آثار و فضایل قرائت سوره انسان

« إِنَّ الْأَبْرَارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کَانَ مِزَاجُهَا کَافُوراً* عَیْناً یَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ یُفَجِّرُونَهَا تَفْجِیراً* یُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یَخَافُونَ یَوْماً کَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً * وَ یُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً * إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَ لاَ شُکُوراً… انَّ هذا کانَ لَکُم جَزاءً وَ کانَ سَعیُکُم مَشکُورًا» (سوره انسان)

این آیات درباره اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله، یعنی: علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام نازل شده و شأن نزول آن بدین شرح است:

روزی امام حسن و امام حسین علیهما السلام بیمار شدند، رسول خدا صلی الله علیه و آله به عیادت آن ها رفتند. علی علیه السلام، فاطمه زهرا علیها السلام و خدمتکارشان فضّه، نذر کردند که اگر امام حسن و امام حسین علیهما السلام از این بیماری بهبود یابند، سه روز روزه بگیرند.

آن دو بزرگوار بهبود یافتند، اما در منزل، چیزی برای خوردن وجود نداشت. امیرمؤمنان علی علیه السلام سه صاع ( حدود سه من) جو قرض کردند. حضرت فاطمه علیها السلام یک صاع از آن را آسیاب کرد و از آن به تعداد افراد خانواده، پنج قرص نان فراهم نمود. علی علیه السلام نماز مغرب را خواند و به منزل آمد، هنگامی که غذا را در برابر خود نهادند تا با آن افطار کنند، بینوایی نزد آن ها آمد و از آن ها کمک خواست.

آنان همگی غذای خود را به او دادند و آن روز و آن شب چیزی نخوردند.

آنان روز دوم را روزه گرفتند. فاطمه علیها السلام صاع دیگری از آن آرد را نان پخت. هنگامی که نان را آوردند تا با آن افطار کنند، یتیمی نزد آن ها آمد و غذا خواست، از همین رو آنان همگی غذای خود را به او دادند.

سومین روز روزه فرا رسید و غذا را برای افطار کردن آماده کردند که در این هنگام اسیری نزد آن ها آمد و از آن ها غذا خواست. آنان همگی غذای خود را به او دادند و در این سه روز چیزی جز آب نخوردند.

در روز چهارم پیامبر صلی الله علیه و آله آن ها را دید که از شدّت گرسنگی می لرزیدند و فاطمه علیها السلام از شدّت گرسنگی، چشمانش فرورفته و شکمش به پشتش چسبیده بود. حضرت فرمودند:

واغوثاه یا الله، اهل بیت محمد یموتون جوعاً؛

خدایا! به فریادمان برس. خاندان محمد از شدّت گرسنگی در حال مرگ هستند.

در این هنگام جبرئیل نازل شد و گفت: بگیر آن چه را که خداوند در مورد اهل بیت به تو داده است.

پیامبر فرمود: ای جبرئیل! چه چیزی را بگیرم؟

در این هنگام، جبرئیل، برای ایشان سوره « هل أتی»را قرائت کرد.

سوره انسان در مدینه نازل شده است و دارای ۳۱ آیه می باشد.برای این سوره نام‌های متعددی است که مشهورترین آنها «ا نسان» ، «دهر» و  «هل اتی» است

 فضیلت و خواص سوره انسان

– امام جعفر صادق (علیه السلام) فرمودند: قرائت سوره انسان موجب تقویت و نیرومندی روح و قوی شدن اعصاب و آرامش یافتن اضطراب است و اگر کسی که در قرائت آن ضعیف است و نمی تواند آن را بخواند اگر این سوره را بنویسد و پس از شستن آب آن را بنوشد از ضعف نفس نجات می یابد و نتیجه بخش است

– رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در فضیلت این سوره فرمودند: هر کس سوره انسان را قرائت نماید پاداش او بهشت و حوریان بهشتی خواهد بود.(۱)

-امام صادق (علیه السلام) همچنین فرمودند: هر که سوره انسان را قرائت نماید خداوند او را با تعداد زیادی از حوریان بهشتی تزویج نماید و در سرای باقی با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم خواهد بود. (۲)

– در سیره امام رضا علیه السلام آمده است: ایشان در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه در رکعت اول سوره حمد و انسان و در رکعت دوم بعد از حمد سوره غاشیه را قرائت می نمودند و می فرمود: هر کس در نماز صبح روز دوشنبه و پنجشنبه اینگونه نماز بخواند خداوند در این دو روز ایشان را از شرور در امان می دارد. (۳)

– امام صادق علیه السلام همچنین فرمودند: من ضامنم برای هر یک از شیعیانم که در نماز صبح روز پنجشنبه سوره انسان را بخواند و اگر در آن شب یا روز بمیرد با امنیت و بدون حساب از گناهانی که انجام داده وارد بهشت می شود و دیوان حسابرسی برای او باز نمی شود و در قبر از او پرسشی نخواهد شد و اگر زنده بود در حفظ و امان الهی است و آفات دنیا از او برداشته می شود و چیزی از جنبنده های زمینی تا پنجشنبه بعد به او آسیبی نمی رساند. (۴)

پی نوشت ها :

 (۱) مجمع البیان، ج۱۰, ص۲۰۶

(۲) ثواب الاعمال، ص۱۲۱

(۳) من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۳۰۸

(۴) الاصول السته عشر، ص۳

بازدیدها: 490