پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
موعظه های امام علی علیه السلام به روایت امام جواد
ابو تراب عبدالله رویانی از عبدالعظیم حسنی نقل کرده که گفت: به امام جواد علیه السلام عرض کردم. ای فرزند رسول خدا! از پدرانت، حدیثی برایم بیان فرما؛ حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش. برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
مردم تا وقتی متفاوتند، در خیر و نیکی بسر برند و چون یکسان گردند، نابود شوند.
راوی گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای؛ حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش – درود خدا بر آنان – برایم نقل کرده است که: امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
اگر بر اسرار یکدیگر مطلع می شدید یکدیگر را دفن نمی نمودید.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای؛ حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش – درود خدا بر آنان – برایم نقل کرده است که امیر المؤمنین علیه السلام فرمود:
شما البته نمی توانید با دارایی خود، به همه مردم احسان کنید؛ بنابراین با گشاده رویی و برخورد پسندیده، آنان را فرا گیرید؛ چه اینکه من از رسول خدا شنیدم که فرمود:
شما البته با دارایی خویش نمی توانید به همه مردم احسان کنید، پس آنها را با خلق و خوی خود فرا گیرید.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیافزائید؛ حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش – درود خدا بر آنان باد – برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
کسی که به سرزنش روزگار پردازد، سرزنشش به درازا خواهد کشید.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش: برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
همنشینی با شریران و بدان، بدگمانی به نیکان و خوبان را در پی می آورد.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش – که درود خدا بر آنان باد – برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
بد ره توشه ای است به سوی معاد، دشمنی با بندگان.
گفت: عرض کردم: ای فرزند! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش: برایم نقل کرده است که امیرمؤمنان علیه السلام فرمود:
بهای هر کس، به اندازه مقدار نیکی است که انجام می دهد.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
شخصیت آدمی در زیر زبان نهفته است.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیرمؤمنان علیه السلام:
کسی که قدر خود را شناخت، هلاک نگردید.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیهما السلام فرمود:
تفکر پیش از هر کاری، از پشیمانی ایمنت می گرداند.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام، برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان فرمود:
کسی که به روزگار اعتماد نماید، شکست می خورد.
گفت: عرض کردم: ای زاده رسول خدا! برمن بیفزای، فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
هر کس به رأی و نظر خود بسنده نماید و خود را غنی و بی نیاز از دیگران بداند، جانش را به خطر افکنده است.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
اندک بودن عائله، یکی از دو آسانی است. [۱]
گفت: عرض کردم: ای رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
کسی که دچار خود پسندی شد، به هلاکت رسیده
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیرمؤمنان علیه السلام فرمود:
کسی که به جایگزین (و عوض داشتن انفاق مال در راه خدا) یقین داشته باشد، در بخشش سخاوتمند خواهد بود.
گفت: عرض کردم: ای فرزند رسول خدا! بر من بیفزای، حضرت فرمود: پدرم از جدم از پدرانش علیهما السلام برایم نقل کرده است که امیر مؤمنان علیه السلام فرمود:
کسی که به سلامت بودن خویش از سوی زیر دستان راضی باشد (حق و حقوق آنها را رعایت کند)، از سلامتی مافوقش بهره مند می شود.
راوی گفت: عرض کردم: مرا بس است.
(۱).نباید گمان نمود که این روایت به کم فرزندی تشویق می نماید. آیت الله سید محمد حسین حسینی طهرانی در این خصوص می فرمایند: دیده شده‌است که بعضی از غیر مطّلعین برای رجحان کاهش فرزند استدلال کرده‌اند به روایت «نهج البلاغه»: قِلَّهُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ . «کمی افراد نانخور انسان یکی از دو وسیله توانگری می‌باشد.»
و ندانسته‌اند که: عیال در لغت عرب به معنی فرزند نیست ؛ چه بسا فرزندانی که نانخور انسان نیستند، و چه بسا عائله‌ای که فرزند نمی‌باشند. عیال به معنی نانخور و در تحت عیلوله و مخارج انسان در آمدن است ؛ مانند خادم و خادمه و شاگردان کسب و غلام و کنیز و میهمانان وارد بر انسان، و تکفّل مخارج بسیاری از اقوام و محارم و زوجه و امثالها که تحت مخارج و عیلوله انسان زیست میکنند. بنابراین نسبت میان عیال و اولاد، نسبت عموم و خصوص مِن وجه می‌باشد. ومنافات ندارد که ترغیب به کثرت فرزندان شده باشد ؛ با وجود این، توصیه شده باشد که هر چه انسان بتواند افراد تحت عیلوله خویشتن را تقلیل کند یک گونه توانائی و توانگری را حائز گردیده است. این از یک ناحیه.
و از ناحیه دیگر، در جمله أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ، ترغیبی و تحریضی بدان نیست ؛ بلکه توانگری برای انسان از دو راه تحصیل می‌شود: یکی از راه کسب مال و صرف آن بر عائله کثیره ؛ و دیگری حصر عائله در قلّت با وجود قلّت مال. هر کدام را میخواهی انتخاب کن ! هذا أوّلاً .
و ثانیاً ایشان توجّه نکرده‌اند به گفتار دیگر مولی الموحّدین أمیرالمؤمنین علیه السّلام قبل از این حکمت که می‌فرماید: تَنْزِلُ الْمَعُونَهُ عَلَی قَدْرِ الْمَئُونَهِ . («نهج البلاغه» طبع دکتر صبحی صالح، باب حکم، ص۴۹۴، حکمت ۱۳۹)
«کمک و مساعدت آسمانی به مقدار مؤونه زندگی و مخارج لازم فرود می‌آید.»
بنابراین: «هر که بامش بیش برفش بیشتر»
خداوندِ رازق عالم قادر حکیم، که از عوالم غیب روزی را نازل می‌فرماید برای هر فرد بخصوصه روزی جداگانه میرساند ؛ برای یکی، یکی ؛ برای هزار، هزار. (رساله نکاحیه: کاهش جمعیت ضربه‌ای سهمگین بر پیکر مسلمین، آیه الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی، ص ۲۳۹)
منابع:
۱٫فرهنگ جامع سخنان امام جواد، مسلم صاحبی، زمستان:۱۳۸۷، صص۵۷-۶۰٫
۲٫عیون اخبار الرضا علیه السلام، جلد۲، ص ۵۳
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 89
