امامت و ولایت در اندیشه ی حضرت زینب سلام الله علیها

واژه ی امام در موارد و معانی گوناگونی کاربرد دارد و گستره ی کاربست آن، از امامان معصوم(علیهم السلام) تا ائمه ی کفر را دربرمیگیرد، چنانچه در قرآن کریم به هر دو مورد اشاره شده است: در سوره سجده آیه ۲۴ می فرماید: «و جعلنا ائمه یهدون بأمرنا» و همچنین در سوره ی قصص آیه ی ۴۱ فرموده است: «و جعلناهم ائمه یدعون الی النّار».

در اصطلاح، امامت را با عبارت های فراوانی تعریف نموده اند، به طوری که در هر کتاب امامت، چنین برداشت می شود که بیشتر آنها، امامت را مقامی می دانند که صاحب آن، عهده دار ریاست امور مسلمانان است. باید توجه داشت که در این نگرش، به بعد سیاسی امامت تأکید بیشتری شده است. (شهید مطهری)

در مکتب اسلام، به همان اندازه که وجود پیامبران برای هدایت بشری لازم بوده، ضرورت وجود امامان نیز غیرقابل انکار است؛ چراکه انسان در هر زمان و هر مکان، برای رسیدن به سعادت حقیقی، نیازمند راهنمایانی است که او را تا سر منزل مقصود، راه بنمایند. بر این اساس در منظومه معرفت اسلامی، امامت مکمل و متمم رسالت و امام جز در آوردن و ابلاغ شریعت در همه شئون و وظایف همانند پیامبر است.

امام رکن و ستون اسلام و صاحب عالی ترین مرتبه ولایت الهی است و اندیشه ها از پی بردن به کنه و ژرفای این مقام، عاجز و ناتوان اند. امامان شیعه، ولایت بر مسلمین را حق خود می دانستند و به غاصب بودن دیگران عقیده داشتند؛ چراکه این منصب الهی از سوی خداوند متعال برای آنان تعیین شده بود و پیامبر اکرم(ص) نیز بارها آن را اعلام فرموده بود. افزون بر این، ولایت در اسلام بر پایه لیاقت و صلاحیت است و بیگمان، صالح ترین افراد برای زمامداری مسلمانان، امامان معصوم(علیه السلام) بودند.

زینب(سلام الله علیها) یاور امامان زمانه خویش

زینب(سلام الله علیها) به هنگام مصیبت از دست دادن فاطمه(علیها سلام) همراه و آرام کننده ی پدر و برادران است. در دوران خلافت امام علی علیه السلام در متن جریان های سیاسی و اجتماعی جامعه قرار دارد.

پس از شهادت امام علی علیه السلام نیز زینب در خانه پدر، موقعیتی خطیر یافت. حوادث ناگوار، او را آبدیده و آماده نمود تا جای مادر و پدر را بگیرد و آنان را در خط امامت همراهی کند.

او یاور امامان زمانه خویش و رسالتش، حفظ امامت و ولایت است. زینب(سلام الله علیها) شاهد خیانت معاویه به امام حسن علیه السلام و رفتار دنیاپرستان با ایشان بود. وقتی خوارج بر امام حسن(علیه السلام) زخم زدند، زینب(سلام الله علیها) به پرستاری از برادر پرداخت و پس از مصالحه برادر، به اتفاق اهل بیت(علیهم السلام)، کوفه را به سمت مدینه ترک نمود.

پس از شهادت امام حسن(علیه السلام)، رسالت اصلی زینب کبری(سلام الله علیها) در کنار امام حسین علیه السلام آغاز شد. رسالتی که منجر به شهادت امام حسین علیه السلام در عاشورا و اسارت زینب سلام الله علیها و خاندان رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم گردید.

آیت الله جوادی آملی در کتاب شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی می نویسد: چون آخرین درجه ی کمال، مسأله ی نبوت و امامت بود، دودمان ننگین اموی برای برهم زدن نظام اسلامی، از حلقه ی اخیر(امامت) شروع (به فعالیت گسترده ای) کردند؛ یعنی بنای اسلام که بر توحید و نبوت و رسالت استوار بود و آخرین خشت آن را ولایت اهل بیت تشکیل می داد  و با این مصالح ساختاری و مسالح معماری، بنیان مروص ساخته شد، بنی امیه برای واژگون کردن این کاخ مجلل الهی ابتدا امامت را و کم کم نبوت را از آن جدا نمودند و سرانجام نیز وحی و توحید را انکار کردند.

در چنین شرایطی که امامت و ولایت در باور عامه به فراموشی سپرده می شد، امام حسین علیه السلام و خاندانش، به ویژه حضرت زینب کبری سلام الله علیها به دفاع از این اصل مهم پرداخت تا جایگاه آن را که میراث اهل بیت علیه السلام بود، حفظ نمایند.

انتهای مطلب/

بازدیدها: 189