اقدامات عملی برای ایجاد وحدت

پیامبر اکرم در کنار توصیه های خویش به مسلمین جهت حفظ وحدت و جمع شدن در کنار ریسمان الهی اقدامات عملی نیز در این مورد انجام داده اند که به آنان اشاره می شود:

– ایجاد وحدت میان اوس و خزرج

طبري در ذيل آيه شريفه 103 آل عمران مي نويسد:

خداي عالم دين اسلام را آورد و به بركت دين اسلام الفت و برادري ميان مردم برقرار كرد ، و تمام مردم را در گرد اسلام جمع نمود و آن ها را به برادري دعوت كرد که يکي از مهمترين آنها دو تا از قبائل بزرگ مدينه اوس و خزرج بودند كه با آغوش باز از اسلام استقبال كردند ، در حالي که 120 سال بين اين دو قبيله جنگ و غارت حاكم بوده است.[1]

در نقلي ديگر آمده است که نبي مكرم بخشي از آيات قرآن را براي آنها قرائت كردند، الفت و برادري و يك پارچگي جامعه اسلامي را از منظر قرآن براي آنها تشريح و تفسير نمودند، و بعد از اين سخنراني، برخي شيوخ و بزرگان مدينه عرضه داشتند يا رسول الله:

«آنچنان شر و فساد و اختلاف ميان قوم خزرج و اوس است كه در ميان هيچ قومي اين چنين آتش اختلاف شعله ور نيست با اين سخنان زيبا كه شما براي ما بيان كرديد و با اين آيات قرآني ، ما اميدواريم كه خداي عالم به بركت تو و به بركت دين تو و قرآن تو اين آتش اختلاف را ميان اين دو قوم خاموش كند و ميان آن ها الفت برقرار كند».[2]

– ایجاد عقد اخوت در میان مسلمانان

آن حضرت بدين وسيله ميان ياران و اصحاب خويش پيمان برادري جاري کرده؛ به مسلمانان فرمود: هر يک از شما با يک نفر از مسلمانان پيمان اُخوت ببندد.

رسول اکرم(ص) آن روز طرفين عقد را خودش تعيين می‌کرد و خطاب به تک تک مسلمانان می‌فرمود: فلاني! تو برادر فلاني هستي! علي(علیه السلام) عرض کرد: يا رسول الله! ياران خود را با يکديگر برادر کرديد ولي ميان من و يک نفر از مسلمانان عقد اُخوت جاري نکرديد! پيامبر به علي فرمود:

[1]. محمد بن جریر طبری، جامع البيان، ج 4، ص 64 .

[2]. همان، ج 4، ص 48.

يَا عَلي! أنتَ أخِي فِي الدُّنيا و الآخِرَةِ؛[1]

علي جان! تو در دنيا و آخرت برادر من هستي.

به اين ترتيب، پيام قرآن به همبستگي را در قالب (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ)[2] از شهر مدينه به سرتاسر جهان و تمام نسل هاي آينده اعلام کرد.

– قانون اساسی مدینه

پیامبر (ص) بعد از ورود به مدینه قراردادی دایر بر وحدت مهاجر و انصار نوشت و یهودیان مدینه (اوس و خزرج) نیز آن را امضاء کردند، که به قانون اساسی مدینه مشهور شد. پیامبر (ص) آیین و ثروت آنها را طی شرایطی محترم شمرد، متن کامل این پیمان نامه در کتب تاریخی موجود می باشد.[3]

برخی اندیشمندان می گویند: «کار این مساوات و برادری بدانجا کشید که هر مسلمانی برادر مسلمان خود را بر خویشتن مقدم می داشت. چنانچه نوشته اند، روز تقسیم غنیمت های جنگی بنی نضیر، پیامبر (ص) به انصار گفت اگر مایل باشید مهاجران را در غنیمت شریک کنید و اگر نه همه از آن شما باشد. انصار گفتند ما نه تنها غنیمت ها را یکجا به برادران مهاجر خود می بخشیم بلکه آنان را در مال ها و خانه های خود شریک می کنیم.[4]

[1]. علامه محمد باقر مجلسی، بحارالأنوار، ج22 ، ص499.

[2]. حجرات/ 10.

[3]. ابن هشام، السیره النبویه، ج 2، ص 501.

[4]. سید جعفر شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ص 67.

بازدیدها: 272