پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
استفتائات آیت الله بهجت درباره ماه مبارک رمضان
نیّت روزه
عدول از روزه مستحبّى به واجب
سؤال۱٫ آیا مى‌توان از روزه مستحبى به روزه واجب عدول کرد؟
جواب: کسى که روزه قضا دارد، از او روزه مستحبى صحیح نیست؛ پس اگر قبل از زوال متوجه شد، مى‌تواند نیّت روزه واجب کند. بله، اگر در آخر شعبان به نیت استحباب روزه گرفته، چنانچه در بین روز فهمید که رمضان است، باید به رمضان عدول کند و تجدید نیّت براى آن مى‌کند؛ هر چند بعد از زوال باشد، بنابر احوط.
نیّت روزه مردّد بین واجب و مستحبّ
سؤال۲. کسى که نمى‌داند روزه قضا دارد یا نه اگر روزه بگیرد، به نیّت اینکه اگر قضا دارد قضاى واجب، وگرنه مستحبّ باشد، آیا این‌گونه نیت کردن صحیح است؟
جواب: بله، صحیح است.
سؤال۳. آیا مى‌شود روزه‌اى به نیّت روزه قضاى احتیاطى پدر و مادر گرفت که اگر بر ذمّه آنها روزه قضا است ادا بشود و اگر نیست، روزه مستحبّى خود انسان باشد؟
جواب: بله، مى‌شود.
نیّت روزه استیجارى قبل از ظهر
سؤال۴. آیا مى‌توان قبل از ظهر، نیّت روزه استیجارى کرد؟
جواب: اگر باطل‌کننده‌اى روزه به‌جا نیاورده و یا با جنابت وارد صبح نشده باشد، مى‌تواند تا قبل از ظهر نیّت روزه استیجارى نماید.
انصراف از روزه و تجدید نیت
سؤال۵. کسى غیر ماه رمضان قصد روزه کرده و بعد منصرف شده، ولى چیزى نخورده است. آیا مى‌تواند دوباره قبل از ظهر نیّت روزه قضاى ماه رمضان یا استیجارى کند؟
جواب: مانعى ندارد.
نیّت روزه براى جُنُبى که قبل از ظهر غسل کرده
سؤال۶. شخصى قبل از طلوع فجر یا بعد از آن محتلم شده و قبل از ظهر غسل کرده و چیزى نخورده است، آیا مى‌تواند نیّت روزه قضاى ماه رمضان یا استیجارى کند؟
جواب: اگر قبل از فجر محتلم شده است، نمى‌تواند و اگر بعد از فجر محتلم شده است، مى‌تواند.
تعارض بین روزه نذرى و قضا
سؤال۷. کسى که، هم روزه قضا و هم روزه نذرى دارد، کدام را باید اوّل به‌جا بیاورد؟
جواب: اگر وقت یکى تنگ است، اوّل آن را به‌جا آورد و اگر وقت هر دو وسیع است، مخیّر است که هر یک را خواست انجام دهد.
نذر به‌جا آوردن قضاى روزه رمضان در سفر
سؤال۸. آیا انسان مى‌تواند نذر کند که روزه قضاى ماه رمضان خود را در سفر بگیرد؟
جواب: صحیح نیست.
عدول از روزه مدت‌دار به روزه مدت‌دار دیگر
سؤال۹. عدول از روزه واجب مدت‌دار ـ مثل روزه قضا ـ به روزه واجب مدت‌دار دیگر ـ مثل روزه نذرى ـ جایز است یا نه؟
جواب: در قبل از ظهر اشکال ندارد.
جهل به زمان روزه قضا
سؤال۱۰. اگر شخصى نداند که قضاى ماه رمضان را باید تا رمضان بعد گرفت، وگرنه کفّاره تأخیر دارد، در این صورت (ندانستن حکم)، اگر شخصى تا رمضان بعد روزه قضا را نگرفت، آیا کفاره تأخیر واجب مى‌شود؟
جواب: علم و جهل در این مسئله فرقى ندارد.
باطل کردن سهوى روزه
سؤال۱۱. اگر در روزه واجب یا مستحب سهواً مُبطلى به‌جا آورده شود، روزه چه حکمى دارد و آیا فرقى بین روزه ماه رمضان و غیر آن هست یا نه؟ و آیا فرقى در روزه‌اى که وقتش وسیع است یا غیر آن وجود دارد؟
جواب: در غیر بقاى بر جنابت، فرقى در عدم ابطال نیست و در آن مورد به مسئله ١٣١٧ رساله رجوع شود.
قصد روزه نبودن
سؤال۱۲٫ اگر روزه‌دارى قصد کند که روزه نباشد، ولى تا غروب افطار نکند و مبطلى انجام ندهد، آیا روزه‌اش باطل است و در صورت بطلان آیا کفاره دارد؟
جواب: اگر روزه واجب معین باشد، روزه‌اش باطل است و عدم وجوب کفّاره، محل تأمّل است. (مسئله ١٢٧٠ رساله).
نیت روزه یوم‌الشّک
سؤال۱۳٫ تکلیف روزه‌دار در مورد نیّت روزه یوم‌الشک چیست؟
جواب: روزى را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد، و اگر بخواهد روزه بگیرد، نمى‌تواند نیّت روزه رمضان نماید؛ بلکه باید نیّت روزه قضا و مانند آن بنماید و چنانچه بعداً معلوم شود رمضان بوده، از رمضان حساب مى‌شود و در صورتى که قصد کند آنچه را که فعلاً خدا از او خواسته است انجام دهد و بعد معلوم شود رمضان بوده نیز کافى است و چنانچه در چنین روزى به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبى و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که رمضان است، باید نیّت روزه رمضان کند.
تبدیل نیت از مستحبى به قضا
سؤال۱۴٫ شخصى نیّت روزه مستحبى کرده، ولى قبل از ظهر مى‌فهمد که روزه قضا بر ذمّه‌اش مى‌باشد، آیا مى‌تواند نیّت روزه قضا بکند و اگر نیّت کند، آیا ثواب روزه مستحبى را هم مى‌برد؟
جواب: بله، مى‌تواند نیّت روزه قضا کند و ثواب روزه مستحبى را هم مى‌برد.
زمان نیّت روزه
سؤال۱۵٫ شخصى در روزه ماه رمضان تا طلوع آفتاب خوابیده و نیّت روزه آن روز را نکرده، آیا مى‌تواند از آن هنگام نیّت روزه کند؟
جواب: اگر از شب قبل از خوابیدن نیّت داشته، همان کافى است.
تردید در بطلان روزه
سؤال۱۶٫ اگر به گمان شخصى در روزه‌اش خلل ایجاد شده و شک دارد که روزه‌اش باطل شده یا نه و این تردید بین بطلان و عدم بطلان چند ساعت طول مى‌کشد و بعد تردیدش برطرف شده و مى‌فهمد که مبطل روزه انجام نداده است، آیا روزه‌اش صحیح است، در این مورد چه فرقى بین روزه واجب و غیر واجب وجود دارد؟
جواب: روزه‌اش صحیح است و فرقى بین اقسام آن نیست.
یوم‌الشک
سؤال۱۷٫ مى‌دانیم اگر در یوم‌الشک ـ که نمى‌داند آخر شعبان است یا اوّل ماه رمضان ـ نیّت رمضان کند، روزه آن روز باطل است. آیا در مسئله فوق تفاوتى بین اینکه قبل از ظهر یا بعد از ظهر بفهمند وجود دارد به اینکه اگر ساعت ٩ صبح فهمیده باشد که ماه رمضان است و تجدید نیّت کرد، آیا باز هم روزه آن روز باطل است و اگر باطل است، آیا مى‌تواند افطار کند؟
جواب: اگر قصد قربت متمشّى شد ـ مثل اینکه جاهل به مسئله بوده ـ اشکال ندارد و در صورت بطلان، نمى‌تواند افطار کند.
روزه در عید فطر
سؤال۱۸٫ اگر کسى از روى بى‌اطلاعى در روز عید فطر روزه بگیرد، چه حکمى دارد؟
جواب: اشکالى ندارد
مبطلات روزه – خوردن و آشامیدن
خوردن داروهایی که جنبه غذایی ندارند
سؤال۱۹٫ آیا خوردن داروهای خوراکی که هیچ جنبه غذایی نداشته باشد و جهت تسکین دردهای بیماری به‌کار می‌رود، باطل‌کننده روزه می‌باشد؟
جواب: به‌حسب ظاهر، مثل خوردن ریگ است و در خوردنی‌هایی که موجب بطلان روزه میشود، چیزهای معمول و غیر معمول فرقی نمی‌کند. بله، ممکن است اگر محتاج به خوردن آن باشد، مضطر به افطار باشد.
داخل شدن خون دماغ در حلق
سؤال۲۰. اگر روزه‌دار خون دماغ شود، اگر سر را بالا بگیرد و خون دماغ داخل حلق شود، آیا روزه‌اش باطل است؟
جواب: مثل ترشّحات بینی است که اگر به فضای دهن نرسد و داخل حلق شود و در حال غیر روزه هم این کار معمول باشد، قطع نظر از عناوین دیگر مبطل روزه نیست.
چرک و خلط گلو
سؤال۲۱. آیا چرک و خلط گلو، روزه را باطل می‌کند یا نه؟
جواب: اگر به فضای دهان نرسد، باطل نمی‌کند.
جمع شدن اخلاط در دهان در حال نماز
سؤال۲۲. اگر بین نماز در دهان روزه‌دار اخلاط سر و سینه جمع شود، به صورتی که اگر فرو دهد، روزه‌اش باطل میشود و اگر بخواهد بریزد، باید نماز را قطع کند. وظیفه‌اش چیست؟
جواب: اگر گرفتن آن به دستمال و مانند آن ممکن نباشد، قطع نماز برای ضرورت و عذر جایز است.
مسواک زدن
سؤال۲۳. آیا مسواک کردن با خمیر دندان در حال روزه، اشکال دارد؟
جواب: اگر چیزی به حلق نرسد، اشکال ندارد.
تنفّس بخار آب در مواقع روزه‌داری
سؤال۲۴. تنفّس بخار آب غلیظ در حمام برای روزه‌دار چه حکمی دارد؟
جواب: اگر مشکوک است که به حدّ غبار غلیظ مبطل رسیده است یا نه، اشکال ندارد.
فرو بردن آب دهان مخلوط به خون
سؤال۲۵. اگر روزه‌داری به دستور پزشک، آب دهان مخلوط به خون را فرو ببرد، روزه‌اش باطل است؟ در صورت بطلان، آیا قضای روزه کافی است یا کفّاره هم دارد؟
جواب: اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه‌اش باطل میشود و فرقی بین ضرورت و عدم آن نیست. بلی، در مورد ضرورت کفّاره ندارد؛ ولی دستور پزشک به تنهایی ضرورت‌آور نیست.
افطار کردن بعد از خوردن سهوی غذا
سؤال۲۶. اگر انسان در روزه واجب سهواً چیزی بخورد و به خیال اینکه روزه‌اش باطل شده است افطار کند، آیا غیر از قضا، کفّاره هم بر او واجب است؟
جواب: اگر جاهل قاصر و غیر ملتفت به سؤال از این مسئله بوده، کفاره ندارد.
روزه‌داری که همیشه از لثه‌اش خون میآید
سؤال۲۷. تکلیف روزه‌داری که از لثه‌اش همیشه خون میآید چیست؟
جواب: تا ممکن و میسور است باید خون را خارج کند و اگر ممکن نشد و ضرورت بر فرو بردن داشت؛ چون ضرورت، مفطر را از ابطال ساقط نمی‌کند، او از مصادیق مضطرّ به افطار است.
فرو بردن خلط سینه بدون اختیار
سؤال۲۸. روزه‌داری که خلط سینه به فضای دهانش آمده، آن را نگه می‌دارد تا پس از مدّت کوتاهی به بیرون دهان بریزد. امّا ناگهان بدون اختیار آن را فرو می‌دهد، آیا روزه‌اش صحیح است؟
جواب: صحیح است.
افطار با مالی که خمس آن داده نشده است
سؤال۲۹. روزه‌دار با مالی که متعلّق خمس است و خمس آن را نداده است، در ماه مبارک رمضان افطار می‌نماید، آیا کفّاره جمع دارد؟
جواب: کفّاره جمع ندارد، مگر در بعض موارد که در هر صورت به حکم خوردن چیز غصبی است، مثل اینکه در تمام عین متعلّق خمس تصرّف شده باشد و او نیز قصد ادای از مال دیگر را نداشته باشد.
خوردن سهوی
سؤال۳۰. اگر در هنگام روزه چیزی سهواً از گلو پایین رود، آیا روزه باطل است؟
جواب: باطل نمی‌شود.
معیار خوردن در بطلان روزه
سؤال۳۱. معیار در خوردن و آشامیدن چیست؟ آیا به محض رسیدن به حلق، روزه را باطل می‌کند یا فرو بردن اشیا روزه را باطل می‌کند؟
جواب: معیار، داخل شدن در حلق است.
استعمال ناس
سؤال۳۲. مادّه‌ای است به نام ناس که اعتیادآور است. در هر نوبت مقدار دو گرم یا بیشتر از آن را زیر زبان می‌‌گذارند و از این طریق تأثیر کامل آن ظاهر میشود و بعد از دهان خارج می‌‌کنند. آیا این عمل در ماه رمضان باعث بطلان روزه میشود؟
جواب: اگر چیزی به حلق نرسد، از جهت روزه اشکال ندارد.
فرو دادن پوست‌های خشکیده لب
سؤال۳۳. آیا فرو بردن پوست‌هایی که گاهی اوقات از لب جدا میشود و خشک است، روزه را باطل می‌کند؟
جواب: بله، باطل می‌کند.
افطار با اذان افق محل دیگر
سؤال۳۴. اگر با شنیدن صدای اذان تهران گمان کند که اذان اصفهان شده و افطار کند، چه حکمی دارد؟
جواب: اگر غروب خورشید (غایب شدن قرص خورشید در زمین مسطح) به افق اصفهان شده بوده، اشکالی ندارد.
گرد و غبار گچ و سیمان
سؤال۳۵. آیا گرد و غبار اشیائی مانند آرد و گچ و سیمان، روزه را باطل می‌کند؟
جواب: اگر عمداً فرد رود، موجب بطلان روزه میشود.
زمان افطار کردن
سؤال۳۶. در ماه مبارک رمضان چه وقت می‌توان افطار کرد؟
جواب: در وقت مغرب شرعی که بنابر اظهر همان استتار (پنهان شدن) قرص خورشید در افق مستوی (زمین مسطح) است.
استمناء چیست؟
سؤال۳۷. آیا استمناء یعنی آنکه انسان با خود کاری کند که منی بیرون بیاید و یا اگر به تصویری یا فیلمی نگاه کند و یا با تخیّل، منی از او خارج شود نیز استمناء است و روزه را باطل می‌کند؟
جواب: فرقی نمی‌کند.
افطار کردن قبل از اذان مغرب
سؤال۳۸. یک روز اشتباهاً اذان مغرب کمی زودتر گفته شد و ما افطار کردیم، آیا روزه آن روز صحیح است؟
جواب: اگر بعد از غروب آفتاب بوده صحیح است، هر چند قبل از زوال حُمره مشرقیّه بوده است.
عدم اعتماد به اذان رادیو و تلویزیون
سؤال۳۹. اگر کسی به اذان رادیو و تلویزیون اعتماد نداشته باشد و یقین به دخول فجر صادق ننماید، آیا می‌تواند پس از پخش اذان از رادیو و تلویزیون باز هم غذا بخورد؟
جواب: خلاف احتیاط است.
قضا و کفّاره روزه
پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 463
