احکام نذر و عهد در استفتائات آیت الله بهجت

احکام نذر و عهد در استفتائات سایت آیت الله بهجت؛

حکام نذر و عهد

تعریف نذر

۱۰۲۰٫ نذر چیست؟

ج. نذر آن است که انسان ملتزم شود کار خیرى را براى خدا به جا آورد یا کارى را که نکردن آن بهتر است، براى خدا ترک کند.

 

مطلوبیّت نذر

۱۰۲۱٫ آیا نذر کردن شرعا مکروه است یا مستحب؟

ج. از آن جهت که سبب واجب نمودن امور غیرواجب براى انسان مى  گردد، کراهت دارد و منافاتى با رجحان و استحباب آن از جهات دیگر ندارد، به نحوى که در جاى خود توضیح داده شده است.

 

اذن همسر و پدر

۱۰۲۲٫ آیا در عهد زن و فرزند، اذن همسر و پدر معتبر است؟

ج. بنابر احتیاط واجب باید اذن بگیرد؛ ولى بدون اذن هم وضعا عهد را باید منعقد به حساب آورد.

 

تفاوت عهد و نذر

۱۰۲۳٫ لطفا تفاوت هاى فقهى بین عهد و نذر را بیان فرمایید؟

ج. به مسأله  ى ۲۱۴۶ رساله رجوع شود و در مقدار کفاره هم فرق دارند.

نذر بچه ممیّز بالغ یا نابالغ

۱۰۲۴٫ آیا نذر بچه ممیّز بالغ یا نابالغ صحیح است؟ و در صورت صحت، اگر نذر او مالى باشد با فرض عدم استقلال و تمکن مالى او وظیفه چیست؟

ج. نذر غیربالغ صحیح نیست. (و توضیح بیشتر در مسأله  ى ۲۱۲۹ و ۲۱۳۱ رساله ذکر شده است.)

 

زنى که نذر کرده چهل هفته به جمکران برود

۱۰۲۵٫ خانم هایى که نذر کرده  اند چهل هفته  ى متوالى در مسجد مقدس جمکران حضور پیدا کنند و اعمال آن را به  جا آورند، در صورتى که چند هفته در ایام حیض هستند، چه وظیفه  اى دارند؟ از آن جا که حیاط مسجد و سالن مراسم جزو مسجد نیست، آیا باید حضور پیدا کنند؟

ج. اگر نیّت نذر، داخل شدن در خصوص مسجد بوده است و پى در پى بودن متناسب با حال خود را قصد نموده، نه پى در پى بودن حتّى با حال حیض را، نذر منعقد است و حضور در ایّام حیض لازم نیست و غیر آن حساب مى  شود.

 

نذر زن براى آمدن چهل شب به جمکران

۱۰۲۶٫ خانمى پیش از ازدواج نذر نموده است که چهل هفته به مسجد مقدّس جمکران بیاید. حکم سفر وى جهت اداى نذر بدون اجازه همسر چیست؟

ج. تا وقتى که شروط آن باقى است، واجب است به نذر عمل کند.

 

نذر زن از پول خودش براى مسجد جمکران

۱۰۲۷٫ خانمى که بدون اجازه  ى شوهر از پول خودش نذر مسجد مقدّس جمکران مى  نماید، آیا صحیح مى  باشد؟

ج. بنابر احتیاط از حیث حکم وضعى نذر منعقد است، گرچه اجازه گرفتن از همسر احوط تکلیفى است.

عهد جهت سیگار نکشیدن

۱۰۲۸٫ شخصى گفته؛ خدایا من دیگر سیگار نمى  کشم و اگر سیگار کشیدم، فلان مبلغ باید به فقیر باید بدهم. آیا این عهد است و عمل به آن واجب است؟

ج. به مسأله  ى ۲۱۴۶ رساله رجوع شود.

 

عهد جهت شرکت در جماعت

۱۰۲۹٫ شخصى با اجراى صیغه  ى عهد، شرکت در نماز جماعت را بر خود واجب کرده است؛ لکن در یکى از اوقات به علّت بروز حادثه  اى همراه بیمارى به بیمارستان مراجعه کرده است (و بنا به گفته  ى بیمار مزبور، وى کس دیگرى را براى همراهى نداشته است) در نتیجه از شرکت در نماز جماعت محروم شده است. وظیفه  ى او نسبت به نقض عهد شرعى چیست؟

ج. اگر اضطرار داشته، نقض عهد نشده است.

 

نذر نماز در مسجد به جماعت

۱۰۳۰٫ نذر کننده  اى نذر نموده است که نمازش را در مسجد و به جماعت بخواند. در مسجد جا نبوده و در حیاط مسجد به جماعت خوانده است. آیا همین مقدار کفایت مى  کند؟

ج. از آن جا که عمل به نذر متعذّر است، همان بیرون بخواند کافى است، البته در فرضى که به جماعت در مسجد دیگرى هم نمى  رسد.

 

مراد از قید هر چه زودتر در نذر

۱۰۳۱٫ شخصى عهد شرعى کرده است که کار خیرى را هر چه زودتر انجام بدهد، اگر از قیدِ هر چه زودتر انجام دادن تخلّف کند، آیا لازم است پس از زمان تخلّف، آن کار خیر را انجام نماید و آیا این تخلّف موجب کفّاره مى  شود؟ کفّاره  اش چیست؟ و اگر بخواهد در آینده وفاى به عهد کند، آیا مقیّد است به هر چه سریع تر انجام دادن یا فقط نفس کارِ خیر باید محقّق شود و در صورتى که قید هر چه زودتر، همواره با عهد انجام کار خیر باشد، به تعداد تأخیرهایى که مى  اندازد موجب کفّاره است؟

ج. اگر مقصود او فورا ففورا نبوده و یک بار انجام دادن کار خیر، مقصود بوده با فرض تخلّف، وفاى بعد از آن لازم نیست؛ ولى بنابر احتیاط آن کار را قضا کند و یک عهد ـ که منحلّ به عهدها به تعداد دفعات نشود ـ بیش از یک تخلّف و بیش از یک کفّاره ندارد و کفّاره  ى عهد در مسأله  ى ۲۱۴۸ رساله ذکر شده است.

 

نذر دادن صدقه و انداختن در صندوق

۱۰۳۲٫ اگر کسى نذر کند صدقه بدهد، چنان چه آن را در صندوق هاى نصب شده براى صدقه بیاندازد، کفایت مى  کند؟

ج. انداختن در صندوق کفایت نمى  کند و باید صدقه بدهد.

 

تلف شدن گوسفند نذرى قبل از زمان نذر

۱۰۳۳٫ شخصى نذر کرده گوسفند معیّنى را روز هفتم محرم ذبح کند. اگر روز ششم گوسفند بدون افراط و تفریط تلف شود، آیا نذر کننده باید چیزى جریمه بدهد؟

ج. جریمه ندارد.

 

زودتر ذبح کردن گوسفند نذرىِ در حال مرگ

۱۰۳۴٫ فردى گوسفندى را نذر کرده که روز هفتم محرّم ذبح نماید، اگر روز پنجم گوسفند مُشرِف به مرگ شود، آیا مى  شود آن را در روز پنجم ذبح نموده و گوشت آن را در روز هفتم به مصرف رسانید؟

ج. اگر مى  داند که تا روز هفتم گوسفند تلف مى  شود، مانع ندارد.

نذر غیر مقدور

۱۰۳۵٫ بعضى از افراد از زمان کودکى دچار یک سرى بیمارى  هاى شدید روانى شناخته شده از نظر علم روان شناسى مى  باشند که ترک آن تنها به مرور زمان و تحت مراقبت هاى پزشک میسّر است و باز هم شاید موفّق به ترک آن عادات روانى نشوند، حال اگر چنین شخصى در ترک آن عادت نذر کند، آیا چنین نذرى منعقد مى  شود؟

ج. اگر متعلَّق نذر غیر مقدور باشد، نذر منعقد نمى  شود.

 

خواندن قرآن نذرى در نماز

۱۰۳۶٫ شخصى نذر کرده، هر روز یک جزء قرآن را بخواند، آیا مى  تواند این جزء را ضمن نماز واجب یا مستحبّى انجام دهد؟

ج. مانعى ندارد.

 

نذر روزه براى گناه

۱۰۳۷٫ چنان چه فردى نذر کند که اگر فلان گناه را مرتکب شد، روزه بگیرد. آیا پس از ارتکاب، روزه بر او واجب است یا کفّاره ى نذر؟

ج. در فرض مزبور، نذر به روزه تعلّق گرفته است و باید روزه بگیرد و اگر روزه نگرفت، از نذر تخلّف نموده و کفاره دارد.

 

نذر آیه الکرسى و اندازه ى آن

۱۰۳۸٫ اگر نذر کرده آیه الکرسى را بخواند، تا «العلى العظیم» کفایت مى  کند یا تا «هم فیها خالدون» بخواند؟

ج. اگر در نذرش متعیّن بوده است که آیه الکرسى همان آیه  ى اوّل از «اللّه  لا اله الاّ هو الحىّ القیّوم» تا «و هو العلى العظیم» است، تا همین جا کفایت مى  کند و در غیر این صورت، احتیاطا تا آخر بخواند.

نذورات ائمّه ـ علیهم  السّلام ـ و حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ

 ۱۰۳۹٫ نذورات ائمّه طاهرین ـ سلام  اللّه  علیهم  اجمعین ـ و نیز حضرت ابوالفضل ـ علیه ا لسّلام ـ که مؤمنین متوسّل مى  شوند. در صورت احراز رضایت صاحبان پول، آیا مى  شود صرفِ اموراتى مانند بقعه و عزاى حضرت اباعبداللّه  الحسین ـ علیه  السّلام ـ و مثل آن نمود؟

ج. نذورات هر یک از ائمّه  ى طاهرین ـ علیهم  السّلام ـ یا حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ را مى  توانید، صرف مجالس روضه و اطعام براى خود آن حضرت بنمایید، نه دیگرى.

 

فراموشى نذر زیارت عاشورا

۱۰۴۰٫ فردى نذر اطعام در روز معیّن یا خواندن زیارت عاشورا در روز معیّن را نموده، ولى فراموش مى  کند آن را به جا آورد. آیا قضاى آن بر وى لازم است؟

ج. احتیاطا باید آن را قضا نماید.

 

مصرف گوشت زیادى نذرى در جاى دیگر

۱۰۴۱٫ شخصى نذر کرده پنج گوسفند را در روز هفتم محرم در حسینیه  اى معین ذبح نماید و در صیغه نذر قید کرده است که در روز هفتم باید مصرف شود، چنان چه بعد از ذبح گوسفند و مصرف آن مقدارى گوشت اضافه بیاید، آیا مى  شود آن را در حسینیّه دیگر و در جاى دیگر مصرف کرد؟ یا مى  شود کنار گذاشت براى روزهاى دیگر یا این که گوشت اضافى را در همان روز بین فقرا و مردم تقسیم نماییم؟

ج. اگر همان روز در همان حسینیّه مصرف آن ممکن نیست، مى  تواند در غیر آن روز در همان حسینیه یا در غیر آن مکان در همان روز صرف کند و فرقى بین انتخاب زمان و مکان نیست.

نذر براى اماکن مذهبى غیر معتبر

۱۰۴۲٫ بعضى از افراد براى اماکن مشکوکى نذر مى  کنند (مانند قدمگاه  هاى منسوب به امیرالمؤمنین ـ علیه  السّلام ـ و حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ )، سپس آن را در خیرات آن محلّ مصرف مى  کنند، آیا این کار جایز است؟

ج. باید در محل نذر مصرف شود.

 

فراموشى نوع نذر

۱۰۴۳٫ نذر کننده  اى نوع نذر را فراموش کرده است. چه وظیفه  اى دارد؟

ج. باید آن را در امور خیر و نیک صرف کند یا اگر مشتبه در چند عمل عبادى باشد، باید امر عبادى را به جا آورد.

 

فراموشى متعلّق نذر و آن چه براى آن نذر کرده

۱۰۴۴٫ شخصى نذر کرده و متعلّق نذر و آن چه براى آن نذر کرده و مقدار آن را فراموش نموده است، وظیفه چیست؟

ج. احتیاطا مقدار متیقّن را صدقه بدهد.

 

نذر روزه در سفر

۱۰۴۵٫ آیا مسافر مى  تواند نذر روزه کند و در سفر روزه بگیرد؟

ج. اگر نذرش را معلّق بر سفر کرده یا اعمّ از سفر و حضر نذر کرده است، مى  تواند در سفر روزه بگیرد.

 

عدم انحلال نذر فرزند توسط پدر

۱۰۴۶٫ آیا نذر پسر مشروط به اذن پدر است و آیا پدر مى  تواند پس از انعقاد نذر آن را منحلّ کند؟

ج. بنابر احتیاط واجب مشروط نیست و منحلّ نمى  شود.

نذر زن قبل از ازدواج

۱۰۴۷٫ آیا نذرى که زن قبل از ازدواج کرده، مشروط به اذن شوهر است یا شوهر مى  تواند ردّ کند؟

ج. مشروط به اذن شوهر نیست و حقّ ردّ آن را ندارد.

 

نذر بردن هر روزه  ى فرزند به حرم

۱۰۴۸٫ اگر کسى نذر کند در صورت برآورده شدن حاجتش، فرزند خردسال (دوساله) خود را هر روز به حرم ببرد، آیا این نذر منعقد است؟ با توجه به زحمت و مشقّتى که براى فرزند هست آیا ولایت پدر آن قدر توسعه دارد که چنین نذرى را درباره  ى فرزندش بنماید؟ اگر این نذر منعقد شود، حنث آن چگونه است؟ آیا براى هر روز که تخلف کند، یک حنث مى  آید یعنى در هفته، هفت حنث و هفت کفاره مى  آید یا این که با یک تخلف، نذر رأسا حنث شده است؟

ج. در اوقاتى که ضرر دارد یا بچه مریض است، بردن او جایز نیست و در اوقات دیگر باید او را ببرد و اگر با علم و عمد از نذر تخلّف کند، کفّاره دارد و نذر مذکور منحلّ مى  شود که در صورت تخلّف، کفّاره متعدّد دارد.

 

نذورات مکان هاى متبرکه  ى غیر معتبر

۱۰۴۹٫ بنا به گفته  هاى مردم یک صد سال پیش تاکنون در محلى حوالى یک روستا، در جوار درختى مدفنى مى  باشد و بعدا یکى از اهالى محل فوق خواب دید و به نام سیّد محمد تغییر یافت. کسى نام والدینش را نمى  داند و هیچ گونه سندى در دسترس نیست. مردم غروب جمعه زیر درخت شمع روشن و نذر مى  نمودند. باز بنا به گفته  ها در بعضى مواقع نذرشان اجابت مى شد. زمان تعریض جاده، ۲۵ سال پیش درخت را قطع نمودند. اکنون با درست نمودن سرپناه چوبى و با بستن پارچه سبز به دور آن، مردم جهت اداى احترام به محل فوق مراجعه و فاتحه  خوانى مى  نمایند. در ضمن کنار سرپناه فوق، صندوق نذورات نصب مى  باشد و تاکنون مبالغى جمع  آورى شده است.

۱) آیا مى  توانیم در محل فوق با توجه به احتمال مجدّد تعریض جاده، بناى متبرکه به نام «سید محمد» احداث نماییم؟

۲) آیا مى  توانیم در محل فوق به نیّت حضرت  ابوالفضل العباس ـ علیه  السّلام ـ ، بناى متبرکه احداث نماییم؟

۳) آیا مى  توانیم مبلغ فوق یا مقدارى را به صورت بلاعوض جهت ساخت مسجد و حسینیه محلّ استفاده نماییم؟

۴) آیا مى  توانیم مبلغ فوق یا مقدارى را به صورت قرض  الحسنه جهت ساخت مسجد و حسینیه محلّ استفاده نماییم؟

۵) آیا مى  توانیم مبلغ فوق یا مقدارى را به صورت بلاعوض جهت کارهاى عمرانى و آبادى محلّ استفاده نماییم؟

تکلیف شرعى ما نسبت به محلّ فوق و نذورات جمع شده و نذورات آینده را مشخص نمایید.

ج. مانعى ندارد، با عدم معلوم بودن مصرف، نذورات مزبور و هدایا صرف ساخت حسینیه و روضه  خوانى و اطعام دادن بشود، واللّه  العالم.

 

تردید در مکان نذر

۱۰۵۰٫ شخصى نذر کرده است و مقدار نذر را مى  داند ولى در مورد محلّ و مکان مصرف نذر بین یکى از سه مکان مردّد است، مثلاً حرم حضرت رضا ـ علیه  السّلام ـ یا حضرت معصومه ـ علیه االسّلام ـ یا حضرت عبدالعظیم ـ علیه  السّلام ـ . تکلیف این شخص چیست؟

ج. احتیاطا بین سه محل توزیع کند.

صرف وجوه خیر در ساخت مناره و تزیینات مسجد

۱۰۵۱٫ اگر کسى پولى را به عنوان صرف در امور خیریه و قربهً الى  اللّه  پرداخت نماید، آیا مى  شود در ساخت مناره و تزیینات مسجد خرج نمود؟

ج. احتیاط است که در ضروریّات مسجد باشد، مگر با اجازه  ى دهنده.

 

صرف وجوه پرداخت شده براى حضرت مهدى ـ علیه  السّلام ـ در مسابقات مهدویّت

۱۰۵۲٫ آیا پول هایى که مردم براى امام زمان ـ عجّل  اللّه  تعالى  فرجه  الشّریف ـ و یا به عنوان بیمه  ى امام زمان ـ علیه  السّلام ـ پرداخت مى  نمایند، مى  توان در برگزارى مسابقات فرهنگى اعتقادى، جهت ترویج فرهنگ مهدویت مصرف نمود؟

ج. در موارد اطمینان به رضایت حضرت ـ عجّل  اللّه  تعالى  فرجه  الشّریف ـ مانعى ندارد.

 

کفّاره  ى نذر و کفّاره  ى یمین

۱۰۵۳٫ آیا کفّاره  ى نذر با کفّاره  ى یمین (قسم) یکى است یا فرق مى  کند؟

ج. به مسأله  ى ۲۱۳۷ و ۲۱۲۱ رساله رجوع شود.

 

نذر اهل کتاب براى حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ

۱۰۵۴٫ مرسوم است بین بعض اهل کتاب در موارد گرفتارى براى حضرت ابوالفضل العبّاس ـ علیه  السّلام ـ نذر مى  کنند، آیا نذر آن ها منعقد مى  شود؟

ج. نذر کافر منعقد نمى  شود.

 

عدم توانایى انجام نذر به علّت پیرى

۱۰۵۵٫ شخصى نذر کرده سالى ده بیست روز، روزه بگیرد؛ ولى اکنون به علّت کهولت توان آن را ندارد، وظیفه  اش چیست؟

ج. ظاهرا نذرش ساقط مى  شود.

نذر با کتابت

۱۰۵۶٫ آیا نذر کردن با کتابت منعقد مى  شود؟

ج. ظاهرا منعقد نمى  شود؛ مگر مثل کفایت اشاره از کسى که توانایى سخن گفتن ندارد، باشد.

 

صیغه  ى فارسى نذر

۱۰۵۷٫ صیغه  ى نذر فارسى را مرقوم فرمایید؟

ج. به قصد قربت و نزدیک شدن به خداوند متعال بگوید: براى خداوند، به عهده  ى من باشد که فلان کار را انجام دهم.

 

صرف صندوق به نام حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ در خیرات

۱۰۵۸٫ صندوقى به نام حضرت ابوالفضل ـ علیه  السّلام ـ در مغازه  ى شخصى است و مردم به نام حضرت پول مى  ریزند و اسمى هم از نذر نمى  برند، آیا جایز است در امور خیریّه مصرف شود؟

ج. احتیاط در این است که به مصارفى که نسبت به حضرت ابوالفضل العبّاس ـ علیه  السّلام ـ دارد، مانند مجالس عزادارى ایشان و کمک به زایرین آن حضرت مصرف شود.

 

مراد از قربانى در نذر

۱۰۵۹٫ شخصى نذر مى  کند که قربانى بدهد و خانواده  ى فقیرى براى عروسى نیاز به گوشت دارد. مى  تواند گوسفند بخرد و به آن ها بدهد؟ فقط گوشت یا مرغ بدهد چه طور است؟

ج. اگر گوسفند بدهد و ذبح کنند اشکال ندارد، ولى گوشت و مرغ کفایت نمى  کند.

فراموشى روزه  ى نذرى بعد از سهل  انگارى

۱۰۶۰٫ شخصى نذر مى  کند که در ایّام هفته یک روز را روزه بگیرد. چون وسعت وقت بوده، سهل  انگارى مى  کند و روز آخر هم فراموش مى  نماید، وظیفه  اش چیست و فرقى هم بین روزه و غیر روزه هست یا نه؟

ج. در فرض مرقوم، تخلّف نذر نشده است و قضاى روزه را به جاى آورد.

 

نذر صدقه براى ترک نماز شب

۱۰۶۱٫ شخصى نذر کرده اگر نماز شب را نخواند، مبلغى به فقیر صدقه بدهد. اگر نماز شب ترک شد، فقط آن مبلغى که نیّت کرده به ذمّه  اش مى  آید یا کفّاره  ى نذر را هم باید بدهد؟

ج. فقط مبلغ را باید بدهد.

 

قطع عمل نذرى با وسعت وقت

۱۰۶۲٫ اگر وقت نذر وسیع باشد و انسان شروع به انجام آن نماید، آیا مى  تواند قطع کند و پیش از انقضاى وقت آن را انجام دهد؟

ج. مانع ندارد.

 

اداى نذر قبل از وقت آن با علم به عدم تمکّن در وقت

۱۰۶۳٫ اگر انسان بداند هنگام اداى نذر به علّتى قادربه انجام آن نیست، آیا اگر قبل از وقت یا بعد از وقت آن را ادا کند، اشکال دارد؟

ج. اگر مى  تواند باید در وقتى که تعیین کرده آن را انجام دهد و چنان چه در تمام وقت قدرت ندارد، نذر منحلّ مى  شود.

 

نذر صدقه براى ترک سیگار شوهر

۱۰۶۴٫ اگر زنى نذر نماید که اگر شوهرش ترک سیگار کند، خرج هر هفته ى سیگار او را صدقه دهد و شوهر مدّتى است ترک کرده است. آیا بر زن از اوّلین هفته واجب است یا تأخیر جایز است و در صورت تأخیر آیا قضا و کفّاره دارد؟

ج. نذر زن بدون اجازه ى شوهر بنابر احتیاط واجب منعقد مى شود. بنابراین اگر اداى نذر مقیّد به هفته یا وقت معیّن باشد، باید به همان عمل کند و این هم در صورتى است که صیغه ى نذر جارى شده باشد.

 

موارد وجوب نذر

۱۰۶۵٫ نذر در چه صورتى واجب مى  شود؟

ج. عمل بر طبق نذر واجب است، ولى خود نذر کردن واجب نیست. به مسایل نذر (۲۱۲۸ به بعد) در رساله مراجعه شود.

 

انحلال نذر

۱۰۶۶٫ مراد از انحلال نذر چیست؟ و موارد انحلال کدام است؟ و آیا در صورت انحلال و تخلّف نذر، کفاره بر هر فرد واجب است؟

ج. مراد از انحلال، سقوط نذر از وجوب عمل به آن است، مثلاً اگر نذر براى ترک مطلق فعلى باشد، با تخلّف از آن کفاره واجب است ولى نذر پس از آن منحل مى  شود و هم چنین اگر در وقت عمل، کار نذر شده شرعا مرجوح شود، نذر منحلّ مى  شود و معناى دیگر انحلال نذر، تعدّد واقعى نذر به تعداد دفعات و افراد است، مثل این که نذر کند هر هفته کارى را انجام دهد و یا به طور مستمر سیگار کشیدن را ترک کند و براى هر دفعه سیگار کشیدن، صدقه بدهد که در این صورت براى هر تخلّف، کفاره جداگانه لازم است.

 

انجام عمل براى رضاى خدا

۱۰۶۷٫ فردى چنین نیّت کرده است: «در صورتى که مشکل من حل شد، براى رضاى خدا فلان عمل را انجام مى  دهم» و عبارت بر عهده  ى من باشد را نگفته است، آیا نذر او منعقد گردیده است؟

ج. اگر منظور انجام کار مورد رضایت خدا بوده است، نه واجب قراردادن کارى که مورد رضاى خدا است بر خود، این نذر شرعى نیست.

 

افراط و وسواس در نذر

۱۰۶۸٫ بعضى از افراد به خصوص قشر زنان، گاهى در نذر کردن در یک مورد به حدّ افراط و وسواس شدید مى  رسند، به طورى که بعد از گذشت زمان و تأخیر در برآورده شدن، با شنیدن موارد جدید نذر، آن ها را نیز به نذر خود اضافه مى  نمایند. آیا وفاى به همه  ى آن ها لازم است و همه  ى آن ها منعقد شده است یا فقط همان نذر اوّلى منعقد گردیده است؟

ج. اگر صیغه  ى شرعیّه  ى نذر را نخوانده  اند وظیفه  اى ندارند و اگر با صیغه، نذرهایى را منعقد نموده  اند، وفاى به همه  ى آن ها لازم است.

 

استفاده از نذورات با درآمد نامشروع

۱۰۶۹٫ استفاده از نذوراتى که از پول هاى نامشروع تهیه شده است، چه صورت دارد؟

ج. اگر از عین مال نامشروع باشد، استفاده از آن جایز نیست.

 

خرج کردن نذر در موارد خیریه

۱۰۷۰٫ آیا مى  توان به جاى اداى نذرى که نوع و زمان آن را مشخص کرده  ایم، پول آن را در دیگر موارد مذهبى و خیریّه خرج کنیم؟

ج. خیر، باید طبق نذر عمل شود.

 

تبدیل نذر

۱۰۷۱٫ شخصى نذر کرده هر سال در عاشورا به عزاداران شربت بدهد، اگر عاشورا مصادف با زمستان سرد شود و دوران فصل مصرف شربت در نزد مردم مطلوب نباشد، آیا مى  تواند نذر خود را عوض کند.

ج. نوشیدنى مناسب هر فصل، مثل شیر و غیر آن را بدهد.

 

عبارت قسم به جاى نذر

۱۰۷۲٫ آیا با این جمله (به خدا قسم اگر…) نذر محقق مى  شود؟

ج. خیر، اما با وجود شرایط، مى  تواند احکام قسم را که در رساله مذکور است، داشته باشد (به مسأله  ى ۲۱۲۲ رجوع شود.)

 

فراموش کردن نذر خود

۱۰۷۳٫ حکم فردى که نمى  داند نذرش چه بوده است چیست؟

ج. مطلق خیرات کفایت مى  کند.

 

ادا نکردن نذر در وقت معین

۱۰۷۴٫ شخصى که نذرى با وقت معینى نموده، اگر در آن وقت معین، آن را ادا نکند، تکلیف چیست؟

ج. اگر تخلف بدون عذر باشد، کفاره واجب است و باید فى الجمله قضا هم نماید.

 

انجام ندادن نذر به علت بیمارى

۱۰۷۵٫ اگر کسى به جهت بیمارى نتوانست به نذر عمل کند، آیا کفاره بر او واجب است؟

ج. چون عذر داشته، کفاره ندارد.

 

نذر خون ریختن

۱۰۷۶٫ آیا ریختن خون (صرفا سر بریدن قربانى) امرى راجح است و نذر به آن تعلق مى  گیرد؟ مثلاً برخى نذر مى کنند در مقابل دسته  ى عزاى امام حسین خون بریزند و پس از برآورده شدن حاجت خود، هر سال مقابل دسته عزا سر گوسفند را مى  برند و گوشت آن را خود و خانواده خود مصرف مى  کنند، آیا عمل آنان مشروع است؟

ج. بله، مشروع است.

 

کفاره نذر

۱۰۷۷٫ کفار تخلف نذر چیست؟

ج. به مسأله  ى ۲۱۳۷ رساله رجوع شود.

 

انجام چند نذر با یک عمل

۱۰۷۸٫ اگر چند نفر به یک شخص پول بدهند تا در شب عاشورا روضه امام حسین ـ علیه  السّلام ـ بخواند، آیا با یک روضه مى  تواند نیّت تمام آن نذرها را بنماید، یا باید براى هر یک روضه جداگانه  اى بخواند؟

ج. باید براى هر کدام روضه  ى جداگانه بخواند.

 

نذر قمه زدن به فرزند

۱۰۷۹٫ فردى نذر کرده که اگر خداوند فرزندى به وى عطا نمود، هر سال در روز عاشورا به سر وى قمه بزند، آیا نذر او صحیح است و در صورت صحّت از همان بدو تولد باید به این نذر عمل کند؟

ج. تا عسر و حرجى نباشد، به نذرش عمل کند.

 

وحدت یا تعدّد کفاره

۱۰۸۰٫ به نظر حضرتعالى، براى هر بار تخلف از نذر یک کفاره واجب مى  شود یا پس از اوّلین تخلف، کفاره واجب مى  شود و پس از تخلف هاى بعدى چیزى بر عهده نذر کننده نیست؟

ج. هر تخلّفى، کفاره  ى جدایى دارد؛ مگر این که نذر به نذرهاى متعدّد منحل نشود، مثل نذر بر ترک مطلق یا فعل مطلق نه هر دفعه فعل یا ترک.

 

اضافه نذورات یک محل

۱۰۸۱٫ برخى از مساجد، امامزاده  ها و اماکن متبرّکه، نذورات فراوان و بیش از نیاز سالانه و متداوّل خود دارند، پس از هزینه بخشى از نذورات در مصارف ضرورى همان محل، اضافه آن باید صرف چه امورى شود؟

ج. براى نیازهاى مترقّبه در آینده، براى همان محل نگهدارى کنند، مثل تعمیرات یا توسعه آن محل و در صورتى که هیچ نیازى به عین یا مالیت آن نباشد، صرف آن در مسجد دیگر یا امامزاده دیگر مانع ندارد.

 

تبدیل چیزى که نذر کرده اند

۱۰۸۲٫ آیا کسى که نذر کرده فلان شب به عزاداران غذا بدهد، حتما باید آن را بپزد یا مى  تواند گوشت و برنج و روغن را بین عزاداران تقسیم نماید؟

ج. اگر غذاى پخته را نذر کرده، باید آن را بپزد و بدهد.

۱۰۸۳٫ برخى از مردم در گذشته نذرهایى متناسب با آن زمان نموده و به آن عمل مى  کردند، مثل آب دادن به عزاداران با مشک، روشن کردن شمع در امامزاده و… که برخى از آن موارد در این زمان از امور مرجوح و مصداق اسراف به شمار مى  رود، آیا ادامه چنین نذرهایى لازم است؟

ج. اگر نذرى از تمام جهات مرجوح شد، لازم نیست به آن عمل شود، اما در فرض سؤال، به صورت هاى غیر مرجوح در رابطه با آن نذر عمل کند.

 

نذر زیارت عاشورا

۱۰۸۴٫ اگر کسى نذر کند که زیارت عاشورا بخواند، آیا باید با صد لعن و صد سلام بخواند یا بدون آن نیز کافى است؟

ج. باید زیارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام بخواند.

 

مباشرت در نذر

۱۰۸۵٫ آیا در انجام نذر مباشرت نذر کننده لازم است؟ و مثلاً اگر غذایى که نذر کرده یا صلوات ها و قرآن نذر شده او را فرد دیگرى انجام دهد، عمل به نذر او تحقق یافته است؟

ج. مباشرت لازم است، مگر این که نذر به گونه  اى باشد که شامل استیجار و استنابه و قبول از متبرّع باشد.