آیت‌الله‌جوادی آملی|تدبر در قرآن، کلید قلب‌های قفل‌شده است

آیت‌الله عبدالله جوادی آملی امروز ۱۸ آبان ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه حجرات با اشاره به آیه شریفه «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ» (۱۳حجرات) گفت: معنای آیه این است که هر کسی که اتقی است اکرم است نه اینکه کسی که اکرم است با تقواتر است یعنی تقوا سبب کرامت انسان خواهد شد.                                                                                                                                                                                     
وی با اشاره به توصیف قرآن از چند دسته مردم افزود: خداوند بهشت و اهل آن، افراد مومنی که جامعه آنان مانند جامعه بهشتی است را معرفی کرد؛ همچنین جهنم و اهل آن و کسانی که در دنیا زندگی جهنمی دارند را هم معرفی کرد و فرمود زندگی مردمی که بهشتی‌وار زندگی می‌کنند متمدنانه است؛ فرمود بهشت جایی است که در آن زشتی و پلشتی وجود ندارد و مردان بهشتی نیز هیچ غل و کینه‌ای در سینه ندارند و از خدا می‌خواهند خدایا کینه کسی را در دل ما قرار نده.
آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه فرمود جهنمی‌ها مرتب به یکدیگر لعن می‌گویند اظهار کرد: مردانی که رسانه و تریبون در دست دارند و مرتب بد همدیگر را می‌گویند و دروغ و کذب را در جامعه رواج می‌دهند و غیبت و تهمت می‌زنند زندگی جهنم‌گونه دارند؛ الان کمتر رسانه و گروهی هست که از بد دیگران در امان باشد؛ این زندگی جهنمی است و ارتباطی با زندگی مومنانه ندارد.
این مفسر قرآن با اشاره به آیه «قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ وَإِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»(۱۴ حجرات) تصریح کرد: قالت الاعراب برای توده آنان(اعراب) است که در میان آنان مردان الهی نیز وجود داشته‌اند؛ در  اینجا نکته‌ای وجود دارد که باید به آن دقت کنیم؛ یعنی اگر کسی گفت ما مومن هستیم حق نداریم بگوییم شما مومن نیستید زیرا حساب ما باید از حساب خدا جدا باشد چون ما از اسرار این افرادی که مدعی ایمان هستند با خبر نیستیم لذا تا کشف خلاف نشد باید به ظاهر عمل کنیم البته این وظیفه ماست ولی حساب خداوند جداست.
تدبر در قرآن؛ کلید قفل دل
صاحب تفسیر تسنیم با اشاره به تعبیر« قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا» افزود: خداوند به پیامبر فرمود این اعراب مدعی ایمان هنوز ایمان نیاورده و ایمان در قلبشان نرفته است؛ معلوم می‌شود دل باید پاک باشد تا ایمان در آن نفوذ کند؛ فرمود عده‌ای اهل تدبر در قرآن نیستند و درِ قلبشان باز نیست؛ دل این افراد با گناه قفل شده است و نه می‌گذارد پیام فطرت از درون به صاحب دل برسد و نه حرف مبلغان از بیرون وارد این دل می‌شود.
این مفسر قرآن تصریح کرد: در اینجا فرمود ایمان وارد قلب این افراد نشده است؛ زیرا فطرت باید شکوفا شود ولی این افراد نه تنها فطرتشان را شکوفا نکردند بلکه بر روی آن غبار گناه نشاندند و به حرف انبیاء هم توجهی نکردند؛ زیرا انبیاء حرف تازه‌ای نداشته‌اند بلکه آمده‌اند انقلابی ایجاد کنند که این نهال بر زمین افتاده و به خاک رفته، بارور شود.

آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: دروس حوزه و دانشگاه در اول خلقت انسان با انسان نیست و بعدا اکتساب می‌شود اما معارف الهی در درون انسان به ودیعه گذاشته شده است، بنابراین انسان وقتی وارد حوزه و دانشگاه می‌شود باید علمی تهیه کند که با صاحبخانه هماهنگ باشد در این صورت عالم با عمل است و اگر هماهنگ نبود مشکلات فراوانی برای او ایجاد خواهد شد.
صاحب تفسیر تسنیم با اشاره مجدد به آیه ۱۴ حجرات، گفت: خداوند فرمود این افراد(اعراب) به حسب ظاهر مسلمان هستند ولی وقتی تضاد میان دنیا و آخرت پیش آمد معلوم می‌شود این افراد مومن نیستند و کسی که مومن نیست دستش در قیامت خالی خواهد بود.
این مفسر قرآن با بیان اینکه «من فعل بالحسنه» معیار مثاب بودن در قیامت نیست تصریح کرد: انسان باید دستش پر باشد زیرا خیلی‌ها، کار خوب می‌کنند ولی آن را با گناهان خراب می‌کنند؛ در ذیل همین آیات زمخشری حرف لطیفی نقل کرده است که پیامبر روزی از بازار مدینه عبور می کرد دید غلامی، خود را در معرض فروش قرار داده است و گفت هر کس بخواهد مرا بخرد من آماده ام با این شرط که نماز ۵ وقت را در مسجد و پشت سر پیامبر بخوانم؛ این غلام سیاه در زمره همین اعراب بود، حضرت دید فردی او را خرید و مراقب وی بود تا این که بیمار شد و حضرت تفقدی به ایشان فرمودند و در مراسم رحلت او هم حضور یافت و در این هنگام این آیات نازل شد که می‌رساند این ایمان اختصاص به شهری و روستایی و حر و بنده ندارد؛ غرض این است که ما مانعی داریم که به دست خود ما حل می شود زیرا بازکردن و بستن قفل قلب به دست خود ما هست.
این استاد تفسیر حوزه عنوان کرد: هیچ کسی با قلب بسته به دنیا نمی‌آید و همه با قلب باز می‌آیند و کلید نیز در دست خود انسان است؛ اینکه گفته‌اند دعا، مفتاح است موید همین است و اختصاصی به اعراب و عرب و عجم و غیر عجم هم ندارد.
وی همچنین با اشاره به یکی از مباحث گذشته خود در مورد تعبیر انفسنا در آیه مباهله و اینکه آیا در مورد بقیه ائمه(علیهم السلام) نیز صدق دارد افزود: منشا انفسنا و انفسکم، امامت و ولایت است پس حضرت وقتی فرمود علی نفس من است، حسن و حسین و سایر ائمه نیز نفس او هستند.

منبع:ایکنا

Views: 0