عفو و گذشت در مقابل خطاها و اشتباهات دیگران از توصیه های دین مبین اسلام است و در روایات متعدد از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله ) و اهل بیت (علیه السلام) نیز بر این مسئه و برکاتش تاکید می شود.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله ) می فرمایند: «بهترين اخلاق دنيا و آخرت را به شما خبر ندهم؟ گذشتن از كسى است كه به تو ستم كرده و پيوستن با كسى كه از تو بريده و نيكى با كسى كه به تو بدى كرده و بخشيدن به كسى كه تو را محروم ساخته.»
همچنین، امام صادق (علیه السلام) فرموده اند: «سه چيز از صفات خوب دنيا و آخرتند: گذشتن از كسى كه به تو ستم كرده و پيوست با آنكه از تو بريده و خويشتن دارى زمانى كه با تو نادانى كنند.»
حضرت على بن الحسين عليهما السّلام فرمودند: «چون روز قيامت شود، خداى تبارك و تعالى پيشينيان و پسينيان را در يك سرزمين گرد آورد، سپس يك منادى فرياد كشد: اهل فضل كجايند؟ جماعتى از مردم برخيزند فرشتگان ايشان را استقبال كنند و گويند: فضل شما چه بود؟ گويند: ما به كسى كه از ما مي بريد مي پيوستيم و به آن كه ما را محروم مي كرد عطا مي كرديم و از كسى كه به ما ستم مي نمود، در مي گذشتيم، سپس به آنها گويند راست گفتيد داخل بهشت شويد.»
رسول خدا (علیه السلام) می فرمایند: «بر شما باد به گذشت، زيرا گذشت جز عزت بنده را نيفزايد، از يك ديگر بگذريد تا خدا شما را عزيز كند.»
و امام باقر (علیه السلام) فرموده اند: «پشيمانى از گذشت بهتر و آسانتر است تا پشيمانى از كيفر.»
يعنى اگر شخصى را كه به تو ستمى كرده بود بخشيدى و از او درگذشتى، سپس دانستى كه آن گذشت مورد نداشته زيرا آن ستمگر متنبه نگشت و از گذشت خود پشيمان شدى، اين پشيمانى بهتر و آسانتر است از موردى كه ستمگر را مجازات كنى و سپس بفهمى، اگر از او مي گذشتى و او را مي بخشيدى بهتر بود.
معتب گويد: موسى بن جعفر عليهما السلام در باغ خرمايش بود و شاخه مي بريد، يكى از غلامان حضرت (علیه السلام) را ديدم دستهئى از خوشههاى خرما را برداشت و پشت ديوار انداخت، من رفتم و او را گرفته نزد حضرت (علیه السلام) بردم و گفتم: قربانت گردم، من اين غلام را ديدم كه اين خوشهها را برداشته بود.
امام (علیه السلام) فرمودند: «فلانى!» غلام گفت: لبيك، فرمودند: «گرسنهاى؟» گفت نه، آقاى من! فرمودند: «برهنهئى؟» گفت: نه، آقاى من! فرمودند: «پس چرا اين را برداشتى؟» گفت: اين را دلم مي خواست.
فرمودند: «برو، اين خرما هم از تو»، و فرمودند: «او را رها كنيد.»
و امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: «زن يهوديهئى كه گوشت گوسفندى را مسموم كرده بود تا پيغمبر صلى اللَّه عليه و آله بخورد، را خدمت آن حضرت (صلی الله علیه و آله ) آوردند. فرمودند: «چه چيز تو را بر آن كار وا داشت؟» گفت با خود گفتم اگر او پيغمبر باشد زيانش نرساند و اگر پادشاه باشد، مردم را از او آسوده خواهم كرد. پس رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله از او درگذشتند.»
بازدیدها: 307