آیا بین میزان و نحوه احراز صلاحیتها در شورای نگهبان با مسئله میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی ارتباطی وجود دارد؟
در ارتباط با تأیید صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی، از جمله نکاتی که بدیهی و مفروض تلقی میشود. اُفت میزان مشارکت مردمی در انتخابات است. درواقع، استدلال میشود که چون برخی از چهرهها، ردّ صلاحیت شدهاند. و اصلاحاتیها نامزد شاخصی ندارند. پس اُفت مشارکت در انتخابات جدی خواهد بود.
با توجه به این مفروض، اکنون باید بهطور جدی سؤال کرد. که آیا این شیوه احراز صلاحیت شورای نگهبان باعث اُفت مشارکت مردم در انتخابات میشود؟ برای پاسخ دقیق و منطقی به این سؤال باید به عوامل افت مشارکت مردمی در انتخابات اشاره شود.
در یک نگاه اجمالی
مشکلات اقتصادی و افزایش سطح نارضایتیها و تبلیغات سوء بیگانگان و دشمنان، مهمترین عواملی هستند. که بر روی میزان مشارکت مردم در انتخابات تأثیر سوء میگذارند. در این میان، اگرچه افزایش رقابت در انتخابات که با حضور جدی کاندیداها از جریانهای مختلف شکل میگیرد. تأثیر مثبت و فزاینده بر روی مشارکت مردمی در انتخابات خواهد داشت. اما با توجه به پیشینه انتخاباتی مردم تأثیر این متغیر چندان تعیینکننده نخواهد بود.
دلایل عمده
1- در انتخابات اسفند 98 هم اصلاحطلبان بهطورجدی حضور داشتند. و فقط در تهران دو لیست 30 نفره معرفی کردند. اما بااینحال، این انتخابات رکورددار کمترین میزان مشارکت مردمی در تاریخ جمهوری اسلامی است. پس دلایل اُفت مشارکت را باید در عوامل دیگری غیر از تأیید یا رد صلاحیت کاندیداهای جریانی خاص جستوجو کرد.
2- دلیل عمده اُفت مشارکت در انتخابات اسفند 98 که هماکنون نیز میتواند مهمترین دلیل هرگونه احتمال کاهش مشارکت باشد. ناکارآمدیها و ضعفهای دولت از یکسو و انبوه مشکلات و مسائل لاینحل مردم از سوی دیگر است.
سؤالی که در این میان مطرح میشود. این است که حضور مسببان وضع موجود و عوامل نارضایتی مردم چگونه میتواند باعث افزایش مشارکت شود؟
آیا افرادی که نماد وضع موجود و تکرار آن هستند. و عملکرد ضعیف آنها باعث اُفت مشارکت در انتخابات اسفند 98 و انتخابات 1400بود. میتوانند از موضع گروه مخالف(اپوزیسیون) وضع موجود حاضر شوند. و پیام بهبود و تغییر وضع موجود به ملت صادر کنند. و آنها را به مشارکت تشویق کنند؟
به نظر میرسد تحقق آنچه گفته شد. بسیار دشوار به نظر میرسد. یعنی تأیید صلاحیت نامزدهایی که بانی وضع موجود بودند. هم نمیتوانست محرکی برای افزایش مشارکت باشد.
بازدیدها: 0