اگرچه خدای متعال باب بهره مندی از نعمت ها را برای انسان گشوده و به او اجازه استفاده از آنها را داده است، اما در کنار آن او را از اسراف و زیاده روی در مصرف نعمت ها برحذر داشته و برای اسراف کاران عواقب سوئی را در نظر گرفته است.
چنان که در آیه ۶۷ سوره مبارکه فرقان می فرماید: «وَ الَّذِینَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَ لَمْ یَقْتُرُوا، وَ کانَ بَیْنَ ذلِکَ قَواماً* کسانى که چون خرج کنند نه اسراف کنند و نه خسّت ورزند؛ و میان این دو، حالتى میانه و معتدل باشد.»
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «هر کس در غیر مورد لازم (بجا و درست)، خرج کند اسراف کرده است، و هر کس از خرج کردن در جاى لازم (بجا و درست)، تن زند خسّت ورزیده است.»
ایشان همچنین فرموده اند: «نه خیرى در اسراف است، و نه اسرافى در خیر.»
و از امام کاظم (علیه السلام) است که فرمودند: «هر کس میانهرو و قانع باشد، نعمت در دست او باقى مىماند. و هر کس به تبذیر و اسراف بپردازد، نعمت از او زایل مىگردد.»
و از امام صادق (علیه السلام) است که فرمودند: «کمترین اسراف بر زمین ریختن زیادى آب ظرف است، و لباس نو را در جاى لباس کار پوشیدن، و به دور انداختن هسته خرما.»
ایشان همچنین فرموده اند: «اسراف عبارت از آن است که لباس نو (و آبرومندانه) را در جایى که باید لباس فرسوده (و لباس کار) پوشید بپوشى.»
حضرت صادق (علیه السلام) علاوه بر این می فرمایند: «میانهروى چیزى است که خداى بزرگ آن را دوست مىدارد. و اسراف چیزى است که خداى بزرگ آن را دشمن مىدارد، حتى به دور انداختن هسته، که آن نیز براى کارى شایسته است، و حتى بر زمین ریختن زیادى نوشابه.»
ششمین پیشوای شیعیان (علیه السلام) در نکوهش و نهی از اسراف می فرمایند: «از خدا بترس، و نه زیادهروى کن و نه تنگ نظرى، و میان این دو، حالتى «قوامى» (معتدل و کفافى) داشته باش. (و بدان که) تبذیر (خرج هاى بیهوده و بر خلاف) نیز نوعى اسراف است، خداوند فرموده است: «لا تُبَذِّرْ تَبْذِیراً- به هیچ روى و هیچ گاه تبذیر مکن»؛ و خدا بر میانه روى کسى را عذاب نمىکند.»
همچنین، اسحاق بن عمّار مىگوید: به امام موسى کاظم (علیه السلام) عرض کردم: مردى ده پیراهن دارد، آیا این اسراف است؟ فرمودند: «نه، چون سبب بیشتر ماندن (و دوام کردن) جامههاى او مىشود؛ اسراف آن است که لباس پاکیزهات را در جاى کثیف بپوشى.»
و نیز از حضرت صادق (علیه السلام) است که فرمودند: «میانهروى چیزى است که خداى بزرگ آن را دوست مىدارد» و «خدا کسى را بر میانهروى عذاب نمىکند».
بنابراین، آنچه بیرون از حد میانهروى (و زندگى اقتصادى) باشد، چیزى است که خدا آن را دشمن مىدارد و بر آن عذاب مىکند؛ و به همین جهت تعالیم اسلامى آن را مجاز نمىداند.
منبع : قدس
بازدیدها: 22