانيده بود. در اين وقت بگويد : اَستَغفِرُ الله ( المراقبات . ص 369 ) .
…………………………………………………………………………….
روز يازدهم : روز ولادت با سعادت و با برکت حضرت امام رضا عليه السّلام است .
شب پانزدهم : شب مباركى است خداوند بر بندگان مؤمن خود نظر رحمت مىفرمايد و چنان كه در روايت نبوى صلّى الله عليه و آله است : كسى كه در اين شب به طاعت حق تعالى مشغول باشد براى او اجر صد نفر سايح يعنى روزهدار ملازم مسجد كه خدا را طرفه العينى معصيت نكرده باشد، خواهد بود. پس اين شب را مغتنم شمار و مشغول كن خود را به طاعت و عبادت و نماز و طلب حاجات از خدا همانا روايت شده كه : هر كه سؤال كند در اين شب حاجتى از خداوند تعالى به او عطا خواهد شد ( مفاتيح الجنان . فصل پنجم . در اعمال ماه ذي القعده ) .
…………………………………………………………………………………
شب بيست و پنجم : شب دحوالأرض است . يعنى پهن شدن زمين از زير خانه ي كعبه بر روى آب و از ليالى شريفه است كه رحمت خدا در آن نازل مىشود و قيام به عبادت در آن اجر بسيار دارد .
از حسن بن على وشا روايت است كه گفت : من كودك بودم كه با پدرم در خدمت امام رضا عليه السّلام در شب بيست و پنجم ماه ذى القعده شام خورديم . پس فرمود : كه امشب حضرت ابراهيم عليه السّلام و حضرت عيسى عليه السّلام متولّد شدهاند و زمين از زير كعبه پهن شده است پس هر كه روزش را روزه بدارد چنان است كه شصت ماه را روزه داشته باشد و به روايت ديگر است كه فرمود : در اين روز حضرت قائم عليه السّلام قيام خواهد نمود .
روز بيست و پنجم : روز دحوالأرض است و يكى از آن چهار روز است كه در تمام سال به فضيلت روزه، ممتاز است . روزى است كه رحمت خدا در آن منتشر گرديده و از براى عبادت و اجتماع به ذكر خدا در اين روز اجر بسيارى است .
1-روزه : در روايتى روزهاش مثل روزه ي هفتاد سال است و در روايت ديگر كفّاره ي هفتاد سال است و هر كه اين روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت به سر آورد از براى او عبادت صد سال نوشته شود و از براى روزهدار اين روز هر چه در ميان آسمان و زمين است استغفار كند . 2- غسل . 3- نماز : دو ركعت است در وقت چاشت (ظهر) در هر ركعت بعد از حمد، پنج مرتبه سوره والشّمس بخواند و بعد از سلام نماز بخواند : لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ ، پس دعا كند و بخواند : يَا مُقِيلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِي عَثْرَتِي يَا مُجِيبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِي يَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِي وَ ارْحَمْنِي وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَيِّئَاتِي وَ مَا عِنْدِي يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ . 4- دعا : مستحب است خواندن اين دعا : اللَّهُمَّ دَاحِيَ الْكَعْبَهِ … . 5- زيارت : مير داماد رحمه الله در رساله ي اربعه ي ايّام خود در بيان اعمال روز دحو الارض فرموده كه : زيارت حضرت امام رضا عليه السّلام در اين روز افضل اعمال مستحبّه و از آداب و سنّت هاي مؤکد است وهمچنين زيارت آن حضرت در روز اوّل ماه رجب نيز در نهايت تأکيد است ( مفاتيح الجنان . فصل پنجم . در اعمال ماه ذي القعده ) .
……………………………………………………………………………………………
روز آخِر ذيقعده : شهادت حضرت امام محمّد تقي عليه السّلام است .
…………………………………………………………………….
کتاب شريف (( مفاتيح الجنان )) تأليف محدّث بزرگ حاج شيخ عبّاس قمي رحمه الله مي باشد. * اندکي از کلمات و عبارات کتاب مفاتيح الجنان در مورد اين ماه با ادبيات روان تري نوشته شده است و با متن اصلي کتاب تفاوت ناچيزي دارد.
کتاب شريف (( المراقبات )) تأليف عارف کامل ميرزا جواد آقا ملکي تبريزي رحمه الله مي باشد.
وقايع :
1 ذيقعده سال 173 ه.ق ؛ ولادت با سعادت و با برکت و نورٌ علي نور حضرت فاطمه معصومه عليها السّلام 11 ذيقعده سال 148 ه.ق ؛ ولادت با سعادت و با برکت و نورٌ علي نور حضرت امام علي بن موسي الرّضا عليه السّلام آخِر ذيقعده سال 220 ه.ق ( 29 يا 30 ذيقعده ؛ بستگي به ماه ذيقعده دارد که چند روزه است ) ؛ شهادت حضرت امام محمّد تقي عليه السّلام در سنّ 25 سالگي
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 0