فضیلت احیاء شب‌های رمضان در کلام آیت‌الله بهجت

از میان ساعات شبانه‌روز، شب‌ها ویژه‌ی بندگان خاص الهی است؛ کسانی که خود را برای خدا خالص کردند و شب را که همه در خواب و استراحت به سر می‌برند به عبادت معبود خویش به پا خاسته‌اند. تاریکی شب، فرصت مناسبی برای خلوت با معشوق است. خداوند نیز نور خود را در دل آنان می‌تاباند و آنها را از خاصان درگاه خود قرار می‌دهد. سالک همین شب‌زنده‌داری و عبادات خود را نیز به حول و قوه الهی می‌داند و از خدا همیشه حال و توفیق نماز شب را خواستار است، و روز در مراقبه است گناهی از سر نزند تا سبب سلب توفیق نماز شب گردد.

آیت الله بهجت(ره): «ما در بيدارى درست به وظيفه‌ى خود عمل نمى‌كنيم، با اين حال منتظر هستيم كه بيدار شويم و تهجد به‌جا آوريم. اگر توفيق شامل حال انسان گردد، از خواب بيدار مى‌شود و مشغول تهجّد مى‌گردد؛ ولى اگر توفيق نباشد، چنان چه بيدار هم بشود، از آنها بهره نمى‌برد. اين مطلب به يقين ثابت است و خيلى‌ها نيز نقل كرده‌اند كه اگر از حال انسان معلوم شود كه مى‌خواهد نماز شب بخواند، بيدارش مى‌كنند، بدون احتياج به دعاها و آيات معهوده. اين بيداركردن به طرق مختلف است: يا در مى‌زنند و يا صدايى مى‌آيد و يا او را به نام صدا مى‌زنند و…».

اما در شب‌های ماه مبارک رمضان شبی است که مقدّرات یک سال رقم می‌خورد؛ شبی که اعمال انسان‌ها به امام عصر علیه‌السلام عرضه می‌شود و روزی‌های مادی و معنوی یک سال تقسیم می‌گردد؛ شبی برتر از هزار ماه. علمای بالله نیز شب‌های ماه رمضان و گاه شب‌های سال را در انتظار این شب عظیم‌القدر به بیداری می‌گذرانند و به عباد‌‌ت‌هایی باور نکردنی می‌پردازند.

آیت الله بهجت(ره): «مى‌شنيديم و باور نمى‌كرديم، لذا به يكى از معاصرين ما گفته بودند در زمان ما در يك شب، هفتاد نفر در قنوت نماز وتر دعاى ابوحمزه می‌خواندند. ايشان بلند شده بود و خود در يكى از شب‌هاى ماه رمضان اِحصا (شمارش) كرده بود و ديده بود در حرم حضرت امير عليه‌السلام‌ و رواق و اطراف حرم، پنجاه نفر در قنوت وتر مشغول دعاى ابوحمزه هستند.

بسيارى از بزرگان شب‌هاى ماه رمضان را بيدار می‌ماندند و نمى‌خوابيدند، هر چند نزد ما تقريباً واضح است كه شب بيست‌وسوم ماه رمضان، شب قدر است. ولى اول ماه بايد قدرى دقت شود كه اول ماه دقيقاً تشخيص داده شود.

مرحوم آقاى طباطبايى (علاّمه سيد محمدحسين طباطبايى‌ ) هم همين‌طور بود و شب‌هاى ماه رمضان بيدار بود و مى‌فرمود: «يك وقت در روز اين‌قدر خوابيده بوديم، كار به اينجا رسيد كه وقتى بيدار شديم، با استعجال وضويى براى ظهر و عصر گرفتيم و ظهرَيْن (نماز ظهر و عصر) را با وضو در آخر وقتش اداءً خوانديم!»

در كربلا هم بوده‌اند كسانى كه شب‌هاى رمضان نمى‌خوابيدند، حتى از بعضى‌ها نقل مى‌كردند كه گعده (جلسه‌ى گفت‌و‌گو و شب‌نشينى) مى‌گرفتند و صحبت مى‌كردند تا خوابشان نبرد».