آیا می‌توان برای مقابله با ‘بدحجابی’ سازمان مردم‌ نهاد تأسیس کرد؟

از اول انقلاب تا کنون دولت ها راه های گوناگونی برای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب ازموده اند و هر چند سال یک بار با تغییر مدیران، سیاستها عوض شده و روش جدیدی در این راستا به بوته آزمون و خطا گذاشته می شد تا جایی که شورای عالی انقلاب فرهنگی در بهمن ماه 1376 کمیته ترویج و گسترش فرهنگ عفاف را با 22 نهاد و سازمان تاسیس کرد. این کمیته موظف شد هر 6 ماه یک بار نتیجه عملکرد خود را به اطلاع شورای عالی انقلاب فرهنگی برساند.

تنها نمود تشکیل این کمیته  پس از گذشت  16 سال، حضور نیروی انتظامی درسطح شهر و برخورد قضایی و انتظامی با بدپوشش ها بود و گویی تنها عضو این کمیته نیروی انتظامی است و سایر 21 نهاد و سازمان کمیته ترویج فرهنگ عفاف مسئولیتی در قبال گسترش روزافزون بی حجابی ندارند.

تذکرات پیاپی رهبر انقلاب در خصوص موضوعات فرهنگی که سال‌هاست تکرار می شود نشان از میزان دور بودن فعالیت های سیاستگذاران و مجریان از اصول و ریزه کاری های اسلامی است.

با توجه به اصل هشتم قانون اساسی، مجموعه حاکمیت تنها مسئول سامان دادن به اوضاع اجتماعی نیست و به همان اندازه احاد افراد جامعه نیز در قبال معضلات اجتماعی مسئول هستند.

در اصل هشتم قانون اساسی چنین آمده است: ” در جمهوری اسلامی ایران، دعوت به خیر،‌امر به معروف و نهی از منکر وظیفه‌ای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت،‌ شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون معین می‌کند. والمومنون و المومنات بعضهم اولیاء بعض،‌یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر”؛ این اصل قانون اساسی یاد آور می شود که هر شهروند نسبت به محل زندگی، رویدادهای پیرامون و تصمیمات مدیران ، مسئول بوده و حرکت در راستای اصلاح جامعه نه تنها وظیفه شرعی افراد بلکه وظیفه قانونی آنان نیز به حساب می اید.

پیچیدگی و گستردگی معضلات اجتماعی باعث شده در اکثر نقاط دنیا از توان و قدرت بالای بسیج مردمی برای حل ریشه ای این مشکلات استفاده شود و با توجه به سابقه بسیج سازندگی در اوایل انقلاب و زمینه دینی امر به معروف و نهی از منکر، جامعه ما زمینه لازم برای ایجاد تشکلهایی جهت رسیدگی به مطالبات اجتماعی و فرهنگی را دارا باشد.

لازمه رسیدن به اهداف کوتاه مدت و بلند مدت در زمینه ای به پیچیدگی عفاف و حجاب قطعا نیاز به برنامه ریزی دقیق، هدف گذاری مناسب و حرکت مداوم دارد که رسیدن به این مقصود به تنهایی امکان پذیر نیست و باید ساز و کاری منظم شکل گرفته تا نیل به این اهداف ممکن شود.

یکی از راه‌های رسیدن به این مقصود تشکیل “سازمان‌های مردم‌نهاد” است که به دلیل استفاده از ظرفیت بدنه جامعه، قابلیت سازماندهی و حرکت هدفمند، گام برداشتن در راستای اصلاح جامعه را ممکن می سازد.

آيين‌نامه اجرايي تأسيس و فعاليت سازمان‌هاي مردم‌نهاد

این آیین‌نامه متشکل از 33 ماده بوده که قبل از ثبت نام لازم است دقیق مطالعه شود. بخش از این آیین‌نامه به شرح زیر است:

* سازمان غيردولتي كه در اين آئين‌نامه «سازمان» ناميده مي‌شود، به تشكلهايي اطلاق مي‌شود كه گروهي از اشخاص حقيقي يا حقوقي غيرحكومتي به صورت داوطلبانه با رعايت مقررات مربوط تأسيس شده و داراي اهداف غيرانتفاعي و غيرسياسي مي‌باشد.

* واژه «غيردولتي» به اين معناست كه دستگاههاي حكومتي در تأسيس و اداره سازمان دخالت نداشته باشند. مشاركت مقامات و كاركنان دولتي در تأسيس و اداره سازمان، در صورتي كه خارج از عنوان و سمت دولتي آنان باشد، مانع وصف غيردولتي سازمان نخواهد بود.

*  سازمان حق دارد متناسب با موضوع فعاليت خود، با رعايت اين آيين‌نامه و ساير قوانين و مقررات مربوط فعاليت نموده و از جمله نسبت به موارد زير اقدام نمايد:

الف) ارائه خدمات امدادي مورد نياز دستگاههاي دولتي و عمومي غيردولتي.

ب) اظهارنظر و پيشنهاد راهكارهاي مناسب:

1. در فرايند برنامه‌ريزي مراجع دولتي و عمومي غيردولتي در سطوح شهرستان، استان يا ملي برحسب مورد.

2. در مورد آثار و نتايج فعاليتهاي دستگاههاي دولتي و عمومي غيردولتي، نقائص و مشكلات موجود به مراجع و دستگاههاي قانوني ذيربط.

پ)كمك به اجراي برنامه‌ها و پروژه‌هاي دستگاههاي دولتي و عمومي غيردولتي از طريق توافق و تفاهم با آنها.

ت) برگزاري اجتماعات و راهپيماييها در جهت تحقق اهداف سازمان.

ث) انتشار نشريه.

ج) انجام هرگونه عمليات ديگر براي تأمين اهداف مقرر در اساسنامه سازمان.

چ) حق دادخواهي در مراجع قضايي و شبه قضايي.

راهنماي درخواست صدور مجوزتاسيس سازمانهاي مردم نهاد

1- در انتخاب نام پيشنهادي سمن دقت شود كه نام انتخابي با موضوع و اهداف داراي سنخيت باشد به نحوي كه از نام، نوع فعاليت و اهداف به ذهن متبادر گردد .

الف) نام موصوف بايد داراي وجه تمايز بافعاليت موسسات انتفاعي و يا مراكزي باشدكه تاسيس آنها براسا ماده 32 آئين نامه اجرايي 1384 مستلزم كسب مجوز از ساير مراجع است.

ب) از ذكر اسامي نامانوس و يا غير فارسي خودداري شود.

ج) در نام پيشنهادي از بكار بردن واژگاني كه دلالت عام دارند مثل ايراني، ايرانيان خودداري شود.

د) ذكر بنياد تابع شرايط خاص است.

2- شخصي به عنوان نماينده هيات موسس معرفي شودكه:

الف) موردوثوق و اطمينان هيات موسس باشد زيرا اقدام ايشان به نمايندگي فرض گرديده و مسووليت اقدامات ايشان به عهده هيات موسس است.

ب ) علاقه‌مندي و فرصت لازم را براي پيگيري امور داشته باشد.

ج ) با موضوع واهداف و… آشنايي كامل داشته باشد و بتواند پاسخگوي سوالات احتمالي باشد.

3- محور فعاليت : عبارت است از فعاليت تخصصي سازمان كه بايستي بصورت موضوع واحد انتخاب شود. ضمناً افراد هيات موسس نيز داراي صلاحيت تخصصي باشند.

4- حوزه فعاليت : يك عنوان جزئي است كه نسبت به عنوان محور فعاليت روشن تر است.

5- موضوع فعاليت: جهت اطلاعات كاملتر در بخش تعين محور و حوزه فعاليت لطفا اينجا را كليك كنيد.

6- محدوده جغرافيايي فعاليت مي تواند يكي ازمحدوده هاي شهرستاني ،استاني،فرااستاني و ملي باشد.

الف) اگر محدوده فعاليت فرا استاني انتخاب شود به اين معني است كه هيات موسس مي توانند در بيش از يك استان و حداكثر در 4 استان فعاليت داشته باشند. وار نمودن نام استانهاي انتخابي در اين قسمت ضروري مي باشد.

7- نحوه اداره ساختار يكي ازدو نوع مجمع عمومي عضو پذير يا مجمع عمومي هيات امنا مي باشد.

الف) در ساختار سازمانهاي مردم نهاد اصل بر عضوپذير بودن آنها و مشاركت جمعي و حداكثر است وليكن در صورتي كه ساختار هيات امنايي (عضوپذيري محدود) انتخاب شود به معناي تصميم گيري در بين اعضاي هيات امنا مي باشد كه عمدتاً خاص امور خيريه مي باشد.

8- هدف: رسالت واقعي يك سازمان مردم نهاد است كه بايدعلاوه بر شفافيت ، قابل حصول نيز باشد. هدف بصورت روشن و در قالب حداكثر 4 عنوان طرح گردد.

9- شيوه هاي اجرايي: عبارتست ازمكانيزمها ومجموعه برنامه ها و فعاليتهايي كه سازمان در راستاي دستيابي به اهداف دنبال مي كند.

10- مشخصات هيات موسس كامل تكميل شود و نوع شغل دقيقاً ذكر شود. بخشي از صلاحيت تخصصي و توانمندي افراد با توجه به اطلاعات اين قسمت احراز مي شود.

الف) پر نمودن خلاصه اطلاعات شخصي هيات موسس حداقل 5 نفر و هيات مديره و بازرسين 4 نفر (حمعاً 9 نفر ) الزامي مي باشد.

ب ) در قسمت سوابق شغلي حتما دقت شود كه دو يا سه مورد از آخرين پستهاي مديريتي و اجرايي ذكر گردد.