انتخابات حق است یا تکلیف؟
هیات:در نظام سیاسی اسلام از مشارکت سیاسی به عنوان حق و تکلیف مردم یاد شده است. طبق تعابیری که از بزرگان آمده،انتخاب کردن و رای دادن هم به عنوان یک حق برای مردم معرفی شده و هم از آن به عنوان یک تکلیف شرعی در ردیف دیگر تکالیف شرعی و شاید بالاتر از برخی از تکالیف دیگر یاد شده است.در نگاه اسلامی منشاء تمامی حقوق خداوند است و اوست که نظام حقوق و تکالیف را برای زندگی بشر تعربف کرده و از طریق فطرت و ارسال شریعت نبوی در اختیار بشریت قرار داده است. یکی از این حقوق، “حق تعیین سرنوشت” است که در نظام سیاسی اسلام به عنوان یکی از ارکان مهم شکل گیری حکومت اسلامی محوریت دارد.از آنجا که در اسلام رای و انتخاب ملت در عرصه نصب کارگزاران حکومت اسلامی اعتبار دارد، ملت حق دارند که در انتخابات حاضر شده و به نامزد مورد علاقه خود رای دهد. هیچ کس نیز در جایگاهی نیست که بتواند مانع تحقق این حق گردد. به واقع آنچه در نظامهای غربی مبتنی بر منشایی خیالی چون “قرارداد اجتماعی” شکل گرفته است، در اسلام اساس و بنیانی محکم داشته و مستظهر به آموزههای الهی است.از سوی دیگر مشارکت سیاسی فعال در جامعه که مصادق بارز آن حضور در عرصه انتخابات است، به عنوان یک ضرورت شرعی و تکلیف الهی مورد تاکید قرار گرفته است، چرا که اولا نظام سیاسی اسلام بدون حضور ملت در صحنه معنا نمییابد و ثانیا این حضور موجب حفظ و تقویت نظام اسلامی که به فرموده حضرت امام حفظ آن از اهم واجبات است، شده و آن را در برابر تهدیدات مختلف مصون می سازد.
امام خامنه ای به این حقیقت چنین اشاره دارند: «… هم حق و هم تکلیف مردم است که بیایند و سرنوشت کشورشان را بهدست خودشان معین کنند؛ زیرا که کشور متعلق به مردم است. مردم باید بیایند و با انتخاب صحیح و آزادانه، قانونگذارانشان را در قوهی مقننه معین کنند؛ مجریان خودشان را با ترتیبی که در قانون معین شده است، معین کنند. این حق مردم است و متعلق به آنهاست؛ اما تکلیف هم هست. اینطور نیست که یکی بگوید من نمیخواهم از این حقم استفاده کنم؛ نه، سرنوشت نظام بستهی به احقاق و استنقاذ این حق است؛ این تکلیف است؛ باید همه شرکت کنند.»(۲۶/۱۱/۷۸) در بکارگیری تعبیر تکلیف نکته دیگری نیز نهفته است و آن اینکه عمل به تکلیف مستلزم رعایت چارچوبی است و بارعایت اصول و قواعدی معنا مییابد. لذا مکلف باید ضمن آشنایی با الزامات تکلیف مورد نظر، کار را به بهترین نحو به ثمر رساند. در نگاه تکلیف مدارانه حضور در انتخابات، فرد باید به اصول دیگری نیز توجه کندکه از آن جمله میتوان به اصل شایسته سالاری و انتخاب کاندیدای اصلح اشاره کرد. به این تعبیر رهبری: «همچنان که اصل انتخابات یک تکلیف الهی است، انتخاب اصلح هم یک تکلیف الهی است.»(۳۱/۲/۷۶)
به واقع با نگاه تکلیف مدارانه به انتخابات، رای و گزینش ملت با توصیهها و رهنمودهای دینی در مسیری صحیح و کم اشتباه قرار گرفته و این “حق انتخاب” با رهنمودهای الهی بارور شده و به سوی کمال و شایسته گزینی سوق مییابد.
منبع:پرسمان
بازدیدها: 0