مبانی قرآنی بیانیه گام دوم انقلاب- قسمت دوازدهم – هویت دینی
توجه به معنویات
خالق هستی در کتاب آسمانی نگاه بشر را فراتر از مادیات قرار داده است. و برای هر کاری از دو زاویه مادی و معنوی مسایلی را مطرح کرده است. کوتاه سخن آنکه در فرهنگ اسلام برای بسیاری از امور مادّی، مشابه معنوی نیز وجود دارد. برای مثال: امروز هر جا سخن از محیط زیست می شود، ذهن ها فقط به سراغ آب و خاک و جنگل و باد و باران و امثال می رود، اما اسلام علاوه بر آیات و روایات بسیاری که مربوط به حفظ محیط زیست معنوی است، یک نگاه بالاتری دارد:
۱- امر به معروف و نهی از منکر، راهبردی اساسی برای حفظ سلامت محیط زیست اجتماعی بشر است.
۲- حفظ عفاف و حجاب، برای جلوگیری از تبرج و خودنمایی زنان و مردان و مشغول ساختن ذهن و دل شهروندان به خودنمایی، فحشاء و منکرات است.
۳- خلوت با نامحرم، منع از نجوا و درگوشی صحبت کردن، تحریم غیبت، و تجسس و – تهمت و سوء ظن و امثال آن، راهی برای نگهداری محیط زیست معنوی و کیفی سازی آن برای زندگی جمعی است.
۴- نهی از مطالعه کتاب های انحراف آمیز و سوق دهنده به کفر و دین گریزی، نهی از معاشرت با افراد نااهل و فتنه جو، حفظ ظواهر دینی در رفتار و گفتار و بالاخره مراعات ادب اجتماعی در روابط میان فردی، نمونه هایی از بستر سازی برای تأمین محیط زیست سالم است. ایمان، توکل، ایثار، اخلاص، خیرخواهی و دلسوزی، گذشت، کمک، شجاعت، تواضع، اعتماد به نفس در جامعه می تواند از مصادیق محیط زیست معنوی باشد و بسیاری از مشکلات اخلاقی و مفاسد اجتماعی را توسط این گونه صفات برطرف کرد.
هم چنین در نگاه مادی و معنوی:
الف) خوراک مادّی «کُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ» مومنون ۵۱
خوراک معنوی «فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ» عبس ۲۴. امام علیه السّلام می فرمایند: «الی علمه» یعنی، ببیند چه می آموزد. رجال کشّی ج۴ ص۳
ب) لباس مادّی «سَرَابِیلَ تَقِیکُم» نمل ۸۱
لباس معنوی «وَ لِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِکَ خَیْرٌ» اعراف ۲۶
ج) زینت مادّی «خُذُواْ زِینَتَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ» اعراف ۳۱
زینت معنوی «حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَ زَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ» حجرات ۷
د) سفر مادّی «وَإِن کُنتُم عَلَى سَفَرٍ» بقره ۲۸۳
سفر معنوی «إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّکَ کَدْحًا فَمُلَاقِیهِ» انشقاق ۶
ه) رزق مادّی «مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَکُمْ» بقره ۲۲
رزق معنوی «و ارزقنی حج بیتک الحرام» دعای ماه رمضان
و) شیرینی مادّی «حلاوه الدنیا» نهج البلاغه، حکمت ۲۵۱
شیرینی معنوی «حلاوه الایمان» بحارالانوار، ج۸۷ ص۲۰۱
ز) پاداش مادّی «جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ» بقره ۲۵
پاداش معنوی «رِضْوَانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ» توبه ۷۲
ح) پدر مادّی «وَ وَالِدٍ وَمَا وَلَدَ» بلد ۳
پدر معنوی «أنا و علی ابوا هذه الامّه» بحارالانوار، ج۳۶ ص۱۱
ط) هجرت مادّی «وَهَاجَرُوا» انفال ۷۲
هجرت معنوی «وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ» مدّثّر ۵
توجّه به هویّت
امروز طراحان فاسد و مفسد می نشینند و برای سبک زندگی غربی در سایر کشورها برنامه ریزی می کنند، به گونه ای که دیر یا زود در همه کشورها نسل نو سربازان آن ها باشند. در اخلاق، اقتصاد، رفتار و گفتار، لباس و آرایش، دیدنی ها، شنیدنی ها، نوشتنی ها ، همه و همه سبکی شود که نسل نو بی هویت و مثل موم در اختیار شرق و غرب باشد و جوان ما طوری تربیت شود که حتی در آرایش سر و صورت خود، از خود اختیاری نداشته باشد. بلکه هر سازی زدند او برقصد. این بی هویتی را در فضای حقیقی و مجازی فراوان می بینیم.
اگر انسان برای خود ارزشی قائل بشود، هرگز تسلیم هر حرف و شعار و موجی نمی شود. حضرت علی علیه السّلام می فرماید: «انّ ثمنک الجنه» خود را به کمتر از بهشت نفروشید.
تمام آیات «فَمَا رَبِحَت» «إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ» «بِئْسَمَا اشْتَرَوْاْ» «هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ» و امثال آن نشان دهنده آن است که وجود انسان ارزشمند است. «قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ»
انسان اگر بنده غیر خدا باشد، خود را مفت فروخته است، غیر خدا نه مالک اند، نه رازق اند، نه قادرند و نه بینا، نه شنوا، نه حکیم، نه رحیم و نه …
اسلام، انسان را موجودی با اراده، بی نهایت طلب، خلیفه ی خدا با بهترین قوام «أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ» تین ۴
دارای روح الهی «وَنَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی» حجر ۲۹
مسجود فرشتگان «قُلْنَا لِلْمَلَائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا» بقره ۳۴
وصل به خدا «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» بقره ۱۵۶
برای هدفی مقدس «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» ذاریات ۵۶
و تمام هستی را در راستای خدمت به بشر می داند. «سَخَّرَ لَکُمْ ، مَتَاعًا لَکُمْ» جاثیه ۱۳ و نازعات ۳۳
انسان موجودی است ابدی و می تواند با ایمان و عمل به تمام مراحل کمال برسد. حتی اگر توفیق نداشت، با نیت می تواند ارزش ها و پاداش های آن کمال را برای خود ذخیره کند.
همه اینها نشان دهنده ارزش انسان و هویت اوست. افراد بی هویت سعی دارند دیگران را نیز بی هویت کنند.
قرآن برای هویت بخشی به انسان ها آیات فراوانی دارد. از جمله:
۱- معبود تو، خدای علیم حکیم قادر و رئوف است.
۲- راهنمای تو، پیامبر و امامان معصوم هستند.
۳- قانون تو، قرآن، وحی آسمانی است.
۴- هیچ عملی از تو ضایع نمی شود. «لاَ أُضِیعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِّنکُم مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى»
۵- زن و مرد در رسیدن به مقامات عالی یکسان هستند. «إِنَّ الْمُسْلِمِینَ وَالْمُسْلِمَاتِ وَالْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ»
اگر انسان قرآنی را با انسانی که مکتب های غیرالهی ترسیم کرده اند، در دو تابلو روبروی هم قرار بدهیم، به هویت انسان در اسلام و بی هویتی در مکتب های دیگر پی می بریم.
پایگاه اطّلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 246