اگرچه خدای متعال باب بهره مندی از نعمت ها را برای انسان گشوده و به او اجازه استفاده از آنها را داده است، اما در کنار آن او را از اسراف و زیاده روی در مصرف نعمت ها برحذر داشته و برای اسراف کاران عواقب سوئی را در نظر گرفته است.
چنان که در آیه 67 سوره مبارکه فرقان می فرماید: «وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ يَقْتُرُوا، وَ كانَ بَيْنَ ذلِكَ قَواماً* كسانى كه چون خرج كنند نه اسراف كنند و نه خسّت ورزند؛ و ميان اين دو، حالتى ميانه و معتدل باشد.»
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «هر كس در غير مورد لازم (بجا و درست)، خرج كند اسراف كرده است، و هر كس از خرج كردن در جاى لازم (بجا و درست)، تن زند خسّت ورزيده است.»
ایشان همچنین فرموده اند: «نه خيرى در اسراف است، و نه اسرافى در خير.»
و از امام كاظم (علیه السلام) است که فرمودند: «هر كس ميانهرو و قانع باشد، نعمت در دست او باقى مىماند. و هر كس به تبذير و اسراف بپردازد، نعمت از او زايل مىگردد.»
و از امام صادق (علیه السلام) است که فرمودند: «كمترين اسراف بر زمين ريختن زيادى آب ظرف است، و لباس نو را در جاى لباس كار پوشيدن، و به دور انداختن هسته خرما.»
ایشان همچنین فرموده اند: «اسراف عبارت از آن است كه لباس نو (و آبرومندانه) را در جايى كه بايد لباس فرسوده (و لباس كار) پوشيد بپوشى.»
حضرت صادق (علیه السلام) علاوه بر این می فرمایند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد. و اسراف چيزى است كه خداى بزرگ آن را دشمن مىدارد، حتى به دور انداختن هسته، كه آن نيز براى كارى شايسته است، و حتى بر زمين ريختن زيادى نوشابه.»
ششمین پیشوای شیعیان (علیه السلام) در نکوهش و نهی از اسراف می فرمایند: «از خدا بترس، و نه زيادهروى كن و نه تنگ نظرى، و ميان اين دو، حالتى «قوامى» (معتدل و كفافى) داشته باش. (و بدان كه) تبذير (خرج هاى بيهوده و بر خلاف) نيز نوعى اسراف است، خداوند فرموده است: «لا تُبَذِّرْ تَبْذِيراً- به هيچ روى و هيچ گاه تبذير مكن»؛ و خدا بر ميانه روى كسى را عذاب نمىكند.»
همچنین، اسحاق بن عمّار مىگويد: به امام موسى كاظم (علیه السلام) عرض کردم: مردى ده پيراهن دارد، آيا اين اسراف است؟ فرمودند: «نه، چون سبب بيشتر ماندن (و دوام كردن) جامههاى او مىشود؛ اسراف آن است كه لباس پاكيزهات را در جاى كثيف بپوشى.»
و نیز از حضرت صادق (علیه السلام) است که فرمودند: «ميانهروى چيزى است كه خداى بزرگ آن را دوست مىدارد» و «خدا كسى را بر ميانهروى عذاب نمىكند».
بنابراین، آنچه بيرون از حد ميانهروى (و زندگى اقتصادى) باشد، چيزى است كه خدا آن را دشمن مىدارد و بر آن عذاب مىكند؛ و به همين جهت تعاليم اسلامى آن را مجاز نمىداند.
منبع : قدس
بازدیدها: 22